ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ
АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ
АЭРОҒАРЫШ ЖӘНЕ АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ФАКУЛЬТЕТІ
«Өндірістік экономика» кафедрасы
«Аспап жасаудағы экономика» пәні бойынша
№ 2 есептік-сызбалық жұмыс
Қабылдаған: доцент Тузелбаев Б.И.
Орындаған: ПСк-12-01 тобының студенті
Нұсқа:
Алматы 2015
Мазмұны
Кіріспе...........................................................................................................................3
Тапсырма.......................................................................................................................4
Есептік бөлім................................................................................................................5
Тапсырма « Өнімнің толық құнын есептеу».............................................................5
Тапсырма «Шығарылатын өнімнің есептік бағасын анықтау»...............................6
Тапсырма «Баланстық пайда»....................................................................................7
Тапсырма «Таза пайданы есептеу және бөлу».........................................................9
Қорытынды.................................................................................................................11
Әдебиеттер тізімі........................................................................................................12
Кіріспе
Есептік-сызба жұмыстардың мақсаты студенттердің кәсіпорындарды ұйымдастыру мен жоспарлау жайында алған теориялық білімдерін, сонымен қатар олардың практикада кәсіпорынның ең жоғарғы экономикалық тиімділігін есептеп анықтау бойынша білімдерін нығайту болып табылады. Бұл есептік-сызбалық жұмыстың мақсаты: кәсіпорында пайдаланатын өндірісті және еңбекті ұйымдастыру әдісін және оның ұйымдастырмалық, өндірістік құрылымын негіздеу және кәсіпорын персоналының санын анықтау және еңбекке төлемді ұйымдастыру болып табылады. Есептік–сызба жұмыстарда құрылатын кәсіпорынның ұйымдастырмалық-құқықтық түрін негіздеу керек. Сонымен қатар кәсіпорынды құрушылардың өзара пайыздық құрылымын және жарғылық пен резервтік капиталдарын көрсету керек.
Тапсырма
Тапсырма: өнімнің толық құнын есептеу, шығарылатын өнімнің есептік бағасын анықтау, баланстық пайданы, таза пайданы есептеу және бөлу.
Берілгені
1 кесте - Материалдар мен қосалқы бөлшектерге кететін шығындар
|
Нұсқа нөмірлері |
Өнім түрі бойынша шығындар (мың теңге) | |
|
өнім А |
өнім Б | |
|
0 |
7000 |
8000 |
|
1 |
7500 |
8500 |
|
2 |
8000 |
9000 |
|
3 |
8500 |
9500 |
|
4 |
9000 |
10000 |
|
5 |
9500 |
10500 |
|
6 |
10000 |
11000 |
|
7 |
10500 |
11500 |
|
8 |
11000 |
12000 |
|
9 |
11500 |
12500 |
Есептік бөлім
2.1 Өнімнің толық құнын есептеу
Төртінші бөлімде әрбір өнім түрі үшін өзіндік құндарын есептеп шығу керек. Өнімнің толық өзіндік құнын есептеу келесідей формуламен анықталады:
ӨҚөнім = ӨҚөнд + Шком , (1)
мұндағы ӨҚөнд - өндірістік өзіндік құн;
Кшығ - коммерциялық шығындар (маркетингтік зерттеу, жарнама, тара және т.б., ӨҚөнд-дан 15-25 % деп алуға болады)
Өндірістік өзіндік құн анықталады:
ӨҚөнд = Шм + ЕАнег+ ЕАқос+ (Шә.қ.+ Шк.с.)ј·ЕАҚөнім+ Шүст + Шб, (2)
мұндағы Шм - негізгі матеpиалдар мен көмекші бөлшектерге кететін шығындар;
ЕАнег - өндірістік жұмысшылардың бір өнімге кететін негізгі еңбек ақысы;
ЕАқос - өндірістік жұмысшылардың бір өнімге кететін қосымша еңбек ақысы;
Шэ.қ. - әлеуметтік қажеттілікке аударылатын жалпы шығын мөлшері (қосымша 3);
Шк.с. - көлік салығы ( қосымша 3);
ЕАҚөнім- негізгі жұмысшылардың бір өнімге шаққандағы еңбек ақы қоры ( ЕАнег + ЕАқос);
Шүст – үстеме шығындар (ЕАнег-дан 30 %);
Шб – басқа өндірістік шығындар (ЕАнег-дан 5-6 % деп қабылдау керек).
Өндірістік жұмысшылардың бір өнімге шаққандағы негізгі еңбек ақысының есебі 9-кестеге енгізіледі.
Әрбір өнімнің толық өзіндік құнын анықтай отырып, келесідей бағаларды болжауға болады:
- кәсіпорын бағасын – Бк;
- өткізу бағасын (есептелген, нарықтық) - Бөтк.
А: ӨҚөнд =10500+3251,25+260,1+357,63+13992+3511,35+975,3+195,07=33042
Б: ӨҚөнд =11500+3251,25+260,1+357,63+13992+3511,35+975,3+195,07=34042
A: ӨҚөнім = 33042+4956=37998
Б: ӨҚөнім = 34042+5106=39199
9 кесте - Өндірістік жұмысшылардың негізгі еңбек ақысының есебі
|
Жұмыстардың атауы |
Барлық өнімдерді шығарудың еңбексыйымдылығы (сағ), tе.с. |
Тсағi (теңге/сағ) |
ЕАт |
ЕАнег |
ЕАқос |
ЕАҚ |
|
Станоктық |
4,3 |
481 |
2068,3 |
3102,45 |
248,2 |
3350,6 |
|
Слесаpлық |
5,1 |
425 |
2167,5 |
3251,25 |
260,1 |
3511,35 |
|
Монтажды-жинақтау |
8,1 |
376 |
3045,6 |
4568,4 |
365,47 |
4933,8 |
|
Түзетпелік |
17 |
615 |
10455 |
15682,5 |
1254,6 |
16937,1 |
|
Сапаны бақылау |
0,75 |
425 |
318,75 |
487,1 |
38,9 |
526,06 |
|
Барлығы: |
35,25 |
2322 |
18055,15 |
27091,7 |
2167,3 |
29258,9 |
Өнімнің екі түрі бойынша барлық шығындар баптарын есептеуден кейін 10-кестеге өзіндік құндар сметасы жасалады.
10 кесте - Өнім бағасын есептеу
|
Баптар атауы |
Белгіленуі |
Сомасы | |
|
Өнім А |
Өнім Б | ||
|
Материалдық шығындар |
Шм |
10500 |
11500 |
|
Негізгі еңбек ақы |
ЕАнег |
3251,25 |
3251,25 |
|
Қосымша еңбекақы |
ЕАқос |
260,1 |
260,1 |
|
Амортизациялық аударылымдар |
Ша |
13266900 |
13266900 |
|
Әлеуметтік қажеттіліктерге аударылымдар |
Шә.қ. |
357,63 |
357,63 |
|
Көлік салығы |
Шк.сал. |
13992 |
13992 |
|
Үстеме шығындар |
Шүст |
975,3 |
975,3 |
|
Басқа да шығындар |
Шб |
195,07 |
195,07 |
|
Өндірістік өзіндік құн |
ӨҚөнд |
33042 |
34042 |
|
Коммерциялық шығындар |
Шком |
4956 |
5106 |
|
Толық өзіндік құн |
ӨҚтол |
37998 |
39199 |
Ескерту: нарық жағдайында баға берілген өнім түріне сұраныс пен ұсыныстың әсері нәтижесінде анықталады.