Каталогтармен жұмыс

Каталог құру

[F7]  каталог атауын енгізу  [Enter]

Каталогты жою

Каталог атауын белгілеу  [F8]

Каталогтар бұтағын қарау

[F9]  командалар  каталогтар бұтағы немесе [Alt+F10]

Каталогтарды салыстыру

[F9]  командалар каталогтарды салыстыру

Дискеттермен жұмыс

Дискеттерді форматтау(көшірмесін алу)

[F9]  Диск  Форматировать (копировать)

Nc менюі

Жоғарғы менюмен жұмыс

менюге ену [F9]

менюден шығу [Esc]

меню туралы анықтама(пунктер бойынша) [F1]

NC конфигурациялау

- [F9]  командалар  конфигурация

- қолданушы менюін құру: [F2]  [F6]  команда / меню

Таратпа материалдар:

1-нұсқа.

1. Экранда С: \NC каталогының мазмұнын көру.

2. С: дискiнiң NC каталогынан NC.MNU файлын осы дискiнiң түпкi каталогына көшiрiңiз.

3. Түпкi каталогтағы NC.MNU файлының атын NOR.MEN атына ауыстырыңыз.

4. NOR.MEN файлының аатрибуттары туралы информацияны экранға шығару.

5. С: дискiнiң түпкi каталогындағы NOR.MEN файлын алып тастау.

2-нұсқа.

1. С: дискiндегi WORK каталогының мазмұнын көру.

2. С: дискiндегi FORMAT.COM файлын табу.

3. С: дискiндегi FORMAT.COM файлын А: дискiнiң WORK каталогына көшiру.

4. FORMAT.COM файлының атын FOR.COM атына ауыстыр.

5. WORK каталогын жою.

3-нұсқа.

1. А: дискiндегi ТТТ каталогның мазмұнын көру.

2. С:\NORTON\NC.MNU және C:\TP7\ESEP.PAS файлдарын А: дискiндегi ТТТ каталогына көшiру.

3. ТТТ каталогындағы ESEP.PAS файлының атын PROG.PAS –пен өзгерту.

4. А: дискiнiң түпкi каталогының мазмұнын көру. ТТТ каталогын жою.

5. С: дискiндегi NC.MNU және ESEP.PAS файлдарын алып тастау.

4-нұсқа.

1. С: дискiнiң NORTON каталогынан NC.MNU, NE.COM, NE.EXE файлдарын А: дискiнiң түпкi каталогына көшiру.

2. А: дискiде BAS каталогын құру.

3. NC.MNU, NE.COM, NE.EXE файлдарын А: дискiнiң түпкi каталогынан BAS каталогына көшiру.

4. BAS каталогын жою.

5-нұсқа.

1. А: дискiнiң BASIC каталогына BAX ішкі каталогын құру.

2. BASIC каталогынан GWBASIC.EXE файлын BAX ішкі каталогына көшіру.

3. BAX каталогының мазмұнын көру.

4. BAX каталогын жою.

6-нұсқа.

1. А: дискiде МАРР каталогын құру.

2. А: дискiнiң түпкi каталогынан PROG.BAS файлын құрылған каталогқа көшiру.

3. PROG.BAS файлын МАРР каталогына ауыстыру.

4. МАРР

7-нұсқа.

1. А: дискiде МАРР каталогын құру.

2. С: дискісіндегі BASIC каталогының атын BAS-қа ауыстыру.

3. С: дискісіндегі BAS каталогының мазмұнын панельге шығару.

4. BAS каталогының барлық файлдарын МАРР каталогына көшiру.

5. BAS каталогын жою.

8-нұсқа.

1. А: дискiнiң түпкi каталогында DRUG каталогын құру.

2. С: дискісіндегі BAS каталогынан PROG.BAS файлын құрылған каталогқа көшiру.

3. DRUG каталогының мазмұнын көру.

4. DRUG каталогын жою.

9-нұсқа.

1. С: дискісінің каталогтар ағашын шығару.

2. С: дискісінде BASIC каталогын құру.

3. BASIC каталогына ТР каталогынан кез келген 4 файлды көшіріп жазу.

4. Көшірілген бір файлды жою.

5. Бір файлдың атын өзгерту.

10-нұсқа.

1. А: дискiде МА каталогын құру.

2. С: дискісіндегі ТР каталогының атын ТР7-ге ауыстыру.

3. С: дискісіндегі ТР7 каталогының мазмұнын панельге шығару.

4. ТР7 каталогының барлық файлдарын МА каталогына көшіру.

5. МА директориін алып тастау.

Сұрақтар:

1. Norton Commander қалай жүктеледі?

2. Каталогтарды құру, сақтау, ашу, жою командаларын атаңыз

3. Norton Commander тақталарының құрылымын сипаттаңыз

4. Norton Commander-дің негізгі мүмкіндіктері

5. Norton Commander типті файлдық қабықшаның атқаратын қызметі

Ұсынылатын әдебиеттер:

1. Информатика: Базовый курс Учебник/ под ред. Н.В. Макаровой. – СПб, Питер, 2001 г.

2. Информатика: Практикум по технологии работы на компьютере. 3-е изд./ под ред. Н.В. Макаровой. – М.: Финансы и статистика, 2002

3. Острейковский В.А. Информатика. Учебное пособие М, Высшая школа, 1999 г.

4. Ефимова О., Морозова В., Угринович Н. Курс компьютерной технологии с основами информатики. Учебное пособие. М., 1999

5. IBM PC для пользователя В. Э. Фигурнов., изд. М, 1998 г.

6. Камардинов О.А., Информатика Алматы, 2002

Студенттің оқытушымен бірге орындайтын өздік жұмысы №4

Тақырыбы: Файлдарды архивтен шығару. Өзі ашылатын архивтер жасау.

Мақсаты: Файлдарды архивтеу, архивтен шығаруды, өздіігнен ашылатын архивтерді құруды үйрену, көптомды архивтер

Тапсырма:

1. Уақытша (А:) дискісіне Архив папкасын құрып, оған мәтіннен, суреттен және орындалатын программалардан тұратын файлдардың көшірмесін алып орналастырыңыз

2. RAR архиваторын қолданып, таратылған(распределенный), өз ашылатын (самораспаковывающийся) және қарапайым архивтер құрыңыз

3. Құрылған архивтің біреуінің мазмұнын көріңіз. Архивке орналасқан файлдарды архивтен шығарыңыз. Архивтеу нәтижелерін кестеге енгізіңіз

4. Өздігінен ашылатын архивті дискеттке орналастырыңыз және оны шығарыңыз. Уақытша папканы және құрылған архивті, архивтен шыққан файлдарды жойыңыз

Тапсыру формасы: СОӨЖ дәптеріне конспекті жасап, берілген сұрақтарға жауаптар дайындау. Ауызша қорғау. Тапсырмаларды орындап, орындау жолын мұғалімге түсіндіру.

Тапсырманы орындауға әдістемелік нұсқаулар:

Тапсырма 1

1. (С:) дискісіне Архив уақытша папкасын құрыңыз.

2. Кез келген файлдарды осы бумаға көшіріңіз.

3. Уақытша папкаға орындалатын кез келген файлды көшіріп әкеліңіз (мысалы: far.exe, vc.com, rar.exe және т.б.). Іздеу үшін Пуск|Найти|Файлы и папки командасын қолданыңыз.

Тапсырма 2

1. RAR архиваторын жүктеңіз.

2. С: дискісін таңдаңыз (ALT+D).

3. Уақытша папкаға өтіңіз.

4. Мәтіні бар, суреті бар, орындалатын файлдарды ерекшелеңіз.

5. Ерекшеленген файлдардың таратылған архивін құрыңыз (F5).

6. Көрсетілген файлдардың өздігінен ашылатын архивін құрыңыз (ALT-F5).

7. Көрсетілген файлдарды қарапайым архивке көшіріңіз (F6). Сұхбат терезесінде архивтің жаңа атын көрсетіңіз.

Тапсырма 3

1. Құрылған архивтің біреуінің мазмұнын көріңіз (керек архивті ерекшелеп, ENTER пернесін басыңыз).

2. Суреті бар файлды архивтен шығарыңыз (F4).

3. Архив мазмұнын көру режимінен шығыңыз (RETURN ерекшелеп, ENTER басыңыз). Суреті бар файлдың жоқтығына көз жеткізіңіз.

4. Осыған ұқсас орындалатын және мәтіндік файлдарды да архивтен шығарыңыз.

5. RAR архивінен шығыңыз (ESC).

6. Архивтеу нәтижесін кестеге енгізіңізРезультаты архивации занесите в таблицы:

Файл типі	Бастапқы өлшемі, SI	Нәтижелік өлшем, SR	Сығу дәрежесі, SR/SI*100%

Архив типі	Бастапқы өлшемі, SI	Нәтижелік өлшем, SR	Сығу дәрежесі, SR/SI*100%

7. Қысу дәрежесін анықтау үшінКалькуляторді пайдаланыңыз(Пуск|Программы|Стандартные|Калькулятор).

Тапсырма 4

1. Мой компьютер терезесін ашыңыз. Өз папкаңызды ашыңыз.

2. Дискетті дискдеттекке салыңыз. Жанама менюді пайдалана отырып, өздігінен ашылатын архивті дискетке көшіріңіз (Отправить|Диск 3,5(А)).

3. Өздігінен ашылатын архивті жазыңыз.

4. Архивтен шыққан құжаттардың мазмұнын көріңіз.

5. Уақытша папканы жойыңыз.

6. Дискеттегі архивтен шыққан файлдарды жойыңыз.

Сұрақтар:

1. RAR архиваторы

2. Өздігінен ашылатын архивті құру

3. Қарапайым архивті құру жолы

Ұсынылатын әдебиеттер:

1. Информатика: Базовый курс Учебник/ под ред. Н.В. Макаровой. – СПб, Питер, 2001 г.

2. Информатика: Практикум по технологии работы на компьютере. 3-е изд./ под ред. Н.В. Макаровой. – М.: Финансы и статистика, 2002

3. Острейковский В.А. Информатика. Учебное пособие М, Высшая школа, 1999 г.

4. Ефимова О., Морозова В., Угринович Н. Курс компьютерной технологии с основами информатики. Учебное пособие. М., 1999

5. IBM PC для пользователя В. Э. Фигурнов., изд. М, 1998 г.

6. Камардинов О.А., Информатика Алматы, 2002

Студенттің оқытушымен бірге орындайтын өздік жұмысы №5

Тақырыбы: MS Access мәліметтер қорымен жұмыс

Мақсаты: MS Access МҚБЖ-де кестені конструктор көмегімен бір МҚ бірнеше кестелер жасауды үйрену

Тапсырма: «Абитуриент» МҚ құру. МҚ кіретін бес кестелерді шебер, конструктор көмегімен құру

Тапсыру формасы: Тапсырманы әдістемелік нұсқаға сүйене отырып орындап, мұғалімге көрсетіңіз, қалай орындалғанын түсіндіріңіз. Қосымшада берілген тапсырмаларды алғашқы тапсырмаға қарап отырып орындап көрсетіңіз. Берілген сұрақтарға СОӨЖ дәптеріңізге жауаптар жазу. Ауызша қорғау.

Тапсырманы орындауға әдістемелік нұсқаулар:

«Абитуриент» мәліметтер қорын Microsoft Access МҚБЖ құруды қарастырайық. Мақсатымыз келесідей:

• Жоғарғы оқу орындары жайлы абитуриенттерге қажетті ақпараттарды тіркеу;

• Мамандықтар, грант саны, оқудың төлемақысы жайлы ақпараттарды тіркеу.

«Абитуриент» мәліметтер қоры бір-бірімен күрделі түрде байланысқан кестелерден және формалардан тұрады.

Жұмыстың орындалу реті

1. Абитуриент.mdb МҚ қорын құрыңыз (Кесте 7).

2. Конструктор көмегімен келесі кестелерді құрыңыз. Ол үшін Кестелер – Конструктор – Құру командасын орындаңыз. Ашылған конструктор терезесінде кестенің өрістерін енгізіңіз (Сурет 1).

Кесте 7

тАбитуриенты
Имя	Тип
КодАб	Счетчик
Фамилия	Текстовый
Имя	Текстовый
Отчество	Текстовый
Паспорт	Текстовый
Индекс	Числовой
Город	Текстовый
Адрес	Текстовый
Средний балл	Числовой

Сурет 1. Конструктор терезесі

Кестені тАбитуриенты атымен сақтап, 5 жолдан тұратын мәліметтермен толтырыңыз (Сурет 2).

Сурет 2. Толтырылған кесте

Дәл осы тәсілмен келесі кестелерді құрып, сәйкес мәліметтермен толтырыңыз (Кесте 8).

Кесте 8

тАбитуриенты
Имя	Тип
КодАБ	Счетчик
Имя	Текстовый
Отчество	Текстовый
Паспорт	Текстовый
Индекс	Числовой
Город	Текстовый
Адрес	Текстовый
Средний балл	Числовой

Кесте 9

тАттестат
Имя	Тип
КодАб	Числовой
Руский	Числовой
Математика	Числовой
Физика	Числовой

Кесте 10

тВУЗы
Имя	Тип
КодВУЗа	Счетчик
НазваниеВУЗа	Текстовый
Индекс	Числовой
Город	Текстовый
Улица	Текстовый
Телефон	Текстовый
Рейтинг	Числовой
Сочинение	Числовой
Математика	Числовой
Физика	Числовой
ПроцПринятых	Числовой
Проверка	Логический
Дата	Дата/время

Кесте 11

тОплатаОбучения
Имя	Тип
КодОплаты	Счетчик
КодАб	Числовой
ДатаОплаты	Дата/время
СуммаОплаты	Денежный

Кесте 12

тСвязьАбВУЗ
Имя	Тип
КодАб	Числовой
КодВУЗа	Числовой
СтатусПоступления	Логический
СтатусПосещения	Логический

Сонда сіз құрған «Абитуриент» МҚ келесі кестелер құрылады (Сурет 3):

Сурет 3 . «Абитуриент» МҚ

Сұрақтар:

1. Кесте МҚ негізгі объектісі

2. Конструктор режимінде кесте құрудың ерекшелігі

3. Шебер көмегімен кесте құрудың ерекшелігі

4. Кесте режимінің басқа режимдерден айырмашылығы

5. Кестеге жаңа мәлімет қосу

Ұсынылатын әдебиеттер:

1. Информатика: Базовый курс Учебник/ под ред. Н.В. Макаровой. – СПб, Питер, 2001 г.

2. Информатика: Практикум по технологии работы на компьютере. 3-е изд./ под ред. Н.В. Макаровой. – М.: Финансы и статистика, 2002

3. Острейковский В.А. Информатика. Учебное пособие М, Высшая школа, 1999 г.

4. Ефимова О., Морозова В., Угринович Н. Курс компьютерной технологии с основами информатики. Учебное пособие. М., 1999

5. IBM PC для пользователя В. Э. Фигурнов., изд. М, 1998 г.

6. Камардинов О.А., Информатика Алматы, 2002

Студенттің оқытушымен бірге орындайтын өздік жұмысы №6

Тақырыбы: Компьютерлік желі топологиясы

Мақсаты: Компьютерлік желінің топологиясымен танысу, түрлеріне тоқталу

Тапсырма: Желілердің топологиясы бойынша конспекті жасау, ауызша қорғау

Тапсыру формасы: СОӨЖ дәптеріне берілген сұрақтарға жауаптар жазу. Жауаптарыңызды түсіндіріңіз Тапсырманы төмендегі әдістемелік нұсқауларға сүйене отырып орындаңыз. А4 форматты қағазға конспектіні теріп жазу, баспадан шыққан нұсқасын өткізу.

СОӨЖ-ді орындауға әдістемелік нұсқаулар:

Төменде Жұлдыз типіндегі топологияға сипаттама берілген, сондай түрде басқа топология түрлеріне сипаттама жазыңыз.

Жұлдыз типіндегі топология

Жұлдыздқы топологияда (Сурет 10)басты машина қосымша құрылғылардан мәліметтерді алады және өңдейді. Мәліметтерді өңдеудің белсенді торабы болып табылады. Ол мысалы, электронды почта RELCOМ да қолданылады. Яғни, мәліметтердің алмасуы болады, ол орталық тораптан өтеді.

Сурет 10. Желілік типтегі топология

Кабельдік жалғауы өте жеңіл, әр жұмыс станциясы тораппен байланысқан. Шығын көп кетеді, егер торап ортада орналаспаса. Жұлдыздық топология ең жылдам жұмыс істейтін топология болып табылады.

Сұрақтар:

1. Келесі ұғымдарға түсініктеме беріңіз: а) сервер; в) клиент; г) компьютерлік желі торабы; д)шлюз.

2. Желіні байланыстыруда қолданылатын байланыс линиялары

3. Жергілікті және ауқымды желілерді ажырататын белгісі

4. Интернеттің даму тарихы

5. TCP анықтамасы

Ұсынылатын әдебиеттер:

1. Информатика: Базовый курс Учебник/ под ред. Н.В. Макаровой. – СПб, Питер, 2001 г.

2. Информатика: Практикум по технологии работы на компьютере. 3-е изд./ под ред. Н.В. Макаровой. – М.: Финансы и статистика, 2002

3. Острейковский В.А. Информатика. Учебное пособие М, Высшая школа, 1999 г.

4. Ефимова О., Морозова В., Угринович Н. Курс компьютерной технологии с основами информатики. Учебное пособие. М., 1999

5. IBM PC для пользователя В. Э. Фигурнов., изд. М, 1998 г.

6. Камардинов О.А., Информатика Алматы, 2002