26.Узроўні зўахаванасці жанравых асаблівасцей народнай песні на сцэне.

Размова ідзе пра тыя змяненні у выкананні народнай песні на сцэне.Крытэрыем гэтых

змяненняу выступае сувязь з песеннай традыцыяй.

1.Калі узаемадзейнасць паэтычных і меладычных элементау народнай песні выступае без

істотных змен у параунанні з яе натуральным бытаванні.

2.Апрацоука паэтычных і меладычных кампанентау народнай песні выходзіць за мяжы

жанрау.

3.Змены элементау фальклорнай песні характэрызуецца прафессіянальнымі уласцівасцямі.

Крытэрыем змяненняу народнай песні у сцэнічным выкананні зауседы выступае яе

эстэтычнае хараство.

27. Калектыўнасць як асноватворчая прымета фальклору і яе захаванасць на сцэне.

Рэжысёр абавязан ведаць, што калектыўнасць як прыкмета фальклору выступае не толькі ў

калектыўным выкананні нар.песні, хаця у практыцы вядомы выпадкі, кал нар. песня

складалася калектыўна. У фальклоры ніколі не адмаўлялася значэнне індывідуальнага пачатку

ў фальклорнай творчасці. Размова ідзе пра ролю асобы ў калектыве. Відаць, што фальклорны

твор складваўўся спачатку індывідуальна, а потым апрацоўваўся ўсім калектывам ў выкананні

пэўныя змены, штосьці захоўвалася, а іншае адмірала.

28. Асаблівасці крытэрыяў фальклорнасці народнай песні ў розных формах яе выкарыстання на сцэне.

У свяце нар.песня пападае ў іншыя ўмовы выкарыстання: з'яўляецца слухачы, губляецца

імправізацыйнасць выканання, разбураецца фальклорная сітуацыя. Вельмі важна, каб у гэтых

умовах рэжысёр ведаючы законы сцэны надаў яе выкананню асаблівае гучанне. Разов ідзе аб

тым, што на практыцы многія фальклёрныя калектывы выступаюць статычнае, не ўеюць

карыстацца мезансцэнамі, жэстамі, элементамі танца і інш......

Рэжысёр абавязан дапамагчы шдзельнікам калектыву і кіраўніком набыць прыёмы і навыкі

акцёрскай ігры, уменняў трымацца на сцэне і інш. Менавіта ў свяце крытэрыем фальклорнасці

роднай пенсі выступае эстэтыка яе выканання, прыгажосць касцюмаў, навыкаў і уменняў

сцэнічнага мастэрства. Як паказвае практыка, мнрогім фальклорным калектыва неабходна

дапамога менавіта ў рэжысуры выступлення. Яе якасць выступае як умовы і крытэрыі

паспяховага выкарыстання нар. песні ў свяце.

29.Велічальны характар радзінных песен.

Радзільныя песні прысвячаюцца маці-парадзіхе, бабцы-павітусе. Гэтыя пенсі аюць велічальны

характар, які выражае павагу і пашану да канкрэтнага ўдзельніка свята, узвялічвае і ўсхваляе

яго:\у якімкі надвор'ейку....

Аб ушанаванні і услаўленні ўдзельнікаў радзіннага абраду сведчаць многія іншыя дэталі...Так

бабцы-павітусе адводзяць самае пачэснае месца. яЗ вял. пашанай і павагай звяртаеццца да

бабкі і кумы.....

Каб я знала, каб я ведала..што ты у мяне бабай будзеш.....

30.Грамацкі і сямейны быт у радзінных песнях.

У хрэсбінных пенснях выяўляецца многія асаблівасці грамадскага і сям. быту. Так, ва щмовах

класавага грамадства песнях падкрэсліваецца няроўнасць адносін да нараджэння хлопчыка і

дзяўчынкі.. Сын будзе пераемніка.А дачка- клопаты...Перавага на баку сына, нават у

некаторых сем'ях і ў наш час. Сацыяльнае няроўнасць нараджае чэрствачць у душы, часам

разрывае кроўныя сувязі.

31.Хрэзбінныя песні –здабытак беларускага фальклору.

У наш час гэтыя пенсі ў рускіх і украінцаў уже зніклі. Відаць прычына гэтага ў адпаведных гістар. і сац. эканам. умовах. Нашы радзінныя пенсі- вялікая духоўная каштоўнасць бел.народа. Яны захаваліся на беларусі да цяп. часу

.карагод падушачка....

32.Магічная аснова радзінных песен.

парадзіха імкнулася засцерагчы ад чужых вачэй...ад злосці...Наступ.родаў ўтойвае ад

старонніх і нават блізкіх. Па сутнасці ідэалам было, калі ведалі муж і бабка-павітуха. Магічным

сродкам лічылася таксама адчыненне дзвярэй і развяз.вузлоў. Распусканне паясоў..пры цяжкіх

родах ішлі да пана прасіць каб ён раскрыў у царкве царскія варожбы..

33. Тэматыка хрэзбінных песен.

Па тэматыцы хрэзьбінныя песні дзеляцца на группы:

-песні-велічанні,да парадзіх і бацькі

-песні-зычанні,да наварожденага

-песні,прысвечанныя бабцы-павітухе

-жартоуныя,песні да бабкі кумоў

-застольныя і бяседныя песні.

Песні пра парадзіху прасякнуты любоўю:

“Хоць набралася мукі

Дык пярэймець ей рукі

Хоць нажылася дужка

Будець верная служка”

Бацьку спяваюць:

“Дзякуй таму каваньку

Што нам хрэзьбінкі скавау”

34. Сувязь вясельных песен з абрадам.

Вясельныя песні як ніводныя з абрадавых звязаны з абрадавым дзеяннем.Яны тлумачаць

яго,раскрываюць символіку абрадавай дзеі і персанажау,звязаны з кожным вясельным

этапам:сватауство,сборная суббота,вяселле у маладых,выкуп і інш.

Рэжысер абавязан ведаць што вясельныя песні-здабытак беларускага фальклору,а само

вяселле

даследчыкі называюць “народнай операй”.

Сапрауды у вяселлі вызначана дакладна роля кожнага удзельніка:Маладыя,іх

бацькі,сваты,шаферы і

інш.

35.Сямейны і грамадскі быт у вясельных песнях.

Вясельныя песні,якія дайшлі да нашіх часоў перадаюць многія характэрныя моманты

сямейнага і грамадскага быту, а таксама асаблівасці развіцця шлюбных і сямейных адносін на

працягу многіх стагодзяу.Ва усходніх славян існавалі розныя формы шлюбау,якія у залежнасці

ад развіцця сацыяльна-грамадскіх адносін мяняліся.Умыканне або выкраданне нявесты,затым

выкуп нявесты.Выкуп давауся не бацькам,а усяму роду.Пазней усталявуся шлюб па

дамоуленасці,які існуе і зараз.

36.Вясельныя песні заклікальнага характару.

Яны адлюстрощваюць магичныя пажаданни багацця и дабрабыту, засцяроги ад бясплоддзя,

бо сямъя без дзяцей не счасливая. Матывы закликання и величання асаблива праящляюцца щ

каравальных песняях. У песни гаворыцца:

“ А дзе ж тая караваница

што добрыя караваи пячэ

наваколле сыр ды сасла

пасярэдзине доля ды шчасце

у час караваю спявали

блаславице людзи

близкия суседзи

гэтамц дзицяци

каравай замясиць

руками замясиць"

..

Вясельныя пенси прасякнуты магии ваниизна и мифалогии.

37.Роля хору у вясельным абрадзе.

Хор у вяселлі выступаў як дзеючая асоба. Ён складаўся з вясельнікаў і старонніх гледачоў.

Жанчыны ў песнях былі больш актыўна=ыя чым мужчыны, выконваюць рацэ і прыга собы..

Цікава, што маладыя самі на вяселлі не спявалі іх. Роля была выключана пасіўная. Хор

складаўся з дзвюх груп, роду маладой і роду аладога а таксама іх хор старонніх.

Спявалчкі станавіліся творы адна за друой. Браліся пад рукі, спявалі. Гледзячы ўзаемна на

вусны, каб спевы гучалі аднародна, часта хоры спявалі папераменна адзін і той жа радок.

Наяўнасць 2-ух хораў дыктавалася характарам песен- дыялогаў.

Хор у бел.вяселлі нагадваў хор ў старажыт. грэч.тэатры, дзе ён выступаў таксама як дзеючая

асоба.