7. Систэма киравання бс. Заканамернасци и асабливасци развицця бс.

БС – галина инф, культ-асветн. и адукацыйн. дз-ци, у задачы якой увах. стварэнне и развицце б-к, фарм. и апрацоука БФ, арг. абслуг, нав-мет. забесп. развицця б-к, падрыхт. и перападрыхт. кадрау. Падсистэмы БС:сетка б-к, кампл. и апрац. ф-у, арган. библ. абслуг, нав. забесп. дз-ци б-к, метад. забесп. дз-ци б-к, падрыхт. и перападрыхт кадрау, кираванне. Кожная з падсистэм – сист. больш низкага узроуню. Асн. мэта БС – забесп. правоу чел. на вольны доступ да инф. , прыцягненне людзей да каштоун. айчын. и сусв. культуры, мах задавальненне инф. патрэб. Закан-ци – абъектыуна иснуючая истотная сувязь памиж зъявами у прыродзе и грамадстве. Сувязь памиж частками БС, БС и грамадствам – Карташоу, Скварцоу, Ванееу. Скварцоу: 1. Закон узаемадзеяння б-к и арганичная здольн. б-к розн. спосабами абъядн. свае ресурсы для найбольш поун. задавальнення интарэсау кар-кау. 2. Закон максимизации эффекту сац-га выкарыст. инф., якая сканцэнтрыравана у систэме БС. 3. Закон дынамичнасци –БС не статычная систэма, а дынамичная. 4. Закон дэмакратызацыи БС – кожны грамадзянин мае права на библ. абслуг. 5. Закон дыялектычнага адзинства нац-га и интэрнац-га у БС. Б-ка прапаноувае сусвет. дух. каштоунасци 6. Закон индывид. падыходу у абслуг. Ванееу – 7. Закон адпаведнасци БФ запытам и патрэбнасцям кар-кау 8. Закон прапарцыянальнасци и развицця БС – прапарц. развицце усих падсистэм БС. 9. сувязь БС з сац-экан., палит,культ. умовами жыцця грамад. и падпарад. агульным заканам. культ. развицця. Асабливасци: 1. у аснове БС ляжаць интарэсы людзей, якия уплываюць на стан БС, на яе развицце. 2. БС характ. сувязю б-к з насельн. 3. Залежнасць БС ад узроуню развицця кул-ры, ад узроуню дух. запытау насельн. 4.БС развив. разам з насельн.

8.Стратэгичнае кираванне: сутнасць, значэнне.У дзейнасци сучаснай б-ки значэнне набывае метадалогия стратэгичнага киравання (СК). Стратэгия – набор правилау для прыняцця рашэнняу, якия арганиз. кир-ца у сваей дзейнасци. Паняцце увайшло у абиход у 60-х гадах 20 ст. Стратэгия звязана з инавац. працэсами. СК – спосаб кир-ва арганизацыяй, яки абапираецца на чалавечы патэнцыял як аснову, арыент. на задавальненне запытау кар-кау и палитыку, якая реагируе на любыя змяненни у знешним асяроддзи. СК накиравана на фармир. стратэгич. пазицыи б-ки, яки забяспечвае яе жыццяздольнасць. СК зъяул-ца тыпам кир-ня, я. адказвае сучаснаму развиццю б-ки.Узровень развицця СК залежыць ад дасягненняу инш. навук, ад патраб практыки.

10. Асабливасци и структура киравання БС.Дзярж. палитыка – асн. инструм. дзярж. кирав. Яна вызн. змест, сэнс працэсау дзярж. кирав. У РБ кир. БС носиць дзярж-грам хар-р. Здзяйсн. кирав. дзяр. органами, прадпр, установ, арган., грамм. абъядн, асацыяц. Вышэйшы орган закан. улады - нац. сход. Ен прымае зак. акты, што рэгулир. усе галины гаспадарки. Асн. орган выкан. у дачынен. да БС зъяул. Савет минист. РБ, у дэпартаменце якога есць сектар, яки рэгулюе дз-ць б-к. 4 узроуни кирав. у систэме кирав. у РБ: 1.нац-ны – орган выкан. улады ажыц. кираванне сетки б-ки. 2. рэгиянальны – аблвыканкамы, у складзе яких есць аддзел к-ры.Забясп. умовы разв. як б-к, так и б-х сетак. Ствар. умовы дзейн. б-к, кантроля за арган. б-га абслугоув. на адпавед. тэрытор. Непаср. у ведамстве абл. орган. знах. абл. б-ки. Кирауниками б-ми дзярж. прадпрыем. з-ца администрац. дадзеных прадпрыем. 3. На узроуни кирав. ЦБС – ЦБС падпарад. гарад. и раен. органам улады. 4. Кираванне на узроуни асобных б-к.

15.Метадалогія стратэгічнага кіравання. Метадалогія-арганічнае аднства светапоглядных метадалагічных прынцыпау,навуковых метадау пазнання и прыватнай метадалогіі.Метадалогія стратэг.кіравання-сукупнасць прынцыпаў,тэарытычных падыходаў,прыняцця стратэгічных рашэння і спосабаў іх практычная рэалізацыі для дасягнення бібліатэкай аптымальнага выкарыстання існуючага патэнцыялу и рэакцыи для патрабаванняў знешняга асяродзя.Чатыры ўзроўні ведаў, якія складаюць метадалогію стратэгічнага кіравання:1)Агульнафіласофскі-сукупнасць поглядаў,ведаў аб з,явах навакольнага свету(філасоф,матэм.і г.д)2).Агульнанавуковы-разуменне агульных падыходаў,прынцыпаў,форм арганізац.сістэм(тэорыя арганізацыі,тэорыя кібернетыкі).3)Метадалогія навук-стварае сукупнасць ведаў аб кіраванні сац-эканам.сістэмах(статыстыка,менеджмент)4).Метадалогія,методыка і тэхналогія стратэгічнага кіравання.Узровень развіцця стратэгічнага кіравання залежыць ад:-дасягнення навук;-ад патрабавання практыкі. 4 этапа развіцця метадалогіі стратэгічнага кіравання.1)Кіраванне на аснове кантролю над выкананнем-рэакцыя,адаптацыя.2)Кіраванне на аснове экстрапаляцыі-будучыню можна разглядаць шляхам пераносу тэндэцый з прошлага.3)Кіраванне на аснове прадбачання змяненняў.4)Кіраванне на аснове гібасных экстранных рашэнняў.Падыходы кіравання:Мэтавы-прыняцця кіраўнічага рашэння пач.з пастаноўкі мэты.Працэсны-кіраванне як бесперапынная серыя узаемазвязанных функцый.Сістэмны-бібліятэка як сістэма узаемазвязанных элементаў.Сітуацыйны-прым-не розных мет-ў кіравання(вызначаюцца сітуацыяй).!!!!Стратэгічнае кіраванне-спосаб кірауніцтва арган-й як. абапіраецца на чалавечы патэнцыял як аснову,арыентавана на задав-не запытаў карыстальніка і гібасную палітыку,як. рэагіруе на любыя змяненні ў внешнім асяроддзі.!!!!Страт.кіраванне накіравана на фарміраванне стратэг.палітыкі біб-кі,як.забяспечвае яе жыцяздольнасць.

11.Арганізацыйныя структуры кіравання бібліятэкай:іерархічныя і адаптыўныя стр-ры;іх хар-ка;разнавіднасць;магчымасці выкарыстання у сучаснай біб-цы.Организ.стр-ра управления-упорядоченая совокупность взаимосвязанных элементов,находящихся между собой в устойчивых отношениях,что обеспечивает функционирование биб-ки и её развитие как единого целого.Иерархическая характеризуется:чётким разделением труда,развитой иерархией управления,при которой нижестоящий уровень подчинняется и контролируется вышестоящим;наличие формальных правил и стандартов;приёмом на работу в строгом соответствии с квалификационными требованиями к данной должности.Разнавиднасць:Линейно-функциональные структуры-достоинства:высокий уровень специализации управлеия в конкретных сферах библ. деятельности компетентный охват практически всех сфер управления библиотекой; относительная простота подбора руководителей для управления специализированными сферами библ. деятельности Недостатки: нарушение принципа единоличия, трудности принятия и реализации согласованных упрвленческих решений, сложность подбора высшего звена управления.Линейно-штабная достоинства: эффективное использование управленческого и функц-го персонала биб-ки для решения экстренных сложных проблем, эффективное решение оперативных задач без создания новых организационных структур.Недостатки:сложность соглосования оперативных задач с программами штаба, сложности психолог.климата в коллективе,неизбежнон преобладание административных методов как над соц- психол и экономическими.Дивизионная стр-ра позволяет приблизить библиот. Обслуживание к потребностям пользователей.Адаптивные:программно целевая стр-ра-её цель устранять проблемы,повторяющиеся в ходе координации дирекцией деятельности отделов и служб биб-ки при решении назревших целевых задач.Её использование помогает своевременно и эффективно решать задачи,кот ставять перед библиотекой вышестоящие органы и дирекция.Проектная стр-ра предполагает создание специального подразделения- проектной группы для решения конкретной комплексной программы.Также применяется для решения особо масштабных задач, в которых задействована не только сама биб-ка, но и другие организации.Матричная стр-ра: построена на принципе двойного подчинения исполнителей: непосредств. Руководителю функц.службы и руководителю проекта.Т.о. управление развивается одновременно в двух измерениях по вертикали и по горизонтали.

12прынцыпы кіравання бібл.справай.Кіраванне-функц.арганізац-х сістэм,захаванн.стр-ру,рэжым дейнасці(арганізацыі).У 1911 Тэйлор.прынцып навуковага кіравання-кіраванне павіна здяйсняцца на навук. аснове з выкар.нав.метадаў.Прынцып сістэмнасці-разгляданне біб-кі і бібл.працэсаў у якасці адзінай сістэмы.Прынцып зваротнай сувязі-аснова самарэгулявання і развіцця біб-кі.Прынцып аптымальнага спалучэння цэнтраліз.і дэцзнтралізацыі.Арганізацыйны прынцып-1.едіноначаліе(рашэнне прымае 1чал-к)2.калігіяльны.3.дэлегіраванне паўнамоцтвам(кір-к дае прва падпарадкоўв.прымаць рашэнне).4.рацыянальнасць сістэмы кіравання(задачы функцыянавання біб-кі рашаюцца эканамічнымі спосабамі).Прынцып планаванасці,пр-п эфектыўнасці(эфект.вырашэнне вытворчых задач),прынцып маркетынгавай палітыкі(накіраванасць дзейнасці біб-к на карыстальніка),пр-п рэарганізацыі рэарганізацыі(біб-ка павіна праводіць перыяд.рэарганізацыю упраўленчых и вытворчых структур у адпаведнасці са змяненямі у тэхналогіі і асяродзі,каб не губляць свій прыярытэт).

13.Паняцце сутнасць бібл.маркетынгу.Выкарыстанне маркет-х прынцыпаў у практыцы кіравання бібл-й.Бібл.маркетынг-комплекс мерапрыемстваў ў вобласці даследвання дзейнасці бібл-кі па паляпшэнню усіх фактараў,уплываючых на працэс вытворчасці і прадастаўлення тавараў і паслуг карыстальнікам.Ён дапамагае выявіць рацыянальныя шляхі камунікацыі паміж бібліятэкай і яе карыстальнікам.З дапамогай маркетынга кір-к любой бібл-кі зможа атрымаць наступную інфармацыю:якія бібл.паслугі жадаюць атрым.карыстальнікі;як адшукаць свій сегмент рынку і каму прапанаваць свае паслугі; якую цану гатовы плаціць кар-кі за прапанав. паслугі; як фарміраваць імідж сваёй бібліятэкі; як правільна стварыць рэкламу сваіх паслуг.Для эффектыўнага укаранення маркетынгу неабходна:-выявіць мэты і вызначыць асноўныя задачы бібл-кі; канкрэтызаваць змест работы біб-кі на дадзенным этапе; удакладніць характар і аб’ём дзейнасці усіх структурных падраздзялення ; выявіць асноўныя мэтавыя групы кар-каў,з якімі будзе працавць біб-ка; вывучыць,адкарэкціраваць і перапрафіляваць рэсурсы біб-кі.

№ 18 Современная метод. работа: характеристика разных концепций и подходов.

Методическая_ работа _приобретает сейчас узловое значение, потому что ее сущность - обеспечение адекватного реагирования библиотеки на глобальные изменения социальной системы.

В освоении изменяющегося пространства решающая роль принадлежит методической работе направлениями которой становятся: диагностика состояния и уровня адаптации к изменениям каждой конкретной библиотеки, разработка перспективных программ. Все это называется "управление изменениями".

Управление изменениями означает, по сути, развитие библио­теки, перевод ее из существующего состояния в желаемое. Модель развития К.Левина : включает осуществление трех стадий процесса изменений : 1) подготовку к изменениям, 2)переход и 3) закрепление. Успешная реализация каждой стадии предопределяется уровнем метод. работы.

От профессионализма методистов зависит и выработка эффективной стратегии управления изменениями – известны 3 альтернативы изменений: стратегия специалиста, стратегия обучения и стратегия совместной деятельности.

Стратегия специалиста – методиста приглашают в библиотеку и дают задание спланировать изменения (например – организовать маркетинговую службу)

Стратегия обучения – дополняет 1-ую учебными мероприятиями.

Стратегия совместной деятельности – руководство и сотрудники библиотеки совместно с методистом направляют процесс изменений.

В специфике управленческого консультирования заключены те самые факторы, которые определяют значимость метод. работы на современном этапе. Первый из них – высокий уровень экспертной помощи, возможный только в системе консалтинга. Второй – организационные проблемы могут быть могут быть решены, только если руководителей библиотек научат самостоятельно «ставить диагноз» и решать собственные проблемы.

Управленческое консультирование предполагает перестройку метод. работы на основе гибких организационных структур. Понимание структуры методического центра управленческого консультирования та­ково: профессиональное ядро здесь должны составить экспер­ты-методисты, специализирующиеся по основным направлениям деятельности библиотеки: обслуживанию читателей, организации массовой и индивидуальной работы, комплектованию и организа­ции библиотечных фондов, библиографической и информацион­ной работе.

Также есть подразделение специальных услуг – консультирование библиотекарей по юридическим, социальным, психологическим аспектам руководства коллективами, методам и формам управления.