2 семестр

Л.Н.ГумилеватындЕуразияғы

Оқу-əдістемелікқұралы

Басылым: үшінші

ұлттықуниверситеті

VIIIАПТА

МЕНІҢМАМАНДЫҒЫМ

1-2- сабақ

Ментаңдағмамандық

Құрмалассөйлем

Құрмалассөйлем

– екінемесебірнжайше

сөйлемненқұралып,күрделіойды

2-тапсырма.

Мəтіндіоқып,мамиелеріандықтауларыныңорысшабаламасы

нтабыңыздар.

Сөйлемдердітүрінеқарайажыратыңыздар.Жай(немесеқұрмалас)

Өмірдеамандықтыңтүріөтекөп.Жақсымаманболуүшінеңбетук.Инженеррек,

дəрігер,мұғалім,ғалым,жазужорналшы,тіл, ш,мүсінші,суретші,сəулетші,экономист,

есепші,

ұшқыш,ғарыболуүшоқукерекін.Жақсыжұмысшы,кенші,металлург,

жүргізу,балташы,құрыл,тоқі ,тігіны,сшыболумаүшіөндірістеы к. реку

Бақташы,егінші,малдəрігері,бағбан,сауыншы,мақтболуүшіншыжұмысылдаістеу

керек.Алаяқ

киімжөндеу,сатушы,шашт,сағшебері,азергерразтболуүшінтұрмыстық

қызметкөрсетсаладаісте,Өтінрекусаласынаержатм матын:əнші,биші,дықтар

музыкант,композ,реж.б.Экиссертомамандығыномистатқарушылық,əкімшілікжəне

Алуан-алуанкəсіпбпр,Таңдбілдетақылйлап

қаржылыққы

зметтүрлерінежатады. («

»

Анықтама.)

3–тапсырма.Аталғмамиелеріқандайістермендықайналыс?Олартурөзалды

пікіріңіздіжазыңыз.

Мысалы:Зергерлік

- əшекейлібұйымжасауөнері,бұлөнертүа імен

йналысатын

адамзергердатайдыепрды.Зергер

– сəндікбұйымдардызерлеп,айшықтапжасаушы

шебер,ұста.

4– тапсырма.Жағдаяттықтапсырма.

Мамандықтаңдаркезкелді.Сіздіңтаңдағмаманатадығыңызға

–

анаңызқарсы

болды.Мамандықтыдұрыстаңда

ғаныңызды,солмамандыққабейіміңізбарекенін

дəлелдеңіз,сұхбаттасыңыз.

5– тапсырма.

Сұрақтжазжауапбашаеріңіздеррға.

- Сізоқитынфакультеттеқандаймамандықтарбар?

-Олардыңбір

– біріненайырмашылығы?еде

-Сіздіңмамандбойқайсалыншағыңыз

адажұмысістеугеболады?

6-тапсырма.Сізтаңдағмамбойыншаанжұмысдықістейтінадинтервьюмалуғаан

қажеттісұрақтыойласт,жаз. ырңыпз

ЕҰУФ703

-09-12Оқу -əдістемелікқұралы.Үшіншібасылым

Л.Н.ГумилеватындЕуразияғы

Оқу-əдістемелікқұралы

Басылым: үшінші

ұлттықуниверситеті

7 -тапсырма.

Оқыңыз.Өзкөзқарасыңыздыбілдіріңіз,дəлелдеңіз.

Мұғалімүшінкəсібишеберліккежету,өзмама

ндығыныңданышпаныболубіркүнде

пайболатындүниеемес.Бұл

-

өмбойыізденушілікр,зертталапуштетінлікті

мамандық.Мұғалəрбсөзімен,рмніңсіқимылы,жүрісікөзқарасы, психологиялықжəне

ізгіліктұрғысынаншəкіжүүлкенегіненорын

алады.Сондықтанəрбірұстазүшіноқумен

тəрбиепроцесінұйымолбідаст,імдііскерліктіақыл,рудылыққажет. діттыі

- Қайқасиеттібіріншіорынғақояредіңіз?

8–тапсырма.

Құрмалассөйлемдердітауыптүріне, қарайажыратыңыз.сал(, )бл қтас

Мəтінбойыншапікірлесіңіз.

(Латын. Professio

– өзісім)

– кəсіп – кəсіптікоқужəнетə ірибеинақтаунəтижесінде

алынатынбелгілібірбіліменмашықтардыдерталапететінеңбекқызметініңтүрі.

Көптегенкəсіптермамажырандық.Мамандықтыңжаманыарғаыладыжоқ,бірақ,мұның

кезкелгенінеикемдіқажкүнелту.Бұжайлік,тамақасыраудғанажолемес,үлкеның

өнерді,зоршебқажетрліктінəрсеет.Кейбірінжастармамантаңдауережесінық

білмегендіктен,өзіқызықпмамайтң.Осыайдөзмамандығынақтыан

қанағаттанреніш, сезімдеріпайдаболыпаушылық,тіптілдарынажоспарқұрғысы

келмейді.Мамандықты

ұрыстаңдауүшін,өзініңжекеқасиетт,қызығуларымерін

икемділіктерінаны,оорындқутапментүрліарымандқпараттуртолалуларық

керек.Соныменқат, артаережесінңджайлыықтыаумағ,таңдағануұматболашақ

мамандісіннықтапғының

алудаартықтықетпейді.Мамандтаңдаудағықи ндықтар

менқателіктер:бірденжоғаквалификациялымамбағытберун;достқақалмаурынан

үшінмамантаңдау;мамықбағытндыққа

– бағдарберушілергеауыпкету;мектептегі

пəнніңмамандыққасəйкес

луі;өзініңқабілетін,жекеқасиетінанықталм, ауй

кемшіліктерінбілмеу.

9–тапсырма.

Құрмалассөйлемдердіңекіншісыңартауып,сөйлемдіаяқтаңыздарн..

Жастаркөбінеөздеріқызықпмамтандйтң,себебіыайднқты

----------- .Мамандық

үлкенөнерді,

зоршебқажетрлікті,оледі

--------------------------

.Мамандықтыдұрыс

таңдауүшінөзіңніңжекеқасиеттеріңдібілуаз,олүшін

------------------------------

.Егердұ ыс

мамтаңнкелсед,ағыңызық

----------------- .Сенмамбағытндыққа

– бағдарберушілерді

көптыңда,сондыңқтан

-----------

.

10-тапсырма.

«Меніңболмашм»дегенатақырыптандығшығармажазыңыз.

Салаласқұрмалас

–

Салаласқұрмалассөйлем

құрамындағыжайсөйлемдердіңбаяндауыштарытиянақты

Қорқақдос

болып,өзаратеңдəрежедебайланыс

қанқұрмасөйтүріМысалы. емніңас:

дұшпаннандажаман,өйткенідұшпаннансақтанасың,алдосқасеніпқаласың.Л(.Толстой)

.

Жүйеліпікірбадамнегізінойлбіл,аойлауелоқумендітікелейбайланысты

1-тапсырма.

Сөздікжұмысынжүргізіңіздер

.

2-тапсырма.

Осысөздерменті пайдаланыпкестерінсалаласқұрмасөй емас

құрастырыңыздар.

Л.Н.ГумилеватындЕуразияғы

Оқу-əдістемелікқұралы

Басылым: үшінші

ұлттықуниверситеті

Университет

Университет – білімордасы

–

(лат.universitas

–жиынтық,жинақ)

–

жаратылыстану,қоғамдық,

техникал,əлеуметтікғылымдарсаласынанқкең

көлемдежоғарыбілімдімамандар

даярлайтын,көпсалалыжоқуғарыорны.Университеттестудежа ттер

–

жақтытерең

теориялдаярлықөтеді.Университерекшəанеткелік

-

оқужəнеғылыми

– зерттеу

жұмыстарыныңүйлестірілежүргізілуі.Алғашқыуниверсите

тХIIғасырдаБатысЕуропада

пайдаболды.Ресейдегітұңғышуниверситет

– Мəскеууниверситеті. ж(1755.)Байырғы

университеттергеЛьвов(1661ж,алғашқыдаакадемияретіндеқұрылған),Тарту(1802ж.),

Вильнюс(1803ж.),Қазан(1804ж.),Харьков(1805ж.),Санкт

–Петербург(1819ж.),Киев

(1834ж.),универсижатады.ОрталықАзиядаеттеріжылы1920Түркістанмемлекеттік

унивк(еОртауниверситетійінАзия),ҚазМУ(1934,қазіргіҚазҰУ),Қарағанды

мемлекеттікуниверситеті(1972ж.ашылды) .ҚазірҚазақсұлт7 , тандаық

35мемлекеттікжəне

көптегенжекеменшікунивебар. ситеттер

3-тапсырма.

Оқыңыз.

Екіжурналистіңжауабынсалыстырып,əңгімелеңіз.

Олардыңмамандығынадегенмахаббатыменжалпжурналистиканыңбүгінгібеделіне

байланысмақсатындапікірлерінбілу өмендег

ідейсауалдарқойылған:

1Журналист. мамандығыннеүшінтаңдадың?

2Қалам. ұстқ уығанқоғамдағымəртебесіныңқандай?

3Қазақжурналистикасына. қалдырқолтаңбаңбарм?

МаксимРожин

,Жетітілшісі« арна» :

1Бір.қызығыменжурналистболғ

аным,маммүлдеандығыменбасқа.Кəдімгі

еңбек

пəнініңмұға.Ал,журнімімінайдақатілінзақлистикағажетікмеңгергенімніңарқ сында

келдім.Журналистікқызметімдітележүргізушіболыпбастадым.

2Қоғамда. журнмəртебесілистиканыңəжептəуір.Əйт

седе,көпжағдайдаБАҚөкілдеріне

көзқаларас

–құла.Лайықтыдеңгейдемойындалм.Өйткеніжұрттымақтапқанайды

жағасың.Ал,проблкөт,бəлегеқаласыңрсеңма.

3Өз.қолталдыраңбуақытлдамесептейміныын.

ЖəнібекАмангелдіұлы

,Заң«жəнезама

н»Закон(«ивремя»)журналыныңредакторы:

1. Балакезімненкітапоқұмаруғаболдым.Үздіктуындоқиотырып,оқиғалардыжелісін

көркемсуреттегжазушылардеберлігінеқызықтмені.Ос ың ғушылық

журналистикағаалыпкелді.

2Жалпы. БАҚ

– тықоғам

дағытөртіншібиліккебалжат.Қпаұстламдық бұлуымғаған

күлкіестіледі.Көпшілігіжурналистиканыңөзтұғырынақонаалмайжатқандығынтілге

тиекетеді.Мұндайпікелісугеірменболады.Оныңбірқатарсебар.ептБірұшыкерішегі

кеңесөкіметікезінд

егіцензурағатиеді.Журналистереркіншығармашайналысалықпен

алмады.Қоғамдықпікірдетекбірсарынбол.Айналыпдыкелгендебарлығыбиліктіңқас

– қаба.ғынарадыОсыжалтақтықкейбірБАҚ

– таəлікүнгедейінбар.Шындықты

шырылдатыпжазбағанкейбі

рбасылыжурналистикамдарəртебкедергісінелтіріпың

келеді.

3Қазіргі. таңдаазаматтықжурн, медиалистикаңаб қарқғытыалб .Жалпырадын

интернеттіəлемақпаретіндеқұрамойындаплықойған.Өйтке,бүгіжұртшылықніде

БАҚ –

қарағанда

ғаламтордыкөбірекақтарады.Блогшқаужазғанымыныңлар

баспасөзгебасылғанмақалаларктүсіпжатқанжоқ.Мдменіңан«қолтаңбам!»деп

айтуғатұрарлықдүниеқалыптастырубағытындаеңбекжа. ырмыненіп

4-тапсырма.

Сұрақтарғажауапберіңіздер.

-Оларөзтаңдағмамбойанеңбекдыетіпжүрншақтарыме?

ЕҰУФ703

-09-12Оқу -əдістемелікқұралы.Үшіншібасылым

Л.Н.ГумилеватындЕуразияғы

Оқу-əдістемелікқұралы

Басылым: үшінші

ұлттықуниверситеті

- Журналистмамандығыныңмəртебесітуралыкөзқа?растарындай

-Қазақжурналистикасындаөзіндікқолтб еңбаларысептейме?

5-тапсырма.

Мəтінмазмұныбойыншасұхбатқұрастырыңыздар.

Ұлттықкадрла

р – мемлекенегізі.Яғни,ұлкадрлардыттіңықдайындүшінжоғауры

білімніңұлттықжүйесіжасалуда.Оғжаһанғдааймақтықнуйындағыкірігу,элитарлы

білімберудіңнегіздері,БолондекларменЕуразияймағциясыжоғарымектептіңндағы

дамуысекілдіфа

кторлардаəсеретеді.

Мемлекет

тарапынанұлттықкадрлардыдайындауғажас жлыпсшаралардыңлыптқанбірі

–

«Бол»башақғдарламасы.Бұлбағдарламабойынша,сарапшылырдыңқаталсынынан

ірікөтакеніплшетапкерлерелдіңеңалдыңғыоқуорындарына

нбілімалғансоңелімізге

оралып,теориялықбілімдетəжірибеүзкөрсетедіін.Сондайде

– ақшетелденкеліп

жұмысістепжатқанірі

– өндірістіккомпанияларғақойылыпотырғанталаптардыңбірі

–

жергілікхалықжұмысқатарту,оларғаі жаңтехнологи

ялардыүйрету.

БӨЖтапсырмасы:

«Ұлттықкадрлар

– мемлекеттіңнегізі»дегентақыршағыжазыңыздарптағарман.

Л.Н.ГумилеватындЕуразияғы

Оқу-əдістемелікқұралы

Басылым: үшінші

ұлттықуниверситеті

БАСШЫКЕЛБЕТІ

1-сабақ

Басшыныңба тиліқару.

Ыңғайсалалас

Ыңғайсалалас

-

құрамындағыжайс

өйлемдерініңбіріндеайтылғанойға

екіншісіндеайтылғанойдыңмезгілдес,бағыттас,ыңғайласмəндеқарым

–қатынастаболуы.

Ыңғайлассалалас

құрамындағыжайсөйлемдербір

– біріменжалғаулықшылауларарқылы

да,жалғаулықшылаусыз,іргелес

тұрыптабайланыса

береді.

Жалғаулықсызыңғайлас

салалқұркейбірамындағысжайсөйлемдербірмезгілдеқатарболғаняболатыністерді

Күнба,таңдықараты

білдірекөбіне.Баяндбірауыштарышақтатұр.Мысалы:ды

көлеңкебасты.П(.)

Жалғаулықтыыңғайлассалалас

жəне,та,

те,да,де,əрі

деген

ыңғайласмəндіжалғаулқатысуыарқылыжасаладықтардың.Мысалы:

Сиырдтұқымың

дажақсы,бабдакеліскен.Ғ.С()

1-тапсырма.

Мəтіндегіқұрмасөйтауыпл,емдассөйлемсөйлемарасындағырді

үзілісінсақтапоқыңыз.Танысемесөздер

діжазл,олыпаурдсөздікармасының

көмегіменанықтаңыздар.

Басшы - белгілібіржүйежұістмтоптыысейтінбастаушы,жолкөрсетуші.Жан

–

жақтыбасшылыққызметкедайынболуүшінрекшеліктердайадамбойынантабылуы

тиіс?Басшыкəсіпкерліккебейі

мболуғатиіс.Кəсіпкерлік

– іскекірісекету,нақтышешімге

келу,батылдық,динамизм,ынталылықтанба

стауалады.

Кез-келгіскбелшешіпн

кірісетінадам,алды,жұүшінмқажетенысышардайындтітардыбейімтұрады.Сондайуға

– ақол

- бақылаушы,зерттеу

ші,келешекпенбайланыстыболдажамдар.Тезтілды

табысакетумжəнебіргжоғарыетөменгіқызметсатысындағыадамдарменбірдей

қарым –

қатынастысақтайды.

Басшылыққызмемұратұжастартқөзгеніансыйбі,мəдениетлуіай

қағидаларынорындап,

батылдадұрысқаджбілулеріасаймқажет.

2-тапсырма.

Мынасұржауберіпқткөріңіздерарға.

- Басшыныкімдепбіле?Басшысөзінеөзіңізшеанықтамаберіңіз.

-Басшыадамнбойқандайықасиеттерңболуытиіс?

-Басшынеліктенкəсіпкерліккебейімболу

ғатиісдепойлайсыз?

-Кез-келгенадамлидербомла?

-Басшылыққызмемұратұжасттқжақанібасболурүшіншынеістке?рекуі

3-тапсырма.

Берілгеныңғайлассалаласқұрмасөйекіншілемдеасқатасыңарынрданің

табыңыздар.

Басшыəрітоптыб

астаушы, сөйлсөзідұнадые.ген

Адамдармнақтытезтілтабысакет, едішешімгедекелу.

Кəсіпкерлік – іскекірісіптекету, басшыүйінеқайтты.

Басшыныңөзінұстдұнады,уыəріжолкөрсе

туші

Жұмыскүніаяқталды, бəрбірдейқарыммен

жасайды.

–қатынас

4-тапсырма.

Сөйлемдеекіншісыңатауып,ыңғайласрдіңынсалаласқұ

рмалассөйлем

жасаңыздар.

Басшыныңсөйлеумəдежоғарыниетіболуытиіс,

--------------------------------.Басшы

күнделіктіжаңалықтадахабардаролуыке, екдан

--------------------- .Топтеңбектабысты

етуідебасшығабайланысты,

-------------------------------.Басшыболуүшінқабілеттекерек,

---

------------------------------------------------- .Қызметжиіпіалмасыңызкірерлермен,

-----------------

ЕҰУФ703

-09-12Оқу

-əдістемелікқұралы.Үшіншібасылым

Л.Н.ГумилеватындЕуразияғы

Оқу-əдістемелікқұралы

Басылым: үшінші

ұлттықуниверситеті

----------------------------- .Табыстыжұмыскмарапаттаудыдаерлстеншығармаңызрді,

--------

--------- .Көңілкөтешарджүзегеуаларынасырыңыз,

-------------------------------------- .

Өзіңізгедегенсеніміңізəрімықтыболсын,

------------------------------------------ .

2-сабақ

1-тапсырма.

Сөздікжұмысынжүргізіңіздер.

Кемелкөшбасшы,сарабда

лсая,алғасүйреуат,əлемдікқауымдастық,əлеуетізор,

еңбегіұшан

– теңіз,берекетұнғанқұттымекен,халқыныңжоғынжоқтап,мұмұңдау,ын

жанашыр,өркенд,өлшеусізүлес,біртуартұлға,қарқындыдаму,əл

– ауқаты,айр қша

табыс,тарих,өрізқондік

лтаңба,ғасыртоғысы,алмарз ,қманғқтығыстарйып,

текетірестер,жаһан.

Кемелкөшбасшы

Қайхалықтыңболмасынсшысығыйланысекебелгілі.Бұлретыте

ЕлбасыНұрсұлтанƏб

ішұлыНазарбсарабдҚазясевтыңхлажарқынқстанлқы

болашаққабастапкеле.Елкөшіндіалғасүйрепң,əлемдікқауымдасəлеуезортықтағыі

елгеайнаЕлдырудабасыныңсіңіргеңбұшанегі

– теңіз.Құрамынатүрліэтносөкілдері

кіретінхалықтықазақж

еріндебірлікпены ұстаптыма,берекетұнғанқұттытамекенге

айналдырды.ӨзініңданасаясаткерлігіменҚазақстандыəлемжұр шанытабілді. лығына

Мемлекеттіхалықаралықаренадажоғарыдəрежегекөтерді.

НұрсұлтанНазарбаев

– халқыныңжоғынжоқтап,мұ

ңынмұңдағанжанашыры.

ТəуелсізҚазақстанныңөркендөлшүлесқоеубіртуарінесізқантұлға.Экономиканы

қарқындыдамхалықтыңенытуəл

– ауқаартайрытырудаынтабыстарғақжеткізгеншаол

кемелкөшбасшы.Олбабаларымызданкележатқанұлыарман

– тəуелсіздігіміздіорнықтыру

жолындағықиынбелестерденхалқынаманалыпө, іпарихтөріненөзінді

кқолтаңбасымен

көрінді.

Президентхалмықтыңжау,ығаслдықтартоғысқанпмз мандағайып

бейбітшілікпентын,ынтымақтастықштықтапентатулықтаұстап

тұрудыелімізтəуелсіздік

алғансəттенбастапбастыысанасыетті.Соныңарқасындаосытұстатəуелсіздіклып,түрлі

қақтығыстарғакилігіпқалғанбасқаелдердейемес,Қазақстанбірбейбітдамуендаңғылына

түсті.Елбасыелішіндегіөзаратүсіністікпентұ

рақтылықтысақтқатар, йуменақтық

текетірестболдырмаудаүлкқажырердін

– қайраткөрсетті.Жаһанғаөнегебол

арлықүлгілі

саяұстанды.ат

Халқынаада,ежерін, дықсүю

– адамдборболуғаытиістішқ

қағидалар.ПрезидентН.Ə.Назарбаевтыңбойындағыосын

дайбиікадамгершілікқасиеттерді

жастарүлгітұтуғатиіс.Елбаəрбірсүлгіыныңіненалуымызкерек.Сондағанаелдің

келешегіне,мемлекболашс німменттіңқағынарайтын,Елбасыныңағалықүмітіналға

апаржəнессаястынражалғастыраалатынбілімді

дебіліктіпарасатты, ұрпақ

қалыптасаалады.интернеттен( )

3-тапсырма.

Мəтінбойыншасөйлемдердіаяқтаңыздар.

Қазхажарқынқстанлқыболашаққабасткележ птқан

- ------------- .Қазақстандыəлемдік

қауымдасəлеуезорелгеайналдытықтағыі

руда ------ .Олқиынбелестерденхалқынаман

ЕҰУФ703

-09-12Оқу

-əдістемелікқұралы.Үшіншібасылым

Л.Н.ГумилеватындЕуразияғы

Оқу-əдістемелікқұралы

Басылым: үшінші

ұлттықуниверситеті

алыпөтіп,

---------------------------------------

.Президентхалықтыынтымақтастықпен

татулықтаұстаптұруды

. --------------

.Білімдідебілікті,парасұрпаққалыптастыруттыүшін

-

--------------------------

4-тапсырма.

Сұрақтарғажауапберіңіздер.

Халықтыңболашағынегебасшығабайланысты?

Қазхажарқынқстанлқыболашаққабасткележ не?птқан

ҚазақстандыəлемдікқауымдасəлеуезорелгеайналдырутықтағыүшінЕлбасынеістеді?

Елбасыелімізтəуелсіздікалғбастнннысанасыастыпетті?

Қазақстаннелбібейбітрдктдамуендаңғылынатүсті?

Білімдідебілікті,парасұрпақлыптастыруттыүшіннеістеуімізкерек?

3-сабақ

Елүміті –қоғамқайраткері

1-тапсырма.

Мəтіндітүсініпоқы,танысемесөздердіөздіктіңкөмегіменаударыңыздар,

ондағыойғаөзпікірбілдіріңіздереріңізді.

ҰлыкемеңгерАбай:Тегінде«адбаадмласыб мласақ,ғыл,ар,мінезнаным

дегеннəрселерменоза.Обасқадынəрселерменоздымдемектің

бəріде

- ақымақтық»

-

декенген.Қоғамымыздатіршіліктегібарғұмырынхалыққа,мемлекетқызмеадалткеік

қызмететугесарпетіп,солеңбегібағалжатсадмастанып,ме«əлденхалқымаібайң

берерімкөп»д ңбекетіпжүргазаматтаренмес.

Отансүйгіштік – мемлекетқызмееңн принциптерініңгізгішікбіріболуғаңтиіс.

Керекдес,м ңізмлекеттіктілдібілумəсдосыреттелесітуындайды.

Елбасаясыаткерлер

менмемлекетқызмебойтмкерлердіңікымінезнадай

–

құлықтартəрбикердегентүйінлеужасағанк:

Бірінші – өзінеберілгенбиліктімеңгеребілу.

Қазақшаайтқанда:Ұлық«болсаң,кішік»Е. інші

– қарабасыңныңқамынемес,өзің

қызмететіпотырған

қоғамныңигілігітураойбілукерекайы.

Үшінші – басшынендей

қаржығаөмірсүжатырсыңіпдегенсауқ лданймықпай,яғни,меніңвилламмен

саяжайымныңсуреттерінжариялайды

– аудепқорғалақтамайөмірсүкерек.Төртіншіу

–

халықсенімінжоғалтпайтындай

тұрғыдабасқару.Бесінші

– қызметкеістікəсіби

біліктіжүргізеалатындайікпентарту.

Мемлекеттікқызметбұл

– мемлекеттмүддесі.

ң

Есақтаңыздарте:

Сарпету

– арнау,

мастанбау – бірнəрсегемасаттанбау,даңдайсымау,

түйінжасау

– қорытынды,байламжа

сау, ұлықболсаң,кішік

– неғұрсоғұрлымұлыболсаң,

кішіпейілбол,

қарабасынқамынойлауң

– текөзбасыныңжағдайынойлау,

қаймықпау –

қорықпау,

қорғалақтамау – жасқанбау,именбеу,

біліктілік – көпбілетіндік,білімділік.

2-тапсырма. Сұрақтарғажауапберіңіздер.

1Ұлы.Абайдыңсөзінқалайтүсінесіздер?

2Халық. үшінөзғұмырынсарпеткеқандайтұлғалардыбілесіздер?

3Өз.тілінбілмегенадамотадыеугеболасүйгішма?

4Басшының. бойыөзіберілгенбиліктідадұрысмеңгеруү

шінқандайқасиеттерболу

керек?

Л.Н.ГумилеватындЕуразияғы

Оқу-əдістемелікқұралы

Басылым: үшінші

ұлттықуниверситеті

7Басшы. қандайсауалданжəненеденқорықпауыкерек?Бұла ықпадан

уүшінқа дай

болукерек?

8Халық. сенімінжоғалтпауүшіністеке?рек

9Білікті. басшыболуүшіннеқажет?

3-тапсырма.

Мəтіндегіжайсөйлемдерденқұрмажасаңыздар.

Қазақ - төзімдітолерантты( )халық.Əсіресе,Елбасшысынадегенқұрметібөл

ек.

Сондай –ақ,ежелденбилікесініңəрекетіжақпаса,ханболсадақатбетайталалігіннетын

батылхалық.Біраққазақмұндайшектеншыққəрекеткебармайды.нОлүшінхахандықда

қасиетқалмауыкерек.Қазақхалқыныңбилікесінедегенқұрметіжоғары.Н

азарбаевтың

елдіауыржəнежауапкершілмолкезеңдебасқаруынатүсіністікпенгі.Қондызақ

«Е лбасы»депатапкетті.

Назарбаевимиджіжылға1995дейінжауапкершілігімол,

мойнынатарихиміндетжүкбасшы,реформаторелгенретіндеқалыптасты.Ал1995ж

ылдан

келдегійінбиліктіуысынажұмылдырғамбициясыясижоғарыбасшрентолығаінде

түсЕлдің. тарихыменЕлбасықайраткерлігінбөлекқарастырумүм.Осыкіестұстағы

ЕлдіңдамуыменЕлбасырөлініңшбағасынкелешекұрпақберер.

4-тапсырма. Меңгергенсөздеріңіздіпайдаланып, өміріңіздегіб басшыліктімектеп(

директоры,сыныпжетекші,сыныпстар, оітарпстасы, куроп,факультетторысы

деканыт.б.туралы) əңгімелеңіз.

БӨЖтапсырмасы

«Басшысыкеліспесе

,елжетім »дегентақырөзойжазыңңыздыпта.

з

Л.Н.ГумилеватындЕуразияғы

Оқу-əдістемелікқұралы

Басылым: үшінші

ұлттықуниверситеті

XАПТА

ҚОҒАМЖƏНЕЖАСТАР

1- сабақ

Жастаржəнеқоғамдықұйымдар.

Қарсылықтысалаласқұрмалассөйлем

Қарсылықтысалалас

– құрамындағыжайсөйлемдерібір

– бірінеқарама

- қарсы мəнде

айтылғандықтыбілдіретінсалаластыңтүрі.Жалғаулықсызқар алаласылықты,біріншіден

құрамындағыжайсөйлемдербір

– бірінеқарама

– қарсыайтылады,екіншіден,

баяндауқармəндесыөздердштарыболыпкел.Мысалые:дін

Ағаңалдыңнандасенің

шықпақойыбареді,

- жұмыстанқолытимеді.Н(.Ға.Бас)болмақоңай,

- бастамаққиын.

Жалғаулықтықарсалаласылықты:

бірақ,

сонда,дегенмен, ла,əйтседа

де,сонда,

сөйтседе,əйткенмен

дегенқарсылықмəндіжалғаулықшыл улардтысуыарқылың

жасалады. Күнсайынбіржаңболады,албұлайдаықж ңнбұрынғыдайлноншақ

мазасыздандырмайды.

(М.Г)

1-тапсырма.

Сөйлемдердіоқар, ыпсалаласылықтықұрмжажосамəнлстыңынау

беріңіздер.

Тəуелсіздіктіата

– бабаларымызғасырлбойыаңс,бірақолды

ізгеоңайжолмен

келгенжоқ.Жастардтереңбілімалуынабарлықжағдайңжасалу,алайсолмүмкіндіктіда

пайдаланаалмайжүргенжастарымызқаншама!Көпшілікжастарөзқалм ғанмандықтары

бойыншаеңбекетуде,дегенмбасқасаладаеңбекжүргендерітіп

бар.Оныңбасшылық

қабілкүмəнетінелтіргенедік,

- олбіздіңкүмəнсейілткболмізЕліміздің. деындрт, еңій

мемлекетімжарқынболашағыбілде,білгірздіңмдіжастарқолында,əйтседеолардың

білімалуынатолықмүмкіндікжасалыпотырма?Жастардың

аяғынантіктұруына

қиындықтарменкедергілербарекені,сонасдаменджастарғаіңсенемін!

2-тапсырма.

Сөйлемдердіоқып,түрлерінеқарайажыратыңыздар.жай(,құрмалас)

Жастар – өзініңерекшеəлеуметтікжəнепсихологиялықсипатыбар,қоғамныңүлкен

бірбөлігі.Жастар

–

өзінеғанажататынсипаттары,өздетə,құндылығыініңтібар

əлеуметтікқоғамныңнегізгібөліг

і. Жасқатар16ына

-30жасаралығындағыадамдард

қосады,бірақбұлкөрсəрметкішмлекеттеəртүрлі.Мысалы,жасжұмысшыныңқоғамдық

жəне профессионқалыпт25жасындааяқталадысуы,лдғ болыплым35жасында

қалыпт,яғнибұлжадсж«та»дмсаналмайдыепс.Жастар

– қоғамныңеңмобильді

бөлігі.Олə еуметтікқұрылымғаөзініңбелəсетигізеріналадынді.

3-тапсырма.

Берілгенсөйлемдердіая,қартапалалылықтысөйлемжас. аңыздар

Көптегенжастарымызбол шбойндқбілімыалуд,ншақтары

----------- Енді

біреулеріқоғсамныңлуансаласындае етудебек,

-----------------------

Еліміздіңатынан

халықғылымисайралық

ыстарғақатысыпжүргендеріқаншама,

------------------------------------

.Өнерпазжастарөзөнехалыққапашінетуде,

---------------------------------- .Олимпиадаларда

еліміздіңкөкбайрағынжелбіжүдазгендермес,тіп

-------------------..Аленд

ібіреулері

қоғамдық – əлеуметтікмаңызыбаржұмы,жасаясатстардамғасалысуда,туған

-----

------------------------ .

4-тапсырма.

Қоғамбарөзінорныдүлгіліікжастартуралыəңгімелеңіз.

5-тапсырма.

Құрмсөйлемдерарқласыұрақтарғалына

жауапжазыңыздар.

- Біздіңеліміздежастарғажағдайб? лған

ЕҰУФ703

-09-12Оқу -əдістемелікқұралы.Үшіншібасылым

Л.Н.ГумилеватындЕуразияғы

Оқу-əдістемелікқұралы

Басылым: үшінші

ұлттықуниверситеті

6-тапсырма. Шағынмəтіоқып,осымəселедітөңірегіндепікірлесіңіздер.

Жастардыңмүмкіндігінеқарайқоғамдағыболыпжатқаноқиғаларданөзіноқшау

ұстамағаныжақсы.Өйткеніолар

– елдіңкелешегі.Атажолынжалғастыратынмұрагер.

Бүгінгіаяқтжастітқанлмаймəреге

жеткізетіндесолар.Солүшіндежастарғабелсенділік,

сергектік,кəсібилікөтеқажет.Мұндайболужастардыңтабиғда .расадытынаЕгер«біз

лаулапжанбасақ!..деген»өлеңжолдарыныңмағынасыəліөзкүшінде.Онда

жастарымыздсаясиөміргеаралас,қ ыңп

атысыптұруыміндемп?еттіс

2-сабақ

1-тапсырма.

Сөздікжұмысынжүргізіңіздер.

Үрдіс,көкейк,ерж,сіңіру,қолежеткізутусті,жасшыбық,атсалысу,тұғыр,табыну,

кемелдену,қоғамқұндылықтары,əлемдікқауымд,талаптарғасайкелу,жоғарыстықб

ілікті,

бəсекегеқабіл. тті

2-тапсырма.

Осысөздерменті пайдаланыпкесте,қарсіналаласылықтықұрмалас

сөйлемқұрастырыңыздар.

сіңіріпержетті

Мысалы:

Олжаққасиеттердібойына

,алайтдарлықтай

табыстарға қолжеткізе

алмады

3-тапсырма.

Мəтіндітүсініпоқыңыздар.Мəтінбойыншасұрақтарқұр .стырыңыздар

Жасжеткіншектеріңіздікөрсетіңіз,

менсіздердің

болашақтарыңызды

беремін.

айтып

(ƏлФараби)

Қоғбастыбайлығымның

– дарындыжастарда

Дарындыжастардықоғылымиамныңкелреқарапшегітінде,таныпбілуүрдісіөте

ертедебаст.Дарындылықдарын«»сөзіненшық

қан. Дамудың«ерекқолайлы,ішкіе

алғышарттары»дегендібілді.Даредіындылықтыңеңбастыбелгісі

– оқубағдарламасын

табыстымеңгеружəнешығармқабілет.Ж шыс ардыңғармашылыққабілетін

дамытужəтəрбиелеуон

–бүгінгітаңдағыкөкейкестімəсел

елердіңбірі.Өйткені,

мемлекетіміздіңжарқынболашағы

– білімдідебілгдарынды, жастардыңқолында.Елді

ертсенімідесолардыңңгімойнында.Қайзамандаболмқоғамныңқозғаушысынкүші

–

жастар.ОсыреттеЕлбасымызН.Ə.Назарбаевтың:Мен«сіздер,бүгін

гіжастаререкшеұрпақ

екендеріңіздіқайтжал.ауданСіздерықпаймынтəуелсізҚазақстандаөміргекелдіңіздер

жəнесондаержетіпкелесіздер.Сіздердіңжастықшақтуақрыңтыздың

– бізделіміздің

көтерілужəнегүлденууақыты.Сіздосыжетістіктерухын

жəнетабысқадеген

ұмтылушылықтыбойларыңызғасіңірдіңіздер»,

- дегенсөзімемлекетпенұлтболашағы

жастарболаштікелейағыменйланыст

ыекендігінайқы. дайды

АлбелгіліəншБ.Тілеухан:Бізата«

– бабамызаңсағантəуелсіздқолжеткізіпкке

отырмыз.Ендігікезек

- жаст.Жастаррда

– жасшыбықияқты.Қалай,сеңолайиілуге

əзір.Солсебептенжастаройында,бойындтүзуаөсіругеңатсалысу

– бастыпарызымыз.

Жастар – желдің, риесі,қазақелініңруханитəуелсіздігініңбиіктұғыры.Бүгінгі

ЕҰУФ703

-09-12Оқу -əдістемелікқұралы.Үшіншібасылым