- •Социология
- •Пiкiр жазғандар:
- •Қазақстан социологтары ассоциациясының президенті, социология ғылымдарының докторы, профессор м.Тәжиннің алғы сөзі
- •І бөлім. Социологияның ұғымдық аппараты
- •Социологияның объектісі мен пәні
- •Социологиялық білімнің құрылымы
- •Социологияның функциялары
- •Пайдаланылған әдебитеттер тізімі
- •Социологияның категориялары мен ұғымдарын жіктеу
- •Әлеуметтік іс-әрекеттер, өзара іс-қимылдар және қарым-қатынастар
- •Қоғам құрылымындағы тұлға
- •Әлеуметтік мәртебелер және рөлдер
- •Әлеуметтік стратификация
- •Әлеуметтік топтар
- •Әлеуметтік институт
- •Қоғамның басты институттарының белгілері [40]
- •Әлеуметтік ұйымдар
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
- •Қазақстанда социологиялық көзқарастардың қалыптасу негіздері
- •Қазақстанда социология ғылымының қалыптасуы (ретроспективті шолу)
- •Қазақстанда қазіргі заманғы социология ғылымы дамуының негізгі бағыттары
- •Қазақстан Республикасының “Социология” мамандығы бойынша кадрлар даярлайтын жоғары оқу орындары
- •Социология бойынша докторлық диссертациялар1
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
- •Іі бөлім. Социология ғылымының қалыптасуы және дамуы
- •Әлеуметтік білім эволюциясы
- •Социологиялық ойдың дамуын кезеңге бөлу
- •Ежелгі Шығыс пен Ежелгі Греция мемлекеттеріндегі әлеуметтік ілімдер Ежелгі Қытайдағы әлеуметтік ілімдер
- •Ежелгі Үндістанның әлеуметтік-саяси көзқарастары
- •Ежелгі Грецияның әлеуметтік білімі
- •Орта ғасырлардағы әлеуметтік таным
- •Араб шығысының социологиялық ойы
- •Жаңа дәуірдің социологиялық ойлары
- •Қайта өрлеу дәуірі
- •Ағылшын ағартушылығы
- •Француз ағартушылығы
- •Неміс ағартушылығы
- •Қорытынды
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
- •Идеялары, теориялары және өкілдері Огюст Конт
- •Джон Стюарт Милль
- •Карл Маркс
- •Герберт Спенсер
- •Вильфредо Парето
- •Фердинанд Теннис
- •Эмиль Дюркгейм
- •Гаэтано Моска
- •Георг Зиммель
- •Макс Вебер
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
- •Жаһанданудың қазіргі теориялары
- •Рональд Робертсонның мәдени центристік теориясы
- •Энтони Гидденстің жаһандану теориясы
- •Эммануил Валлерстайнның әлем-жүйе теориясы
- •Мануэль Кастельс: ақпараттық экономика және жаһандану процесі
- •“Қайраткер - құрылым” теориялары қазіргі қоғамды зерттеудің құралы ретінде
- •Маргарет Арчердің морфогенез теориясы
- •Құрылымдық келісім
- •Мәдени-әлеуметтік өзара іс-қимыл
- •Құрылымды өңдеу (Морфогенезис) Құрылымды ұдайы өсіру (Морфостазис)
- •Энтони Гидденстің құрылымдық теориясы
- •Қызмет және құрылым: Джеффри Александердің жаңа функционализмі
- •Жаңа институционализм теориясы
- •Нил Флигстайнның жаңа институционализм теориясының сараптамасы
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
- •Ііі бөлім. Орта деңгей теориясы
- •Экономикалық социология пәні
- •Экономикалық социологияның тарихи дамуы
- •Экономикалық социологияның негізгі категориялары
- •Нарық социологиясы
- •Қазіргі заманғы капиталистік нарықтардың әлеуметтік құрылымы (жетілген типтер) [21]
- •Кәсіпкерлік социологиясы
- •Шаруашылық ұйым социологиясы
- •Еңбек нарығы және жұмыспен қамту порблемасының социологиясы
- •Пайдаланылған әдебиеттір тізімі
- •Саяси социологияның пайда болуы мен дамуы
- •Саясаттану және саяси-әлеуметтік пікір алысулардың айырмашылығы
- •Саяси социологияның зерттеу объектісі мен пәні
- •Саяси социологияның субъектісін түсіну
- •Саяси социологияның әдістері және заңдылықтары
- •Институттар - саяси социологияның орталық категориясы ретінде
- •Билікке түсінік беру
- •Саяси социологиядағы мемлекет категориясы
- •Азаматтық қоғам және оның институттары
- •Саяси социологияны анықтаудағы тұлғаның орны
- •Саяси жетекшілік
- •Қоғамдық пікірдің саяси социологиясы
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
- •Ғылым социологиясы
- •Білім беру социологиясы
- •Мәдениет социологиясы
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
- •Дін социологиясының қалыптасуы мен дамуы
- •Дін және қоғам. Діннің әлеуметтік функциялары
- •Діни ұйымдар мен діни индивид типологиясы
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
- •Этникалылықтың теориялық мәселелері
- •Этносаралық қатынастар
- •Қазақстандағы этносаралық қатынастарды социологиялық зерттеу
- •Этносоциологиялық зерттеу методологиясы
- •1. Олардың ішінде аймақтарға үлестіргенде сұралуға тиіс:
- •2.Тұрғылықты мекенжайы бойынша:
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
- •Әлеуметтік жанжал табиғаты
- •Жанжалды жіктеу
- •Саяси жанжалдың өзіне тән ерекшелігі
- •Жанжалдар динамикасы және оларды реттеу әдістері
- •Жанжал қоғам мен тұлғаның әлеуметтік әрекеттесуінің
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
- •Іv бөлім. Социологиялық зерттеудің методологиясы мен әдістері
- •Методологиясы мен логикасы
- •Ғылыми және социологиялық зерттеудің методологиясы мен логикасы
- •Социологиялық зерттеудің кезеңдері
- •Социологиялық зерттеудің бағдарламасы
- •Социологиялық зерттеудің іріктеуін құрау. Іріктеу жиынтығы
- •Сипатты есептеу
- •Квоталық және кездейсоқ зерттеу әдістері
- •Іріктеу жиынтығы элементтерінің құрылымы
- •Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
- •Социологиялық зерттеулерді жіктеу
- •Сандық және сапалық әдістер: бәсекелестік пен серіктестік
- •Формализмге негізделген сұрау
- •Формализмге негізделмеген сұхбат
- •Фокус-топ
- •Бақылау
- •Социологиялық және маркетингтік ақпарат жинаудың халықаралық ережелері
- •Формализмге негізделген сұрақнама
- •Қымбатты “n”-лық!
- •Қатысқаныңыз үшін алдын ала алғыс білдіреміз!
- •Өзіңіз туралы айта кетсеңіз:
- •Қатысқаныңыз үшін рахмет!
- •Фокус-топтың гайды
- •22.Ядов в.А. Стратегия социологического исследования. - м., 1998
- •10.0.5. Нұсқасындағы spss статистикалық мәліметтер жинаудың, талдаудың көпфункционалдық кешені Бағдарламамен танысу
- •Терезелер
- •Диалогтық терезелер
- •1 Сурет. Диалогтық терезенің басқару элементтері.
- •Мәліметтермен жұмыс. Мәліметтерді талдаудағы негізгі қадамдар
- •Мәліметтер редакторы
- •2 Сурет. Мәліметтер редакторының терезесі.
- •Жаңа файл жасау
- •Мәліметтерді енгізу
- •Мәліметтерді түзету
- •Файлды сақтау
- •Жұмыс файлын ашу
- •Файл туралы ақпарат
- •Нәтижелерін шығару
- •Мобилдік кесте
- •Мәліметтерді талдау кезеңдері
- •Зерттеу нәтижелерін ұсыну
- •Зерттеу нәтижелерін жұртшылыққа жеткізу
- •Мазмұны
Зерттеу нәтижелерін ұсыну
Социологиялық зерттеудің қорытындысы есеп түрінде көрінеді. Есеп - директивті шешімдер мен монографиялар, ұжымдық жарияланымдар, кітаптар, жинақтар, мақалалар, диссертациялар және т.б. түріндегі әр түрлі материалдар дайындау үшін негізгі құжат болып табылады.
Есептің сипаты көбіне зерттеу типіне, атап айтқанда, ол ғылыми немесе қолданбалы мақсаттарға сәйкес жүргізілді ме, осыған байланысты болады.
Ғылыми мақсаттарға сәйкес жүргізілген зерттеулерде есеп жасаған кезде ең алдымен, проблеманың мұқият қойылуына, олардың тұжырымдық жағынан дайындалуына және зерттеу міндеттерінің құрылуына көңіл бөлінеді. Қазіргі таңда проблеманың жасалуының жай-күйі және оған қолданылатын тұрғылар жеке қарастырылады. Есептің арнайы бөлімі методология проблемаларына - зерттеудің құралдар жиынтығын таңдау мен негіздеуге, іріктеу типологиясына, әлеуметтік ақпарат жинау әдістеріне арналады. Жеке бөлім түріндегі есепте алынған социологиялық зерттеу нәтижелеріне мазмұнды талдау жасалынады. Есептің осы бөлімі тәжірибелік нәтижелер мен нақтылы қорытындыларға жөн сілтеумен аяқталады.
Есептің қосымшаларына іріктеуді негіздеу және оның сапалы сипаттамаларын қоса барлық алдыңғы бөлімдердің ережелерін көрсететін материалдардан тұрады. Осында мәліметтерді жинау жүргізілген негізі әдістемелік материалдар, үлестірулер мен табулеграммалардың негізгі кестелері орналасқан.
Есептің осындай түріне “тапсырыс” зерттеулерінде де жол беріледі. Мұндай зерттеулер кезінде есеп дайындағанда ең алдымен тәжірибелік қорытындылар мен нақтылы ұсыныстарға көңіл бөлінуі тиіс. Сонымен қатар, тапсырыс беруші үшін есеп оған осы іс-әрекет аясының өзіне тән ерекшелігіне жауап беретін, яғни тапсырыс берушіге ыңғайлы, түсінікті болатын тиісті тілді білдіреді. Әдетте, толық есеппен қатар, орындаушы шешілетін міндеттердің негізгі мазмұны мен олардың жүзеге асырылу жолдарын көрсететін қысқартылған нұсқасын дайындайды.
Есепке қойылатын негізгі талаптар:
жүргізілген зерттеу объектінің барлық деңгейлерінің толық және терең бейнеленуі, оның барлық бөлімдерінің өзара байланыстылығы мен ғылыми ізденістің өз логикасы;
бағдарламамен жасалынған зерттеудің методологиялық аппаратын дәлме-дәл ұстану;
орындалатын рәсімдердің логикалық дәйектілігін көрсету, жинақтау жаңа білімдерді түсініктемелеу процесінде олардың әрқайсысының орыны мен рөлін көрсету, социологиялық фактіні түсініктемелеу эмпирикалық мәліметтер мен теориялық негіздеулерді реттеудің барлық орындалатын операцияларын айқын белгілеу маңызды;
зерттеуге тартылатын барлық ұйымдарды, нұсқаулық кадрлар құрамы мен оларды дайындау тәртібін, зерттелетін бірліктер мен сипатын, формасы мен әдістерін көрсету қажет. Материалды жинауды ұйымдастырудың өзін тура көрсетіп, қосымшада зерттеуде пайдаланылатын құжаттардың барлық үлгілерімен таныстыру маңызды. Сонымен қатар, зерттеуші есепте ақпаратты кодтау жүйесі мен оны машиналық өңдеудің пайдаланылған әдістерінің дұрыс көрсетілуіне көңіл бөледі.
Зерттеу ұсыныстары:
Кез келген есептің міндетті компоненті есептік мәліметтерді талдаудан шығатын негізгі ұсыныстар тізімін білдіретін ұсыныстарды дайындау болып табылады. Ұсыныстар аса мақұлданған сипатта болады және оларға тек ғылыми немесе тәжірибелік іс-әрекетке жатқызылатын нәрсе ғана енгізіледі.
Есептерді дайындау:
Есепті техникалық дайындау үшін бірыңғай стандарттар жоқ. Сонымен бірге, зерттеу ұйымдарының іс-әрекет тәжірибесінде есепттерді ұсынудың белгілі бір стандарттары қалыптасқан. Әдетте, социологиялық зерттеудің тапсырыс берушілеріне техникалық және талдамалық деген екі есеп ұсынылады.
Мысал: Техникалық есеп.
Социологиялық зерттеу нәтижелерін ұсынудың халықаралық тәжірибесінде (әсіресе ол маркетингтік зерттелерге қатысты) есеп Power Poіnt графикалық бағдарламасын пайдаланумен берілуі тиіс деген бір стандарт бар.
Мысал: Есепті Power Poіnt-та дайындау.