MySql операторлары және phpMyAdmin
MySQL дегі операторлармен таныспас бұрын естеріңізге сала кететін өткен тақырыптардың бірі Денвер пакетін орнатубарысында баяндалған phpMyAdmin.Соған қосымша тоқталып өтпекпін, себебі ол сайт жасауда қолданылатын ең керекті құрал.
phpMyAdmin - PHP тілінде жазылған web-программа және MySQL жүйесін басқаруға арналған web-интерфейс.Ол арқылы браузерді пайдаланып MySQL серверін басқаруға, SQL командаларын орындауға, деректер қорындағы кестелердегі жазбаларды өңдеуге болады.
phpMyAdmin нің кең қолданылатын себебі - осы интерфейс арқылы SQL операторларын қолмен жазып отырмай-ақ MySQL жүйесін оңай басқаруға болады.
Яғни phpMyAdmin арқылы дереқорды,оның кестелерін,жазбаларды жасауға, оларды өңдеуге,жойып жіберуге, дерекқорды бір орыннан келесі орынға көшіруге,кез келген операциялар кезінде кеңесін пайдалануға болады.
SQL операторлары
SQL (Structured Query Language - Құрылымдалған Сұраныстар Тілі) ОПЕРАТОРЛАРДАН - НҰСҚАУЛАРДАН - ЕСЕПТЕЛІНЕТІН ФУНКЦИЯЛАРДАН құралған жиынтық.
SQL операторлары ортақ келісілген программа жазу стилі бойынша бас әріптермен жазылады.
Оларды мынадай топтарға бөлуге болады: - Деректерді анықтайтын операторлар . CREATE объектіні жасайды . ALTER объектіні өзгертеді . DROP объектіні жояды - Деректермен әртүрлі әрекеттер жасайтын операторлар . SELECT берілген шарт бойынша деректерді оқиды . INSERT жаңа деректерді қорға қосады . UPDATE қордағы деректерді өзгертеді . DELETE деректерді жояды - Деректерге рұқсат берумен айналысатын операторлар . GRANT пайдаланушыларға объектімен белгілі бір операциялар төңірегінде рұқсатты айқындайды . REVOKE бұрын берілген рұқсаттарды қайтарып алады . DENY берілген рұқсаттың басымдылығын айқындап, оны жоққа шығарады - Транзакцияларды басқаратын операторлар . COMMIT транзакцияны қолданады . ROLLBACK транзакцияға ұшыраған өзгерістерді бұрынғы қалпына келтіреді . SAVEPOINT транзакцияны кішкене бөлшектерге бөледі
MySql жүйесінде деректер қорын құру
Деректер қоры дегеніміз – шексіз көп ақпарат сақталатын компьютерлік жүйе. Мәліметтерді қағазға жазып картетекаларға сақтау бұрын орындалған болса, қазір оның орнын қатты дискілердегі электрондық құжаттар басты. Деректер қорының функциясы – мәліметтерді реттеу мен белгілеу. Барлық қорлар бір принциппен жұмыс атқармайды. Әрбір жазудың жеке жолы болады. Жазулар кестеге орналастырылып деректер қорын құрайды.
MySQL-дің клиенттік бағдарламасы командалық жол утилитін білідреді. Бұл программа серверде желі арқылы қосылады. Сервер арқылы орындалатын командалар қатты дискідегі оқу мен жазуға байлансты. Клиенттік бағдарламалар командалық жол режимінде ғана жұмыс істемейді, сонымен бірге қосымша бағдарламалар болады. Олар:
Navigate for MySQL;
Tood for MySQL;
Php my admin.
Біз үшіншісін қолданамыз.
СУБД MySQL-де АГПУ ішкі сетінде :
- браузердің адрес еңгізетін аудаңына мынаны еңгізу : http://localhost/tools/phpmyadmin/
Жаңа деректер базасын жасау
Жаңа деректер базасын жасау үшін:
- Жаңа База жолыңа жаңа базаның атын еңгізу керек (тек ЛАТЫН әріпімен);
- Салыстыру жолыңа utf8_general_ci еңгіз (кириллицның дұрыс көрсетілуі үшін қажет);
ДБ жаңа кестені құру үшін:
- Жаңа ДБ атын еңгізу;
- бағаңдармен,тізбектер саның еңгізу
- “СОЗДАТЬ” пернесің басу.
КЕСТЕ ашқаннан кейін баған аттары мен типтерін белгілейміз:
Кестені толтыру үшін «ВСТАВИТЬ» вкладкасын ашып, баған аттарына сәйкес кестеге мәліметтер енгіземіз:
Delphi программасымен байланыс орнату:
Delphi бағдарламасын іске қосып, «FORMA 1» формасына MYDAC вкладкасынан келесі элементтерді орнатамыз: олар MY CONNECTION, MY TABLE, MY DATA SOURCE.
MYSQL-де жасаған кестені көрсету үшін осы «FORMA 1» формасына DATA CONTROLS вкладкасынан DBGIRD және DBNAVIGATOR элементтерін орнатамыз.
Отчет құру үшін жаңа “FORM2” формасын құрып, QREPORT вкладкасынан келесі элементтерді қоямыз: QUICKREP, QRLABEL, QRDBTEXT, QRSYSDATA.
Келесі суретте QUICKREP үшін параметрлер:
Бұндағы QRLABEL кестедегі баған аттары. QRDBTEXT деректердің шығу көзін көрсету үшін. Оның параметрлері:
Кестені жабу үшін “FORM1” формасына STANDART вкладкасынан BUTTON батырмасын қою керек:олардың біріншісіне CLOSE деп, ал екіншісіне ОТЧЕТ деген ат береміз. Батырманы екі рет шертіп, процедура текстін енгіземіз. CLOSE батырмасы үшін:
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
begin
APPLICATION.TERMINATE;
end;
Ал ОТЧЕТ батырмасы үшін:
procedure TForm1.Button2Click(Sender: TObject);
begin
Form2.QuickRep1.Preview;
end; end.
PROJECT ҚОРЫТЫНДЫСЫ: