6.7 Электрленген аспаптар, сызықтық мөлшерлерді бақылауға және өлшеуге арналған

Электрленген аспаптардың ішінде ең көп тарағандары электртүйіспелі және индуктивті түрленгіш  датчиктер. Электртүйіспе датчиктер түйіспе санына байланысты бір, екі және көп шектікті болады. Ең әмбебаптысы екі шектіктегі түйнектілі электрлітүйіспелі датчик  моделдегі. Ол мөлшерлерді бақылауға және анықтауға арналған.

Өлшеуіш өзек  6. сурет алмалы үшкір наконечник 1, корпус  жылжиды және бастапқы орнына өлшеуіш күшін жасайтын серіппе арқылы оралады. Микроберудің  гайкасы датчикті баптауда өзекті жылжытуға арналған. Өзекті бұрылуынан қамыт  ұстайды, бағыттағын штифпен 1, өлшеуіш өзекке параллелді жылжитын. Корпустың үстіңгі жағына индикатор,  винт көмегімен бекітіледі. Индикатордың өлшеуіш ұшы, өлшеуіш датчик өзегінің жоғарғы қаптал бетіне тіреледі.

Сурет-6.. Электротүйсктдатчик модели

Индикаторды датчикті баптағанда қолданады, үлгі ретінде бапталған мөлшерлер ауытқуларына түзетулер енгізу үшін, бөлшектердің шектік мөлшерлерінен талап ететін.

Рычаг 1 электр түйіспелермен К1 және К крест тәрізді серппе көмегімен 1 планкаға бекітіледі, тоқ өтпейтін материалдан жасалған. Осы планкаға бұранда 1 бұрап кіргізілген, түйіспелер К және К рычаг 1 түйіспесіне қарсы орналасқан. Бұранда 1 сыртқы жағынан микрометрлік барабандар 11 және 1 орналасқан, бағалау бөлігімен ,мм, датчиктерді баптауға арналған.

Өлшеуіш өзек , қамыт 7. пластинкамен қатты қорытпамен жылжуы, қорундты штиф  беріледі, қайсысы 1 рычагтың кіші иығы болатын, осы рычагтың бұрыштық ауытқуының түйіндеуін қосып немесе ажыратуын іске асыратын.

Аспаптың сенімділігін көтеру үшін түйіспелер электрэрозионды көтеріңкі төзімділіктегі қорытпалардан орындалған. Ток күші ,1 ден , мА, кернеу  ден 1-ге дейін. Датчиктен сигнал  моделдегі электронды релье арқылы күшейтіледі.

Электртүйіспелі датчиктерді соңымен өлшейтінмен немесе арнайы калибрмен баптайды, микроберудің өлшеу өзек гайкасы  айналдырумен және барабандар 11 және 1 микрометрлік бұранды беруі 1 арқылы, түйіспелер К және К пен. Электртүйіспе датчиктерінің жаттығудағы қателіктері  ,...1 мкм.

Дифференциалды индуктивті күйнексіз түйіспелі кіші жүрісті аспаптық жұмыс істеу принципін 6,31- суреттегі сүлбеден түсіндіруге болады. Өлшеуіш өзект  жылжытқанда, бақылаудағы бөлшек 1 мөлшерлеріне байланысты, оған бекітілген якорь  жылжиды, индуктивті катушкалар  және  магнитсымдар арасында орналасқан. Катушкалар және якорлер арасындағы саңылауларды өзгерту, біреуінде индуктивті кедергенің ұлғаюын, ал екіншісінде азаюын тудырады. Мостының көпір тепетеңдігі бұзылғанда,  және  катушкалармен, 6 және  резисторлармен құрастырылған, ток пайда болады, оның күші есептегіш аспапта  белгіленеді, фаза сезгіш түзеткіш арқылы көпір диагоналіне қосылған. Аспап керекті тұрақтандырғыш дыбыс жилікті генератордан алады.

6.31 – Индуктивті дифференциалды датчиктің сұлбасы

Транзисторлы индуктивті аспаптар 7, 1 және 1 моделдегі, бағалау бөлімі , , , , , мкм, ал сондайақ сандық құрылғылармен, үш шектік өлшеуін реттейтін бағалау бөлімі , , , мкм болатын, бұған қоса қажетті қосалқы бөлшектермен қамтылған.