
- •7.Лекция. Комбинациялық типті цифрлық құрылғылар. Екілік сумматорлар (қосқыштар). Бір разрядты сумматорлар (қосқыштар)
- •7.1Екілік сумматорлар (қосқыштар)
- •7.1.1 Бір разрядты сумматорлар (қосқыштар)
- •7.1.2 Көпразрядты сумматорлар. Көпразрядты сумматорлар жасау әдістері:
- •Параллель тасмалдауы бар параллель сумматорлар
- •8. Кодтайтын және декодтайтын құрылғылар. Шифраторлар. Дешифраторлар (декодерлер).
- •8.1 Шифраторылар
- •4.2.2 Дешифраторлар (декодерлар)
- •. Цифрлық сигналдардың коммуторлары. Мультиплексорлар. Дешифраторлар-демультиплексорлар.
- •9.1Мультиплексорлар
- •9.2Дешифраторлар-демультиплексорлар
- •10.Кодтарды салыстыру құрылғысы.Цифрлік компараторлар.Кодтарды түрлендіргіштер.ИндикаторларПреобразователикодов. Индикаторы.
- •10.1 Кодтарды түрлендіргіштер. Индикаторлар
- •11.Тізбекті(реттілік) типті цифрлық құрылғы. Триггерлер. Rs-триггерлер. D-триггерлер (кідіріс триггерлері). Jk-триггерлер. Симметриялы емес триггерлер.
- •11.2 Rs-триггерлері
- •Логикалық элементерлі rs-триггерлері
- •Синхроннды rs-триггерлер
- •S,r и e-типті rs-триггерлер
- •11.2.1D-триггерлері (кешеуілдетін триггерлер)
- •Тактылатын d-триггерлер. Dv-триггерлер
- •11.2.2 Т-типті триггер (Санауыш триггер)
- •11.2.3 Jk-триггерлер
- •11.2.4Симетриялыеместригерлер
- •13. Импульсті санағыштары.Қосатын санағыштар. Алатын және реверсивті санауштар. Еркін санау коэффициентті санауштар. Интегралдық түрде орындалған әмбебап санауыштар(мысалдар)
- •13.1 Санауыштарға қойылатын талаптар
- •13.2 Қосқыш санауыштар
- •13.3 Алатын және реверсивті санауыштар
- •13.4 Санауының еркін коэффициенті бар санауыштар
- •13.5 Тізбектеп-параллель ауыстыруы бар санауыштар.
- •13.6 Интегралдық түрде істелген (мысалдар) әмбебап санауыштар к155ие2, к155ие4 и к155ие5,санауыштардың микросхемалары.
- •Реверсивті санауыштар к155ие6 және к155ие7 (65сурет)
- •Айнымалы бөлу коэффициенті бар жиілік бөлгіш-санауыш к155ие8 (66сурет).
- •14. Еске сақтайтын құрылғылар.ЭеМеске сақтау құрылғыларның иерархиясы. Еске сақтайтын құрылғылардың құрлым сұлбасы. Оперативные запоминающие устройства. Типы оперативных запоминающих устройств.
- •14.1 Эем еске сақтау құрылғыларның иерархиясы.
- •14.2Еске сақтайтын құрылғының құрлымдық сұлбасы
- •2D құрлымы
- •3D құрлымы
- •Үш өлшемді сипаттамасы бар түрде 3d құрылымы тек қана көп разрядты ұйымдастырылған есқ қолданылады.Бұл жағдайда бірнеше матрицаға байланысты параллель қосылған екі дешифратормен басқарылады
- •2Dм құрлымы(67 сурет)
- •14.3Оперативті еске сақтайтын құрылғы
- •14.3.1 3Оперативті еске сақтайтын құрылғы типтері
- •15. Жқ негізгі параметрлері. Статикалық оесқ сыртқы ұйымдастыруыжәне уақыт диаграммалары. ОесҚмикросхемалары.
- •6.3.3 Статикалық оперативті сақтау құрылысының сыртқы ұйымдастыруы және уқыт диаграммалары.
- •15.1 Оесқ микросхемалары
- •Список использованных источников
Реверсивті санауыштар к155ие6 және к155ие7 (65сурет)
+1кірісіне теріс импульстарды берілгенде тура санақ жүреді, бұл жағдайда–1жәнеC кірістерінде лог. «1»болады,R кірісінде –лог.«0».Тригерлерді алмастырып қосу кіретін импульстардың бәсеңсу бойынша өтеді
65сурет Реверсивті санауыштарК155ИЕ6 а) және К15ИЕ7 б).
Уровни на выходах 1–2–4–8 соответствуют состоянию счёта в данный момент времени.
Отрицательный импульс на выходе ≥9 (≥15) формируется одновременно с 10 (или 16) импульсом на входе +1. Этот импульс может подаваться на вход +1 следующей МС многоразрядного счётчика. При обратном счёте входные импульсы подаются на вход –1, выходные импульсы снимаются с выхода ≤0.
Айнымалы бөлу коэффициенті бар жиілік бөлгіш-санауыш к155ие8 (66сурет).
Құрамында сәйкес элементі және жинау элементі,6 разрядты екілік санауыштан тұратын микросхема.Сәйкес элементер программаланған кодпен сәйкес емес элементерді оқшаулайды,ал жинау элементі бөлініп шыққан импульстарды шығысқа беруге мүмкіндік береді.
66сурет Санауыш-жиілікті бөлгш К155ИЕ8
Соның нәтижесінде шығатын импульстің жиілігі кіріс жилігінің 1/64-ден 63/64дейінөзгере алады.
Санау
периодында(64 дейін) шығысындағы
импульстардың санымын
формуламен саналады:
N=32·x32+16·x16+8·x8+4·x4+2·x2+1·x1, мұндағы x1–x32 сәйкес кірісіне лог. «1» деңгейі берілгеніне немесеберілмегеніне байланысты 0 немесе 1 мәнін алады.
14. Еске сақтайтын құрылғылар.ЭеМеске сақтау құрылғыларның иерархиясы. Еске сақтайтын құрылғылардың құрлым сұлбасы. Оперативные запоминающие устройства. Типы оперативных запоминающих устройств.
14.1 Эем еске сақтау құрылғыларның иерархиясы.
Еске сақтау құрылғылары ақпаратты сақтауға және оны басқа құрылғылармен алмасуға аналған құрылғылр.Микросемалар және жады жүйелері тұрақты түрде схемотехнологияда және жаңа архитектура даму обылысында жетілдіреді.Еске сақтау құрылғылрдың маңызды параметрлері қарама қайшылықта болады..Мысалы үлкен ақпараттық сиымдылық үлкен жылдамәсерлікпен үйлеспейді, ал үлкен жылдамәсерлік төменгі бағамен үйлеспейді.Сондықтан ЕСҚ көп сатылы иерархиялыққұрлым қолданылады.Ең жақсы дамыған ЭЕМжады иерархиясында келесі деңгейлерді айырып алуға болады:
Запоминающие устройства (ЗУ) служат для хранения и обмена ею с другими устройствами. Микросхемы и системы памяти постоянно совершенствуются как в области схемотехнологии, так и в области развития новых архитектур.
Важнейшие параметры ЗУ находятся в противоречии. Так, например, большая информационная ёмкость не сочетается с высоким быстродействием, а быстродействие в свою очередь не сочетается с низкой стоимостью. Поэтому в ЗУ используется многоступенчатая иерархическая структура.
В наиболее развитой иерархии памяти ЭВМ можно выделить следующие уровни.
Регистрлік еске сақтау құрылғылары-процессордың ішінде болады.Олардың болуына байланысты алмастыруына операциясына көп уақыт қажет ететін және процессордың сыртында орналасқан жадының басқа деңгейлеріне жүгіну саны азаяды.
Регистровые ЗУ— находятся внутри процессора. Благодаря им уменьшается число обращений к другим уровням памяти, находящимся вне процессора и требующим большего времени для операции обмена.
КЭШ жадыcы-тез әсеретуші жады.Ол процессордың ішінде немесе сыртында болуы мүмкін.Ол негізгі баяу жадыда сақталған ақпараттың көшірмесін сақтауға арналған.
Кэш-память— быстродействующая память, которая может находиться внутри или вне процессора. Она предназначена для хранения копий информации, находящейся в более медленной основной памяти.
Оперативті жады(RAM — Read Access Memory)немесе оперативті еске сақтау құрылғысы.ОЕСҚ-ЭЕМ жадысының бөлігі, тез өзгеретін ақпаратты сақтауға арналған. ОЕСҚ -аралық есептеудің мәндері, пайдаланушылардың бағдарламалары сақталады.
Оперативная память (RAM — Read Access Memory) или оперативное запоминающее устройство (ОЗУ) — часть основной памяти ЭВМ, предназначенной для хранения быстро изменяемой информации. В ОЗУ хранятся программы пользователей промежуточные результаты вычислений.
Тұрақты жады (ROM — Read Only Memory — тек оқуға арналған жады) немесе тұрақты еске сақтау құрылғысы(ТЕСҚ)-бұл ЭЕМ негізгі жадысының екінші бөлігі,сирек өзгеретін ақпаратты сақтайтын,мысалы командылар коды,тестік бағдарламалар.
Постоянная память (ROM — Read Only Memory — память только для чтения) или постоянное запоминающее устройство (ПЗУ) — это вторая часть основной памяти ЭВМ, предназначенной для хранения редко меняемой информации, например, кодов команд, тестовых программ.
Жадының мамандырылған түрі, мысалы бейнежады-дисплейдің экрандағы көрсетілген ақпаратты сақтауға арналғанжәне басқалар.
Специализированные виды памяти, например, видеопамять, предназначенная для хранения информации, отображаемой на экране дисплея и др.
Сыртқы жадыөмагнитті оптикалық дискілер,ақпараттың үлкен көлемін сақтайтауға арналған, FLASH-жады.
Внешняя память— магнитные и оптические диски, FLASH-память, предназначенные для хранения больших объёмов информации.