Мәскеулік княздықтың сәулеттік мінездерніңі сипаттары

• Архитектуралық стильдің бастапқы дамуы, Владимир-Суздальско мен Новгородск княздігінде - соңғы XIV - XVғғ басы.

• Бөлек-бөлек княздықтың түрлі архитектуралық стильінің тіркесі.

• Жаңа архитектуралық элементтың пайда болуы - килевидтық пішіндер , кокошниктер, биік цокольдың қолданысы.

• Елес құрылысы.

Басым көңіл ерте орта ғасырдағы Мәскеу сәулетінде ішкі аяның шешіміне көңіл бөлген. Сыртқы пішіннің және ішкі аяның одан әрі дифференциациясы сәулетте декоративтік түптің зорайғандығына келтірген-сапа, бара-бара орыс архитектуралықтың ұлттық сипаты болуына әкеледі.

Орыс сәулеті XIII - XV ғғ., кейінгі уақытымен, XVII ғасырға дейін, біртұтас стильдік бағытта бүктетілмеді. Алайда осы уақыттың бөлек-бөлек орыс қаласының сәулеткерінің шығармашылық Олжалары ана бастаумен койылған, нешіншіден ендігәрі ожаудың орыс мемлекетінің сәулеті сындарлы әдіс-айла және ғимараттың көркем бейнеленілген.

Феодалдық бытыраңқылықтың жылдары соңына жақындады, үлесті княздықтың көркем мектебінің жер қойнауларында жалпыұлттық сәулеттің негіздері орнықты. Орыс княздықтың оқшаулығы, оның үркіншілігінің зұлматы монғол-татар кезіндегі ұлттық сәулеттің ілгерілемелі дамуын тоқтатты. Владимир-Суздальсконың архитектуралық жылтыр жібі үзіліп қалды, Черниговтің мектебі сөнді, Киевтың және Смоленсктің көркем өмірі қатып қалды, бірақ кемел оның беймәлім жасаушыларымен табыстар аққұла бітпеді. Олар шебердің Новгород және Псков тастың қал-жағдайының шығармашылығында ауысқан және арада көптеген тірліктер Мәскеудің жасаушыларына қатысты болды.

Құрылыс типологиялық нобайын және оның көлемді-аяның құрылысының ұстанымдарын сақтай, даралықтың сипаттарын оған сомдай, сәулеткер тағайынды шарада пропорциялық қатынастарды өзгертуді білді,

Архитектуралық пішіннің алуантүрлігі, көркем бейненің ажырымдары феодалдық бытыраңқылықтың Русь кезінің архитектуралықтың мінездері үшін.

14. XV - XVIII ғғ. Басындағы сәулеттің орталықтандырылған Орыс мемлекетінің жаралған кезеңі.

Орыс жердің бірлестігі, өзін-өзі қорғаудың қажеттілігі, және кейінгі азаттық татар-монғол тепкідегі саясаты, орыс мемлекетінің экономикалық және мәдениетінің өсуіне ықпалын тигізді. Орыс мемлекеттің орталық бөлігіндегі кремль және нықтағы монастырьлер, Қазан және Сібір хандыктардың тарапынан және батысшыл шекаралардағы (Соловецкий және Кирилло-Белозерск монастырьлері), сол уақытта бекіністің құрылысы қанат жайды. Мәскеудің айналасында шеңбер күйінде монастырь-бекіністер - Новодевичий, Андрониктер, Новоспасский, донской, Симонов және т.б. құрылды. Екінші нықталған монастырь және кремль сызығы Мәскеуге стратегиялық маңалардан салынған: Звенигородский, Коломенский, Троице-Сергиев, Серпухов кремлі және т.б.

Мәскеудің әміршілері әлі де ұлы князьдің титулын тасыса да, бірақ олар өзінің жағдайларының Шығыс Европаның ең ірі патшаларымен болып жатқаны, алғыр тындыруға тырысқан Мәскеуге астаналық айбынды, елдің бірлестігі, үдерісін және сомда "Үшінші" Рим салынды. XV соңында – XVI ғасыр басында үлкен құрылыс қызметі басталады. Нықталған Мәскеулік мемлекет түрлі княздық орыс архитектуралық мектебін, барлық алды сипаттарын жиюға тырысады. Мәскеудің жаңа әскери-қорғаныс ғимараттарының қажет болуына, және керемет көлемді ұлыкнязьдік сарай мен жаңа қала жойқын жиылысы пайда болуына улкен улес қосты.

Мәскеуде және барлық атырауда сәулеткердің және инженер-сәулетшілерінің жетерлік саны болмады. Сол себептен мәскеулік мәмілегерлер ара ізденіп сәулетшілерді батысшыл Европаның елдерін деген айналды, арада негізгі Италияға, қайда сол уақытта Биік Ренессанстың стильі патшалық құрған. XVғ 70-ші жылдары мен XVI ғасырдың 30-шы жылдарына дейін Мәскеуде жұмыс істеген Италиялық шеберлер, Мәскеудің сәулетіне деген және қолдан- жергілікті архитектуралық жөн-жоралғыларды әкелуге тырысады.

Владимирмен бірге қойын-қолтық тоқулы бір мезгілдес ертелік мәскеу сәулеті дамып келе жатады.

Оның мінездік сипаттары келесі болып табылады:

• құрылым елесі

• 4-треулік жоспардың жабайлығы, әншейін 3 апсидтен тұратын, шаршы тәрізді бір басты храмдар, порталдың нобайлары дөңгеленіп шыққан.

Халықтың декоративтік өнері жазушы биіктеген шыгысты жетелейді.

Иван III мен Василий III кездегі орталықтандырылған орыс мемлекеті білімінің үдерісінің бітісіне әрекет қылған, Мәскеулік Кремль құрылғаннан соң Орыс сәулетінде Маңызды озықтық жетіле кетті.