1. Фармацевтикалық талдаудың соңғы кезені қалай аталады?
А/ тұпнұсқаулығын химиялық әдістермен анықтау
В/ органикалық қоспаларды идентификациялау
С/ дәрілік заттардың көлемін белгілеу
Д/ тұпнұсқаулығын физикалық әдістермен анықтау
Е/ элементтік талдау
2.Дәрілік заттардың сапасына биологиялық бақылау қалай жүргізіледі?
А/ молекула құрамындағы катиондармен аниондарды белгілеу
В/ лабораторлық жануарларға улылығын және фармакологиялық тиімділігін
зерттеу
С/ физикалық және химиялық қасиеттерін анықтау
Д/ зерттелген ерітіндіні эталонмен салыстыру
Е/ экстракцияны /сығынды жасау/ буды айырумен және өлшеумен жалғастыру
Дәрілік заттарды алу әдістерінің қайсысы ең ыңғайлы?
А/ минералды шикізатын құрғак айдау
В/ гендік инженерия тәсілдерімен бірлескен биотехнологиялық әдістері
С/ микробиологиялық синтез
Д/ химиялық синтез
Е/ табиғи шикізатынан экстрация /сығынды/ жасау
4. Дәрілік өсімдік шикізатын кептіру мерзімі?
А/ 10-20 күн
В/ 1-2 күн
С/ 4-7 күн
Д/ 10-15 күн
Е/ 1 айға дейін
5. Қандай өсімдік шикізатын күннің жарығында кептіруге болады?
А/ барлық өсімдіктерді
В/ құрамында алкалоидтерімен гликозидтері барлар
С/ улы және күшті әрекетті өсімдіктер
Д/ құрамында илегіш заттары барлар
Е/ өсімдіктердің шөбімен жапырақтарын
6.Дәрілік заттардың синтезін қандай кезендерге бөледі?
А/ .бастапқы заттарды алу және аралық өнімдерді синтездеу
В/ бастапқы заттарды айналдыру және ақырғы өнімдерді синтездеу
С/ аралық өнімдерді синтездеу және аралық өнімдерден дәрілерді жасау
Д/ аралық және мақсаттағы өнімдерді синтездеу
Қоспаны белгілеңіз: қатты кристалды заттар, суда жақсы ериді, дәрі молекуласына оның еріткіштілігін жоғарылату үшін қосылады, көптеген химиялық-фармацевтикалық препараттардың /диазолин, амидопирин және т.б./ синтезінің аралық өнімдері болып табылады.
А/ карбон қышқылдары
В/ бензой қышқылдары
С/ сульфоқышқылдары
Д/ динитробензол
Е/ толуол
Қандай реакцияның негізінде сүтегі атомын алмастыруы жатады, дәрілердің синтезіне кең пайдаланады?
А/ сульфирлендіру
В/ нитрлеу
С/ галогендендіру
Д/ алмастыру
Е/ алкилдендіру
9. Дәрілік өсімдік шикізатының тұпнұсқаулығын морфологиялық көрсеткіштер бойынша қандай талдау түрімен жасайды?
А/ люминесценттік
В/ гистохимиялық
С/ микроскопиялық
Д/ макроскопиялық
Е/ сапалық
Дәрілік өсімдік шикізатына тауарлық талдау жүргізу кезендері?
А/ әбден кептіру, іріктеу, үгіту
В/ шикізаттың жұқтырғандығын белгілеу, үгітілгендігін, бөтен заттардың болуын
С/ алғашқы өндеу, кептіру, стандарттау
Д/ шикізатты қабылдау, сынамаларды жинау, аналитикалық зерттеу
Е/ шикізатты қабылдау, аналитикалық зерттеу, шикізатты зерттеу
Алғашқы хош иісты аминдердің қышқыл сульфаттарының 180 ºС дейін жылытқанда парааминосульфоқышқылдарға қайта топталу әдісі қалай аталады?
А/ бумен сульфильдендіру
В/ газ тәрізді күкірт ангидридымен сульфильдендіру
С/ күкірт қышқылымен сульфильдендіру
Д/ «пісіру» әдісімен сульфильдендіру
Е/ олеуммен сульфильдендіру
Нақты талдау жасау үшін алынған дәрілік өсімдік шикізатының орташа сынамасының бөлігі қалай аталады?
А/ нүктелік сынама
В/ бірлескен сынама
С/ аналитикалық сынама
Д/ орташа сынама
Е/ кварт әдісімен /төртке бөлу/ алынған сынама
Қоспаларды белгілеңіз: биологиялық белсенді, наркотикалық және микробтарға қарсы әсері бар, улы, дәрілік заттардың синтезіне аралық өнім ретінде пайдаланады?
А/ нитроқоспалар
В/ галоген туындылары
С/ сульфоқышқылдар
Д/ амин қоспалары
Е/ окси қоспалары
14. Микропрепарат мөлдір болу үшін қандай сүйықтықтар пайдаланады?
А/ Люголь ерітіндісі
В/ хлоралгидрат ерітіндісі
С/ мыс тотығының аммиак ерітіндісі
Д/ анилин сульфат ерітіндісі
Е/ флороглюцин ерітінідісі
Қандай қоспаны 1927 жылы хлорбензолдан өндіріс көлемде синтездеп алды?
А/ ацетон
В/хлорацетон
С/фенол
Д/резорцин
Е/ сульфален
Тамыр ішінен ерітіндіні енгізу үшін қандай суды еріткіш ретінде пайдаланады?
А/ екі рет дистилденген
В/ дистилденген
С/ апирогенді
Д/ қайнаған
Е/ құбырдың суың
Кристалды йодтың суда еріткіштілігін қалай жақсартуға болады?
А/ йодоформды қосып еріту
В/ калий йодидың қосып еріту
С/ калий бромидың қосып еріту
Д/ натрий хлоридың қосып еріту
Е/ кальций хлоридың қосып еріту
Бірнеше дәрілік заттарды бірлестіріп енгізгенде эвтектикалық қоспаның қалыптасуы қандай сыйыспаушылықты белгілейді?
А/ фармакологиялық сыйыспаушылықты
В/ физикалық
С/ химиялық
Д/ әсерінің тікелей қарама-қарсылығы
Е/ қосымша қарама-қарсылысы
Асептикалық ерітінділерге консервант ретінде қандай қоспалар пайдаланады?
А) 10% аммиак ерітіндісі, 3%-дық сүтегі тотығы
В) 0,5% фенол ерітіндісі, 0,3% үшкрезол ерітіндсі
С) 40% формалин, 90%-дық этил спирті
Д) 30% натрий тиосульфаты, тиомочевина
Е) хлороформ, эфир
Жарылғыш заттарды дәріханада қалай сақтайды?
А/ бөлек шкафта, герметикалық бекітілген тарада, жеке жабдықта
В/ су өтпейтін материалдан жасалған, герметикалық тарада
С/ герметикалық шыңы тарада, үстінен парафин салынған, құрғақ бөлмеде
Д/ герметикалық тарада, жылытқыш аспаптардан аулақ
Е/ өндірістік тарада, салқын және қараңғы жерде
Өсімдік текті және минералды майларды қалай залалсыздандырады?
А/ ыстықауамен, температураның 180-200ºС кептіргіш шкафта 15-30 минут
В/ автоклавта температураның 121 ºС 45 мин
С/ кептіргіш шкафта t -180 ºС ыстық ауамен немесе 200ºС- 10-30 мин
Д/ жылжымалы бумен актоклавта t -110 ºС немесе дәріханалық стерилизаторларда 30-60 мин бойы
Е/ тиндализация әдісімен- су моншасында t -70-80ºС әр 24 сағат сайын 3 рет
1.Фармацевтикалық химия нені оқытады?
А) Дәрілік заттардың алыңуын және олардың құрылысын, физикалық,
химиялық қасиеттерін зерттейтін ғылым саласы
В) дәрілердің сапасын қадағалайтын әдістерді және сақтағанда,
оларға пайда болатын өзгерістерді зерттейтін ғылым
дәрілік заттын сапасын нормаға келтіретін мемлекеттік стандарттар жиыны
Д) зәрілік затты шығарда сақталатын шарттарды бекітетін және өндірістік стандарт ретінде пайдаланатын құжат
Е) шығарылатын өнімнің сапасын қадағалайтын міндетті әдістерді және міндетті параметрлерді бекітетін құжат
2. Фармацевтикалық химияда дәрілік заттардың қандай жіктелуі пайдаланады?
А) фармакодинамикалық
В) фармакотерапевтикалық
С) химиялық
Д) физикалық
Е) жүйелік
3. Жаңа дәрілік заттарды іздестіру үрдісі қандай кезендерден құрылған?
А) клиникалыққа дейінгі зерттеулер, клиникалыққа дейінгі зерттеулер, кауіпсіздігін бағалау
В) химиялық синтез, фармакологиялық белсенділігін және улылығын белгілеу
С) шикізатты дайындау, стандарттау, биологиялық белсенділігін белгілеу
Д) аралық өнімді алу, технологиялық операция
Е) кәсіптік өндіріс, өнімнің сапасын тексеру
4. Қандай техникалық сипаттама бойынша дәрілік зат нормативті актілерге сәйкес болу керек?
А) дәрілік түрі, сыртқы түрі
В) сақтау шарты, жарамдылық мерзімі
С) түсі, иісы, дәмі
Д) пайыздық көлемі, еритілу температурасы
Е) кораптануы, маркировкалануы
5. Капсуланы формалин буымен неге өндейді?
А) ішектен еритілу үшін
В) асқазаннан еритілу үшін
С) терапевтикалық әсерін созу үшін
Д) ферменттердің ықпалына тұрақтылығын жоғарылату үшін
Е) дәрілік заттың организмнен шыгуын жеделтету үшін
6. Асептикалық ерітінділердің консерванті ретінде қандай қоспалар пайдаланады?
А) 10% аммиак ерітіндісі, 3%-дық сүтегі тотығы
В) 0,5% фенол ерітіндісі, 0,3% үшкрезол ерітіндсі
С) 40% формалин, 90%-дық этил спирті
Д) 30% натрий тиосульфаты, тиомочевина
Е) хлороформ, эфир
7. Дәріханада иісты және бояғыш заттарды қалай сақтайды?
А) бөлек шкафта, герметикалық бекітілген тарада, жеке жабдықта
В) су өтпейтін материалдан жасалған, герметикалық тарада
С) герметикалық шыңы тарада, үстінен парафин салынған, құрғақ бөлмеде
Д) герметикалық тарада, жылытқыш аспаптардан аулақ
Е) өндірістік тарада, салқын және қараңғы жерде
8. Бірнеше дәрілік заттарды бірлестіріп қолданғанда эвтектикалық қоспаның қалыптасуы қандай сыйыспаушылықты білдіреді?
А/ фармакологиялық сыйыспаушылықты
В/ физикалық
С/ химиялық
Д/ әсерінің тікелей қарама-қарсылығы
Е/ қосымша қарама-қарсылысы
9. Егуге арналған ерітінділерді не себептен изотоникалық түріне айналдырады?
А) ерітінділердің тұрақтылығын жабдықтау үшін
В) еритілген заттардың ыдырауын алдына алу үшін
С) микрофлораны залалсыздандыру үшін
Д) организмде осмостық қысым бұзылмау үшін
Е) механикалық ластандырғыштардан тазарту үшін
10.Табиғи майлардың негізінде дайындалған май-дәрілердің қандай кемшілігі бар?
А) дәрілік затпен нашар араласуы
В) тұрақсыздығы
С) терінің үстінде нашар үсталуы
Д) химиялық бейтараптылығы
Е) жоғары температурада еритілуі
11. Өсімдік шикізатынан қыздырмай және экстрагенттерін шығармай, спирт немесе спиртпен су көмегімен алынған мөлдір, сұйық дәрілік форма қалай аталады?
А) микстура
В) тұнба
С) тұндырма
Д) эмульсия
Е) қайнатпа
12.Құрамына дәрілік затпен бірге көмекші формасың жасаушы зат кіретін, салмағы 0,1-0,5 г, көл әдісімен жасалатын,іштен қолдануға арналған, мөлшерленген дәрінің түрі қалай аталады?
А) болюс
В) гранула
С) драже
Д) пилюля
Е) таблетка
13. Ерітінділерді тұрақтылыққа келтіру үшін қандай қоспалар пайдаланады?
А) 0,5%-дық фенол ерітіндісі, 0,3% трикрезол ерітіндісі
В) 0,1 н тұз қышқылы, 0,1 н NaOH ерітіндісі
С) 0,9 %-дық натрий хлориды, 40% формальдегид ерітіндісі
Д) 90 и 95 % этил спирті
Е) 25%-дық тұз қышқылы, 2н NaOH ерітіндісі
14. Фармацевтикалық талдаудың қорытынды кезені?
А) дәрілік заттың құрылысын белгілеу
В) фармакологиялық скрининг жүргізу
С) алынған дәрінің сапасын бағалау
Д) клиникалық тексеріс
Е) өндірістік технологиясын жетілдіру
15. Көлемдік талдауды физикалық немесе физикалық-химиялық әдістерімен жасағанда байқалатын кездейсоқтық қателер нені көрсетеді?
А) есептің дұрыс болмағандыгының нәтижесі
В) талдау нәтижелерінің дұрыстығын
С) алынған нәтижемен нақты көрсеткіштін айырмашылығы
Д) талдау нәтижелерінің қайталап жасалуы
Е) абсолюттік қатемен шындық көрсеткіштін өзара қатысы
16. Қандай физикалық константа сұйық дәрілік формалардың тұпнұсқаулыгын білдіреді?
А) агрегаттік күйі
В) жылжымалдығы
С) тұтаңыштығы
Д) гигроскопиялығы
Е) жабысқақтығы
17. Температураның 180°С дейін қыздырғанда, алғашқы хош иісты қышқыл сульфаттар парааминосульфоқышқылдарға айналатын сульфирлеу әдісі қалай аталады?
А) бейтараптандыру
В) қайта этерификациялау
С) катализдік гидрирдеу
Д) ыдырау
Е) этерификациялау
18. Дәрілік заттардың көлемін анықтайтын физикалық-химиялық реакцияларды атаңыз.
А) титриметриялық, колориметриялық
В) рефрактометриялық, ионометриялық
С) адсорбциялық, полярографиялық
Д) фотометриялық, хроматографиялық
Е) гравиметриялық, титриметриялық
19. Химиялық фармацевтикалық препараттарға мемлекеттік стандарт болып не табылады?
А) ОСТ
В) ТУ
С) Маркировкалау
Д) Фармакопея
Е) Техникалық қадағалау
20. Маркетинг кешенінің сыртқы факторларын атаңыз.
А) маркетинг ортақшылары
В) конкуренттер
С) материалдық ресурстермен жабдықтайтын кәсіпорындар
Д) нарықтық конъюнктурасы
Е) кәсіпорынды басқару жүйесі
21. Өсімдік шикізатында кездесетін алғашқы синтездің қоспаларын көрсетіңіз:
А) органикалық қышқылдар, жоғары молекулалық қоспалар
В) микро- және макроэлементтер
С) ақзаттар, көмірсулар, липидтер
Д) гликозидтер, алкалоидтар
Е) эфир майлары, флавоноидтер
22. Майлы эмульсияларды дайындағанда, эмульгатор ретінде пайдаланатын қоспаны көрсетіңіз.
А) асқабақ тұқымы
В) жұмыртқаның сарысы
С) тальк
Д) колларгол
Е) зығыр тұқымы
23. 50 мл 40%-дық гексаметилентетрамин ерітіндісінен 20%-дық дайындау үшін қанша су қосу керек?
А)200 мл
В)100 мл
С) 80 мл
Д) 40 мл
Е) 20 мл
24. Егуге арналған ерітінділерді тиндализация әдісімен стерильдеуді көрсетіңіз.
А) су моншасында 60-65 °С 1 сағатта бес рет қыздырады
В) су моншасында 80 °С 30 мин. бойы стерильдейді
С) автоклавта 110°С жылжымалы бумен стерильдейді
Д) асептикалық әдіс + консервантты қосу /0,5% фенол ерітіндісі /
Е) кептіргіш шкафта температураның 180-200° С ыстық бумен бірнеше рет
стерильдеу
25. Дәрілік өсімдік шикізатына микроскопиялық талдау жасау үшін, қандай индиференттік сұйықтықтар пайдаланады?
А) хлоралгидрат ерітіндісі, калий және натрий гидрототығы
В) Люголь ерітіндісі, судан III
С) метилен көгі, KOH
Д) флороглюцин, HCl
Е) конц. күкірт қышқылы, мыс тотығының аммиак ерітіндісі
1. Фармакопея деген не?
А/ Дәрілік заттың химиялық, физикалық қасиеттерін, құрылысын, алу
әдістерін зерттейтін ғылым
В/ Дәрілердің сапасын тексеру әдістерді және оңы сақтағанда пайда
болатын өзгерістерді зерттейтін ғылым наука
С) Дәрілік заттың сапасын нормаға келтіретін заңдылығы бар жалпы
мемлекеттік стандарттар жиыны
Д) Өндірістік стандарт ретінде дәрілерді өндіруде шарттарды бекітетін
құжат
Е) Шығарылатын дәрілік заттың сапасын тексеретін міндетті тәсілдерді
және оның теңселу дәрежелерін бекітетін құжат
2. Дәрілік форма деген не?
А) дәрілік және көмекші заттардың кешені
В) биологиялық белсенділігін білдіретін химиялық қоспа
С) зертханалық тексерістерден өткен дәрілік зат
Д) дайын дәрілік заттын кораптануы және маркировкалануы
Е) терапевтикалық тиімділікке келтіретін дәрінің ыңғайлы түрі
3. Қандай қоспалар асептикалық ерітінділердің консерванттары болып табылады?
А) 10% аммиак ерітіндісі, 3%-дық сүтегі тотығы
В) 0,5%-дық фенол ерітіндісі, 0,3% трикрезол ерітіндісі
С) 40% формальдегид ерітіндісі, 90 %-дық этил спирті
Д) 30%-дық натрий тиосульфаты, тиомочевина
Е) хлороформ, эфир
4. Ерітіндіні тұрақты ғылу үшін және бойында еріген заттардың ыдырауын алдына алу үшін не істейді?
А) изотоникалық қылады
В) ыстық бумен стерильдейді
С) тұрақтандырғыштарды пайдаланады
Д) консерванттарды енгізеді
Е) антиоксиданттарды қосады
5. Термотұрақты ұнтақ тәрізді, салмағы 101 до 200 г дейін баратын, қоспаларды қалай стерильдейді?
А) 200° С 10 мин, 180 °С -20мин
В) 180 °С-30 мин немесе 200°С -10 мин
С) 180 °С-40 мин немесе 200 °С- 20 мин
Д) 180 °С -60 мин, 200°С- 30 мин
Е) 180 °С- 10-15 мин, 200°С- 30-40 мин
6. Дәрілік және көмекші қоспаларға қант грануласын қайта-қайта қабаттастырып, дайындайтын қатты, мөлшерленген дәрілік форма қалай аталады?
А) таблетка В) глобула
С) драже
Д) пастила
Е) глоссет
7. Қандай техникалық сипаттама бойынша дәрілік зат нормативті актілерге
сәйкес болу керек?
А) дәрілік түрі, сыртқы түрі
В) сақтау шарты, жарамдылық мерзімі
С) түсі, иісы, дәмі
Д) пайыздық көлемі, еритілу температурасы
Е) кораптануы, маркировкалануы
8. Микстуралардың сыртқы қағаздарында қандай алдын ала ескерту жазуы болады?
А) «Жарықтан аулақ сақтайды»
В) «Сырттан қолданады»
С) «Қолдану алдында сілкеу керек»
Д) «Салқын жерде сақтайды»
Е) «Оттан аулақ сақтайды»
9. Майлы эмульсияларды дайындағанда, эмульгатор ретінде пайдаланатын қоспаны көрсетіңіз.
А) асқабақ тұқымы
В) желатоза
С) тальк
Д) колларгол
Е) зығыр тұқымы
10. 20 мл 20%-дық глюкоза ерітіндісінен 5%-дық дайындау үшін қанша су қосу керек?
А) 80 мл
В) 40 мл
С) 20 мл
Д) 10 мл
Е) 5 мл
11. Фармацевтикалық талдаудың алғашқы кезені қалай аталады?
А) дәрілік заттың құрылысын белгілеу
В) фармакологиялық скрининг жүргізу
С) алынған дәрінің сапасын бағалау
Д) клиникалық тексеріс
Е) өндірістік технологиясын жетілдіру
12. Көлемдік талдауды физикалық немесе физикалық-химиялық әдістерімен жасағанда байқалатын реттік /жүйелік/ қателер нені көрсетеді?
А) есептің дұрыс болмағандыгының нәтижесі
В) талдау нәтижелерінің дұрыстығын
С) алынған нәтижемен нақты көрсеткіштін айырмашылығы
Д) талдау нәтижелерінің қайталап жасалуы
Е) абсолюттік қатемен шындық көрсеткіштін өзара қатысы
13. Қандай физикалық константа сұйық дәрілік формалардың тұпнұсқаулыгын білдіреді?
А) агрегаттік күйі
В) жылжымалдығы
С) тұтаңыштығы
Д) гигроскопиялығы
Е) жабысқақтығы
14. Нәтижесінде бір топ атомдар тотығатын реакция жағдайға негізделген?
А) бейтараптандыру
В) алмастыру
С) тотығу-тотықсыздандыру
Д) оксильдендіру
Е) этерификация
15. Дәрілік заттардың көлемін анықтайтын физикалық-химиялық реакцияларды атаңыз.
А) титриметриялық, колориметриялық
В) рефрактометриялық, ионометриялық
С) адсорбциялық, полярографиялық
Д) фотометриялық, хроматографиялық
Е) гравиметриялық, титриметриялық
16. Химиялық фармацевтикалық препараттарға мемлекеттік стандарт болып не табылады?
А) ОСТ
В) ТУ
С) Маркировкалау
Д) Фармакопея
Е) Техникалық қадағалау
18. Алмастыру реакциясын көрсетіңіз.
А) сульфирлеу, нитрлеу, галогендендіру
В) тотықсыздандыру, тотықтыру, аминдеу
С) алкилдендіру, ацилдендіру, оксилдендіру
Д) цикл және гетероциклдердің қалыптасуы
Е) алкоксилдендіру и ацилдендіру
19. Дәрілік заттардың сапасына биологиялық қадағалау қалай жүргізіледі?
А) органолептикалық қасиеттері белгіленеді
В) цитотоксикалығы анықталады
С) биологиялық белсенділігі белгіленеді
Д) пирогендігі анықталады
Е) кумуляциялық дәрежесі белгіленеді
20. Маркетинг кешенінің ішкі факторларын көрсетіңіз
А) конкуренттер
В) пайдаланушылар
С) материалдық ресурстермен жабдықтайтын кәсіпорындар
Д) нарықтық конъюнктурасы
Е) әлеуметтік- мәдениеттік орта
21. Салқын суда домбығатын, ыстық суда ерітин, дәнекер ұлпаның коллагенінің жартылай гидролизінен қалыптасатын өнім қалай аталады?
А) колларгол
В) протаргол
С) крахмал
Д) желатин
Е) целлюлоза
22. Сүзілген ерітіндінің сапасы қалай тексеріледі?
А) шыңы сауытты аударып, жарықтан қарайды
В) температураның +8 градусында тоңазытқышқа салып, кейін тұнбаның бар
болуын қарайды
С) шыңы сауытты сілкеді, содан соң бөлме температурасында 30 минутке
қалдырады
Д) инфрақызыл сәулелер көмегімен қарайды
Е) қайнатқаннан кейін тұнбаның бал болуын қарайды
23. Фармакопея бойынша қандай физикалық константа тексерілетін препараттын болжалды сипаттамасы болдаы?
А) иісы
В) еритілу температурасы
С) жабысқақтығы
Д) еріткіштілігі
Е) жарыққа тұрақтылығы
24. 5%-дық марганец қышқыл калийден қанша аласыз, одаң 1 литр 0,1%-дық ерітінді жасау үшін?
А) 5 мл
В) 10 мл
С) 20 мл
Д) 40 мл
Е) 80 мл
25. Дәріханалық істің қандай есеп түрлері бар?
А) статистикалық, оперативтік-техникалық, бухгалтерлық
В) статистикалық, материалдық, бухгалтерлық
С) материалдық, оперативтік-техникалық, бухгалтерлық
Д) бухгалтерлық
Е) оперативтік-техникалық, бухгалтерлық
И.Бехер, Г.Шталь авторлығымен 17 ғ. екінші жартылығында шыққан химиялық теория қалай аталады?
А) химиялық кибернетика теориясы
В) катализ теориясы
С) гуморальді сұйықтықтар теориясы
Д) флокистон теориясы
Е) «философия тасының» теориясы
2. Салқын суда домбығатын, ыстық суда ерітин, дәнекер ұлпаның
коллагенінің жартылай гидролизінен қалыптасатын өнім қалай аталады?
А) колларгол
В) протаргол
С) крахмал
Д) желатин
Е) целлюлоза
3.Егуге арналған ерітінділерді тиндализация әдісімен стерильдеуді көрсетіңіз.
А) су моншасында 60-65 °С 1 сағатта бес рет қыздырады
В) су моншасында 80 °С 30 мин. бойы стерильдейді
С) автоклавта 110°С жылжымалы бумен стерильдейді
Д) асептикалық әдіс + консервантты қосу /0,5% фенол ерітіндісі /
Е) кептіргіш шкафта температураның 180-200° С ыстық бумен бірнеше рет
стерильдеу
4. Бірнеше дәрілік заттарды бірлестіріп қолданғанда эвтектикалық қоспаның қалыптасуы қандай сыйыспаушылықты білдіреді?
А/ фармакологиялық сыйыспаушылықты
В/ физикалық
С/ химиялық
Д/ әсерінің тікелей қарама-қарсылығы
Е/ қосымша қарама-қарсылысы
5. 100,0 мырыш май-дәрісінен дайындау үшін, мырыш тотығынан қанша грамм аласыз?
А) 5,0
В) 1,0
С) 50,0
Д)10,0
Е) 0,1
6. Қандай дәрілік форманы перколяция (түссіздендіру) әдісімен жасайды?
А) эмульсия
В) суспензия
С) тұндырма
Д) сүйық сығынды
Е) ерітінді
7. Сүзілген ерітіндінің сапасы қалай тексеріледі?
А) шыңы сауытты аударып, жарықтан қарайды
В) температураның +8 градусында тоңазытқышқа салып, кейін тұнбаның бар
болуын қарайды
С) шыңы сауытты сілкеді, содан соң бөлме температурасында 30 минутке
қалдырады
Д) инфрақызыл сәулелер көмегімен қарайды
Е) қайнатқаннан кейін тұнбаның бал болуын қарайды
8. Өсімдік текті және минералды майларды қалай залалсыздандырады?
А/ ыстық ауамен, температураның 180-200ºС кептіргіш шкафта 15-30 минут
В/ автоклавта температураның 121 ºС 45 мин
С/ кептіргіш шкафта t -180 ºС ыстық ауамен немесе 200ºС- 10-30 мин
Д/ жылжымалы бумен актоклавта t-110 ºС немесе дәріханалық стерилизаторларда 30-60 мин бойы
Е/ тиндализация әдісімен- су моншасында t -70-80ºС әр 24 сағат сайын 3 рет
9. В какую лекарственную форму входят семена конопли, мака, тыквы, льна?
А) эмульсия
В) слизь
С) суппозиторий
Д) экстракт
Е) пилюля
10. Өнім бірлігінен бір ретте алынған шикізат сынамасы қалай аталады?
А) ортанғы сынама
В) аналитикалық сынама
С) нүктелі сынама
Д) бірлестірілген сынама
Е) жалпы сынама
11. Өсімдік шикізатында кездесетін алғашқы синтездің қоспаларын көрсетіңіз:
А) органикалық қышқылдар, жоғары молекулалық қоспалар
В) микро- және макроэлементтер
С) ақзаттар, көмірсулар, липидтер
Д) гликозидтер, алкалоидтар
Е) эфир майлары, флавоноидтер
12. Дәрілік өсімдік шикізатына микроскопиялық талдау жасау үшін, қандай индиференттік сұйықтықтар пайдаланады?
А) хлоралгидрат ерітіндісі, калий және натрий гидрототығы
В) Люголь ерітіндісі, судан III
С) метилен көгі, KOH
Д) флороглюцин, HCl
Е) конц. күкірт қышқылы, мыс тотығының аммиак ерітіндісі
13. Көлемдік талдауды физикалық немесе физикалық-химиялық әдістерімен жасағанда байқалатын шартты түрдегі қателер нені көрсетеді?
А) есептің дұрыс болмағандыгының нәтижесі
В) талдау нәтижелерінің дұрыстығын
С) алынған нәтижемен нақты көрсеткіштін айырмашылығы
Д) талдау нәтижелерінің қайталап жасалуы
Е) абсолюттік қатемен шындық көрсеткіштін өзара қатысы
14. Какая физическая константа, согласно фармакопее, служит ориентировочной характеристикой испытуемого препарата?
А) запах
В) температура плавления
С) вязкость
Д) растворимость
Е) устойчивость к воздействию света
15. Что можно произвести с помощью реакции осаждения анионов и катионов?
о
В) испытание на чистоту
С) испытание на химические примеси
Д) установление рН среды
Е) определение летучих веществ и воды
16. Алмастыру реакциясын көрсетіңіз.
А) сульфирлеу, нитрлеу, галогендендіру
В) тотықсыздандыру, тотықтыру, аминдеу
С) алкилдендіру, ацилдендіру, оксилдендіру
Д) цикл және гетероциклдердің қалыптасуы
Е) алкоксилдендіру и ацилдендіру
17. Дәрілік шикізатынан эталонді және эталонсіз әдістермен нені белгілеуге болады?
А) биологиялық белсенді заттарды
В) зиянкестердің бар болуын
С) бөтен қоспалардың болуын
Д) судың көлемін
Е) кептірілгендігін
18. Қандай реакцияның көмегімен фтор, бром, хлор қоспаларынан препараттар алынады?
А) галогендендіру
В) тотықсыздандыру, тотықтыру
С) сульфирлеу
Д) циклдерді және гетероциклдерді қалыптастыру
Е) нитрлеу
19.
20. Фирманың нарықтық стратегиясын белгілейтін маркетинг кешенінің маңызды элементін көрсетіңіз.
А) реклама
В) нарықтық өткізілуі
С) бағасы
Д) инвестициялары
Е) сату түрі
21. Фармакологиялық скрининг деген не?
А) алдын ала алынған заттардын синтезі
В) препараттын өндірістік технологиясы
С) препараттын және оның формаларының сапасын қадағалау тәсілдері
Д) алдынғы кезендерде қалыптасқан қажетсіз қоспалардың шығарылуы
Е) синтезделген қоспалардың алдын ала іріктелуі
22. Дәріханалық істің қандай есеп түрлері бар?
А) статистикалық, оперативтік-техникалық, бухгалтерлық
В) статистикалық, материалдық, бухгалтерлық
С) материалдық, оперативтік-техникалық, бухгалтерлық
Д) бухгалтерлық
Е) оперативтік-техникалық, бухгалтерлық
23.
/. Минералды майлар қалай стерильденеді?
Температураның 180-200°С кептіргіш шқафта ыстық бумен 15-30 минут бойы
Температураның 121 °С 45 мин автоклавта стерильдейді
Температураның 180 °С кептіргіш шкафта ыстық бумен 20-60 мин қыздырады немесе 200°С- 10-30 мин
Д) Жылжымалы бумен автоклавта температураның 110°С стерильдейді немесе дәріханалық стерилизаторларда 30-60 мин бойы
Е) Тиндализация әдісімен су моншасында температураның 70-80°С әр 24 сағат сайын қыздырады
2. Аэрозольдің газ қалыптастандыратын компоненттері қалай аталады? А) репелленттер
пропеленттер
аттрактанттар
Д) фумиганттар
3. Пастаның кәдімгі май-дәріден айырмашылығы неде?
Дене температурасында ерімейді және терінің үстінде ұзақ ұсталады
Терінің зақымдалған жеріне сылап жағылады
Дәрілі затпен майдың негізі біркелкі араласады
Д) Майдың негізі ретінде тек табиғи майлар пайдаланады
Е) ерітілу температурасы жоғары және теріге жылдам сіңеді
4. Асептикалық ерітінділерде консервант ретінде не пайдаланады?
10% аммиак ерітіндісі , 3% сүтегі тотығы ерітіндісі
0,5% фенол ерітіндісі, 0,3% трикрезол ерітіндісі
40% формалин ерітіндісі, 90%этил спирты
Д)30%) натрий тиосульфат ерітіндісі, тиомочевина
Е) хлороформ, эфир
5. Таблетка құрамына бояғыш зат неге енгізіледі?
Жағымсыз дәмімен иісын жою үшін
Формасының пресстелуін жеңілдетуге және тығыздандыруға
С) Дәрілік заттың әсерін созу үшін
Д) Фармакологиялық заттар тобын белгілеуге және әшекелеуге
Е) Қорғайтын қабат ретінде
6. Парентералды ерітінділерге қандай негізгі талап қойылады? А) мөлдірлігі
В) залалсыздығы
C) тұрақтығы
Д) изотоникалығы
Е) бөтен қоспалардың болмауы
7. 120,0 май-дәрі дайындау үшін қанша ихтиол алу?
2,0
5,0
6,0 Д) 10,0 Е) 12,0
8. Қандай дәрілік форманы дайындау үшін перколяция, мацерация және еріту әдістері пайдаланады?
А) экстракт
тұнба
тұндырма
Д) қайнатпа
Е) суспензия
9. Биологиялық стандартизациямен белгіленген дәрілер белсенділігі немен көрсетіледі?
А) ГЕД
В) ИЕД
С) МЕД
Д) ЕД
Е) КЕД
10. Қандай ұнтақтың құрамына индифферентті зат қосылады?
Салмағын көбейтуге
Дәрілік зат гидрофильді болғанда
Ұнтақтың салмағы 0,2 аз болса
Д) Еспелігін жақсартуға
Е) Гигроскопиялығын азайтуға
1. Кристалды йодтың еріткіштілігін қалай жақсартуға болады?
Йодоформды қосып ериту
Калий йодидын қосып ериту
Калий бромидын қосып ериту
Д) Натрий хлоридын қосып ериту
Е) Кальций хлоридын қосып ериту
2. Дәрілік затты белгілеңіз – мұнайдың қатты көмірсүтегілерінің қосылысы, түсі сұр, көбінесе майларды тығыздандыруға пайдаланады?
А) балауыз
B)вазелин С)ланолин Д) парафин
Е) нафталан мұнайы
3. Қандай дәрілік форманың құрамына майдың негізі ретінде какао майы және бутирол кіреді?
А) паста В)линимент
C)суппозиторий Д) эмульсия
Е) болюс
4. Дәрілік форманы белгілеңіз: арнаулы формаға қүйып,ілеп және пресстеп дайындайды, температураның 37°С ериді.
пилюля
болюс
С) капсула
Д) суппозиторий
Е) гранула
5. Кептіргіш шкафта ерітінділерді қандай температура тәртібімен стерильдейді?
180° С 20-60 мин , 200 °С 10-30 мин
180° С 20-30 мин , 200 °С 10-30 мин
С) 180° С 20-60 мин , 200 °С 10-20 мин
Д) 180° С 30-45 мин , 200 °С 20-30 мин
Е) 180° С 1 ч , 200 °С 30 мин
6. Қандай дәрілік формада биологиялық белсенді заттар (витаминдер, аминқышқылдары, микро-макроэлементтер)шығарылады?
7.Қандай дәрілік форманың құрамына қант сиропы, ұн және су кіреді
А) болюс
В) пилюля
С) суппозиторий
Д) ботқа
Е) брикета
8. Майдың негізін белгілеңіз: мұнайдан алынатын қатты және сұйық көмірсүтегілердің қосылысы, температураның 37-50°С ериді,бейтарапты зат. А/ вазелин
В/ парафин
С) воск
Д) ланолин
Е) озокерит
9.Бірнеше дәрілерді бірлестіріп қолданда эвтектикалық қоспаның пайда болуы қандай сыйыспаушылықты білдіреді?
фармакологиялық сыйыспаушылық
физикалық сыйыспаушылық
химиялық сыйыспаушылық
Д) әсерінің тікелей антагонизмі
Е) қосымша антагонизм
Қандай майдың негізі майдың ұлпаларға терен сіңуін және дәрілік форманың тұрақтылығын жабдықтайды
А) шошқа майы
В)сары май
С)ланолин
Д) вазелин
Е) парафин
1. Егер рецепте еріткіш көрсетілмесе, фармацевт ерітіндіні қандай еріткішке дайындайды?
96% этил спиртіне
Апирогенді суға
Дистилденген суға
Д) Екі рет дистилденген суға
Е) Өсімдік майына
2. Фармакопея бойынша этил спиртінің қандай концентрациялары бар? А) 96, 90, 70, 60%
В) 95,90,70,40%
С) 90, 70, 40, 33%
Д) 96, 70, 40, 33%
Е) 95, 70, 60, 40%
3. Қандай дәрілік форманы алтей тамырынан және зығыр тұқымынан дайындайды?
А) линимент
В) шырыш
С) эмульсия
Д) суспензия
Е) жиын
4. Құрамына дәрілік зат, су және ұн кіретін дәрілік форма қалай аталады
А) пилюля /В) ботқа ;/ С) болюс Д) эмульсия Е)гранула
5)Табиғи майдың негізіне дайындалған майлардың қандай кемшілігі бар?
Дәрілік затпен нашар араласуы
тұрақсыздығы
терінің үстінде нашар үсталуы
Д) химиялық бейтараптығы
Е) жоғары температурада еритілуі
6) Шүйгіншөп тамырынан қайнатпаны қандай ара қатыста дайындайды?
1:5
1:10
1:30
Д) 1:200
Е) 1: 400
7) Қойдың жүнін жуғанда қалыптасатын май тәрізді зат, түсі қоңыр сары, температураның 36-42° С ериді?
А)воск В)парафин
С) вазелин
Д)ланолин
Е)озокерит
8) Қандай затты капсула дайындау үшін пайдаланады? А)бутирол
В) желатин С)тальк
Д)кастор /майсана/ майы
Е) какао майы
9) Жарылғыш заттарды дәріханада қалай сақтайды ?
А) бөлек шкафта, герметикалық бекітілген тарада, жеке жабдықта
В) су өтпейтін материалдан жасалған, герметикалық тарада
С) герметикалық шыңы тарада, үстінен парафин салынған, құрғақ бөлмеде
Д) герметикалық тарада, жылытқыш аспаптардан аулақ
Е) өндірістік тарада, салқын және қараңғы жерде
10) Дәрілік форманың құрамында көмекші зат қалай аталады?
базис
адъюванс
С) корригенс
Д) конституенс
1. Тамыр ішінен енгізілетін ерітінді дайындау үшін қандай еріткіш алынады?
екі рет дистилденген
дистилденген
апирогенді
Д) қайнаған
Е) құбырдың суы
2. Қандай органолептикалық сипаттамалар бойынша дәрілік заттар нормативті актілер талаптарына сәйкес болу керек?
дәрілік форма, сыртқы түрі
сақталу шарттары, жарамдылық мерзімі
С) түсі, иісы, дәмі
Д) проценттік көлемі, еритілу температурасы
Е) кораптануы, маркировка
3. Автоклавта ерітінділерді қандай режиммен стерильдейді?
110°С 20-30 мин
110°С30-45 мин
С)120°С 10-5 мин
Д) 120°С 20-30 мин
Е) 120°С - 1сағат
4. Қандай дәрілік форманың құрамына метан,этан, пропан фтор туындылары кіреді?
А) глоссет
түтін
бу
Д) аэрозоль
Е) буж (жіптер)
5. Фармакопея деген не?
Дәрілік заттың химиялық, физикалық қасиеттерін, құрылысын, алу әдістерін зерттейтін ғылым
Дәрілердің сапасын тексеру әдістерді және оңы сақтағанда пайда болатын өзгерістерді зерттейтін ғылым наука
С) Дәрілік заттың сапасын нормаға келтіретін заңдылығы бар жалпы
мемлекеттік стандарттар жиыны
Д) Өндірістік стандарт ретінде дәрілерді өндіруде шарттарды бекітетін
құжат
Е) Шығарылатын дәрілік заттың сапасын тексеретін міндетті тәсілдерді
және оның теңселу дәрежелерін бекітетін құжат
6. Дәрінің биологиялық әсерін бағыттайтын негізгі қоспасы қалай аталады?
А)адъюванс
B) корригенс
С) конституенс
Д) базис
7. Дәріхана не үшін қажет?
А)
В) Дәрілік заттарды жаңа технологиялық үрдістермен алуды
жетілдіруге
С) Дәрілерге клиникалыққа дейінгі зерттеулерді жүргізу үшін
Д) Дәрілерге өндірістік тексеріс жүргізуге
Е) Дәрілік заттарды өткізу жұмыстарын ұйыдастыруға
9. Қандай формалар жұмсақтарға жатады?
А) суспензия, шырыш
пилюля, жиын
суппозиторий, таяқша
Д) драже, брикета
Е) сеппе, дуст
10. Құрамына дәрілік зат, индифферентті /бейтарапты/ ұнтақ және майдың негізі кіретін форма қалай аталады?
май-дәрі
линимент
паста
Д) суппозиторий
Е) болюс
1. Спирт және спиртпен су көмегімен өсімдік шикізатынан концентриленген дәрілік форма қалай аталады.
А) эмульсия В)сығынды
С) тұнба
Д) тұндырма
Е) қайнатпа
2. Егуге арналған ерітінділерді тиндализация әдісімен қалай залалсыздандырады?
су моншасында 60-65 °С 1 сағатта бес рет қыздырады
су моншасында 80 °С 30 мин. бойы стерильдейді
автоклавта 110°С жылжымалы бумен стерильдейді
Д) асептикалық әдіс + консервантты қосу /0,5% фенол ерітіндісі /
Е) кептіргіш шкафта температураның 180-200° С ыстық бумен бірнеше рет стерильдеу
3. 10 литр 12% -дық ерітінді дайындау үшін 50%-дық ерітіндіден қанша
алу керек?
А)3600 мл
В) 1200 мл
С) 2400 мл
Д) 800 мл
Е) 4200мл
4. Инъекцияға арналған ерітіндіні не үшін изотоникалық түрге келтіреді?
Ерітіндінің тұрақтылығын жабдықтау үшін
Еріген заттардың ыдырауын алдын алу үшін
микрофлорадан заласыздандыруға
Д) организмде осмостық қысымды бұзбау үшін
Е) механикалық ластандырғыштардан тазарту үшін
5. Өсімдік шикізатынан қыздырмай және экстрагентті шығармай, спирт немеес спиртпен су көмегімен дайындалған мөлдір сұйық дәрілік форма қалай аталады?
микстура
тұнба
С) сығынды
Д) тұндырма
Е) қайнатпа
6.Қандай қоспаны майлы эмульсия құрамына эмульгатор ретінде пайдаланады?
асқабақ тұқымы
жұмыртқаның
С) тальк
Д) колларгол
Е) зығыр тұқымы
7. Қандай қоспаларды ерітінділерді тұрақтандыруға пайдаланады?
0,5%-дық фенол ерітіндісі, 0,3% трикрезол ерітіндісі
0,1 Н тұз қышқылы, 0,1 н NaOh ерітіндісі
0,9 %-дық натрий хлориды, 40% формальдегид ерітіндісі
Д) 90 и 95 % этил спирті
Е) 25%-дық тұз қышқылы, 2н NaOH ерітіндісі
8. Мемлекеттік фармакопеяның қай баспасы ҚР бекітілген?
8 баспасы
9 баспасы
10 баспасы
Д)11 баспасы
Е)12 баспасы
9. Паста құрамында ұнтақ тәрізді заттар көлемі қандай дәрежеден аз болмау керек:
10%
25%
30 %
Д) 50 %
Е) 75 %
10. Қандай техникалық сипаттама бойынша дәрілік зат нормативті актілерге сәйкес болу керек?
дәрілік форма, сыртқы түрі
сақтау шарты, жарамдылық мерзімі
түсі, иісы, дәмі
Д) проценттік көлемі, еритілу температурасы
Е) кораптануы, маркировкасы
1. Микстураның сыртқы қағазында қандай алдын- ала ескерту жазуы болады?
«Жарықтан аулақ сақталады»
«Сырттан қолданады»
«Қолдану алдында шайқайды»
Д) «Салқын жерде сақтайды»
Е) «Оттан сақтайды»
2. Сүйық және ыстық суда ісінетін, дәнекер ұлпа коллагенінің жартылай гидролизінен алынған өнім қалай аталады?
колларгол
протаргол
крахмал
Д) желатин
Е) целлюлоза
3.5%-дық 80,0 май -дәрі жасау үшін, неше грамм стрептоцид алынады?
5,0
4,0
40,0
Д) 8,0
Е) 10,0
4 . Майлы инъекциялық ерітінді дайындау үшін қандай май қолданған жөн?
А) кұнбағыс майы
В) зығыр майы
С) шабдалы майы
Д) зәйтүн майы
Е) кастор /майсана/майы
5. Қант грануласына дәріні және көмекші заттарды көп қабаттап жасалатын қатты мөлшерленген дәрілік форма ?
А) таблетка
В) глобула
С) драже
Д) пастила
Е) глоссет
6. Бояғыш және өткір иісты заттарды қалай сақтайды?
Жеке шкафта, герметикалық сыйымдылықта, инвентарь /аспаптар/ бөлек бөлінеді
Герметикалық сыйымдылықта, шегіне дейін толтырып, су өтпейтін материалда
Герметикалық шыңы сыйымдылықта,үстінен парафин күйяды, құрғақ бөлмеде
Д) Герметикалық сыйымдылықта, жылытқыш аспаптар аулақ
Е) Өндірістік сыйымдылықта, салқын және қараңғы жерде
7. Формальдегидтің сулы ерітіндісінде бастапқы препараттың көлемі?
22,5-27,6%
36,5-37,5%
40-42%
Д) 60-70%
Е) 80%
8. Дәрілік заттың құрамына, оның дәмін немесе иісын түзетуге қандай қоспа пайдаланады?
А) базис
В) адъюванс
С) корригенс
Д) конституенс
9. Уротропинның 100 мл 40%-дық ерітіндісінен 20%-дық ерітінді дайындау үшін қанша су қосады?
А) 200 мл
В) 100 мл
С) 80 мл
Д) 40 мл
Е) 20 мл
10. Ерітіндіні тұрақты болдыруға және бойында ериген заттарды ыдыратпау үшін не істеу керек?
Изотоникалық болдыру керек
Ыстық бумен стерильдейді
Стабилизаторлар пайдаланады
Д) Консерванттар енгізіледі
Е) Антиоксиданттар қосылады
1. Какая мазевая основа лучше всего проникает в кожу, при хранении гидролизуется?
А) ланолин
В) спермацет
С) подсолнечное масло
Д) жир свиной
Е) масло вазелиновое
2. О какой несовместимости свидетельствует образование эвтектической смеси при комбинированном применении нескольких лекарственных веществ ?
об их фармакологической несовместимости
физической несовместимости
химической несовместимости
Д) прямом антагонизме в действии
Е) о косвенном антагонизме
3. Какие вещества служат консервантами при приготовлении асептических
растворов?