Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

ekologia_shpor_by_bake

.docx
Скачиваний:
63
Добавлен:
17.02.2016
Размер:
31.57 Кб
Скачать

«Биосфера» терминін ғылымға алғаш енгізген кім?Э.Зюсс

«ита-ита» ауруы ағзаның қандай затпен улануымен байланысты?кадмий

«Минамата» ауруы ағзаның қандай затпен улануымен байланысты?сынап

«Паринктік эффекттің» пайда болу себебі қандай?көміртегі тотығының концентрациясын артуы

«Сатуризм» ауруы ағзаның қандай затпен улануымен байланысты?Қорғасын

1935 жылы А.Г. Тэнсли қандай терминді атадыЭкожүйе

1980 жылы жер Шары халықының саны 4,5 млрд. адамды құрады. Мамандардың есептеуі бойынша планетада минутына 172 адамға, күніне 250 адамға, жылына 90 млн. адамға өседі екен. Халық өсімінің бұндай қарқыны қалай аталады?демографиялық дүмпу

1993 жылы А.А Келлер қоршаған ортаның қауіпті факторларын жіктеуді ұсынды.Осы факторлардың қайсысы абиотикалыққа жатады?вулкандық атқылаулар

Абиотикалық факторлар-Тірі ағзаға әсер ететін қоршаған орта жағдайларының кешені

Ағзаға әсер ететін орта элементтері – бұл. . .?Абиотикалық фактор

Ағзаға әсер ететін орта элементтері бұлЭкологиялық фактор

Ағзалардың біреуі тағам көзі мен тіршілік ету ортасы ретінде екіншісін пайдаланады. Бұл өзара қатынастың түріне жатады?паразитизм

Ағзалардың қанша мекен ету ортасы бар?төрт

Ағзалардың ненің өзгеруіне байланысты реакциясынын фотоцериодизм деп атайды?Күнмен түннің ара қатынасы

Ағзалардың сандық көрсеткіштері есепке алу және өсімдіктер мен жануарлардың биомассасыменөнімділігін бағалау әдістері қолданылады-табиғи бірлестіктерді зерттеу

Ағзаның қоршаған орта жағдайларына төзе алу қабілетінқалай атайды?мамандану

Ағзаның қоршаған орта жағдайларының өзгеруіне бейімделу қабілетін қалай атайды?мамандану

Адам популяцияларының саны мен тығыздығының артуы арқылы қалалардың өсуі мен дамуынқалай атайды?урбанизация

адамзат қоғамы өмір сүретін табиғи және антропогендік орта; адамдар мен олардың шаруашылығына бірлесе және тікелей әсер ететін биоталық, абиоталық және антропогендік орталардың жиынтығы; адамдар, жануарлар немесе объектілер тіршілік ететін немесе әрекет ететін орта немесе контекс Қоршаған орта

Адамның ауылшаруашылық іс-әрекеті нәтижесінде пайда болған жасанды экожүйелер қалай аталады?агроэкожүйе

Адамның биосферадағы орны қай жақты қарастырылады?Бір жағынан биологиялық түр,екінші жағынан әлеуметтік-мәдениқажеттіліктер,даму тетігі

Адамның рухани, материалдық қажеттілігін өтейтін табиғат байлығыТабиғи қорлар

Азотификсациялаушы бактериялар қай топқа жатады?Симбионттар

Аймақтық мониторинг-Үлкен кеңістікті алып жатқан аудандар

Аталған ғалымдардың қайсысы минимум заңын тұжырымдаған?Ю. Либих

Аталған ғалымдардың қайсысы минимум заңын тұжырымдаған?Ю. Либих,

Аталған ғалымдардың қайсысы толеранттылық заңын тұжырымдаған?В. Шелфорд

Аталған ғалымдардың қайсысы толеранттылық заңын тұжырымдаған?В. Шелфорд,

Аталған факторлардың қайсысы абиотекалық факторға жатады?Көктемдегі өзендердің жайылуы

Аталған факторлардың қайсысы абиотикалық факторға жатады?температура

Аталған факторлардың қайсысы абиотикалық факторларға жатады?көктемдегі өзендердің жайылуы

Аталған факторлардың қайсысы абиотикалық факторларға жатады?қоршаған отаныңтемпературасыраққа

Аталған факторлардың қайсысы биотикалық факторға жатады?Комменсализм

Аталған факторлардың қайсысы биотикалық факторларға жатады?комменсализм

Атмосферада азот мөлшері:78%

Атмосферада көміртек мөлшері:0,4%

Атмосферада озон «тесігінің» пайда болуы адамзат үшін аса қауіпті. Озонның бұзылуын қандайфактор туғызады?фреондар

Атмосферада оттегі мөлшері:21%

Атмосфераның жерге жақын қабатының температурасы, оның құрамындағы көмірқышқыл газымен кейбір басқа газдардың болуынанжоғарлауын қалай атайды?парниктік эффект

Аутэкология нені зерттейді?Ағзалардың қоршаған ортамен қарым-қатынасын

Аутэкология нені зерттейді?ағзалардың қоршаған ортамен қарым-қатынасын

Әлеуметтік экология қандай жүйені зерттейдіқоғам – қоршаған орта

Әр түрлі түрге жататын даралардың өздерінің арасында немесе бір түрдің ішіндегі қореқ мекен ету ареалы үшін күрес қалай аталады ?бәсекелестіқ

Әрбір келесі деңгейге энергияның қандай мөлшері өтеді?10%

Әрбір түр басқа түрлермен қарама –қатынасынан пайда алатын, бірлесіп тіршілік ету қалай аталады?мутуализм

Әрбір түр басқа түрлермен қарым-қатынасынан пайда алатын бірлесіп тіршілік ету қалай аталады?мутуализм

Әртүрлі ағзалардың арасындағы байланыстар қалай аталады?қоректік

Барлық қоректік тізбектер қай топқа жататын ағзалардан басталады?өндірушілер

Бәсекелестікке қайсысы мысал бола алады ?ағаштар мен микоризалы саңырауқұлақтар

Берілген қоректік тізбектердің қайсысы дұрыс құралған?Шыбын – бақа – жылан – жыртқыш құс

Берілген қоректік тізбектердің қайсысы дұрыс құралған?шыбын – бақа – жылан – жыртқыш құс

Берілген түрлердегі особьтардың табиғи топтасуын – популяциясын, популяция мен ішкі популяциялық топтасуының қалыптасу жағдайын, олардың құрылымы және популяция сан мөлшерінің динамикасын зерттейдіДемэкология

Биогендіге жатпайтын заттарды көрсетіңдер?битум

Биологиялық жүйе, жекелеген тірі ағза: олар жануар, өсімдік немесе микроорганизм олардың қоршаған ортамен өзара қарым-қатынасын зерттейтін экологияның түрі аутэкология

Биомассаның ең үлкен тығыздығы қай ортаға тән?топырақ ортасы

Биомассаның жиналуында қай ағзаның ролі зор?өсімдіктер

Биосфера қашан пайда болды?1 – 2 млрд. жыл бұрын

Биосфера іліміне сәйкес биосфера шегі тіршілік бар аймақпен шекетеледі. Биосфера туралы ілім негізін құрған кім?В. И. Вернадский

Биосферадағы фосфор мөлшері?106-107т

Биотикалық факторларБір ағзалардың тіршілік әрекетінің басқаларға тигізетін әсері

Бұршақ тұқымдас өсімдіктердегі түйнек бактериялар бір гектарда қанша кг азотты байланыстарды?250 кг/га дейін

Бірінші ретті консументтерге қайсысы жатады?жыртқыштар

Гамма сәулелерінің ерекшеліктері-сәулелері сіңіп кетуде үлкен қабілетке ие

Гидатофиттер және оның өкілдері-су өсімдіктері, денесінің бір бөлігі немесе толық суға батады(тұңғыйық т.б.)

Ғылыми әдіспен, саналық сезіммен адамдардың табиғат қорын пайдалануНосфера

Дайын органикалық заттармен қоректенетін ағзаларды қалай атайды?гетеретрофтар

Дайын органикалық заттармен қоректенетін ағзаларды қалай атайды?гетеретрофтар

Даралар мен олардың топтарының таралуы қандай топқа бөлінеді-кездейсоқ, бірқалыпта,топтық,

Демографиялық көрсеткішке қайсысы жатпайтыны?өмір сүрү мекені

Егер экожүйе түрлердің алуантүрлілігінен айрыльш, бір ғана түрдің сақталып қалуы неге әкеліп соқтырады?экожүйенің трофтық құрылымының бұзылуы

Екі симбионт өзара пайда табады, бір бірінсіз өмір сүре алмайды. Бұл симбиоздың қайдай түріне жатады?мутуализм

Екінші ретті сукцессия дегеніміз не?қоршаған ортаның бұзылуынан соң басталатын сукцессия

Жануарлар бірлестігін қалай атайды?зооценоз

Жаһандық (биосфералық) мониторинг:биосферадағы өзгерістер

Жаһандық мониторинг үшін қандай бақылаулар қолданады-Ғарыштық

Жаһандық мониторинг:биосферадағы өзгерістер

Жер бетіндегі жасыл өсімдіктердің бірінші ретті өнімнің биомассасының жиналуының энергетикалық көзіне не жатпайды-ауа жылуы

Жер қабыршағындағы фосфордың орташа мөлшері пайыз есебімен?0,09

Жергілікті мониторинг-жекеленген объектілер

Жердің өзіндік қабықшасы үздіксіз алмасуда болатын планетаның тірі ағзалары мен заттарынан құралады. Бұл қандай қабат?биосфера

Жылу алмасу түріне байланысты жануарлар қандай экологиялық топқа бөлінеді?пойкилотерімді және гомойтерімді

Жыртқыштардың табиғаттағы рөліне жатпайтын нұсқа?өзіне қорек ретінде жеуге өсімдіктерді теріп жеу

Кез келген орта жағдайына тіршілік иелерінің бейімделу қабілетімен жауап қайтара алуы экологиялық фактор

Климаттық қор?жел энергиясы, судың толқыны , күн энергиясы

Концептуальдық модельдер:жүйелерді жан-жақты сипаттау

Көп түрлі бірлестіктердегі ағзалардың өзара әсерін зерттеу-қоректі қатынастарды нақты жағдайда және зертханада бақылау

Көшкен құмды тоқтатуға пайдаланатын ағаш тектес өсімдіктер?сексеуіл

Күн радиациясы жануарлардың организміне қалай ықпал етеді?заттардың алмасуын жандандырады

Қ.Р. – ның экологиялық кодексі қай жылы қабылданды?2007 ж. Қаңтар

Қ.Р. экологиялық қауіпсіздігі тұжырымдамасы қай жыдарға бекітілген2004-2015 жж.

Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау туралы заңы қай жылы қабылданды?1997

Қазақстан Республикасының экологиялық кодексі қай жылы қабылданды?2007

Қазақстанда орман өсетін аймақтар?Солтүстік және Шығыс Қазақстан

Қазақстанда суы өте лас өзендерЕртіс. Нұра

Қазақстанның «Қызыл кітабының» соңғы басылымы қашан жарық көрді?1996

Қазақстанның жер кодексі қашан қабылданды-2003

Қазақстанның су кодексі қашан қабылданды9 шілде 2003

Қазір планетамыздағы адамдардың саны қанша?6 – 7 млрд. Адам

Қазіргі кезде экология қандай пәндер кешеніне айналды?Кешенді және іргелі

Қай ғалым мына төрт заңды тұжырымдаған: барлығы барлығымен байланысты, бәрі үшін төлеу қажет, барлығын бір жаққа жіберу керек, табиғат өзі барлығын жақсы біледі?Б. Комменер

Қандай жануарды мына тізбекке енгізу керектігін анықтаңыз «дәнді дақылдар -> ? -> жылан -> қара құстышқан

Қарапайым организмдерден бастап, биосфераға дейінгі биологиялық деңгейдің қалыптасуын,тіршілігін, әрекетін және олардың сыртқы орта жағдайы мен өзара қарым-қатынас заңдылықтарын зерттейтін ілім экология

Қасқырлар жыл сайын бұғылардың 25% жуығын өлтіреді. Бұл құбылыс өзара әсердің қандай формасына жатады?жыртқыштық

Қоқый қаз құсы қандай қорықта қорғалады?Қорғалжын

Қолданбалы экология адамның биосфералық механизмдерінің бұзылыстарын оқытады және де табиғи ресурстарды ұтымды пайдалануды үйретеді.Қолданбалы экологияның құрылымына қандай сала кіреді?өнеркәсіптік

Қолданбалы экологияның зерттейтін мәселелері-барлық аталған

Қоректену тізбегіндегі қандай буынның жойылуы биоценоз үшін айтарлықтай зиянды нәтижеге әкеліп соқтыруы мүмкін?редуценттер

Қоршаған ортаның жағдайын бақылау және тексеру жүйелері дегеніміз...Экологиялықмониторинг

Қоршаған ортаның жағдайын бақылау, байқау, бағалау мен болжаудың комплексті жүйесін қалай атайдымониторинг

Қоршаған ортаның қатаң белгілі бір жағдайларын қажет ететін ағзаларды қалай атайды?суккуленттер

Қоршаған ортаның ластануы тұрғындардың сырқаттанушылық деңгейін шамамен 20% жоғарлатады.Қазақстан қалаларының атмосфералақ ауасын ластаудың ірі көздері не болып табылады?жылуэнергетика өнеркәсіптері 

Қоршаған ортаның өзгермелі жағдайында тұрақты динамикалықтепе-теңдікті ұстау-гомеостаз

Қорық дегеніміз не?шаруашылық қызметінен мүлдем алынған территориялар немесе акваториялардың бөліктері

ҚР 2004-2005 ж арналған экологиялық қауте тұжырымдамасы неше тараудан тұрады?4

Қышқылдық жауынның пайда болуында қандай зат айтарлықтай рөл атқарады?күкіртті газ

Ластанушы заттарға сәйкес индикатор өсімдіктер-Барлығы

Микроэкожүйелерге қандай экожүйелер жатады?аквариум

Мына ағзалардың, әсіресе, қайсысының арасында паразиттер көп?Микроорганизмдер

Ноосфера?ғылыми әдіспен, саналық сезіммен адамдардың табиғат қорын пайдалануы

Озон қабатының маңызы қандай?ультракүлгін сәулелерді сіңіру;

Озон қабатының маңызы қандай-ультракүлгін сәулелерді сіңіру;

Оңтүстік Қазақстанда «Ақсу Жабағылы» қорығы қай жылы ұйымдастырылды?1926

Организмдердің дербес дамуының бір ғана кезеңінде болса да,оларға тікелей немесежана­ма әсер ете алатын, ортаның кез келген әрі қарай бөлтектенбейтін элементі бұл:экологиялық фактор

Орман төсеніштерінде фосфордың мөлшері100 кг/га

Орта факторларының ағзаларынын тіршілік қызметке әсерін зерттеу-Оларға табиғаттағыбақылаумен эксперимент жүргізу

Орта факторларының ағзаларының тіршілігін зерттеу қандай әдістеріменжүргізіледі?Физиологиялық, биохимиялық, токсиологиялық

Ортаның ерекшеліктерін – тірі ағзаларыдың көмегімен анықтау дегеніміз-Биологиялық индикация

Ортаның ерекшеліктерін тірі ағзалардың көмегімен анықтау:биологиялықиндикация

Өзендегі балықтардың өліміне әкелген шектеуші фактор қайсы?оттегі концентрациясының өзгеруі

Өсімдіктер бірлестігі қалай аталады ?фитоценоз;

Өсімдіктер бірлестігі қалай аталады?фитоценоз

Өсімдіктер мен жануарлардың биомасасындағы азоттың мөлшері?1,1*109 6.1*107 т

Өткен ғасырдың қай жылына дейін экология биология шеңберінде дамыды?60-70

Паразитизмге мысал келтіріңіз?Сұңғыла мен өсімдік

Паразитизмге мысал келтіріңіз?сұңғыла мен өсімдік

Паразиттер қандай топқа бөлінеді-Эктопаразиттер, эндопаразиттер, факультативті және тұрақты паразиттер

Популяциялар экологиясы-демэкология

Радиоактивті деңгейінің өсуінің ұзындығы бектісі-топырақта ауыр металдардың мөлшерін көбейтеді

Сарқылатын қор?жерасты қазба байлықтар

Сарқылатын қор?тұшы су

Сарқылатын қорға жатпайдысу энергиясы

Сарқылмайтын қор?күн жарығы

Сарқылмайтын қорға не жатпайды?Пайдалы қазбалар

Сауысқандар тұяқты жануарларға оларға қауіп туып тұрғандығын хабарлайды. Бұл өзара қарымқатынастың қай тіліне жатады?түраралық өзара көмек

Сауысқандартұяқты жануарларға оларға қауіп туып тұрғандығын хабарлайды. Бұл өзара қарым қатынастың қай түріне жатады?Симбиоз

Симбиоз дегеніміз не?әртүрлі түрге жататын даралардың өзара пайдалы бірігіп тіршілік ету;

Соңғы он жылда атмосферадағы көмірқышқыл газының концентрациясының артуының антропогенді себебі қандай?дұрыс жауабы жоқ

Стратегиялық тұрғыдан алғанда эколгия қандай ғылым?Адамзат өзінің тіршілігін сақтаужәне экология дағдарыстан шығу

Судың табиғатта және адам өміріндегі маңызы-заттардың зат алмасу процессіне қатысады

Табиғат қорынын жіктелу принциптері?-барлығы дұрыс

Табиғи биогеценоздарда қандай факторлар өзара әсерлеседіабиотикалық және биотикалық

Таңбалы модель-түп нұсқа математикалық өрнектер түрінде

Тек белгілі бір тамақпен қоректенуге бейімделген ағзаларды қалай атаймыз?стенофаг

Толеранттылық диапазоны кең ағзаларды қалай атайды?эврибионт

Толеранттылық диапазоны кең ағзаны қалай атайды?суккулент

Топырақ ағзалары мекен ету ортасымен байланыс дәрежесіне қарай қандай топтарға бөлінеді?Геобионттар, геофилдер, геоксендер

Топырақ қасиеттерінің және құнарлылығының нашарлауы қалай аталады-топырақ деградациясы

Топырақ мекендеушілерін қалай атайды?эдафобионттар

Топырақ экологиялық қызметінен басқа адам үшін қандай қызмет атқарады-ауылшаруашылық

Топырақтағы байланысқан азот мөлшері?1,5-1011т

Топырақтағы байланысқан азот мөлшері1,5 – 1011 т

Топырақтағы фосфордың кордалану мөлшері процент?0.1 -0.3

Топырақты мекендеушілер үшін маңызды емес факторды атаңыз?жарық

Топырақтын химиялық, механикалық құрамына қарай мекендейтін өсімдіктер мен топтарыПсаммофиттер, псаммофилдер, гелофиттер, гелофилдер

Төменде аталган өзата әсерлердің қайсысы симбиозға жатады?күйіс қайыратын жандандырадың күрделі асқазанын бір бөлігенде бірнеше килограмм бактериялар мекендейді

Төменде аталған бейімделу мысалдарының ішінен жыртқыштарға ең тән белгіні атаңызжылдам реакция

Төменде аталған ғалымдардың қайсысы ғылымға “экология” ұғымын енгізгенЭ. Геккель

Төменде аталған өзара қарым-қатынастардың қайсысы жыртқыштыққа жатады?Қасқыр ұсақ шөп қоректілермен қоректенеді

Төменде аталған факторлардан абиотикалық факторларын атаңыз:ылғалдылық, жарық,температура

Төмендегі ағзалардың ішіндегі консументтерге жатпайтының атаңыз?дәрілік алтей

Төмендегі аталған мысалдардың қайсысы антропогенді факторға жатады?өнеркәсіптің дамуы

Төмендегі аталған мысалдардың қайсысы антропогенді факторға жатады?өнеркәсіптің дамуы

Төмендегі аталған факторлардың қайсысы жасанды ластану көздеріне жатады?автомобильдердің газдары, смог

Төмендегі белгілердің қайсысы популяцияға тән белгі?даралар саны

Төмендегі экожүйелердің қайсысы биомассасы мен өнімділігінің жоғары болуыменсипатталады?Тропиктік орман

Төмендегі экожүйелердің қайсысы биомассасы мен өнімділігінің жоғары болуыменсипатталады?тропиктік орман;

Тундра бірлестігіне тән дұрыс қоректену тізбегін табыңыз?өсімдік – тышқан – үкі – қарсақ

Тұщы суларды ластаудан тазарту тәсіліне жатпайтын нұсқа?физикалық

Тіршілік жоқ жерде пайда болған сукцессия қалай аталады?климакстар

Тірі ағзалар – тіршілік ортасы-Баспана мекен ету, тіршілік ортасы

Тірі ағзалар жиынтығының қоректену, өсу және ұрпақ беру мақсатында белгілі бір тіршілік ету кеңістігін бірлесе пайдалануының тарихи қалыптасқан жүйесі– бұл?Экожүйе

Тірі ағзалардың және олармен үздіксіз алмасуда болатын ғаламшар және барлық затының және оның қызметінің жиынтығынан тұратын жердің қабықшасы бұл?биосфера туралы ілім

Шөпқоректі жануарлар биоценозда қай топқа жатадыконсументтер

Шынайы нақтылы модельдер-түп нұсқаға тән негізгі белгілер

Эвтрофтану дегеніміз — су қоймасының биологиялық өнімділігінің қандай нәтижесіндеартуы?барлығы

Эвтрофтану дегеніміз – су қоймасының биологиялық өнімділігінің қандай нәтижесінде артуы?биогенді заттар

Экожүйе аталған компоненттерінің қайсысы редуцент болып табылады?сапрофагтар

Экожүйе құралдары продуценттер, консументтер, редуценттер

Экожүйе?тірі организмдер мен органикалық емес заттардың айналымы

Экология дами келе қандай ғылымға айналды?Барлық ағза үстілік биологиялық жүйелердіңұйымдасуы мен тіршілігі

Экология жеке ғылым ретінде қай ғасырда қалыптасты және қандай экологиялық мектептер ашты?ХІХ, ХХ ғ. Гидробиологтар, фитоценологтар, ботаниктер, зоологтар экологиясы

Экология жөнінде - табиғат пен қоғамның қарым-қатынасы, көп жүйенің құрылысы ментіршілік қызметі, өзара байланыс туралы пән аралық білім деген түсінікті кім берді?Ю.Одум

Экология қай тілден аударылған қандай түсінік береді?Грек тілінен - үй, тұратын жер, logos-ілім

Экология пәнін ғылымға енгізген кім және қай жылы?Геккель Э. 1866

Экологияландыру (эколгогизациялаған) дегеніміз не?Экологиялық ойлар және экологиялық мәселелер басқа білім салаларына ену

Экологиялык проблемаларлокальдық, аймактық, ғаламдық,

Экологиялық бөлімдер-ағзалар, популяциялық, бірлестіктер экологиясы

Экологиялық мониторинг қандай үш сатыдан тұрады?жағдайды бақылау, бағалау және болатынөзгерістердң болжау

Экологиялық сукцессияның соңғы тепе-теңдік күйі қалай аталады?бірінші ретті сукцессия

Экологиялық факторлардың жіктелуі-абиотикалық, биотикалық, антропогендік

Экологияның негізгі әдістерге не жатпайды?факторларды зерттеу