2-РК ЖЭА для студ
.doc2-РК
1. Астеносфера – бұл:
А) жердің жоғарғы мантиясы қабатының қаттылығы, беріктігі мен тұтқырлығы төмен қабат
В) тірі және жанама компоненттерінің белгілі бір құрамы таралған жер бетінің біркелкі аумағы
С) биокатализаторлармен – ферменттердің қатысуымен тірі ағзада ағзаға қажетті заттардың түзілуі
Д) жердегі тіршіліктің таралуы аумағы
Е) гравитациялық күш әсерінен жер қабаты мен мантияның тепе-теңдігінің туындауы
2. Биогеоценоз дегенiмiз не?
А) жер бетiнiң белгiлi бiр бөлiгiн алып жататын бiртектi табиғи құбылыстардың бiрлестiгi
В) атмосферадағы ауа ағыны
С) адамдардың табиғи ресурстарды ұтымды пайдаланудың теориясы
Д) атмосфераның барлық заттармен жер бетiне жасайтын қысымы
Е) адамдардың әр түрлi қоршаған ортадағы қажеттiлiгiн қанағаттандыру
3.Биосинтез – бұл:
А) биокатализаторлар– ферменттердің қатысуымен ағзаға қажетті заттардың тірі жасушада түзілуі
В) Жердегі тіршілктің таралуы аумағы
С) гравитациялық күш әсерінен жер қабаты мен мантияның тепе-теңдігінің туындауы
Д) Литосфера бетіндегі жердің жоғарғы мантиясының тұтқырлықты және берік, қаттылығы төмен қабат
Е) жер бетінде белгілі бір тірі және жанама компоненттер таралған біркелкі участке
4. Валенттілік қандай ұғым?
А) химиялық элемент атомының басқа химиялық элемент атомдарының белгілі бір санын қосып алу қабілеті
В) фермент,ақуыз,аминқышқылдары,антибиотиктер өндірісінде тірі организмдер мен биологиялық процестерді қолдану
С) жердің жоғарғы мантиясы қабатының қаттылығы, беріктігі мен тұтқырлығы төмен қабат
Д) тірі ағзалардың белгілі бір құрамының таралған біркелкі аумағы
Е) молярлық құрамы мен массасы бойынша біркелкі химиялық қосылыстар
5.Галактика қандай ұғым?
А) күн жүйесі кіретін жұлдыздар жиынтығы
В) ядро мен электрон қабатынан тұратын микроәлемнің құрылымдық элементі
С) дене инерциясы мен оның гравитациялық қасиеттерінің мінездемесі
Д) обьектілер мен құбылыстарға тән қасиеттейтін бейнелейтін ұғым
Е) жүйенің сыртқы орта жағдайына орай өзгеруі туралы ақпарат жинау
6. Концепция қандай ұғым?
А) қайсыбір құбылыстарды түсіндіру тәсілі, олар жайлы көзқарастар жүйесі
В) жалпы аналитикалық талқылаудың жекелеген сипатқа немесе шағындалған жалпыға ауысу процесі
С) ғарыш әлеміндегі космостық денелер мен олардың жүйелерінң шыққан тегі мен дамуын зерттеу бағыты
Д) биосфераның жаңа жағдайға көшкен деңгейі
Е) дене инерциясы мен оның гравитациялық қасиеттерінің мінездемесі
7. Метоболизм дегеніміз қандай ұғым?
А) өсімдіктерде, жануарларда,микроорганизмдерде жүретін барлық зат алмасу процесінің жалпы аты
В) бұл ағзаның жеке даму барысындағы өзгерулерді білдіретін өзгергіштік
С) бұл жаңа генетиптің пайда болуына қатысты өзгергіщтік
Д) биоценоздарға, экожүйелерге басқа жақтан келіп кірген түрлер
Е) гравитациялық қасиеттерінің мінездемесі
8. Фотон дегеніміз не?
А) электромагниттік өрістің кванты
В) адамның тірі және өлі табиғаты және тіршілік ететін ортасы
С) шындыққа келмейтін бірақ шынайы әлемдегі ұқсастықтарын негізге алып абстрактылы обьектілерді ойша елестету
Д) электромагнитті толқындар, жылу және тербелістер
Е) жеке адамдар мен бүкіл адамзат өмірінің түрлі салаларында қолданатын әдістер
9. Термодинамикалық әдістер дегеніміз не?
А) бұлар реакцияның жүру жылдамдығына ықпал жасайтын әдістер
В) химиялық реакцияның жылдамдығын өзгертетін құбылыс
С) бұлар реакцияның жүру жылдамдығына ықпал жасайтын әдістер
Д) кез-келген таза заттың оның шыққан тегін анықтауға бағытталған тәсіл
Е) атомның ядросына кіретін оң зарядталған әдіс
10. Қандай өндірістік қалдықтардан қышқыл жауындар пайда болады?
А) Көмірқышқыл және уытты газ;
В) Күкіртсутек және меркаптан;
С) Хлорлы және кремний қышқылы;
Д) Күкірт диоксиді және азот оксиді;
Е) Метан және көмірқышқыл газы.
11. Олардың дамытуы циклмен байланысты немесе олардың қоректенуі, мекендеуi орындарындағы өзгеруге әкелген жануарларды көшіру, қоныстандыру - бұл?
А) миграция
В) репродуктивтілік
С) адаптация
Д) ассимиляция
Е) фотосинтез
12. Фреонның 31 % негізгі қалдығын шығаратын ел қайсысы?
А) АҚШ
В) Ұлыбритания
С) Ресей
Д) Франция
Е) Германия
13. Адаммен жасалған заттық орта ... кіреді?
А) Адаммен өзгертiлген табиғи ортаның элементтерi және жасанды элементтер (ғимарат, құрылғы, машина және тағы басқалар)
В) өндiрiстiк ортаны және әлеуметтiк
С) жасанды элементтер (ғимарат, ғимарат, машина және тағы басқалар)
Д) биоәлеуметтік ортаны
Е) өндiрiстiк ортаны
14. Озон қабаты ... неден қорғайды?
А) Ультракүлгін сәулелерінен
В) Инфрақызыл сәулелерден
С) Жарық сәулелерінен
Д) Хлор иондарынан
Е) Тұз қышқылынан
15. Тірі ағзалар үшін өте қауіпті ультракүлгін сәулелерді қандай қабат тұтып қалады?
А) Биосфера қабаты;
В) Мантия;
С) Атмосфера қабаты;
Д) Озон қабаты;
Е) Тропосфера қабаты.
16. Аллелопатия – бұл:
А) әр түрлi заттардың бөлінуінің жолымен организмдердің бір түрінің организмнің басқа түріне ықпал етуі
В) экологияның төңiрегiдегi табыстардың ғылымның басқа облыстарында енгiзу
С) дене мүшесінің тумыстан артық немесе кем болуы
Д) жоғары сапалы азықтар алуда гендiк инженерияны қолдану
Е) қоршаған ортадағы ластағыштардың табылуы үшiн жоғары сезiмдi организмдардың қолдануы
17. Ле Шателье-Браунның қағидасына сәйкес?
А) табиғи ортаға әсер күштiрек болған сайын қарсы әрекет сонша қуаттырақ
В) организмның қатысуы экологиялық факторлардың кешенiнен осы тұрған жерiнде тәуелдi болады
С) егер санның өсуi екi бiр қормен шектелсе екiсi түр органикалық кеңiстiкте нық бар бола алмайды
Д) биосфера - ерекше табиғи орталық, iстi бүлдiру планетарлық және ғарыштық процесстер
Е) өсiмдiгiнiң өсуi сол қоректенуiнiң элементiнен қай тәуелдi болады ең төменгi санда қатысады
18. Мутациялар - генотиптың сандық және сапалы табиғи немесе мутагенге әкелетін өзгерiстер қайсысы?
А) тұқымқуалау бойынша жiберілетін және эволюцияның ең маңызды фактор болатын
В) эволюцияға кедергi келтiретiн фактор ретiнде тұқымқуалау бойынша жiберілетін
С) тұқымқуалау бойынша жiберілмейтін
Д) әрдайым ұрпаққа терiс әсер ететiн фактор
Е) тек қана көрнектi бөлiмшелер құбылғыш
19.Эвтрофикацияның процессi деген не?
А) Суда биогендiк заттардың жинақталудың нәтижесiнде суаттардың биологиялық өнiмдiлiгiнiң жоғарылауы
В) Өнеркәсiптiк науалардың су ортасының қарқынды ластануы
С) Су қоймаларының су ортасының жылулық ластануы
Д) Ауыл шаруашылық жайылымдарымен тыңайтқыштардың су ортасының қарқынды ластануы
Е) тоғанның БПК-ы жоғарылауы
20.Ядро мен электрон қабатынан тұратын микроәлемнің құрылымдық элементі қайсысы?
А) атом
В) квант
С) масса
Д) адрон
Е) протон
21. Күшті әрекеттесулерге қатысатын бөлшектердің жалпы аты ?
А) адрондар
В) квант
С) масса
Д) атом
Е) протон
22. Дене инерциясы мен оның гравитациялық қасиеттерінң мінездемесі қайсысы?
А) масса
В) квант
С) адрон
Д) атом
Е) протон
23. Массасы протонның массасына жақын бірақ зарядсыз бөлшек қайсысы?
А) нейтрон
В) квант
С) адрон
Д) атом
Е) протон
24. Қандай да бір бөлшектің бөлінбейтін порциясы қалай аталады?
А) квант
В) нейтрон
С) адрон
Д) атом
Е) протон
25. Жаңа гентиптің пайда болуына қатысты өзгергіштік қалай аталады?
А) тұқым қуалайтын өзгергіштік
В) тұқым қуаламайтын
С) онтогенетикалық
Д) гендік
Е) креационистік
26. Өзгергіштік гентотиптің өзгерулерін емес сыртқы орта жағдайларының ықпалынан фенотиптің өзгерістерін көрсететін қандай өзгергіштік?
А) тұқым қуаламайтын
В) тұқым қуалайтын өзгергіштік
С) онтогенетикалық
Д) гендік
Е) креационистік
27.Ағзаның жеке дамуы барысындағы өзгерулерді білдіретін өзгергіштік ?
А) онтогенетикалық
В) тұқым қуалайтын өзгергіштік
С) тұқым қуаламайтын
Д) гендік
Е) креационистік
28. Ғаламшарымыз бен оның маңындағы кеңістіктің адамның саналы әрекетінің белгілері орын алған бөлігі қайсысы?
А) ноосфера
В) креосфера
С) гелиосфера
Д) биосфера
Е) стратосфера
29. Әртүрлі күштер мен энергия түрлерінің біртұтастық әсердегі бір-біріне ықпалды әрекеттесуі қалай аталады?
А) синергия
В) синергизм
С) синергетика
Д) аттрактор
Е) бифуркация
30. Өзара әсер ету, бір-біріне ықпал жасау дегеніміз қандай әдіске негіз бола алады?
А) синергизм
В) синергия
С) синергетика
Д) аттрактор
Е) бифуркация
31. Қолайсыз жағдайлар туған кезде жануарлардың немесе өсімдіктердің уақытша зат алмасуының және тіршілік әрекетінің белгілі-бір мөлшерде жойылып кетуі қалай аталады?
А) анабиоз
В) анаэроб
С) адаптация
Д) аттрактор
Е) онтогенез
32. Молекулалық оттек бос күйде болғанда ғана өмір сүре алатын организмдер қалай аталады?
А) аэробтар
В) анаэроб
С) аэробионттар
Д) популяция
Е) гидробионттар
33. Экология ғылымдарының ең басты мақсатын көрсет:
А) биосфера шегіндегі әлемдік жағдайды бақылай отырып, ондағы тіршіліктің
тұрақтылығын сақтау
В) жануарлар дүниесінің алуантүрлілігін сақтау
С) өсімдіктер дүниесінің биосферадағы маңызын айқындау
Д) экологиялық ахуалдың өзгерісін бақылау
Е) популяцияның тұрақтылығын сақтау
34. Су түбімен байланысы жоқ, еркін орын ауыстыратын, жүзіп жүретін ағзалардың жиынтығы қалай аталады?
А) Нектон
В) Планктон
С) Фенология
Д) Эндопаразит
Е) Биокостық дене
35. Ағзалардың морфологиялық, биохимиялық және физиологиялық қасиеттері мен функцияларының жарықтың кезектесуі мен ұзақтығына байланысты ырғақты өзгеруі қалай аталады?
А) фотопериодизм
В) каннибализм
С) термоклин
Д) гумус
Е) динамикалық тепе-теңдік
36. Ксерофилдер қандай организмдер?
А) құрғақшылықты сүйетін жануарлар
В) ылғалдылық жағдайында тіршілік ететін жануарлар
С) ылғалдағы жоғары жағдайларда өсуге бейімделген құрлық өсімдіктері
Д) орташа ылғалды жерлерде өсетін өсімдіктер
Е) құрлық-су өсімдіктері
37. Жылу алмасу түріне байланысты жануарлардың экологиялық екі типін бөліп көрсет:
А) пойкилотермді, гомойтермді
В) автотрофты, гетеротрофты
С) продуцент, консумент
Д) комменсализм, аменсализм
Е) экзотермді, мезотермді
38. Эврибионттар қандай ағзалар?
А) факторлардың кең диапазонында тіршілік ете алатын организмдер
В) азықтың белгілі бір түрлерімен ғана қоректенетін организмдер
С) факторлардың тар диапазонында тіршілік ете алатын организмдер
Д) тек белгілі бір тіршілік орталарында ғана өмір сүре алатын организмдер
Е) жылу алмасу түріне байланысты біртекті организмдер
39. Бір - бірімен өзара қарым-қатынаста және үлкен территорияда бірігіп
тіршілік ететін бір түрге жататын даралар тобы қалай аталады?
А) популяция
В) автотрофт
С) продуцент
Д) редуцент
Е) биомасса
40. Топырақтың қара шірігі қалай аталады?
А) гумус
В) гумин
С) градиент
Д) гонолиндер
Е) гутация
41. Тірі ағзалардың тіршілік әрекетінің нәтижесінде құрлықта литосфераның жоғары қабаттары біртіндеп топыраққа айналуы қалай аталады?
А) Биокостық дене
В) Гидробионт
С) Биогеоценоз
Д) Нектон
Е) Эктопаразит
42. Гидросфера жер бетінің жалпы ауданының қанша % алып жатыр?
А) 71%
В) 21% С) 78%
Д) 48%
Е) 98%
43. Климаттық фактордың жануар мен өсімдіктердің өмірінде жүріп жатқан периодтық процестермен байланысын зерттейтін ғылым қалай аталады?
А) Фенология
В) Ғаламдық экология
С) Фотопериодизм
Д) Геоэкология
Е) Гидроэкология
44. Жарық сүйгіш өсімдіктер қалай аталады?
А) гелиофиттер
В) факультативті
С) орманда өсетін шөптесін өсімдіктер
Д) эвритермді
Е) сциофиттер
45. Тірі жүйелердің, соның ішінде популяциялардың қоршаған ортаның өзгермелі жағдайында тұрақты динамикалық тепе-теңдікті ұстап тұруға қабілеті қалай аталады?
А) гомеостаз
В) эмиграция
С) толеранттылық
Д) эвритермділік
Е) каннибализм
46. Уақыт бойынша бірізділікпен кезектесіп келетін ағзаның қандай да бір жағдайын қалай атайды?
А) биологиялық ырғақ
В) биоценоз
С) анабиоз
Д) симбиоз
Е) биологиялық селбесу
47. Экологиялық валенттілігі төмен түрлерді қалай атайды?
А) стенобионтты
В) эврибионтты
С) педабионтты
Д) геобионтты
Е) гидатофитті
48. Географиялық процестерге экологиялық заңдылықтарды қолдануға негізделген экологияның тарауы қалай аталады?
А) географиялық экологиясы
В) аутэкология
С) биоэкология
Д) эйдэкология
Е) химиялық экология
49. Жердің химиялық құрамын, элементтердің миграция жасауын,таралу заңдылықтарымен миграция жасау тәсілдерін зерттейтін жаратылыстану ғылымының көрнекті салаларының бірі қайсысы?
А) геохимия
В) геология
С) биоэкология
Д) эйдэкология
С) химиялық экология
50. Бірдей физикалық жағдайларда әртүрлі газдардың бірдей көлемдерінде молекулалардың бірдей саны болады,бұл қай заң?
А) Авогадро
В) Коммонер
С) Лауазе
Д) Аллень ережесі
Е) Кинетикалық заң
51. Радиотолқындарды бірінен соң бірін импульсты түрде жіберіп отыратын космостық обьектілер қалай аталады?
А) пульсарлар
В) квазарлар
С) жұлдыздар
Д) мигамир
Е) макромир
52. Өте күшті космостық сәулелену көздері, бұлар өте алыс галактикалардағы белсенді ядролар болуы мүмкін және бұл ұғым қалай аталады?
А) квазарлар
В) пульсарлар
С) жұлдыздар
Д) мигамир
Е) макромир
53. Микроскоппен ғана көрінетін,көбінесе бір клеткадан тұратын тірі организмдер қайсысы?
А) бактериялар
В) вирустар
С) микроағзалар
Д) мигамир
Е) макромир
54. Обьекті құрайтын бөліктердің шынайы және ойша тарлуын сипаттайтын әдіс қалай аталады?
А) анализ
В) тәжірибе
С) моделдеу
Д) биоиндикация
Е) эксперимент
55. Күшті әрекеттесулерге қатысатын бөлшектердің жалпы аты?
А) адрондар
В) квазарлар
С) моделдер
Д) биомасса
Е) обьект
56. Бүкіл тірі ағзаларға тән тұқымқуалаушылық пен өзгергіштікті зерттеу қай салаға жатады?
А) генетика
В) биология
С) физиология
Д) биотехнология
Е) биохимия
57. Бүкіл әлемнің бүгінгі таңға дейінгі зерттелген барлық галактикалары мен басқа обьектілерінің жиынтығы қалай аталады?
А) метагалактика
В) биогалактика
С) физиогалактика
Д) галактика
Е) химиялық галактика
58. Жер шарында тұщы су қоры қай жерде шоғырланған?
А) Антрактидада
В) Бұлттарда
С) Мұхиттарда
Д) Африка құрлығында
Е) Теңіздерде
59. «Қышқылдық жаңбырды» қай газдар туғызады?
А) SO2, CO2
В) NO2, SO2
С) P3O4
Д) H2S
Е) HCL
60. Атмосферада, гидросферада және литосферада болып жатқан процесстерге заттардың әрдайым қатысуы:
биосферадағы зат алмасу
экологиялық сукцессия
толеранттың заңы
биохимиялық цикл
минимум заңы
61. Озон қабаты атмосфераның қай бөлігінде орналасқан?
А) Экзосфера
В) Ионосфера
С) Термосфера
Д) Стратосфера
Е) Тропосфера
62. «Қышқылды жаңбыр» терминін кім енгізді?
А) Р. Смит
В) В. И. Вернадский
С) В. В. Докучаев
Д) Э. Геккель
Е) К. Мебиус
63. Дүниежүзіндегі ең тұщы бассейінді көрсет:
А) Байкал көлі
В) Азов теңізі
С) Ертіс өзені
Д) Қызыл теңіз
Е) Каспий теңізі
64. Шельфорттың заңы қалай аталады?
А) Төзімділік заңы
В) Шектеушілік заңы С) Минимум заңы
Д) Жоғарғы заңдылық
Е) Максимум заңы
65. Қоршаған ортада радиоактивтi заттектер деңгейiнiң көбеюi нәтижесiнде туындайтын ластану-бұл:
А) радиоактивтi
В) биологиялық
С) химиялық
Д) физикалық
Е) ғаламдық
66. Өсімдіктер бірлестігі қалай аталады? А) Фитоценоз
В) Зооценоз
С) Биоценоз
Д) Геоценоз Е) Биогеоценоз
67. Толеранттық шек дегеніміз: А) Тірі организмдердің экологиялық кең төмен шама аралығындағы немесе ең көп шама аралығындағы өмір сүретін аралық мөлшер
В) Тірі организмдердің экологиялық кең төмен шама аралығындағы өмір сүретін аралық мөлшер С) Тірі организмдердің экологиялық ең көп шама аралығындағы өмір сүретін аралық мөлшер Д) Тірі организмдердің экологиялық шектеусіз шама аралық өмір сүруі Е) Тірі ағзалардың температураның шектеулі мөлшерінде өмір сүруі
68. Толеранттылық деп организмнің қанда қабілетін айтамыз: А) Тіршілік жағдайының өзгерістеріне шыдамдылығы В) Жаңа жағдайға бейімделу С) Локальды формалар түзеу Д) Популяция саны Е) Даму қабілеті
69. Ноосфера концепциясын кім енгізген?
А) В. И. Вернадский
В) Э. Зюсс
С) С. С. Шварц
Д) Ю. Одум
Е) Ю. Либих
70. Организмнің немесе жеке бір түрдің қоршаған орта жағдайына бейімделуін қалай атайды?
А) адаптация
В) ассимиляция С) адсорбция
Д) анабиоз
Е) миграция
71. Химиялық реакцияның жылдамдығына әсер ететін әдіс қалай аталады?
А) кинетикалық әдіс
В) термодинамикалық әдіс
С) динамикалық әдіс
Д) химиялық әдіс
Е) физикалық әдіс
72. «Қоршаған орта» түсінігін енгізген ғалым?
А) Я.Экскюл
В) К.С.Кирзгоф
С) С.Фокс
Д) В.И.Вернадский
С) М.В.Ломоносов
73. Қоршаған орта жағдайын болжау, талдау мен бақылау жүйесі қалай аталады?
А) экологиялық мониторинг
В) экологиялық сараптама
С) экологиялық аудит
Д) экологиялық лицензиялау
Е) экологиялық моделдеу
74. Космохимия – қандай сала?
А) космостық денелердің химиялық құрамын,тарлуы заңдылығын және дүниежүзіне химиялық элементтердің таралауын зерттейді
В) әртүрлі компонентті химиялық біріккен сипатындағы материалдарды зерттейді
С) химиялық элементтердің әртүрлілігін, ядро мен нейтрондар саны бойынша айырмашылықтарын зерттейді
Д) электромагнитті сәуленің ғарыштық көздерін зерттейді
Е) төменгі температуралы плазмада химиялық процестерді және плазмохимиялық технологияларды зерттейтін ғылым саласы
75. Жер мантиясы – бұл:
А) жер қабығы мен ядросының аралығында орналасқан жердің қатты қабығы
В) жер қабығы мен ядросының жоғарысында орналасқан жердің ішкі қатты бөлігі
С) жер шарының барлық су обьектілерінің қауымдастығы
Д) литосферада орналасқан қаттылығы төмен қабат
Е) атом ядросының құрамдық бөлшектерін құрайтын нейтрон мен протонның жалпы атауы
76. Редукционизм – бұл:
А) күрделіден қарапайымға, құрамдыдан элементарлыға ақпарат
В) ашық жүйені түзетін элементтер арасындағы байланысты зерттейтін бағыт
С) жекелеген заттардың қасиетін бейнелейтін құбылыс
Д) өндіріс пен ірі қалалардағы процестерді үйлестіру бағыты
Е) табиғат пен қоғамның үздіксіз,кезеңді,өзгеру сипатындағы қозғалыс формасының бірі
77. Жаратылысты-ғылыми шынайылық –бұл:
А) эксперимент пен тәжірибенің нәтижелерінің нысандық құрамы
В) инстанция для естествоиспытателей: их приговор не подлежит пересмотру.
С) қарапайым сезімдік болмыстар, жекелеген заттардың қасиеттері
Д) сезім мүшелеріне әсер етіп көрініс беретін құбылыстар
Е) жадыда сақталып қалған бейнелер
78. Жаратылыстанудың методологиясы – бұл:
А) жаратылысты-ғылыми танымның тәсілдері, формалары, құрылу қағидалары
В) таным нысанының қасиетін анықтауға арналған жоспарлы қабылдау
С) белгілі-бір нысанды тануға арналған әдістер кешені
Д) нысан немесе құбылыстың қасиетін сипаттайтын ой
Е) нысанның құрамдық бөліктерге ойша немесе шынайы бөлінуі
79. Мифологияландан ғылымның айырмашылығы неде?
А) эмпирикалық тексеруді қамтитын табиғаттың қалыптасу заңдылықтарының дамуын, жалпы әлемді толықтай түсіндіруге талпынады
В) нысанды зерттеу мен теоритикалық ұғымның,қабылдаудың кірігуін негіздейді
С) сенімге қарағанда, ой мен шынайылық тірек үлкен маңызға ие
Д) оның түйіндері эмпирикалық тексеруге жіберіліп, неге? қалай? деген сұрақтарға жауап береді
Е) шынайылықтың жалпы мәні қоғамның қызығушылығына тәуелді емес
80. Мистикадан ғылымның айырмашылығы неде?
А) нысанды зерттеу мен теоритикалық ұғымның, қабылдаудың кірігуін негіздейді
В) эмпирикалық тексеруді қамтитын табиғаттың қалыптасу заңдылықтарының дамуын, жалпы әлемді толықтай түсіндіруге талпынады
С) сенімге қарағанда, ой мен шынайылық тірек үлкен маңызға ие
Д) оның түйіндері эмпирикалық тексеруге жіберіліп, неге? қалай? деген сұрақтарға жауап береді
Е) шынайылықтың жалпы мәні қоғамның қызығушылығына тәуелді емес
81. Діннен ғылымның айырмашылығы неде?
А) сенімге қарағанда, ой мен шынайылық тірек үлкен маңызға ие
В) оның түйіндері эмпирикалық тексеруге жіберіліп, неге? қалай? деген сұрақтарға жауап береді
С) шынайылықтың жалпы мәні қоғамның қызығушылығына тәуелді емес
Д) нысанды зерттеу мен теоритикалық ұғымның, қабылдаудың кірігуін негіздейді
Е) эмпирикалық тексеруді қамтитын табиғаттың қалыптасу заңдылықтарының дамуын, жалпы әлемді толықтай түсіндіруге талпынады
82. Философиядан ғылымның айырмашылығы неде?
А) оның түйіндері эмпирикалық тексеруге жіберіліп, неге? қалай? деген сұрақтарға жауап береді
В) шынайылықтың жалпы мәні қоғамның қызығушылығына тәуелді емес
С) нысанды зерттеу мен теоритикалық ұғымның, қабылдаудың кірігуін негіздейді
Д) эмпирикалық тексеруді қамтитын табиғаттың қалыптасу заңдылықтарының дамуын, жалпы әлемді толықтай түсіндіруге талпынады
Е) сенімге қарағанда, ой мен шынайылық тірек үлкен маңызға ие
83. Өнерден ғылымның айырмашылығы неде?
А) қолдану аясының ауқымдылығымен, бірқалыпта тұрмайтын үнемі дамуда болып теория деңгейіне дейін жеткізіледі
В) шынайылықтың жалпы мәні қоғамның қызығушылығына тәуелді емес
С) нысанды зерттеу мен теоритикалык ұғымының, қабылдаудың кірігуін негіздейді.
Д) эмпирикалық тексеруді қамтитын табиғаттың қалыптасу заңдылықтарының дамуын, жалпы әлемді толықтай түсіндіруге талпынады
Е) сенімге қарағанда, ой мен шынайылық тірек үлкен маңызға ие
84. Идеологиядан ғылымның айырмашылығы неде?
А) шынайылықтың жалпы мәні қоғамның қызығушылығына тәуелді емес
В) әлем туралы алынған білімді оның жетілдіруге,тануға бағытталған
С) нысанды зерттеу мен теоритикалық ұғымның, қабылдаудың кірігуін негіздейді
Д) эмпирикалық тексеруді қамтитын табиғаттың қалыптасу заңдылықтарының дамуын, жалпы әлемді толықтай түсіндіруге талпынады
Е) шындықты теоритикалық меңгеруге бағытталған
85. Табиғи қорлар бұл?
А) қоғамның заттық, ғылыми және мәдени қажеттiктерiн қанағаттандыру үшiн
В) қоғамдық өндiрiсте қолданылатын табиғи объект, жағдайлар және процесстер
азық, туризм және қоғам
С) саймандар, объекттер және заттық процесстердiң глобалдi жиынтығы
Д) организмның физиологиялық кернеуiнің күйі
Е) жұмысшылардың өндiрiстiк қызметтiң әсерінен болатын ғаламшардың жасанды өзгертiлген кеңiстiгi
86. Қоршаған ортаның сапасы - бұл …
А) адамның нормалы тiршiлiк әрекетiнiң ортасының параметрлері және шарттарының сәйкестiгi
В) цивилизациялы қоғамдағы адамның тiршiлiк қамтамасызының жүйесi
С) ластайтын заттардың қоршаған ортасындағы құрылымының деңгейi
Д) адамдардың туу кезiнде табиғат жағдайының жиынтығы
Е) консерванттарсыз азықтарды қолдану
87. Улы заттар - бұл?
А) токсиканттар
В) дәрi шөптер
С) органикалық тыңайтқыш
Д) антибиотиктер
Е) Ауру тудырғыш бактериялар
88. Техногенез деген не?
А) Табиғи орталардағы инженерлiк ғимараттар және техникалық құралдардың әсерімен және пайдаланумен пайда болатын және дамитын процесстер жиынтығы
В) Техникалық құралдар және бiткен өнiмдi шығарылуға мүмкiндiк беретiн технологиялардың тiркесi;
С) Техникалық құралдар және технологиялардың энергетикалық қамтамасыз етуi
Д) Табиғи объекттердiң ластануының процесстерiнiң жиынтығы;
Е) ғылымда және қазiргi жабдықтың индустриясындағы пайда болуымен жаңа табыстардың дамытуының аралығында корреляция
89. Биосфераның негiзгi функцияларына ... жатады?
А) концентрациялы, газды, тотықтырғыш-қалпына келтiргiш, ақпараттық, орта туындатқыш
В) газды, қорғайтын және көліктік
С) ақпараттық, ерiткiштік
Д) тотықтырғыш - қалпына келтiргiш, қозғалатын
Е) газды, орта туындатқыш және сезгiш
90. Экотон – бұл:
А) Қауымдастықтың қоректену орны
В) Топырақ қабатынан құралған Жердің қабығы
С) Табиғи объетінің ластану процесінің жиынтығы
Д) Техникалық құралдар мен технологияларды энергетикалық қамтамасыз ету
Е) Адамдар демалысы үшін арналған экосистемалар
91. Урбанизация процесі нені түсіндіреді?
А) Өндіріс концентрациясының нәтижесінде қалалар мен тұрғындардың қиын бақыланатын өсімі
В) Өндiрiстiк кешендер және қоныстану аумақтарының экологиялық қатынасындағы орынды аймақтық үйлесімділік
С) Қаланың қалыптасуын қамтамасыз ететін инфрақұрылым дамуының басқарылмайтын процесі
Д) Ғылыми-техникалық прогрестің үдеу процесі
Е) Еліміздің жалпы өнімдерінің үздіксіз өсімі
92. Жер бетінде тіршілік ғарыштан келді, одан соң Жерде жағдай үшін қолайлы болып қалыптасты деген гипотеза калай аталады?