
Lektsii_Vesna
.pdf
x |
|
|
|
|
1 |
|
|
x2 |
|
|
|
x |
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
xn |
|
|
b |
(t) |
||
|
11 |
|
|
b21 (t) |
|||
B(t) |
|
|
|
|
|
||
|
|||
|
|
||
|
|
(t) |
|
bn1 |
b1m |
(t) |
|
1 |
|
|||||
b2m |
|
|
|
|
2 |
|
|
||
(t) |
|
|
|||||||
, |
|
|
вектор белых шумов, |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||
b |
nm |
(t) |
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
1 |
(x1,..., xn ) |
|
||||
(x ,..., x ) |
... |
|
|
|
векторная функция векторного аргумента. |
|||
1 |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
(x ,..., x ) |
|
||
|
|
|
|
1 |
n |
|
|
Используя многомерную линеаризацию, поставим в соответствие функции (x1...xn ) ее линейную модель в виде
где
z |
|
|
|
|
1 |
|
|
z(t) z2 |
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
zn |
|
|
z 0 k1Т x ,
|
|
01 |
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
02 |
|
|
|
(x) p(x)dx - векторы-столбцы, |
|||
... |
|||||||||
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
0n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
и, в предположении нормальности распределения случайного вектора х(t),
k1Т = 0 - матрица.
mx
Тем самым, уравнения динамики (1) для линеаризованной системы принимают вид
dx |
|
|
|
|
|
k Т x B , |
|
|
0 |
||
dt |
1 |
||
|
|
откуда
dmdtx 0
d x k1Т x B . dt
В результате корреляционная система уравнений (КСУ) принимает вид
dR 0 R ( 0 R)T BT S0 B . dt mx mx
Рассмотренные задачи скалярной и многомерной линеаризации, а также построения КСУ нелинейной системы требуют умения расчета 0 - среднего значения
скалярной/векторной функции многих переменных (x1 ,..., xn ) .
Рассмотрим два метода расчета среднего значения 0 .
Расчет среднего значения функции многих переменных
1. Расчет среднего значения функций рекуррентного типа
y xn 1 (x1...xn )
Имеем
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y (mn 1 xn 1 )( 0 |
k1 j x j ) 0mn 1 |
k1 j x j mn 1 |
0 xn 1 |
k1 j x j xn 1 |
|||||||
|
|
j |
0 |
|
0 |
j |
|
||||
|
|
|
|
|
|
Rj ,n 1 |
Л-01 |
12.02.2015 |
21 из 25 |

Для случая нормально распределенного вектора x |
|
|
имеем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y 0 mn 1 |
0 Rj,n 1 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
j 1 |
m |
j |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Здесь Rj,n 1 |
M (x j |
xn 1 ) |
- вектор взаимных дисперсий |
j |
|
и n 1 компонент вектора x . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пример: |
y x1 x2 x3 = x3 (x1 , x2 ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
(x1 , x2 ) x1 x2 |
0 x1 x2 (x 1 m1 )(x2 |
m2 ) m1m2 R12 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
y 0 m3 0 R j,n 1 m3m1m2 m3R12 m2 R13 m1R23 . |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
1 |
m |
j |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Очевидно, что если |
y x x |
2 , то |
y m m2 |
m R |
|
|
|
2m R , |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
1 |
2 |
|
1 |
|
|
22 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
12 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y x 3 , то y m3 |
3m |
x |
D |
x |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
2. Расчет среднего значения степенных и тригонометрических функций |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
на основе характеристических функций |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Характеристической функцией случайной скалярной величины х(t) |
называется |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
функция переменной λ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
E( ) M[ei x ] ei x p(x)dx . |
|
|
(С1) |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Пусть случайная скалярная величина х имеет нормальное распределение |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
(x mx )2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p(x) |
|
|
|
|
|
|
|
|
exp |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 D |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2D |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
(x mx ) |
2 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
|
mx |
|
|
|
2 |
|
||||||||||
E( ) ei x |
|
|
|
|
exp |
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
exp |
|
|
|
|
|
|
|
|
i x |
|
mx |
dx |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 x |
|
|
|
2Dx |
|
|
|
|
|
2 x |
|
|
|
|
|
2Dx |
|
|
|
Dx |
|
|
|
2Dx |
|||||||||||||||||||||||
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
AC B2 |
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
Пользуясь известной формулой |
|
e Ax |
2Bx C dx |
|
|
|
|
|
|
exp |
|
|
|
, |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
A |
|
|
A |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
где для нашего случая A |
1 |
|
, |
B |
mx |
|
i |
2 |
2 |
2 2 |
|
||||
|
|
|
2 |
||||
|
|
x |
|
|
x |
|
|
E( )
m2
, C x , получаем, что
2 x2
|
|
|
2 |
2 |
|
. |
(С2) |
exp im |
x |
|
|
||||
|
|
2 |
x |
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
Пусть x1 ,..., xn - компоненты n-мерного случайного вектора x, подчиненного нормальному закону. Тогда
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
E( 1 ,..., n ) M ei T x ei( 1x ... n x) p(x1 ,..., xn )dx1...dxn |
(В1) |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Учитывая, что для многомерного нормального распределения х(t) |
|
|||||||||||||
|
1 |
1 |
|
|
|
1 |
(x mx )T R 1 |
|
|
|
||||
p(x) |
|
|
|
|
|
|
|
|
exp |
|
(x mx ) |
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
2 |
|
|
R |
|
2 |
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
аналогично скалярному случаю можно получить |
|
|
|
|||||||||||
Л-01 |
|
|
|
|
|
|
12.02.2015 |
|
22 из 25 |
n |
1 |
n |
|
|
T |
1 |
T |
|
|
|
|
E( 1 ,..., n ) exp i mk k |
|
Rkl k l |
exp i m |
|
|
R |
, |
(В2) |
|||
2 |
2 |
||||||||||
|
k ,l 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|||
k 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
где |
R (Rij ) - дисперсионная матрица M x x |
. |
|
|
|
|
|
Примеры использования характеристической функции для расчета средних значений
Суть использования характеристических функций заключается в следующем. С одной стороны, используя свойства характеристической функции (С1 или В1), т.е. функции n параметров 1 ,..., n , мы конструируем под интегралом (за счет умело подбираемых либо
значений i , либо математических операций с i ) многомерную функцию, математическое ожидание которой необходимо найти. Тем самым E( 1 ,..., n ) становится искомым математическим ожиданием. С другой стороны, имея конечное значение характеристической функции (соответственно С2 или В2) и подставляя соответствующие i , получаем выражение для искомого математического ожидания.
Пример 1. Найти среднее значение y e 0 x . Решение:
Замечаем, что если в (С1) положить i 0 , то E( 0 ) y .
С другой стороны, подставляя i 0 в (С2), получаем
|
|
2 |
|
y E( i 0 ) exp 0 mx |
|
0 |
|
2 |
|||
|
|
Пример 2. Найти среднее значение y a x .
Решение:
Dx .
Имеем y exln a |
|
e x , i lna |
(т.к. a x bx logb a |
a x |
ex lna ). |
|
|
||||||||||||
Следовательно |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
y exp |
m |
ln a |
|
(lna )2 |
D |
. |
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
2 |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Пример 3. |
Найти среднее значение y x1x2 , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
Решение: Имеем (cм. (В1), n=2) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
y i 2 |
E( 1 2 ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
1 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
1 |
0, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
2 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
2 |
|
|
|
2 |
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
exp |
i(m1 1 m2 2 ) |
|
(R11 1 2R12 1 2 R22 2 |
) |
m1m2 R12 . |
|||||||||
|
1 2 |
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
0 |
||||
Пример 4. |
Найти средние значения функций sin x и cos x. |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
Решение: |
Согласно (С1) имеем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Л-01 |
12.02.2015 |
23 из 25 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
E( ) |
ei x p(x)dx |
cos x p(x)dx i sin x p(x)dx |
cos x |
i |
sin x |
. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
С другой стороны, |
в соответствии с (С2) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
E( ) ei x p(x)dx exp imx |
x |
.. |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
Следовательно |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Re E( ) |
|
|
1 , |
|
|
|
Im E( ) |
|
1 , |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cosx |
sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
откуда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cosx e |
2 |
|
cosm , sin x e |
2 sinm . |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
||
Пример 5. |
|
|
Найти средние значения функций x1 sin x2 |
и x1 cos x2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Решение: |
Сформируем средние значения искомых функций с помощью E( 1 , 2 ) : |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
E( 1 , 2 ) ei( 1x 2 x) p(x1 , x2 )dx1dx2 . |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Отсюда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
E |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ix1ei( 1x 2 x) p(x1, x2 )dx1dx2 { 1 0, 2 1} |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
i |
x1(cos x2 |
i sin x2 ) p(x1, x2 )dx1dx2 |
i |
x1 cos x2 p(x1, x2 )dx1dx2 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
x1 sin x2 p(x1, x2 )dx1dx2 i |
x1 cos x2 |
|
|
x1 sin x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
Следовательно, получаем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Im E( ) |
|
1 0, 2 1 , |
|
Re E( ) |
|
1 0, 2 1 . |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x1 cos x2 |
x1 sin x2 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Учитывая выражение для E( 1 , 2 ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
E( 1 , 2 ) exp i(m1 1 m2 2 ) |
Rij i j |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 i, j 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
получаем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
E |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 R 2 R |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R2 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
im |
|
|
|
1 |
11 |
2 12 |
E( , |
|
) |
|
|
|
|
|
(im |
|
R |
)e |
2 |
|
|
|
(cos m |
|
i sin m |
|
) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
0 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
12 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
e |
R2 2 |
( R |
|
|
|
|
|
|
m sin m |
|
) ie |
R2 2 |
2 |
1 |
|
|
|
R |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
2 |
|
cos m |
2 |
2 |
|
|
2 |
|
(m cos m |
2 |
sin m |
2 |
). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
12 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
12 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
Тем самым, например, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
e |
R22 |
|
|
|
|
|
|
|
|
R |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x sin x |
2 |
|
|
|
|
2 |
|
(m sin m |
2 |
|
cos m |
) , |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
12 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
e |
R22 |
|
|
|
|
|
|
|
|
R |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x cos x |
2 |
|
|
|
|
|
2 |
|
(m cos m |
2 |
|
sin m |
) . |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
12 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
Л-01 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
12.02.2015 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
24 из 25 |

Эту же задачу можно решить более просто, используя рекуррентное соотношение: cреднее значение функции y x2 (x1 ) может быть определено как
|
|
|
|
|
|
|
|
y m |
|
|
|
|
|
||
(x ) |
R , |
||||||
|
|
||||||
2 |
1 |
|
m1 |
1,2 |
|||
|
|
|
|
т.е. для нахождения среднего значения y достаточно знать среднее значения функции φ(x). В рассматриваемом случае
y x sin x x2 (x1 ) .
x
Поскольку (x1 ) sin x e 2 sinmx , то
|
e |
x2 |
|
|
2 e |
x2 |
|
|
e |
x2 |
|
|
|
|
|
|
y m |
2 |
sin m |
x |
2 |
cos m |
x |
2 |
(m |
sin m |
x |
2 |
cos m |
) . |
|||
x |
|
|
|
x |
|
|
|
|
x |
|
x |
x |
|
Л-01 |
12.02.2015 |
25 из 25 |