Добавил:
Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Скачиваний:
104
Добавлен:
14.08.2013
Размер:
238.66 Кб
Скачать

Lexicon Russico-Latinum (C) Poliachev M.P., 2002 за ultra; trans; pone; super (Gangen; Numidiam); supra; secundum; post;

+ в реке Волхове за порогами in fluvio Volchovio ultra cataractas;

+ в канавах за деревней in fossis pone vicum;

+ за городом extra urbem;

+ за пределами области extra fines regionis;

+ тревоги за судьбы Рима civiles super Urbe curae;

+ за границей peregre;

+ за исключением excepto; praeterquam;

+ за один раз semel;

+ за что cur;

+ за и против pro et contra;

+ говорить за и против disputare in contrarias partes / in utramque partem;

заальпийский transalpinus, a, um;

забава ludus, i, m (illa perdiscere ludus est); oblectamentum, i, n (vitae); oblectatio, onis, f; delectatio, onis, f; deliciae, arum, fpl; jocus, i, m;

забавлять delectare, 1; oblectare, 1;

забавляться sibi ludos facere;

забавник ridiculus, i, m; joculator, oris, m;

забавно lepide (argumenta lepide inflexa); jocose; ridicule;

забавный ridendus, a, um; ridiculus, a, um; jocosus, a, um; jocularis, e; jucundus, a, um; festivus, a, um (convivium; ludi);

забастовка laboris cessatio [onis, f]; operistitium, ii, n; cessatio operis;

забвение oblivio, onis, f;

+ предать что-л. забвению oblivioni aliquid tradere, ventis aliquid tradere;

забегать (вперёд) procurrere, o, curri, cursum; praeripere, io, repi, reptum;

забивать figere, o, xi, ctum;

забиться compingere [o, pegi, pactum] se (in Apuliam);

заблаговременно bono tempore; mature;

заблудиться aberrare, 1 (puer aberravit);

заблуждаться decipi, ior, ceptus sum; errare, 1; falli, or, itus sum; labi, or, psus sum;

+ ты заблуждаешься falsus es;

заблуждение error, oris, m; vitium, ii, n (ineuntis adulescentiae); falsum, i, n; peccatum, i, n; opinio [onis, f] falsa;

+ вводить в заблуждение decipere; fallere (aliquem);

+ вывести кого-л. из заблуждения extorquēre alicui errorem;

+ у заблуждения нет предела terminus nullus falso est;

заболачивание impaludatio, onis, f; paludificatio, onis, f;

заболевание morbus, i, m; aegrotatio, onis, f;

заболеть in morbum incidere [cadere]; morbo [in morbum] implicari; affici morbo; morbo temptari; succumbere;

+ заболеть лихорадкой nancisci febrim;

+ тяжело заболеть gravi morbo affectari;

+ заболевать разными болезнями suscipere morbos;

заболоченный paludosus, a, um;

забор sepes, is, f; saepes, is, f; saeptum, i, n;

забота cura, ae, f; curatio, oris, m (corporis; hominum); tutela, ae, f (tenuiorum); provisum, i, n;

+ забота о сохранности гербария cura herbarii conservandi;

+ проявить заботу curam adhibere;

+ измученный заботами curis sumptus;

+ снедаемый заботами aeger curis;

заботиться curare, 1; curae habere; curam adhibere; procurare, 1; tueri, eor, tuitus sum; consultare, 1; colere, o, ui. cultum; prospicere, io, xi, ctum; indulgēre, eo, lsi, ltum; servire, 4; inservire, 4;

+ неусыпно заботиться vigilare (ad salutem rei publicae; pro aliquo);

+ заботиться о себе самом videre sibi;

+ позаботиться об обеде для кого-л. prandium alicui videre;

заботливо accurate; curate; magna cum cura; affectato (retinere nomen Antonini); sollicite; diligenter;

заботливость cura, ae, f; vigilia, ae, f; observatio, onis, f;

заботливый diligens, ntis; curiosus, a, um; vigilans, ntis;

забрало bucula, ae, f;

забрать, забирать subducere, o, xi, ctum (cibum alicui; morte subductus); corripere, io, repi, reptum; auferre, aufero, abstuli, ablatum;

забраться, забираться subire, eo, ii, itum (in aliquid, aliquid, alicui);

+ забраться под хворост subire virgulta;

забросить affligere, o, xi, ctum (rem susceptam);

заброшенный derelictus, a, um; neglectus, a, um; incultus, a, um;

забывать oblivisci, or, itus sum; perdere, o, didi, itum (nomen);

+ забыть на время горе, бедствие aberrare a dolore, a miseria;

+ забыть обиды injurias oblivione conterere;

+ я забыл позаботиться о чём-л. cura rei alicujus me effūgit;

+ мы забыли, что такое рабство nos servitutis oblivio ceperat;

+ труд заставляет забыть о заботах labor fallit curas;

забывчивость oblivio, onis, f;

забывчивый obliviosus, a, um; immemor;

забытый oblitus, a, um; neglectus, a, um; oblivioni traditus, a, um;

завал strages [is, f] virgultorum ac arborum; concaedes, is, f; saepes, is, f; obstructio, onis, f;

заваленный obrutus, a, um;

+ дорога, заваленная камнями via lapidibus obruta;

+ место, заваленное брёвнами и дровами trabibus lignisque obrutus locus;

заваливать obruere, o, ui, utum; complēre, eo, evi, etum;

заваривать incoquere, o, xi, ctum;

заведение institutio, onis, f; institutum, i, n;

заведование administratio, onis, f (privatarum publicarumque rerum); curatio, onis, f (bonorum alicujus);

заведовать actum gerere (administrare); administrare, 1 (provinciam; rem publicam); agere, o, egi, actum; tractare, 1 (pecuniam publicam); praeesse, sum, fui, -; regere, o, xi, ctum; curare, 1;

заведующий praefectus, i, m; actor, oris, m; curator, oris, m; rector, oris, m; administer, tri, m;

+ заведующий лабораторией praefectus laboratorii;

завезённый advectus, a, um;

+ сорное растение завезённое из Америки planta ruderalis ex America advecta;

завёрнутый involutus, a, um; convolutus, a, um; revolutus, a, um;

завернуть, завёртывать involvere, o, lvi, utum; tegere, o, xi, ctum; velare, 1;

завершать absolvere, o, vi, utum; finire, 4; consummare, 1; terminare, 1 (orationem; bellum); supremam manum imponere [o, sui, situm] (alicui rei); perficere, io, feci, fectum; complēre, eo, evi, etum; concludere, o, usi, usum; transigere, o, egi, actum;

+ Гердер завершил и выпустил новое издание каталога cl. Herder editionem novam catalogi absolvit et edidit;

завершение extrema manus [us, m]; terminatio, onis, f (aliqua terminatione concludere); perfectio, onis, f; confectio, onis, f; completio, onis, f; consummatio, onis, f;

завершенность perfectio, onis, f; absolutio, onis, f;

завершённый perfectus, a, um; absolutus, a, um; terminatus, a, um; consummatus, a, um;

заверять confirmare, 1;

завеса integumentum, i, n (frontis; flagitiorum); velum, i, n; velamentum, i, n;

завет testamentum, i, n;

+ ветхий завет Vetus testamentum;

+ новый завет Novum testamentum;

завешивать velare, 1; obvolvere, o, vi, utum;

завещание testamentum, i, n; tabula [ae, f] testamenti, tabulae [arum, fpl] supremae; tabella, ae, f (tabellae falsae); voluntas, atis, f (ultima, suprema);

+ противозаконное завещание testamentum improbum;

+ менять завещание tabulas mutare;

завещать transmittere, o, si, ssum (hereditatem alicui); tradere, o, didi, ditum (alicui hereditatem); legare, 1;

+ завещать кому-л. всё имущество в пользование tradere alicui omnia bona utenda ac possidenda;

завивать torquēre, eo, rsi, rtum (capillos ferro); crispare, 1; vibrare, 1;

завивка incrispatio, onis, f;

+ перманентная завивка capilli undulati;

завидный invidiosus, a, um;

завидовать invidēre, eo, vidi, visum;

зависеть (de)pendere, o, ndi, nsum; stare, o, steti, statum (stat salus in armis; regnum stat concordiā civium);

+ автор приходит к заключению, что северная граница культуры зерновых  прежде всего зависит от средней весенней температуры terminum borealem culturae cerealium imprimis a temperatura media veris (de)pendere auctor concludit;

+ от этого зависит чьё-л. спасение (благо) in eo vertitur salus alicujus;

+ от этого зависит исход войны ibi summa belli vertitur;

+ всё зависит от его воли omnia in ejus voluntate vertuntur;

+ считать что-л. зависящим от внешних причин extrinsecus suspensas habere rationes alicujus rei;

+ считать что-л. зависимым от чего-л. aliquid suspensum habere ex aliqua re;

+ никогда не считай счастливым того, кто зависит от счастливых случайностей nunquam credideris felicem quemquam ex felicitate suspensum;

+ зависящий suspensus (ex bono casu);

+ зависящий от неопределённых обстоятельств sub incertos casūs subjectus;

+ насколько зависит от меня quantum in me est;

+ это зависит не от нас non est id in nobis;

+ от Требония зависело то, что бойцы не овладели городом per Trebonium stetit, quominus milites oppido potirentur;

зависимость dependentia, ae, f; clientela, ae, f; obnoxietas, atis, f; subjectio, onis, f, submissio, onis, f;

+ признать свою зависимость от кого-л. se alicui in clientelam dicare;

+ в зависимости от pro; quoad;

+ этот вид варьирует в зависимости от местообитания haec species pro diversitate loci variat;

+ в саду из одних и тех же семян вырастают обе формы в зависимости от различной почвы in horto utraque forma ex iisdem seminibus quoad solum varium enata est;

зависимый servus, a, um; dependens, ntis; suspensus, a, um;

завистливый avidus, a, um; invidens, ntis; invidiosus, a, um; invidus, a, um; malevolus, a, um;

+ глядеть на что-л. завистливыми глазами aegris oculis aliquid introspicere;

завистник aemulus, i, m; obtrectator, oris, m;

Зависть aviditas, atis, f; livor, oris, m; invidia, ae, f; rubigo, inis, f (r. dentium alicujus); malignitas, atis, f;

+ обуреваемый завистью invidia tactus;

+ являющийся предметом зависти subjectus invidiae;

завитой cincinnatus, a, um; spiralis, e; circinatus, a, um;

завиток helix, icis, f;

завладевание capio, onis, f (dominii);

завладеть affectare, 1 (regnum); adipisci, or, adeptus sum; capere, io, cepi, captum; aliquid suum facere, io, feci, factum; potiri, ior, itus sum;

+ завладеть какой-л. землёй aliquam terram suam facere;

завлекать allicere, io, exi, ectum; pellicere, io, exi, ectum; pertrahere, o, xi, ctum;

завод officina, ae, f; fabrica, ae, f; sedes [is, f] industrialis; ergasterium, ii, n; domus [i, f] fabricatoria,

+ кирпичный завод officina lateraria;

+ машиностроительный завод officina machinis conficiendis;

+ металлургический завод officina metallurgica;

заводить adducere, o, xi, ctum; deducere; introducere; instituere, o, ui, utum;

заводь sinulus [i, m] stagnans;

завоевание expugnatio, onis, f;

+ подвиги и завоевания res actae et auctae;

завоеватель expugnator, oris, m;

завоевать capere, io, cepi, captum (urbem; castra hostium); recipere, io, cepi, ceptum; potiri, ior, itus sum; expugnare, 1;

+ завоёванная Греция завоевала дикого победителя Graecia capta ferum victorem cepit;

заворачивать vertere, o, rti, rsum; curvare, 1;

завсегдатай frequentator, oris, m (prandiorum);

завтра cras; dies [ei, m] crastinus;

завтрак prandium, ii, n (adducere aliquem ad se ad prandium); jentaculum, i, n;

завтракать prandēre, eo, ndi, nsum (ad satietatem; perbene; prandium calidum; olus); jentare, 1;

завтрашний crastinus, a, um;

завывание ululatus, us, m; stridor, oris, m; fremitus, us, m (ventorum);

завядать (e)marcescere, o, -,-;

завядший (e)marcidus, a, um;

завязка vinculum, i, n; ligamen, inis, n; nodus, i, m; spira, ae, f;

завязывать ligare, 1; vincire, nxi, nctum; serere, o, ui, rtum;

+ завязать узлом nodare;

загадка aenigma, atis, n;

загадочность ambages, um, fpl (rerum);

загадочный aenigmaticus, a, um; aenigmatosus, a, um; obscurus, a, um; ambiguus, a, um; arcanus, a, um;

загар color brunneus cutis;

+ с загаром nigrescens;

загибать flectere, o, xi, ctum; reflectere; curvare, 1;

заглавие inscriptio, onis, f; titulus, i, m (libelli); nomen, inis, n;

заглавный:

+ заглавные буквы litterae capitales (grandes, initiales);

загладить, заглаживать diluere, o, ui, utum (injurias aere); corrigere, o, exi, ectum; restituere, o, ui, utum; redimere, o, emi, emptum;

заглушать opprimere, o, pressi, pressum; enecare, 1 (plantam); vincere, o, vici, victum (strepitum); strangulare, 1 (vocem; arborem); obstrepere, o, ui, itum;

заглядывать introspicere, io, spexi, spectum; inspicere;

загнивание putrificatio, onis, f;

загнивать (ex)putrescere, o, -,-;

загнутый flexus, a, um; inflexus, a, um; introflexus, a, um; reflexus, a, um; retroflexus, a, um; incurvatus, a, um; incurvus, a, um; aduncus, a, um; supinus, a, um;

заговаривать appellare, 1 (aliquem); hiscere, o, -,-;

заговор conjuratio, onis, f; conspiratio, onis, f; factio, onis, f;

+ составлять заговор conspirare;

+ заговор молчания consensus ac taciturnitas, mutui silentii consensus;

заговорщик conjurator, oris, m; conspiratus, i, m; conjuratus, i, m; conscius, ii, m;

заголовок titulus, i, m (libelli); inscriptio, onis, f; praescriptio, onis, f; caput, itis, n;

загон roborarium, ii, n; praesaepis (f/pl);

загонять agere, o, egi, actum (pisces in retia); supponere, o, posui, positum (pecus alicui rei);

загораживать saepire, 4; claudere, o, si, sum; obstruere, o, ui, ctum;

загорать sole infusci; sole colorari;

загораться exardescere, o, rdui, rsum; inardescere; inflammari, or, atus sum; incendi, or, nsus sum;

загородка cancelli, orum, mpl;

загородный suburbanus, a, um; suburbicus, a, um;

заготовительный:

+ заготовительный пункт emporium;

заготовлять  parare, 1; praeparare, 1; prospicere, io, exi, ectum; providēre;

+ заготовлять плоды впрок fruges vetustati mandare;

заграждать saepire, 4; intercludere, o, si, sum;

загребущий trahax, cis (procax, rapax, t.);

загреметь  increpare, 1; tonare, 1;

загривок mercurius, ii, m (jumentorum); vertex, icis, m;

загромождать obstruere, o, ui, uctum; struere, o, ui, uctum (alaria donis);

загрязнение contaminatio, onis, f; inquinatio, onis, f;

загрязнённый contaminatus, a, um; inquinatus, a, um;

загрязнять contaminare, 1; inquinare, 1; spurcare, 1 (aliquem, aliquid; spurcari impuris moribus); illinere, o, levi, litum;

загубленный peremptus, a, um;

+ загубленные деревья arbores peremptae;

+ загубленный сад hortus peremptus;

зад pars [partis, f] postica, posterior, aversa; culus, i, m; anus, i, m; inguen, inis, n;

задавить opprimere, o, essi, essum; conculcare, 1; obterere, o, trivi, tritum;

задание pensum, i, n (conficere); problema, atis, n;

+ мы готовим задания вечером pensa nostra vespere praeparamus;

+ домашнее задание pensum scholare, domesticum; praescriptum domesticum;

задаток arra, ae, f (arrha); arrabo, onis, m (arraboni dare quadraginta minas); praesolutio, onis, f;

задача problema, atis, n; quaestio, onis, f; pensum, i, n; opus [eris, n] propositum; munus, eris, n; onus, eris, n;

задвижка pessulus, i, m (pessulum obdere ostio, foribus; pessulos injicere);

задевать tangere, o, tetigi, tactum; pellere, o, pulsi, pulsum (injuria pellit aliquem); stringere, o, nxi, ctum (undas alis); perstringere;

заделывать obstruere, o, ui, ctum;

задерживать habēre, eo, ui, itum (milites in castris); inhibēre; tenēre, eo, ui, tentum (cursus alicujus; aliquem Romae); continēre; sustinēre; distinēre; retinēre; arcēre, eo, ui, -; apprehendere, o, nsi, nsum (aliquem; sceleratum); porcēre, eo, -,- (aliquem aliquā re [ab aliquā re]); sistere, o, stiti, statum (hostem; equum); trahere, o, xi, ctum (aliquem sermone); occupare, 1; morari, or, atus sum; moras alicui rei addere [o, addidi, itum]; extrahere, o, xi, ctum (aliquem); moram facere alicui; tardare, 1 (aliquem ad insequendum); supprimere, o, essi, essum (hostem; impetum);

+ ветры задерживаются высочайшими горами, лежащими вокруг Тибета venti montibus editissimis Tibetiam circumjacentibus retinentur;

+ ветры задерживают (отплытие) кого-л. venti aliquem tenent;

+ задержать дыхание animam comprimere;

+ не буду задерживать тебя длинными речами non tenebo te pluribus;

задерживаться tardare, 1 (facere aliquid; tardantes punire); cunctari, or, atus sum; morari, or, atus sum; remorari, or, atus sum; commorari, or, atus sum; subsistere, o, stiti, - (domi); permanēre, eo, nsi, nsum;

задержка mora, ae, f; moramentum, i, n; retardatio, onis, f (r. et mora); tergiversatio, onis, f (mora et t.); reprehensio, onis, f; intermissio, onis, f;

задний posticus, a, um; posterior, ius; postremus, a, um; aversus, a, um;

задница culus, i, m; nates, ium, fpl; hedra, ae, f; anus, i, m;

задобрить placare, 1 (inimicum beneficiis);

задолго longe ante; multo ante; pridem;

+ задолго до этого longis temporibus ante; multis ante tempestatibus;

задолжать debere, eo, ui, itum (alicui pecuniam);

задолженность debitum, i, n (alicui solvere); debitio, onis, f (pecuniae);

+ иметь задолженность reliquari (amplam pecuniam);

задрожать tremere, o, ui, -; intremiscere, o, -,-; pavescere, o, -,-; horrescere, o, -,-;

+ как бы ты ни был мудр, а если тебе будет холодно, задрожишь sapiens si algebis, tremes;

задумывать agere, o, egi, actum; concipere, io, cepi, ceptum; suscipere consilium; in animo habēre; cogitare, 1; machinari, or, atus sum; proponere, o, sui, situm;

+ задумать измену в пользу кого-л. proditionem alicui agere;

задунайский Transdanuvianus, a, um;

задушевно intime; amicissime; familiarissime;

+ говорить с кем-л. задушевно admovere orationem animo alicujus;

задушевный intimus, a, um; amicissimus, a, um;

задушить enecare, 1 (avem; anguem); effocare, 1; suffocare, 1 (aliquem); trucidare, 1 (plebem fenore); strangulare, 1 (aliquem); gulam frangere [o, fregi, fractum]; jugulare, 1;

задымление infumatio, onis, f;

+ в районе завода сосны почти полностью погибли вследствие задыления in vicinia officinae Pini fere omnes perierunt propter infumationem;

задыхаться effocari, or, atus sum; suffocari, or, atus sum; strangulari, or, atus sum (difficultate spirandi); exanimari, or, atus sum;

задыхающийся anhelus, a, um;

заём usura, ae, f (pecuniae; usurā juvare aliquem); mutuatio, onis, f; mutuum, i, n; versura, ae, f;

заёмный mutuus, a, um; mtuatus, a, um;

зажечь, зажигать accendere, o, ndi, nsum (lumen; lucernam ex arā; rogos); succendere (rogum); incendere; inflammare, 1;

зажигалка ignitabulum, i, n; accensor, oris, m;

зажимать comprimere, o, essi, essum (linguam alicui);

зажиточный peculiosus, a, um; pecuniosus, a, um; fortunatus, a, um; copiosus, a, um; opulentus, a, um;

зажить

+ зажить получше se benignius tractare;

зазеленеть virescere,o, -,-; frondescere, o, -,-;

заземление *fibula [ae, f] massae;

зазнаться magnos spiritus sibi sumere [o, mpsi,mptum];

зазубренный incisus, a, um; dentatus, a, um; denticulatus, a, um; serratus, a, um; serrulatus, a, um; crenatus, a, um;

заигрывание subigitatio, onis, f;

заигрывать subigitare, 1 (aliquem, aliquam);

заика attypus, i, m; balbus, i, m;

заикание haesitantia [ae, f] linguae;

заикаться balbare, 1; balbutire, 4;

заикающийся balbus, a, um;

заиление limificatio, onis, f;

заиленный limificatus, a, um;

заимодавец creditor, oris, m;

заимообразный mutuus, a, um;

заимствование haustus, us, m;

заимствованный depromptus, a, um; mutuatus, a, um;

заимствовать depromere; promere, o, mpsi, mptum; mutuari, or, atus sum; assumere (mores alicujus); sumere, o, mpsi, mptum; asciscere, o, ivi, itum; haurire, io, si, stum;

заинвентаризованный in inventarium inclusus (insertus);

заискивание lenocinium, ii, n (nullum orationi lenocinium addere); ambitio, onis, f; captatio benevolentiae;

заискивать lenocinari, or, atus sum; caudam jactare, 1;

зайчик lepusculus, i, m;

заказ mandatum, i, n;

заказанный expetitus, a, um; mandatus, a, um;

+ заказанные семена, луковицы и части растений своевременно высылаются semina, bulbi et plantarum partes expetita (mandata) tempore proprio mittuntur;

заказать mandare, 1 (vasa);

заказник reservatum [i, n] imperfectum (incompletum);

закалённость duritia, ae, f;

закалённый severus, a, um; durus, a, um; duratus, a, um;

+ закалённый в боях vetus bellare;

закалывать transfigere, o, xi, ctum; transfodere, io, di, ssum; percutere, io, ssi, ssum; incidere, o, cidi, cisum; ferire, 4;

+ закалывать жертвенное животное mactare; immolare;

закалять, закаливать afficere, io, feci, fectum; temperare, 1 (ferrum); confirmare, 1; durare, 1;

+ тело должно быть так закалено, чтобы… corpus ita afficiendum est, ut…

заканчивать absolvere, o, lvi, lutum; finire, 4; terminare, 1; perficere, io, feci, fectum; peragere, o, egi, actum; desinere, o, sivi, situm; perferre, ro, tuli, latum; perpetrare, 1; implēre, eo, evi, etum;

закапывать defodere, o, di, ssum; infodere; sepelire, 4; supponere, o, sui, situm (aliquid terrae);

закат occasus, us, m; obitus, us, m;

+ когда день склонялся к закату vergente die;

+ на закате supremo sole;

заквасить fermentare, 1;

закваска fermentum, i, n; zyme, es, f;

закинуть, закидывать adjicere, io, jeci, jectum;

+ с помощью закинутых (на скалы) верёвочных петель adjectis funium laqueis;

заклад fiducia, ae, f; pignus, oris, n;

закладка signum [i, n] paginale;

заклеивать agglutinare, 1;

заклинание obsecratio, onis, f; cantio, onis, f; carmen, inis, n;

заключать, заключить claudere, o, si, sum; concludere; includere; habēre, eo, ui, itum (epistula nihil habet); continēre, eo, ui, itum; conjectare, 1; terminare, 1; contrahere, o, xi, ctum; intrudere, o, di, sum;

+ заключать в тюрьму abdere aliquem carceri;

+ заключённые под стражу in custodiam habiti;

+ заключить в скобки uncis includere; concludere; facere (pacem; indutias);

заключаться verti, or, rsus sum;

+ вопрос заключался в том, останутся ли лакедемоняне в Ахейском союзе vertebatur, utrum manerent in Achaico concilio Lacedemonii;

заключение conclusio, onis, f; inclusio, onis, f; complexio, onis, f; epilogus, i, m; conjectura, ae, f; consequentia, ae, f;

+ делать заключение argumentari (de aliqua re);

заключённый captivus, a, um; custoditus, a, um;

заключительный ultimus, a, um; extremus, a, um (pars epistulae);

+ заключительная стадия status ultimus;

закованный ferratus, a, um; vinctus, a, um;

заковать vincire, io, nxi, nctum;

заколоть configere, o, xi, ctum (configi in pugna);

закон lex, gis, f; canon, onis, m; norma, ae, f; regula, ae, f; mos, moris, m; constitutio, onis, f; fas, n, indecl; privilegium, ii, n;

+ законы природы leges naturae; lex naturalis, lex physica, legalitas physica;

+ свод законов corpus juris;

+ не нарушая законов salvis legibus;

+ закон против злоупотреблений при соискании государственных должностей lex de ambitu, lex ambitūs;

+ закон о порядке принятия или отклонения законов lex de jubendis legibus ac vetandis;

+ иметь силу закона ut lex valere;

+ по всей строгости закона summo jure;

+ закон гласит in lege est;

+ всё подчинено определённому закону certā stant omnia lege;

законно juste; legitime; jure; lege;

законный legitimus, a, um;

+ законный брак conubium;

закономерно secundum legem naturae; juste et legitime; regulariter;

законность legalitas, atis, f;

законный legitimus, a, um; legalis, e; verus, a, um (heres);

законодатель legislator, oris, m; legum conditor, oris, m;

+ быть опытным законодателем scire de legibus instituendis;

закономерность lex [legis, f] naturae; regularitas, atis, f; lex naturalis, lex physica, legalitas physica; закономерный lege naturae definitus; naturalis; regularis;

законопроект rogatio, onis, f; rogamen, inis, n;

+ представлять законопроект на народное обсуждение legem ferre;

+ ратифицировать законопроект legem jubere;

законченность absolutio, onis, f; perfectio, onis, f;

законченный confectus, a, um; perfectus, a, um; plenus, a, um;

закончить absolvere, o, lvi, lutum; finire, 4; consummare, 1;

закоренелый vetus, eris (sicarius);

закреплённый fixus, a, um;

закреплять comprimere, o, essi, essum (alvum, ventrem); firmare, 1; confirmare, 1; munire, 4; pavimentare, 1;

закруглённый rotundatus, a, um; rotundus, a, um; ovalis, e;

закружиться gyrare, 1; se vertere;

+ когда от высоты закружилась голова quum altitudo oculis caliginem offudisset;

закрученный tortus, a, um; intortus, a, um; retortus, a, um; contortus, a, um; distortus, a, um; cochleatus, a, um;

закрывать claudere, o, si, sum; operire, io, ui, rtum; cooperire; adoperire; velare, 1; tegere, o, xi, ctum; contegere; condere, o, didi, ditum; obducere, o, xi, ctum; obvolvere, o, lvi, lutum; praetexere, o, ui, xtum;

закупать coëmere; emere, o, emi, emptum; comparare, 1;

закупоривать obturare, 1; occludere, o, si, sum;

закупорка thrombosis, is (idis), f;

закуска gustatio, onis, f; gustus, us, m; prandium, ii, n; obsonium, ii, n; promulsis, idis, f;

закусывать prandēre, eo, ndi, nsum (ad sacietatem, perbene; prandium calidum, olus); jentare, 1;

зал diaeta, ae, f (zaeta); oecus, i, m; atrium, ii, n;

+ зал ожидания oecus praestolantium;

залегание: situs, us, m;

+ на месте залегания in situ;

залегать jacere, eo, cui, (citum);

залежь depositus, us, m; ager [agri, m] derelictus (otiosus, quiescens, vetustus);

залив sinus, us, m;

+ Каттегатский залив sinus Cadanus;

+ вдоль берега залива ad litus sinus (maris);

+ на берегу залива in litore sinus;

заливаемый, заливной inundatus, a, um;

+ в заливаемой долине in valle vere inundata;

+ на песчаных заливаемых берегах реки in ripis fluminis arenosis inundatis;

+ заливаемый луг pratum inundatum;

заливать undare, 1 (campos sanguine); aspergere, o, rsi, rsum; perfundere, o, fudi, fusum; suffundere;

залог pignus, oris, n; *vadio, onis, m; fides, ei, f (pacis pignus fidesque); fiducia, ae, f; modus, i, m; arrabo, onis, m (sub arrabone auri argentique; amoris arrabo); hypotheca, ae, f (под недвижимость);

+ принять в залог rem pignori accipere; accipere pignus;

заложить initiare, 1; struere, o, xi, ctum (initia alicui rei);

заложник obses, idis, m; pignus, oris, n;

залп salve, n ind; salutatio, onis, f;

+ залпом uno impetu;

замазать oblinere (oblino, oblevi, oblitum);

замалчивать conticēre, eo, ui, -;

заманивать tangere, o, tetigi, tactum (volucres textis arundinibus); illicere, io, lexi, lectum; pellicere, io, lexi, lectum; deducere, o, xi, ctum;

заманчивый invitabilis, e (sermones);

замаранный turpis, e (fimo);

замарать coinquinare, 1; commaculare, 1; contaminare, 1;

замаскированный personatus, a, um; larvatus, a, um;

замедление retardatio, onis, f (r. et mora); mora, ae, f; tarditas, atis, f; cunctatio, onis, f;

замедленный retardatus, a, um;

замедлять comprimere, o, pressi, pressum (gressum); moras alicui rei addere [o, didi, ditum]; tardare, 1 (cursum); retardare, 1; morari, or, atus sum; remorari, or, atus sum; cunctari; cessare, 1;

замена suppositio, onis, f; substitutio, onis, f; immutatio, onis, f; compensatio, onis, f;

заменитель suffector, oris, m; compensator, oris, m;

заменить transmutare, 1; submutare, 1 (verba pro verbis); substituere, o, ui, utum (pontificem in locum Scipionis; aliquem alicui, pro aliquo); supponere, o, posui, positum (aliquem in locum alicujus, pro aliquo, alicui); subjicere, io, jeci, jectum (integras copias vulneratis; verbum pro verbo); subdere, o, didi, ditum (aliquem in locum alicujus); sufficere, io, feci, fectum; compensare, 1;

замерзание congelatio, onis, f;

замерзать congelare, 1; congelascere, o, -,-; gelascere, o, -,-; torpere, eo, -,- (torpens amnis);

+ в Тибете болота замерзают в октябре paludes in Tibetia Octobri gelant; пузырьки воздуха, образующиеся при замерзании в замерзающей воде bullulae aëris, quae inter gelascendum in conglaciata aqua enascuntur; замёрзший rigens, ntis;

заместитель vice; vicarius, ii, m;

+ заместитель главного редактора vice redactoris principalis;

+ заместитель премьер министра primi ministri vicarius;

заметать converrere, o, verri, versum;

заметить, замечать conspicere, io, spexi, spectum; deprehendere, o, ndi, nsum (deprendo etc.); perspicere, io, spexi, spectum; notare, 1; annotare, 1; animadvertere, o, verti, versum; sentire, 4; signare, 1;

заметка nota, ae, f; hypomnema, atis, n; signum, i, n; epistolium, ii, n, scriptura brevis; adnotatio, onis, f; glossula, ae, f, glossa, ae, f, scholion ii / iou n (Gr); 

+ критические заметки notae criticae;

+ заметки по систематике и географии растений notulaesystematicae et phytogeographicae;

+ номенклатурные заметки notulae de nomenclatura;

+ заметки о растениях animadversiones de plantis;

+ критические заметки sche(ul)ae criticae;

+ путевые заметки itinerarium;

+ заметки на полях marginalia; micellanea;

заметно conspicue; distincte; evidenter; insigniter; notabiliter; visibiliter; manifesto;

+ это заметно (hoc) subolet mihi;

заметный visibilis, e (exhalationes); videndus, a, um; evidens, ntis; conspicuus, a, um; perspicuus, a, um; spectabilis, e; aspectabilis, e; distinctus, a, um; insignis, e; insignītus, a, um (nota veritatis; imago); notabilis, e;

замечание animadversio, onis, f; annotatio, onis, f; nota, ae, f; notula, ae, f; reprehensio, onis, f;

замечательно insignīte;

замечательный excellens, ntis; praestans, ntis; egregius, a, um; spectatus, a, um; memorabilis, e; insignis, e; insignītus, a, um (forma);  notabilis, e; perspicuus, a, um; conspicuus, a, um; spectabilis, e; eximius, a, um; singularis, e; clarus, a, um;

замешательство turbatio, onis, f; perturbatio, onis, f; conturbatio, onis, f; turba, ae, f (t. et confusio rerum); confusio, onis, f; tumultus, us, m; stupor, oris, m;

+ приводить в замешательство turbare (aciem peditum); conturbare; confundere; exturbare mentem alicujus; vastare (mentes); aliquem de statu movere, dejicere;

+ приведённый в замешательство turbatus (voluntates populi);

+ среди всеобщего замешательства turbatis omnibus;

замещать locum occupare, 1; locum tenere, eo, ui, tentum; succedere, o, cedi, cessum (alicui); supplere, eo, evi, etum (locum parentis alicui); vicarium esse; substituere, o, ui, utum (pontificem in locum Scipionis);

замирать torpere, eo, ui, - (torpebat vox); intermori, ior, mortuus sum;

замкнутый clausus, a, um; integer, gra, grum;

замок arx, cis, f; castrum, i, n; castellum, i, n; turris, is, f;

замок claustrum, i, n;

замолчать conticēre, eo, ui, -; conticescere, o, ui, -; obmutescere, o, ui, -;

замораживание refrigeratio, onis, f; congelatio, onis, f;

замораживать stringere, o, nxi, ctum (stricti amnes); congelare, 1; hiemare, 1; urere, o, ussi, ustum;

замороженный congelatus, a, um;

+ замороженные фрукты poma congelata;

заморозки frigora [um, npl] leviora;

+ до осенних заморозков ad frigora autumnalia leviora;

+ заморозки на почве frigora terranea leviora;

+ ночные (утренние) заморозки frigora nocturna (matutina) leviora;

заморский transmarinus, a, um;

замуж  + выйти замуж nubere alicui; aliquem in matrimonium accipere;

+ выдать замуж aliquam alicui in matrimonium dare;

+ Октавия вышла замуж за Нерона Octavia Neroni nupsit; (nubo, nubere, nupsi, nuptus), Octavia Neronem in matrimonium accepit;

замужний nuptus, a, um; maritus, a, um; maritatus, a, um;

+ замужняя женщина mulier nupta;

замшелый muscosus, a, um;

замыкать claudere, o, si, sum; concludere, o, si, sum; occludere, o, si, sum; praecludere, o, si, sum; finire, 4; terminare, 1; obserare, 1;

замысел consilium, ii, n; inceptum, i, n; tela, ae, f;

+ по мне этот замысел неплох haec tela mihi non male est;

+  по чьему-л. замыслу ingenio alicujus;

замысловатый ingeniosus, a, um (res);

замышлять inducere [o, xi,ctum] in animum; coquere, o, xi, ctum (bellum; consilia secreto); concoquere; adoriri, ior, ortus sum (majus nefas; oppugnare urbem); agere, o, egi, actum; struere, o, xi, ctum (alicui insidias); machinari, or, atus sum; moliri, ior, itus sum; meditari, or, atus sum;

+ что он замышляет? Quid struit?

занавес velum, i, n; aulaeum, i, n;

занимательный curiosus, a, um;

+ занимательная ботаника botanica curiosa;

занимать obtinere, eo, ui, tentum; occupare, 1; capere, io, cepi, captum (urbem; castra hostium); obsidēre, eo, sedi, sessum; possidēre; insidēre; percipere, io, cepi, ceptum; conducere, o, xi, ctum (pecuniam);

+ это растение иногда занимает большие площади planta haec amplas interdum areas obtinet;

+ занимать промежуточное положение locum intermedium obtinere;

+ занимать, занять(взять в долг) деньги accipere mutuam pecuniam; sumere pecuniam ab aliquo; mutuari;

+ на занятые деньги conductis nummis;

+ когда гора была занята capto monte;

заниматься tangere, o, tetigi, tactum (aliquid leviter); conterere [o, trivi, tritum] se [conteri] in re aliqua; occupari, or, atus sum; se occupare, 1; agere, o, egi, actum; facere, io, feci, factum (argentariam); studēre, eo, ui, - (alicui rei; legibus cognoscendis; agriculturae); exercēre, eo, ui, itum; experiri, ior, rtus sum; operari, or, atus sum; tractare, 1; habitare, 1; se applicare, 1 (ad philosophiam, ad historiam scribendam);

+ заниматься сельским хозяйством rusticari;

+ заниматься торговлей negotiari;

+ заняться чем-л. verti in aliquid (in aliqua re);

+ заниматься чем-л. habere aliquid in usu; vacare alicui rei, in aliquid, ad aliquid;

+ заниматься поэтическим творчеством tangere carmina;

+ те, кто занимается одной практикой – не истинные химики illi, qui sola praxi occupantur, veri chemic

Соседние файлы в папке LEXICON