Емтихан тестері
1. Жақты сөйлемді тап
A) – Мұның қалай ?
B) Асқа қарамауға тура келді
C) Тамаша
D) Тым-тырыс
E) Трактордың гүрілі біз жаққа естілді
2. Жақсыз сөйлемді тап
A) Сіздердің ескерткендеріңіз дұрыс болды
B) Алматы – Республикамыздың ең үлкен қаласы
C) Болашақты бүгіннен бастайық
D) Алты қанат ақ орда әдемі-ақ
E) Асығып тез аттандық
3. Толымды сөйлемді тап
A) Не істеп жүрсің?
B) Қайдан келуші едім?
C) Қаладан келдім
D) Сендерді іздеп келдім
E) Абай баласына бар денесімен бұрыла қарады
4. Атаулы сөйлемді тап
A) Қу шөппен аузын сүртті
B) Жазық дала
C) Оған таңдануға болмайды
D) Кешегі күн ұмыт болмайды
E) Кеше қызық оқиға болды
5. Толымды сөйлемді тап
A) Досанның барғысы келді
B) – Шаңырақты көтер
C) Біздің ертең жиналысқа баруымыз керек
D) Қандай тамаша!
E) Сәлем айтты
6. Жақты сөйлемді тап
A) Біздің ашық сөйлесуіміз керек
B) Менің бұл сөзге қосылғым келмеді
C) Еңбексіз құр жүруге болмайды
D) Қалың қар жауды
E) Менің келгім келмеді
7. Атаулы сөйлемді тап
A) Айсыз, бұлтсыз қараңғы түн
B) Үйге от жақты
C) Бойы жылынды
D) Төрт көзі түгел
E) Қар екпіндеп соқты
8. Жақсыз сөйлемді тап
A) Оған келуге болмайды
B) Ол - әкесінің мұрагері
C) Өзіңе қарай дос таңда
D) Ыстық асты үрлеме
E) Әкесі мен шешесін асырайды
9. Сөйлемнің жазылмай қалған мүшесін белгіле: ... жаңа келіп кетті
A) анықтауыш
B) бастауыш
C) толықтауыш
D) баяндауыш
E) пысықтауыш
10. Жақты сөйлемді тап
A) Қысқы кеш
B) Адаммен олай ойнауға болмайды
C) Енді қорықпаймын
D) Сондай мінездің керегі не?
E) Бәрін білуің керек
11. Толымсыз сөйлемді көрсетіңіз
A) Кітап оқуды өзім де жақсы көремін
B) Бұл – біздің жаңа болашағымыз
C) Бұл жөнінде алғаш сөйлеген Жандос еді
D) Бала жастан көп оқитынын білем
E) Жандос бұған мейлінше қосылды
12. Жақсыз сөйлемді тап
A) Құнанбай үндеген жоқ
B) Саған әкелгізіп отырмын
C) Кеше айтқанмын
D) Менің әлі де айтарым – заңды бұзуға болмайды
E) Атаңның баласы болма, адамның баласы бол
13. Кезектес салалас құрмалас сөйлемді тап
A) Клубта кейде кино болады, кейде қызықты баяндамалар оқылады
B) Мен түні бойы емтиханға дайындалдым, сондықтан бүгін ертерек жатуым керек
C) Санжар өлеңді жақсы айтқанмен, өзін көрсете алмай жүр
D) Сіз менің жалақымды беріңіз, әйтпесе сотқа шағынамын
E) Ағам демалысқа ертең келеді, немесе айдың соңында біржола жұмысын бітіріп келеді
14. Кезектес салалас ....... жалғаулықтары арқылы жасалады
A) немесе, не, әлде
B) мынадай, сонша, сондай
C) кейде, бірде, біресе
D) сол себепті, өйткені
E) дегенмен, бірақ, сонда да
15. Кезектес салалас құрмалас дегеніміз ––
A) құрамындағы бөліктерінің біреуі басқаларының мазмұнын ашып тұратын салаластың түрі
B) құрамындағы бөліктерінің баяндауыштары тұлғалас келіп, мағыналық жағынан бір сарындас болатын салаластың түрі
C) құрамындағы бөліктері бір -біріне себеп - салдарлы қатынаста келетін салаластың түрі
D) құрамындағы бөліктерде баяндалған іс -әрекет талғау мағынасында жұмсалып, солардың біреуі ғана орындалатынын білдіретін салаластың түрі
E) құрамындағы бөліктері істің, әрекеттің кезектесіп, алмасып орындалатынын білдіретін салаластың түрі
16. Кезектес салалас сөйлемді тап
A) Ағаш жоғары қарай өсе алмады, сонда да бұтақтары көп
B) Мен түні бойы емтиханға дайындалдым, сондықтан бүгін ертерек жатуым керек
C) Ол екеуі біресе болмашы нәрсеге ұрысып қалады, біресе керемет достардай болып жүреді
D) Біресе жаңбыр жауады, біресе долданған жел соғады
E) Сабақ басталғаннан бері аузын жапқан жоқ, тынышталмады
17. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді көрсет
A) Сонда я жүрегім жеңер, я білегім жеңер
B) Күндіз олар не өзіне жем іздейді, не өзінің басқаға жем болмауын көздейді
C) Бұл жерде я сен тұрарсың, я мен тұрармын
D) Сабырлы Олжабектің сасқаны сонша – орнынан атып тұрды
E) Кімде-кім орамалды іліп әкетсе, оны өзіне тартылған жас келіннің тарту сыйы деп біледі
18. Талғаулы салалас сөйлемді тап
A) Биыл егін шықпады, өйткені жаздай жаңбыр жауған жоқ
B) Бүгін киноға барасыңдар ма, әлде сабаққа дайындық жасағыларың келе ме?
C) Бұл жұмысты не сен орында, не мен орындаймын
D) Түнде күзет қойылса да, бәрі де ұйықтап қала беріпті
E) Таң арайлап атып, күн сәулесі жер бетіне шашылады
19. Салалас құрмалас сөйлем түрін көрсет
Айдана біресе кітап оқиды, біресе теледидар көреді
A) Ыңғайлас
B) Қарсылықты
C) Талғаулы
D) Себеп-салдар
E) Түсіндірмелі
20. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулықтарын тап
A) Не, немесе, я, яки
B) Бірде, біресе, кейде
C) Бірақ, дегенмен, алайда
D) Біресе, бірде, немесе
E) Өйткені, сондықтан, себебі
21. Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлемді белгіле
A) Мен үндемедім, бірақ өз пікірімде қалдым
B) Биыл шөп қалың шықты, себебі жаңбыр көп жауды
C) Әке көрген оқ жонар, шеше көрген тон пішер
D) Әл-Фараби ежелгі Фараб қаласында туып-өсті, сондықтан араб елдерінде оны Фараби деп атаған
E) Олар біресе тоқтап демалады, біресе күн ұзақ жүрді
22. Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлемдерді тап
A) Ербол бұл әннің үнін жақтырмаса да сөзін ұнатты, сондықтан кейде Абай әніне қосылып та кетеді
B) Хамиттің жүзі өзгеріп кетті, себебі келген адамды ол бірден таныды
C) Өзен біресе төмен ағып жатқандай, біресе сай-салаға бұрылып ағып жатқандай
D) Ат өнері білінбес, бәйгеге түсіп жарыспай
E) Мен тоңбаймын, анам маған жылы киім кигізген
23. Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлемдерді белгіле
A) Абай енді байқады: әкесі сөзін енді аяқтап келеді екен
B) Сөз ұлы нәрсе, себебі – сөзбен адамдарды біріктіруге де болады, жауластыруға да болады
C) Түркі халқының ұғымында жеті - киелі сан, сол себепті наурыз көже қасиетті тағам болып саналады
D) Жаман іске барма, жақсылыққа жақын бол
E) Сізге қояр талабым сол – емтиханға жақсы даярланыңыз
24. Себеп-салдар салалас сөйлемдерді анықта
A) Су табиғатта кең тараған, себебі бүкіл атмосфера судан тұрады
B) Отан деген ұлы сөздің шағын баламасы осы ауыл болса керек, қайда жүрсең де, көкірегіңнің түбінде маздап жататын бір шоқ бар
C) Ермек шахтадан шығып кетті, себебі шахта астында жарылыс жиі болып тұрады
D) Қазақ халқы - мал мен егінді ежелден кәсіп еткен ел, сондықтан қазіргі кезде кәсіп пен шаруашылықтың түрі көп
E) Абайдың бұл келісін ұрын келу деп, жыртыс сала келу деп, кейде есік көре келу, қол ұстау деп те атайды
25. Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді анықта
A)Халықтың тілі жойылса, халықтың да жоқ болғаны
B)Амантайды Балтабек танығанмен, Ботагөз танымайтын еді
C)Рахмет қоштасып кеткеннен кейін, Наталияның ұйқысы ашылып кетті
D)Жаман қауымның жақсысы болғанша, жақсы қауымның жаманы бол
E)Әні әлемді шарлап,өз халқының даңқын жайып, Роза өз еліне оралды
26. Сабақтас құрмалас сөйлемнің қай түрі
Белгісі болса, жолдан жаңылмай,
Білімі болса, сөзден жаңылмас.
(Махмұд Қашқари)
A) себеп бағыныңқылы
B) мақсат бағыныңқылы
C) шартты бағыныңқылы
D) мезгіл бағыныңқылы
E)қарсылықты бағыныңқылы
27. Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді тап
A) Ауа райы түзелді, орақ басталды
B) Білім – теңіз, түбі де, шегі де жоқ.
C) Жүзіне қарама, өнеріне қара
D) Ексең егін, ішерсің тегін
E) Өнімді еңбек атқарам десең, көпке сүйен
28. Сабақтас құрмалас сөйлемнің қай түрі
Құлақ естісе, көңіл біліп,
Көз көрсе, шабыт келер.
(Махмұд Қашқари)
A) мезгіл бағыныңқылы
B) шартты бағыныңқылы
C) қарсылықты бағыныңқылы
D) себеп бағыныңқылы
E) мақсат бағыныңқылы
29. Сабақтас құрмалас сөйлемнің қай түрі
Сабақ оқуға уақыттары аз бола тұра, емтиханды жақсы тапсырды.
A) қарсылықты бағыныңқылы
B) мақсат бағыныңқылы
C) себеп бағыныңқылы
D) мезгіл бағыныңқылы
E) шартты бағыныңқылы
30. Сабақтас құрмалас сөйлемнің қай түрі
Оқтың өзін алып тастағанмен, орны қалады.
(Сайф Сарайи)
A) қарсылықты бағыныңқылы
B) мақсат бағыныңқылы
C) себеп бағыныңқылы
D) мезгіл бағыныңқылы
E) шартты бағыныңқылы
31. Сабақтас құрмалас сөйлемнің қай түрі
Білікті адам керекті сөзін айтқанмен, керек емесін бүгіп қалады.
(Ахмет Йүгінеки)
A) қарсылықты бағыныңқылы
B) мақсат бағыныңқылы
C) себеп бағыныңқылы
D) мезгіл бағыныңқылы
E) шартты бағыныңқылы
32. Сабақтас құрмалас сөйлемнің қай түрі
Шекпен қанша тозса да, жаңбырға киюге жарайды.
(Махмұд Қашқари)
A) қарсылықты бағыныңқылы
B) мақсат бағыныңқылы
C) себеп бағыныңқылы
D) мезгіл бағыныңқылы
E) шартты бағыныңқылы
33. Сабақтас құрмалас сөйлемнің қай түрі
Таңертең тұрған кезде, далада алғашқы қар жатыр екен
A) қарсылықты бағыныңқылы
B) мақсат бағыныңқылы
C) себеп бағыныңқылы
D) мезгіл бағыныңқылы
E) шартты бағыныңқылы
34. Сабақтас құрмалас сөйлемнің қай түрі
Сауыт күші – қылышпен қылшылдатып ұрған кезде,
Аттың күші – жігітті алып шығып тұрғанда.
(Қорқыт)
A) қарсылықты бағыныңқылы
B) мақсат бағыныңқылы
C) себеп бағыныңқылы
D) мезгіл бағыныңқылы
E) шартты бағыныңқылы
35. Сабақтас құрмалас сөйлемнің қай түрі
Жүргіншілер аршалы тастақ белге шыққанда, ұзын өлке бойында қалың шалғынды кең қонысқа созылып жатқан қалың ауылды көрді.
(Мұхтар Әуезов)
A) қарсылықты бағыныңқылы
B) мақсат бағыныңқылы
C) себеп бағыныңқылы
D) мезгіл бағыныңқылы
E) шартты бағыныңқылы
36. Сабақтас құрмалас сөйлемнің қай түрі
Орталарына Дәрмен келгенде, Оспан қуанып қалды
(Мұхтар Әуезов)
A) қарсылықты бағыныңқылы
B) мақсат бағыныңқылы
C) себеп бағыныңқылы
D) мезгіл бағыныңқылы
E) шартты бағыныңқылы
37. Хабарлы сөйлемді тап
A) Жаңбыр жауып тұр
B) Атың кім
C) Тұр орныңнан
D) Келші, қалқам, менің қасыма отыршы
E) Баян сол жерде тұрсын
38. Сұраулы сөйлемді тап
A) Ертең күн ашық болады
B) Сен бүгін қайда болдың, не істедің
C) Алақай, ағам келе жатыр
D) Мына жұмысты тезірек бітірші
E) Келе сала бар жұмысты аяқтап тастады
39. Лепті сөйлемді тап
A) Аспан шайдай ашық
B) Ол қандай адам
C) Қазақстан халықтарының достығы жасасын
D) Сабыр біздің үйге келсінші
E) Ол туралы көп ойладым
40. Бұйрықты сөйлемді тап
A) Сіз қызық адам екенсіз
B) Оған жолдасың көмектессін
C) Мен бүгін ерте тұрдым
D) Сен сабаққа барасың ба
E) Сен үйге бара бер
41. Хабарлы сөйлемді көрсетіңіз
A) Алыстан бір нәрсе көрінеді
B) Маған осының керегі не
C) Жаз бойы жаңбыр жауды
D) Ту, құдайым-ай
E) Осындай да адам болады екен-ау
42. Сұраулы сөйлемді көрсетіңіз
A) Мейрам сырын аша сөйлеп отыр
B) Сен ше, дайынбысың
C) Көз алдыңдағыны көрмеймісің
D) Не деген тамаша табиғат
E) Екеуі жымиып күле берді
43. Салалас құрмалас сөйлем түрін анықта
Ұшақ қонды да, жолаушылар ұшақтан шықты.
A) Ыңғайлас
B) Қарсылықты
C) Талғаулы
D) Түсіндірмелі
Е) Кезектес
44. Салалас құрмалас сөйлем түрін анықта
Жаз шықты да, күн жылынды.
A) Ыңғайлас
B) Қарсылықты
C) Талғаулы
D) Кезектес
Е) Түсіндірмелі
45. Салалас құрмалас сөйлем түрін анықта
Күз келді де, күн суыды.
A) Ыңғайлас
B) Қарсылықты
C) Талғаулы
D) Кезектес
Е) Түсіндірмелі
46. Салалас құрмалас сөйлем түрін анықта
Билер тобының қатысуымен үш жүздің арасындағы мәселелер шешілген және олар халықты басқаруға арналған сот істеріне де араласқан
A) Ыңғайлас
B) Қарсылықты
C) Талғаулы
D) Түсіндірмелі
Е) Кезектес
47. Салалас құрмалас сөйлем түрін анықта
Дүкеннен азық-түлік сатып алайын деп едім, бірақ дүкен жабық екен.
A) Қарсылықты
B) Ыңғайлас
C) Талғаулы
D) Түсіндірмелі
Е) Кезектес
48. Салалас құрмалас сөйлем түрін анықта
Мен бауырыма ойыншық алып едім, бірақ ол онымен ойнамады.
A) Қарсылықты
B) Ыңғайлас
C) Талғаулы
D) Түсіндірмелі
Е) Кезектес
49. Салалас құрмалас сөйлем түрін анықта
Қар жауып тұр, сонда да күн суық емес.
A) Қарсылықты
B) Ыңғайлас
C) Талғаулы
D) Түсіндірмелі
Е) Кезектес
50. Салалас құрмалас сөйлем түрін анықта
Шетел тілін үйрену қиын, әйтсе де біз үлкен қызығушылықпен оқимыз.
A) Қарсылықты
B) Ыңғайлас
C) Талғаулы
D) Түсіндірмелі
Е) Кезектес
51. Салалас құрмалас сөйлем түрін анықта
Ел аузында Төле би туралы тарихи аңыздар сақталған және оның атымен байланысты толып жатқан нақыл сөздер халық арасында кең тараған.
A) Ыңғайлас
B) Түсіндірмелі
C) Қарсылықты
D) Талғаулы
Е) Кезектес
52. Салалас құрмалас сөйлем түрін анықта
Қазақ батырлары әскери кәсіппен шұғылданған, сондықтан олардың бар өмірі соғыста өткен.
A) Себеп-салдар
B) Ыңғайлас
C) Қарсылықты
D) Талғаулы
E) Түсіндірмелі
53. Салалас құрмалас сөйлем түрін анықта
Бұл кітаптың ұнағаны сонша: келген адамдарды байқамай отыр.
A) Түсіндірмелі
B) Ыңғайлас
C) Қарсылықты
D) Талғаулы
Е) Кезектес
54. Салалас құрмалас сөйлем түрін анықта
Мал үшін таласпа, бірақ арың үшін талас
A) Түсіндірмелі
B) Ыңғайлас
C) Қарсылықты
D) Талғаулы
Е) Кезектес
55. Дара бастауышы бар сөйлемді тап
A) Кеше канал қазу жұмысы басталып кетті
B) Ол суықтан қалтырап тұр
C) Партия жоспары – халық жоспары
D) Бәріміз тату едік
E) Оспан агроном өз ісін жақсы біледі.
56. Бастауыш қызметін атқарып тұрған зат есімді тап
A) Жүзімді үзіп жейді.
B) Әркім өз ойын айтты.
C) Бұл – сенің қолың.
D) Ағай жақсы кеңес берді.
E) Мерекеге кешікпей келді.
57. Зат есімнен жасалған баяндауышты белгіле
A) Ердің сыншысы – елі.
B) Оқуың көп, тоқуың қалай?
C) Досымда жақсы кітап бар
D) Бала білімімен көркем
E) Темірді қызғанда соқ .
58. Қарамен берілген сөйлем мүшесін анықта
Осы жұмысыңды тез бітір
A) бастауыш;
B) баяндауыш;
C) анықтауыш;
D) толықтауыш;
E) пысықтауыш.
59. Тура толықтауышты тап
A) Ол жауапқа дайын
B) Ол нақты жауабын берді
C) Ол жауаптан қашты.
D) Жауабында айтылған
E) Оның берген жауабына таң қалды
60. Қарамен берілген сөйлем мүшесін анықта
Ердің атын еңбек шығарады
A) бастауыш
B) баяндауыш
C) анықтауыш
D) толықтауыш
E) пысықтауыш
61. Тұрлаулы мүшелері есімнен болғанда, арасына қойылатын тыныс белгі
A) қос нүкте
B) үтір
C) сызықша
D) дефис
E) көп нүкте
62. Сан есімнен жасалған бастауышты белгіле
A) Бір-бірімен сыбырлап сөйлеседі
B) Әрқашан өзіңді ойлауың керек
C) Екеуі де келе жатыр
D) Бұнымен не демексің?
E) Менің сенімен сөйлескім келеді
63. Күрделі бастауышты тап
A) Екеуі орынға жайғасты.
B) Еріншектің ертеңі бітпес.
C) Ол сөзді мына Ербол екеуміз айтайық
D) Тәйт – жек көру одағайы.
E) Көз – қорқақ, қол – батыр.
64. Баяндауышты тап
Ағаш көркі – жапырақ
A) бірыңғай баяндауыш
B) күрделі баяндауыш
C) құрама баяндауыш
D) есім баяндауыш
E) етістіктен болған баяндауыш
65. Анықтауыштың сұрақтарын белгіле
A) қандай? қайдағы? қанша? кімнің? ненің?
B) не істеуге? не үшін? не мақсатпен? неге?
C) қалай? қалайша? қайтіп? не етіп? неше?
D) неліктен? неге? не үшін? не себепті?
E) қашан? қашаннан бері? қай кезде?
66. Мекен пысықтауыштың сұрақтарын белгіле
A) қайда? қайдан? қалай? қарай? қай? жерде?
B) не істеуге? не үшін? не мақсатпен? неге?
C) қалай? қалайша? қайтіп? не етіп? неше?
D) неліктен? неге? не үшін? не себепті?
E) қашан? қашаннан бері? қай кезде?
67. Үстеуден жасалған пысықтауышты тап
A) Ол әдейі кірді
B) Әжесі үйде қалды.
C) 22 наурызда күн мен түн теңеледі.
D) Сол күні олар ұйықтай алмады.
E) Айнала жұрт сөзге қатты сүйсінді.
68. Пысықтауыштың анықтамасын көрсет
A) Іс-оқиғаны заттық мағына жағынан сипаттайды
B) Сөйлемде іс-қимылдың түрлі белгісін анықтайтын мүше
C) Зат есімнен болған мүшенің сын-сипатын анықтап тұрады
D) Бастауыштың жай-күйін білдіріп тұрады
E) Іс-оқиғаның иесін білдіретін мүше
69. Не үшін? Қашан? Неге? сұрақтары сөйлемнің қай мүшесін анықтайды
A) Бастауыш
B) Пысықтауыш
C) Анықтауыш
D) Толықтауыш
E) Баяндауыш
70. Еліктеуіштен жасалған пысықтауышты тап
A) Бұл сөзіме Бауыржан кеңк-кеңк күлді.
B) Біз ілгері жүріп кеттік.
C) Екі өзен аралығы алақанға салғандай болып көрінеді
D) Ол жақсы сөйлейді.
E) Көйлекті қисық пішті.
71. Пысықтауыш қатысқан сөйлемді белгіле
A) Ерлан – үлгілі студент.
B) Ол бүгін университетке ерте келді.
C) Жақсы сөз – жарым ырыс.
D) Павлодар – көрікті қала.
E) Ауа райы салқындай бастады.
72. Сын-қимыл пысықтауыштың сұрақтарын көрсет
A) Қалай? Қалайша?
B) Қайда? Қайдан?
C) Неге? Не мақсатпен?
D) Қашан? Қашаннан бері?
E) Не үшін? Неге?
73. Мезгіл пысықтауышты тап
A) Ер жолдасы – тәуекел.
B) Олар Абаймен біресе жарысады, біресе қалжыңдайды, ойнайды.
C) Күндіз де, түнде де Барластардың қасынан шықпайды.
D) Жұрт Дәметкеннің қылығына әрі сүйсінді, әрі аяды.
E) Бостандық өздігінен келмейді.
74. Сын-қимыл пысықтауыштың сұрағын белгіле
A) неге? не үшін?
B) қалай? қайтіп?
C) қашан? қашаннан бастап?
D) қайда? қай?
E) не себептен? неліктен?
75.Қарамен берілген сөйлем мүшесін тап.
Түсінбегендіктен, түсіне алмағандықтан сезбей қалар деп ойлады.
A) Бастауыш
B) Баяндауыш
C) Анықтауыш
D) Пысықтауыш
E) Толықтауыш
76. Мақсат пысықтауышы бар сөйлемді көрсет
A) Мен әдейілеп келіп отырмын.
B) Сәкен алға бара жатыр.
C) Наташа қазақша әрең сөйлейді.
D) Бәрі меніңше болады.
E) Жаңа жылды біздің елімізде екі рет тойлайды.
77. Мөлшер пысықтауышы бар сөйлемді көрсет
A) Самат аз сөйлей ме, көп сөйлей ме?
B) Келесі жазда менің де Таразға баратын ойым бар.
C) Қазір Алматыда не істеп жүрсіз?
D) Түркістанға баруды әркім армандайды.
E) Бүрсігүні емтихан тапсырамыз.
78. Мекен пысықтауышы бар сөйлемді көрсет
A) Бұл маңда ел жоқ
B) Бүрсігүні не істейсің?
C) Сәуле - шаштараз шебері.
D) Сәнияның әкесі мүшел тойын өткізіпті.
E) Бүгін ауа райы өзгерді.
79. Қимыл-сын бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсет
A) Таңертең сергек тұрып, денешынықтыру жаттығуын жасаймын
B) Ол институтқа келгеннен кейін, қоңырау соғылды
C) Бұлт болса да, жаңбыр жауған жоқ
D) Күн ашық болса, балалар өзенге балық аулауға барады
E) Баласы шетел тілін үйренсін деп, ол оны шетел тілдер институтына жіберді
80. Қимыл-сын бағыныңқы сабақтас сөйлемді көрсет
A) Бірін басынан сипап, екіншісін маңдайынан сүйіп, үшеуі үйге бірге келді
B) Асықса да, пойызға үлгермей қалды
C) Атқан оғы кейде тиеді, кейде далаға кетеді
D) Айгүл кітапханаға барды, Мағжан Жұмабаевтың өлеңдер жинағын алды
E) Еңбектің наны – тәтті, жалқаудың жаны – тәтті
81. Сабақтас құрмаластың түрін тап
Ол артына қарамастан, қалың ағашқа қарай жүгіріп кетті
A) Қимыл-сын бағыныңқы
B) себеп бағыныңқы
C) мезгіл бағыныңқы
D) мақсат бағыныңқы
E) шартты бағыныңқы
82. Сабақтас құрмаластың түрін тап
Сен үшін бақша бұлбұлы әнін салған
A) мақсат бағынынқы
B) себеп бағыныңқы
C) қимыл-сын бағыныңқы
D) қарсылықты бағыныңқы
E) шартты бағыныңқы
83. Мақсат бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсет
A) Жоңғарлардан жерімізді азат ету үшін, қазақ батырлары өмірін қиды
B) Абылай хан жоңғарлардың тұтқынына түскенде, оны босатып алуға белсене араласты
C) Әбілмәмбет өлгеннен кейін Абылай хан сайланып, барлығы 48 жыл хандық құрды
D) Сен киінбей далаға шықпа
E) Ексең егін – ішерсің тегін
84. Мақсат бағыныңқылы сабақтасты тап
A) Оқытушы беделді болу үшін, оның ғылымды меңгеруі керек
B) Қуаныштан екі көзі гүл-гүл жайнап, Жорабек үйге келіп кірді
C) Берік кітаптың бетін ашып жіберіп, сабағын оқи бастады
D) Халық Розаның әнін бар ықыласымен тыңдады
E) Көрмес – түйені де көрмес
85. Себеп бағыныңқылы сабақтасты құрмалас сөйлемді көрсет
A) Жиналыс тым ұзаққа созылғандықтан, біз үйге кеш қайттық
B) Мұғалім келмеді де, сабақ болмады
C) Мен саған хат жаздым, бірақ сен жауап берген жоқсың
D) Үйге кіре алмадым, себебі кілтімді жоғалтып алдым
E) Менің әкем де агроном еді, өзім де агрономмын
86. Мақсат бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсет
A) «Қыз Жібек» операсын тыңдау үшін, біз опера театрына бардық
B) Сен келгенде, мен кітап оқып отыр едім
C) Таңертең радионы қойып, соңғы хабарларды тыңдадым
D) Біз театрға келгенде, ойын әлі басталған жоқ екен
E) Кеш болып қалғандықтан, біз әрі қарай жүрмедік
87. Себеп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсет
A) Жиналыс уақытында болмаған соң, біз қатты ренжідік
B) Жазда демалсын деп, ол баласын ауылға жіберді
C) Институтқа ертерек бару үшін, біз жатақханадан ерте шықтық
D) Мен оқуымды бітіргенше, ағам зауытта жұмыс істеді
E) Қазақ тілін үйрену үшін, қазақтармен қазақша көбірек сөйлесу керек
88. Себеп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсет
A) Қабанбай Найман тайпасының Қаракерей руынан шыққандықтан, оны «Қаракерей Қабанбай» деп атады
B) Тыңдаушылар сүйсінетіндей, ол ән салды
C) Хан ауылына келгеннен кейін, біраз күн өткен соң Бөгембай батырға кісі жіберіпті
D) Баласы алтыға келгенде, әкесі оны оқуға береді
E) Қонақтар демалсын деп, ол далаға шығып кетті
89. Себеп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсет
A) Үй ыстық болғандықтан, қонақтар далада ұйықтады
B) Орта жүз ханы Әбілмәмбетпен бірігіп, жауға қарсы күрес ұйымдастырған
C) Шешесі келгенге дейін, қызы тамақ пісіріп қойды
D) Ыбырай жеті жылдық мектепті бітірген соң, туған халқы үшін қызмет етеді
E) Ол қазақ балалары білім алсын деп, жаңа мектептер салдырды
90. Себеп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсет
A) Ол көп ұйықтағандықтан, сабаққа кешікті
B) Жолаушылар қайыққа отырып, өзеннің арғы бетіне өтіп үлгерді
C) Оның бүгін кеткісі келмеді және күн суық болды
D) Жиналыс бітті де, халық тарай бастады
E) Мен кітабымды беріп едім, бірақ ол алмады
91.Бірыңғай сөйлем мүшелері өзара қалай байланысады
A) жалғаулықсыз, жалғаулықпен
B) тыныс белгі қойылмайды
C) дефиспен
D) үтірмен
E) нүктемен
92.Сөйлемнен бірыңғай мүшелерді көрсет
Мамыр айында көк ала жібек кілем жайғандай, қызғалдақ, сарғалдақ, қызыл-жасыл гүл шашақтарымен түрленгендей көкорай далаңқайлар көркінен айрылған (С.Сейфуллин).
A) көкорай далаңқайлар
B) көркінен айрылған
C) көк ала жібек кілем жайғандай, қызғалдақ, сарғалдақ, қызыл-жасыл гүл шашақтарымен түрленгендей
D) Мамыр айында
E) бірыңғай сөйлем мүшесі жоқ
93.Үтірдің қойылу себебін белгіле.
Ол анасына, әкесіне, бауырларына тез жеткісі келгені сонша – көліктен түсе сала біресе желеді, біресе жүгіреді, біресе тоқтайды.
A) оқшау сөз
B) қыстырма сөз
C) қаратпа сөз
D) бірыңғай баяндауыш
E) бірыңғай толықтауыш
94. Бірыңғай мүшені көрсет
Өткеннің жақсы, жаманы бүгінгі өлшеуішпен өлшенеді (Ғ.Мұстафин).
A) бірыңғай баяндауыш
B) бірыңғай бастауыш
C) бірыңғай анықтауыш
D) бірыңғай пысықтауыш
E) бірыңғай толықтауыш
95.Бірыңғай мүшелі сөйлемді тап.
A) Заңгер де, тарихшы да, мәдениеттанушы да осы факультет мамандықтарынан табылады.
B) Абай үйге кірді де, отырғандарға жағалай сәлем берді.
C) Студенттер межелік бақылау қорытындысын тапсыруға кірісті.
D) Көбінің жүзі ақшыл не қызғылт келген.
E) Ал, студент, семестрден бастап сабағына ұқыпты бол.
96.Себеп-салдар салалас сөйлемдерді тап.
A) Ербол бұл әннің үнін жақтырмаса да, сөзін ұнатты, сондықтан кейде Абай әніне қосылып та кетеді.
B) Ол жылдам жазып отыр, себебі увертюра бұрыннан-ақ көкейінде сайрап жүр еді.
C) Өзен біресе төмен ағып жатқандай, біресе сай-салаға бұрылып ағып жатқандай.
D) Ат өнері білінбес, бәйгеге түсіп жарыспай.
E) Мен тоңбаймын, анам маған жылы киім кигізген.
97.Себеп-салдар салалас сөйлемдерді белгіле.
A) Абай енді байқады: әкесі сөзін енді аяқтап келеді екен.
B) Сөз ұлы нәрсе, себебі – сөзбен адамдарды біріктіруге де болады, жауластыруға да болады, жек көруге де болады.
C) Түркі халқының ұғымында жеті – киелі сан, сол себепті наурыз көже қасиетті тағам болып саналады.
D) Жаман іске барма, жақсылыққа жақын бол.
E) Сізге қояр талабым сол – емтиханға жақсы даярланыңыз.
98.Себеп-салдар салалас сөйлемдерді анықта.
A) Қыстың аяғы ұзаққа созылатын түрі бар, сондықтан жайылымды күтіп пайдалану керек.
B) Отан деген ұлы сөздің шағын баламасы осы ауыл болса керек, қайда жүрсең де, көкірегіңнің түбінде маздап жататын бір шоқ бар.
C) Бұл араның малы қыс жатуға тиісті емес, себебі ондағы көлдің төңірегінде жайыла шалғын өседі.
D) Қазақ халқы – мал мен егінді ежелден кәсіп еткен ел, сондықтан қазіргі кезде кәсіп пен шаруашылықтың түрі көп.
E) Абайдың бұл келісін ұрын келу деп, жыртыс сала келу деп, кейде есік көре келу, қол ұстау деп те атайды.
99.Себеп-салдар салалас сөйлемдерді көрсет.
A) Көксерек арлан, сондықтан оның бойы биіктей береді.
B) Күн бұлттанып-ақ тұр еді, алайда жауа қоймады.
C) Баламды медресеге біл деп бердім, Қызмет қылсын, шен қылсын деп бермедім.
D) Еңбек ердің сәні, жер диханның жаны.
E) Қазақ тілі мемлекеттік мәртебеге ие болды, сондықтан қолданысқа түскен жаңа сөздер күн санап көбеюде.
100. Себеп-салдар салалас сөйлемдерді ажырат.
A) Қазақ тіліндегі дауысты дыбыстар буын құрайды, сондықтан бұл бір ерекшелігі болып саналады.
B) Ақыл көпке жеткізер, өнер көкке жеткізер.
C) Қазақстанда қазақ та, ұйғыр да, орыс та, неміс те, тағы басқа ұлт өкілдері де өзара тату өмір сүреді, себебі Қазақ елі достықтың мекені.
D) Білім таусылмас бұлақ, өнер өмірлік мұрат.
E) Кілемдей жерім түрленді, Қызғалдағым гүлденді.
101. Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемді көрсет
А) Қазан бүлк-бүлк қайнап жатыр, әрі ішіндегі жылқы етінің исі бұрқырайды.
В) Жер еңбек еткенді сүйеді, еңбек оны түрлендіреді.
С) Малды не жерден сұрау керек, не аққан терден сұрау керек.
D) Күн жауып кетті,– оны елеген ешкім жоқ.
Е) Сенде қыранның жүрегіндей жүрек бар, бірақ сен әлі жассың.
102. Ыңғайлас салалас құрмаласқа жатпайтын сөйлемді тап
A) Клубта кейде кино болады, кейде қызықты баяндамалар тындалады.
B) Жазуың әдемі екен, бірақ әріптерің кішкентай.
C) Ушаков хатты лақтырып жіберді де, далаға атып шықты.
D) Бірер сөйлемін аудартады да, ар жағын өзі алып кетеді.
E) Иесін іздеп отырған итті көргенде, досым екеуміз Ақтөсті әрі аяп, әрі сүйсініп қалдық.
F) Ол екеуі тағы да біраз құлаштай сермеп жүзіп алды да, жағаға қарай беттеді.
103. Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемдерді көрсет
A) Келгендер арасында Абай бұрыннан білетін Дәндібай, Еренай сияқты қарттар бар және екі-үш орта жастағы адам бар.
B) Артықбай батыр қонақтарын бар пейіл-ықыласпен қарсы алды, әрі қас-қағым сәтте қонағасын да бергізді.
C) Бұл уақыттың ішінде ел де өзгеріп кетті, адамдар да өзгерді.
D) Бірде ұйқы еңсереді, бірде ерік еңсереді.
E) Өмірдегі көп күннің бәрі бірдей емес: кейбір күн өлгеніңше есіңде қалады.
104. Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулықтарын тап
A) Және, әрі, да, де
B) Бірде, біресе, кейде
C) Бірақ, дегенмен, алайда
D) Не, немесе, я, яки
E) Өйткені, сондықтан, себебі
105. Салалас сөйлемнің қай түрі
Теңіздің толқындары қасіретпен гүрілдеп жатты және теңіз бетінде құстың өлігі көрінбеді.
A) Ыңғайлас
B) Қарсылықты
C) Талғаулы
D) Себеп-салдар
E) Шартты
106.Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрін анықта
Біраз жүргеннен кейін, әкесінің қолынан бір шие жерге түсіп кетеді.
A) Мезгіл бағыныңқы
В) Шартты бағыныңқы
C) Қимыл-сын бағыныңқы
D) Мақсат бағыныңқы
E) Қарсылықты бағыныңқы
107. Сабақтас құрмалас сөйлемнің қайсысы
Кешкі тамақты ішкен соң, жастар ойынға кетті
A) Мезгіл бағыныңқы
В) Шартты бағыныңқы
C) Қимыл-сын бағыныңқы
D) Мақсат бағыныңқы
E) Қарсылықты бағыныңқы
108. Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрін анықта.
Асан қоштасып кеткеннен кейін, Үсеннің ұйқысы ашылып кетті
A) Мезгіл бағыныңқы
В) Шартты бағыныңқы
C) Қимыл-сын бағыныңқы
D) Мақсат бағыныңқы
E) Қарсылықты бағыныңқы
109. Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрін анықта
Тоғызқұмалақ қазақтың ұлттық спорттың түрі ретінде бұрыннан бері ойналып, нағыз есеп ойыны ретінде танылды.
A) Мезгіл
В) Шартты
C) Қимыл-сын
D) Мақсат
E) Қарсылықты
110. Мезгіл бағыныңқылы сабақтас құрмалас жатпайтын сөйлемдерді тап
A) Сенде қыранның жүрегіндей жүрек бар, бірақ сен әлі жассың.
В) Әкесі ұрысса балаға, о да – достық.
C) Аттылар жақындаған сайын, төрелердің жүрегі орнына түсе бастады.
D) Келіншектер от жағып, қазанға ас салған соң, бұл да көңілдене бастады.
E) Біраз жүргеннен кейін, әкесінің қолынан бір шие жерге түсіп кетеді.
111.Анықтауыш қатысып тұрған сөйлемді тап
A) Емтиханды жақсы тапсыру керек.
B) Іздеген жетер мұратқа.
C) Тау жақтан баяу жел еседі.
D) Әбіштен келген екен.
E) Жауын сіркіреп тұр екен.
112.Анықтауышты тап
A) Кеше біз деректі фильм көрдік.B) Жазға жақын ол да келіп қалар.C) Жақын адамдар ғана туыстарына жаны ашиды.D) Абай қатты қуанды.E) Қызықты тақырыптар талқыланды
113.Анықтауыш қызметін атқарып тұрған сын есімді белгіле
Жақсының жақсылығын айт, нұры тасысын.
A) ЖақсыныңB) жақсылығын C) айтD) нұры E) тасысын
114.Анықтауышты тап
Мен бұл әңгімені инженерге айттым.
A) айттым
B) инженерге
C) бұл
D) мен
E) әңгімені
115.Сөйлемнен анықтауышты тап
Ағам екеуміз бес жүз тоқсан сиыр өсіреміз.
A) өсіреміз
B) сиыр
C) бес жүз
D) ағам екеуміз
E) бес жүз тоқсан
116. Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрін анықта
Кең болсаң, кем болмайсың.
A) Қарсылықты бағыныңқы
B) Шартты бағыныңқы
C) Қимыл-сын бағыныңқы
D) Мақсат бағыныңқы
E) Мезгіл бағыныңқы
117. Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрін анықта
Үйдің іргесі мықты болмай, шаңырақтың өзі де мықты болмас.
A) Қарсылықты бағыныңқы
B) Шартты бағыныңқы
C) Қимыл-сын бағыныңқы
D) Мақсат бағыныңқы
E) Мезгіл бағыныңқы
118. Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрін анықта
Біреуге жақсылық етсең, ол жақсылығыңды міндет етпе
A) Қарсылықты бағыныңқы
B) Шартты бағыныңқы
C) Қимыл-сын бағыныңқы
D) Мақсат бағыныңқы
E) Мезгіл бағыныңқы
119. Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрін анықта
Жақсы оқысаңдар, емтиханды жақсы тапсырасыңдар.
A) Қарсылықты бағыныңқы
B) Шартты бағыныңқы
C) Қимыл-сын бағыныңқы
D) Мақсат бағыныңқы
E) Мезгіл бағыныңқы
120. Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрін анықта
Бұлақты таудан арна ақса, теңіз болар аяғы.
A) Қарсылықты бағыныңқы
B) Шартты бағыныңқы
C) Қимыл-сын бағыныңқы
D) Мақсат бағыныңқы
E) Мезгіл бағыныңқы
121.Қарсылықты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлемді тап
А) Күн салқын болғанмен, жатақхана жылы.
В) Жаз шықса, жер көктейді.
С) Студенттер түгел келмегендіктен, сабақ басталмады.
Д) Жұрт сүйсінетіндей етіп, ол ән салды.
Е) Біз оқу үшін, Алматыға алыстан келдік.
122.Қарсылықты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлемді тап
А) Бұлт болса да, жаңбыр жауған жоқ.
В) Ол кеткелі, біз оны көргеніміз жоқ.
С) Сен келсең, киноға барар едік.
D) Менің бойым өскенмен, ойым піскен жоқ.
E) Тыңдаушылар сүйсінетіндей, ол ән салды.
123.Қарсылықты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлемді тап
А) Менің бос емес екенімді біле тұра, көмекке шақырасың.
В) Таңертең ерте тұрып, мен дене шынықтыру жаттығуларын орындаймын.
С) Күн ашық болса, студенттер өзенге балық аулауға барады.
D) Әкесінің рұқсаты бола тұра, Гүлнәр Байжанды үйіне түсірмеді.
E) Шешесі жұмыстан келгенге дейін, қызы тамақ пісіріп қойды.
124. Қарсылықты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлемді тап
А) Оқу қиын болса да, өте жақсы оқитын студенттер көп.
В) Өзеннен су ішіп, бұзаулар шөлдерін қандырды.
С) Күз болғанда, құстар жылы жаққа кетеді.
D) Басым ауырған соң, жиналыстан сұранып кеттім.
Е) Абайдың әкесі қатігез болғанмен, шешесі қайырымды адам болатын
125.Cөйлемнің қай түрі?
Анардың бойы өскенмен, ойы піскен жоқ.
А) Қарсылықты бағыныңқы сабақтас сөйлем.
В) Шартты бағыныңқы сабақтас сөйлем.
С) Себеп бағыныңқы сабақтас сөйлем.
D) Қимыл-сын бағыныңқы сабақтас сөйлем.
Е) Мақсат бағыныңқы сабақтас сөйлем.
126. Қимыл-сын пысықтауышы бар сөйлемді көрсет
А) Сіздің жолдасыңыз қатесіз дұрыс жаза ала ма?
В) Қазақ тілін қашаннан бері үйреніп жүрсіз?
С) Сыртта не бар?
D) Бүгін таңертең ұшаққа тез мініп, жоғары көтерілдік.
Е) Әуелі нешінші жаттығуды орындадыңыз?
127. Қимыл-сын бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлемді анықта
А) Бүркіт жоғары-төмен ұшып, бір қанатын сабалап қаша берді.
В) Еңбексіз ауырса емі табылмайды.
С) Атын қақпа алдына қалдырып, Қайрат үйге қарай кетті.
D) Біреу зәбір етсе, сен сабыр ет.
Е) Төрт екіге бөлінеді.
128.Қимыл-сын бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем дегеніміз не?
А) Басыңқы сөйлемдегі іс-қимылдың қалай орындалғанын білдіреді.
В) Басыңқы сөйлемдегі іс-қимылдың себебін білдіреді.
С) Басыңқы сөйлемдегі іс-қимылдың мезгілін білдіреді.
D) Басыңқы сөйлемдегі іс-қимылдың жүзеге асу, аспауын білдіреді.
129.Сабақтас құрмалас сөйлемнің қай түрі
Орман алқабында күн нұры молынан төгіліп, айнала төңіректі құс әуендері баурап алған.
А) Қимыл-сын бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем
В) Қарсылықты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем
С) Себеп бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем
D) Шартты бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем
Е) Мақсат бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлем
130.Қимыл-сын бағыныңқы сабақтас құрмалас сөйлемді тап
А) Әнуардың сөзін тыңдағандай болып, мен үндемей отыра бердім.
В) Олар үйден шыққанда, күн де бата бастады.
С) Қыс келе тұра, қар жаумады.
D) Тапсырманы орындағанда, бес алар едің.
Е) Ол артына қарамастан, қалың ағашқа жүгіріп кетті.
131.Түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлемге тән белгілерді тап
А) Жай сөйлемдері және, да, де, та,те жалғаулық шылаулары арқылы байланысады
В) Бірінші жай сөйлемде көбінесе сілтеу есімдіктері мен сілтеу мәнді сөздер (мынаны, мынау, сол, сонша, соншалық, сондай) болады
С) Жай сөйлемдердің ара жігіне қос нүкте не сызықша қойылады
D) –са, -се+жіктік жалғауы арқылы жасалады
Е) алайда, дегенмен жалғаулықтары арқылы байланысады
132.Салаластың түрін ажырат
Өзінің ширақтығында шек жоқ: ағыны әжептеуір судың иіріміне қойып кетеді.
А) Түсіндірмелі
В) Ыңғайлас
С) Қарсылықты
D) Себеп-салдар
Е) Кезектес
133.Түсіндірмелі салалас құрмаласты тап
А) Оның жазасының түрі сол: үйден тырқыратып қуып шығады
В) Бөжей – қалың Жігітектің адамы.
С) Соны Ербол біліп қоймасын деп, Әзімбай әдейі үндемеді.
D) Нұрым қамшыны да босатпады,– басқа соғар деп қауіптенді.
Е) Менің артымнан бір қыз туады да, әке-шешем атын Балтуған қояды.
134.Түсіндірмелі салалас құрмаласты тап
А) Келгендердің бәрі разы болсын деп, жан-тәні қалмай қалбалақтауда.
В) Риза болғаны соншалық – бетімнен сүйе берді.
С) Жаугершілікте ата-анасы басқа жаққа ауып кетті де, бала менің қолымда қалды.
D) Сен тілмен айтсаң, мен жүрекпен айттым.
Е) Баяу ескен жел бірде басылады, бірде жасыл шөптердің бастарын ақырын ғана ырғайды.
135.Түсіндірмелі салалас сөйлемді көрсет
А) Енең болса тілек етеді, ал мен болсам бұйрық айтам.
В) Ешкім үндемеді, өйткені бұндағы кісілердің бәрі де қарт әйелдің дауысын білетін.
С) Құр әдеппен жымиғаны болмаса, Абай оның сөзін аңғарған жоқ.
D) Жүрек қобалжып, бас айналды.
Е) Өмірдегі көп күннің бәрі бірдей емес: бір күн елеусіз өте шығады, кейбір күн өлгеніңше есіңде қалады.
136.Мақсат бағыныңқы сабақтасты тап
А) Келгендердің бәрі разы болсын деп, жан-тәні қалмай қалбақтауда.
В) Мал етінің асылдануы сондай – майы аузыңа салдырмайды.
С) Жақсы ұстаздық етсең, болашақта тірек табарсың.
D) Шай жиналысымен, қонақтарды Мырзаш шақырып әкетті.
Е) Жаңбыр жауып, күн суық болды.
137.Мақсат бағыныңқы сабақтастың жасалу жолдарын көрсет
А) – а , – е
В) –дықтан, – діктен
С) –мақ, -мек болып
D) –йынша, – йінше
Е) –ып, – й
138.Мақсат бағыныңқы сабақтасты тап
А) Жол көрсетпек болып, достарымыз бізді қаладан бірнеше километр шығарып салды.
В) Сенің алдыңда екі-ақ жағдай бар, не сабақты жақсы үлгеруің керек, не оқуды тастап ауылға кетуің керек.
С) Олжабектің сасқаны сонша – орнынан атып тұрды.
D) Көктемнің ұзаққа созылуы да біздерге жайлы тиіп тұрған жоқ: көбінің киімі жеңіл, алыс фермаларда жұмыс істей алмайды.
Е) Балалы үй базар, баласыз үй мазар.
139.Мақсат бағыныңқы сабақтасты тап
А) Амантай үйден тез киініп шығып, автобусқа келіп отырды.
В) Қараша айы жақындады, бірақ әлі суық түспеді.
С) Олақтық жаман, одан да салақтық жаман.
D) Біресе жаңбыр жауып, біресе қар жауды.
Е) Тұрмыс жақсы болу үшін, еңбек өнімді болуы керек.
140. Сабақтас сөйлемнің түрін анықта
Абыз шежіре айту үшін, ел-жұрт мұрағаты, тарихынан білімдар болуы қажет.
А) Себеп бағыныңқы
В) Мақсат бағыныңқы
С) Шартты бағыныңқы
D) Қарсылықты бағыныңқы
Е) Мезгіл бағыныңқы
141.Қарсылықты салаласты көрсет
A) Қуаныштың жаны да таза, ары да таза.
B) Ол өлең айтайын деп еді, дауысы шықпай қалды.
C) Күн суық, үй жылы.
D) Бүгін киноға барасыңдар ма, әлде сабаққа дайындаласыңдар ма?
E) Мұқата сөйлеген Шұғылдың сөзін Хакім де естіді, бірақ бұл сөзді ол кек тұтқан жоқ.
142.Қарсылықты салаласты көрсет
A) Абай енді байқады: әкесі сөзін аяқтап келеді екен.
B) Оның қорыққандығы сондай – не айтып, не қойғанын білген жоқ.
C) Көзі жұмулы, бірақ бетінде әсем күлкінің табы бар.
D) Шығанақтікі де дұрыс: көптің қамы ғой айтқаны.
E) Күн бұлттанып-ақ тұр еді, алайда жауа қоймады.
143.Қарсылықты салаластың жалғаулықтарын көрсет
A) я, немесе, болмаса, әлде.
B) сондықтан, егер, сол себепті.
C) бірақ, дегенмен, алайда, ал.
D) және, тағы, әрі, да, де.
E) сонда да, сөйтсе де, өйткенше.
144. Қарсылықты салаласты көрсет
A) Малды не жерден сұрау керек, не аққан терден сұрау керек.
B) Оларды жазықсыз сөгуге болмайды: қыз ұзату оңай емес.
C) Жиналыс бітті,– халық тарамай отырып қалды.
D) Сөз осымен бітті де, екеуі айрылып кетті.
E) Теңіз тынышталды, бірақ ешнәрсе көрінбейді.
145.Қарсылықты салаласты көрсет
A) Жалт қарап еді, есінен тана жаздады, айдай сұлу бір қыз жымиып күліп тұр.
B) Не ғылым жоқ, немесе еңбекте жоқ.
C) Суға ау салуға рұқсат жоқ, бірақ жыртқыш балықтарға қармақ құрғызады.
D) Манастың жыры да айтылып бітті, ағарып таң да атты.
E) Ыстықтықты салқындату үшін суық су қолдануды барлығымыз да мақұлдаймыз, бірақ Польшадағы Врацлав политехникалық институтының ғалымдары осы жағдайда ыстық суды қолданудың өте пайдалы екенін анықтады.
146.Күрделі баяндауышты тап
A) Болат отынға ағаш жарды
B) Білегі жуан бірді жығады, білімі толық мыңды жығады.
C) Мұрат диссертациясына материал жинап жүр.
D) Салиқа қырман басына келді.
E) Самат біздің институттың көркем әдебиет үйірмесіне жиі келіп жүр.
147.Есімдіктен жасалған баяндауышты тап
A) Жылқыда өт жоқ.
B) Біз – бесеуміз.
C) Сен басқаға үлгі боласың
D) Әскери адамның өңі суық, сөзі қысқа.
E) Сен кімсің?
148.Зат есімнен болған баяндауышты тап
A) Өнерлі өрге жүзеді.
B) Ақыл - көпке жеткізер, өнер - көкке жеткізер.
C) Ағаш көркі – жапырақ, адам көркі – шүберек.
D) Мектеп адамға жүйелі білім береді.
E) Халықтың ортақ үйі – Отаны.
149.Зат есімнен болған баяндауышты тап
A) Түлкі төменге қарай жүгірді
B) Атты қамшымен айдама, жеммен айда.
C) Еңбек түбі – береке, Көптің түбі –мереке.
D) Еңбексіз отырған адам жалқау болып кетеді.
E) Ырыс алды –ынтымақ.
150. Қарамен берілген сөйлем мүшесін тап.
Жақсы көпке ортақ
A) Бастауыш
B) Баяндауыш
C) Анықтауыш
D) Пысықтауыш
E) Толықтауыш
151.Бастауышы үстеуден болған сөйлемді тап
A) Кеме ақырын жылжып келеді.
B)Еріншектің ертеңі бітпес.
C) Бүгін әжем ауылдан келеді.
D) Төмендегілер сыртқа шықты.
E) Ол досын әдейі іздеді.
152. Бастауыш қызметін атқарып тұрған сан есімді көрсет
А) Сексенді екіге бөл.
В) Қызыл шұбары – он үш.
С) Жүзден жүйрік, мыңнан тұлпар.
D) Отыз онға бөлінеді.
Е) Сабақты екеулеп оқыды.
153. Бастауышы есімдіктен болған сөйлемді белгіле
A) Әкем маған сыйлық әкелді.
B) Мен еңбекті бағалаймын.
C) Әлижан спортпен айналысады.
D) Біреу есік қаққандай болды.
E) Өзімнің айтқаным дұрыс болды.
154. Бастауышы жоқ сөйлемді тап
A) Жақты сөйлем
B) Толымды сөйлем
C) Жайылма сөйлем
D) Жақсыз сөйлем
E) Жалаң сөйлем
155. Дара бастауышы бар сөйлемді тап
A) Төрт жердегі төрт – он алты.
B) Келе жатқан – Самал.
C) Республика сарайы адамға лық толды.
D) Ана – ардақты есім.
E) Ұлжан – сыншыл адам.
156. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді көрсет
А) Ұялғанымнан бетімнің оты шықты, бірақ ішкі сырымды байқатпадым.
В) Бұл жерде я сен тұрарсың, я мен тұрармын.
С) Сабырлы Олжабектің сасқаны сонша – орнынан атып тұрды.
D) Кімде-кім орамалды іліп әкетсе, оны өзіне тартылған жас келіннің тарту сыйы деп біледі.
Е) Бірде ұйқы еңсереді, бірде ерік еңсереді.
157. Талғаулы салалас сөйлемді тап
A) Биыл егін шықпады, өйткені жаздай жаңбыр жауған жоқ.
B) Жазуың әдемі екен, бірақ әріптерің кішкентай.
C) Бұл жұмысты не сен орында, не мен орындаймын.
D) Түнде күзет қойылса да, бәрі де ұйықтап қала беріпті.
E) Таң арайлап атып, күн сәулесі жер бетіне шашылады.
158. Салалас құрмалас сөйлем түрін көрсет
Яки бұл аттардың бағасы қымбат болды, яки ауыл жұртшылығы тұлпарларды өзгеге қимады.
A) Ыңғайлас
B) Қарсылықты
C) Талғаулы
D) Себеп-салдар
E) Түсіндірмелі
159. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулықтарын тап
A) не, немесе, я, яки
B) бірде, біресе, кейде
C) бірақ, дегенмен, алайда
D) және, әрі, да, де
E) өйткені, сондықтан, себебі
160. Талғаулы салалас сөйлемді тап
A) Сонда я жүрегім жеңер, я білегім жеңер.
B) Күндіз олар не өзіне жем іздейді, не өзінің басқаға жем болмауын көздейді.
C) Қолдары біресе мылтық ұстаған қолдарына жабысады, біресе мылтықты ұстаған қолдарына таласады.
D) Қарт оның не ойлап отырғанын сезген жоқ, сондықтан бұл екеуіне көз де салған жоқ.
E) Бүгін киноға барасыңдар ма, әлде сабаққа дайындық жасағыларың келе ме?
161.Себеп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсет
A) Тыңдаушы ықыласты болса, сөйлеуші шешен болады.
B) Дәметкеннің жүрегі тулап кетті, себебі келген адамды бірден таныды.
C) Сен хабарласпаған соң, мен де мазаламадым.
D) Телехабарда ән де, жыр да, кино да кезектесіп жүріп жатады.
E) Биыл қар аз болғандықтан, жер тез-ақ кепті.
162. Себеп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсет
A) Шәрбану далаға шығып еді, бірақ олар кетіп қалыпты.
B) Таныс болайық деген соң, мен де есімімді айттым.
C) Емтихандарды жақсы тапсырғандықтан, ағам жаңа телефон әперді.
D) Жандос үйге кіріп кеткенде, Асқар мен Ержан тыста қалды.
E) Жұмыс көп, бір тыным таппаймыз.
163. Себеп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсет
A) Берілген сұрақтың жауабын білмей, Асқар біраз уақыт үндемеді.
B) Үйімді қатты сағынғандықтан, ескі суреттерді парақтай бердім.
C) Есіктен кірген бойда бізді байқамаған соң, қайта шығып кетті.
D) Досымды көрсең, сәлем айтарсың.
E) Оқығаныңды еске сақтамайынша, кітап беттін жаппа.
164. Себеп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсет
A)Досым айтты екен деп, құр шабыла берме.
B) Ерлан ертелі-кеш тыным таппаған соң, әкесі баласына жаны ашыды.
C) Дәулет қатты шаршаса да, сыр бермейтін сабырлы жігіт екен.
D) Көктем келді, бірақ күн жылына қоймады.
E) Автобустың келгенін көре тұра, достарымды қимай қалдым.
165. Себеп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсет
A) Райханның қуанғаны сондай – орнынан қозғалғысы жоқ.
B) Егін піскен соң, диханшылар оны жинай бастады.
C) Су бетіне түскен күн сәулесі мың құбылып, жаныңды жадыратады.
D) Ақылбай, Ербол және Мағаш келді.
E) Ауыл жақын болғандықтан, жаяу жүріп кеттік.
166. Сөйлем ішіндегі толықтауышты көрсет
Ана баласын мейірлене иіскеді.
A) ана
B) баласын
C) мейірлене
D) иіскеді
167. Тура толықтауышты тіркестерді тап
A) кітап оқы
B) жіпті шират
C) сөзді ұқ
D) үйге кел
E) сіңліңмен таныстыр
168. Жанама толықтауышты тіркестерді көрсет
A) сен туралы білдім
B) көлікпен барарсың
C) жаттығуға келді
D) жаттығуды көшір
E) тамақ іш
169 Дара толықтауыш қатысқан сөйлемді көрсет
A) Ол көршісінен кілт алып келді.
B) Қаланың көркі – үлкен саябақ.
C) Жиналғандар – он бес.
D) Жүріңіз, төргі бөлмеге кірейік.
E) Отыз екіні он екіге бөлейік.
170. Күрделі толықтауышы бар сөйлемді көрсет
A) Отыз екіні он екіге бөлейік.
B) Жамал пешке от жағып, асты әзірлей бастады.
C) Ой, көп жаса!
D) Дина кітапты алды.
E) Сөзді жылдам жазу тәсілін стенография дейді.
171. Кезектес салалас сөйлемді тап
A) Әкем кейде көңілді жүреді, кейде ренжіп жүреді
B) Мен түні бойы емтиханға дайындалдым, сондықтан бүгін ертерек жатуым
керек.
C) Оның ұялғаны сонша, беті қып-қызыл болып кетті.
D) Сіз менің жалақымды беріңіз, әйтпесе сотқа шағынамын.
E) Ағам демалысқа ертең келеді, немесе айдың соңында біржола жұмысын
бітіріп келеді.
172. Кезектес салалас ....... жалғаулықтары арқылы жасалады.
A) немесе, не, әлде
B) мынадай, сонша , сондай
C) кейде, бірде, біресе
D) сол себепті, өйткені
E) дегенмен, бірақ, сонда да
173. Кезектес салалас құрмалас дегеніміз –
A) құрамындағы бөліктерінің біреуі басқаларының мазмұнын ашып тұратын салаластың түрі.
B) құрамындағы бөліктерінің баяндауыштары тұлғалас келіп, мағыналық жағынан бір сарындас болатын салаластың түрі.
C) құрамындағы бөліктері бір-біріне себеп-салдарлы қатынаста келетін салаластың түрі.
D) құрамындағы бөліктерде баяндалған іс -әрекет талғау мағынасында жұмсалып, солардың біреуі ғана орындалатынын білдіретін салаластың түрі.
E) құрамындағы бөліктері істің, әрекеттің кезектесіп, алмасып орындалатынын білдіретін салаластың түрі.
174. Кезектес салалас сөйлемді тап
A) Ағаш жоғары қарай өсе алмады, сонда да бұтақтары көп.
B) Мен түні бойы емтиханға дайындалдым, сондықтан бүгін ертерек жатуым
керек.
C) Ол екеуі біресе болмашы нәрсеге ұрысып қалады, біресе керемет достардай болып жүреді.
D) Оның ұялғаны сонша, беті қып-қызыл болып кетті.
E) Сіз менің жалақымды беріңіз, әйтпесе сотқа шағынамын.
175 Кезектес салалас сөйлемді тап
A) Сіз менің жалақымды беріңіз, әйтпесе сотқа шағынамын.
B) Біресе жаңбыр жауады, біресе долданған жел соғады
C) Айгүлдің қуанғаны сонша, алақанын шапалақтап жіберді.
D) Бүгін күн суық, сондықтан мектептерде 1 -11 сыныпқа дейін сабақ болмайды.
E) Күз келді де, күн суыта бастады.
176. Мезгiл пысықтауышты тап
A) дала жылынды
B) қалада оқиды
C) көңiлдi кеш болды
D) көптен берi сырласамыз
E) сылқ-сылқ күлдi
177. Пысықтауыш қатысып тұрған сөйлемдi көрсет
A) Балалар сурет салып отыр.
B) Қайрат баяндама дайындады.
C) Жарқын елжірей төмен қарады
D) Сейіт ұзын бойлы жігіт
E) Бұл екеуi көпке шейiн үнсiз келе жатты.
178. Қимыл-сын пысықтауышты тап
A) Асқар төрге қарай барды.
B) Әкем сөзiмдi үндемей отырып тыңдады.
C) Ерте тұрып, кеш жат.
D) Жарқын кеше үйiне барып қайтты.
E) Сен мұны қасақана iстедiң!
179. Мезгiл пысықтауышты тап
А) Көктемде күн ұзарады.
В) Еңбек етсең ерiнбей, тояды қарның тiленбей.
С) Көптен берi сырласпыз.
D) Армандарына жетiп, көңiлдерi бiр жайланды.
Е) Анасының тiлiн алмаған азапқа қалады.
180. Мақсат пысықтауышты тап
А) Саған қасақана істеген
В) Бұл жолы хат жазбаймын.
С) Жауын өршелене жауды.
D) Ұялғанынан қызарып кетті.
Е) Ертеде атам соғысқа барған.
181. «Жыл мезгілдері» тақырыбына қатысты толымды сөйлемді табыңыз
А) Бұл кезде баяу жел соғады.
В) Ерте жиналдық.
С) Былтыр бітірген.
Д) Бүрсігүні Ж.Аймауытов атындағы қазақ драма театрына барамыз.
Е) Жылдың соңында.
182. «Менің қалам» тақырыбына қатысты толымды сөйлемді табыңыз
А) Менің қаладағы үйім.
В) Пәтерім екі бөлмелі.
С) Қалам өзеннің оң жағасында орналасқан.
Д) Көп қабатты үй.
Е) Қаланың «Шығыс» ықшамауданы.
183. «Қазақстан табиғаты» тақырыбына қатысты толымды сөйлемді табыңыз
А) Таулары биік, айбынды.
В) Қазақстан – егемен мемлекет.
С) Тәуелсіз Қазақстан.
Д) Көшелері кең, таза.
Е) Мұнайға бай жер.
184. «Зимняя сессия длится четыре недели» деген сөйлемнің дұрыс аудармасын толымды сөйлем арқылы беріңіз
А) Төрт аптаға созылады.
В) Қысқы сессиядан кейін тәлімгерлер демалысқа шығады.
С) Қысқы сессиядағы емтихан.
Д) Қысқы сессиядан кейін мен үйге барып келемін.
Е) Қысқы сессия төрт аптаға созылады.
185. «Ш.Шокин – известный ученый» деген сөйлемнің дұрыс аудармасын толымды сөйлем арқылы беріңіз
А) Ш.Шөкин - белгілі ғалым
В) Ғалым Ш.Шөкин
С) Ш.Шөкин көрнекті ғалым болған.
Д) Ш.Шөкин - жерлес ғалым.
Е) Атақты ғалым Ш.Шөкин
186. «Каныш Сатпаев - видный ученый» деген сөйлемнің дұрыс аудармасын толымды сөйлем арқылы беріңіз
А) Қаныш Сәтбаев - көрнекті ғалым.
В) Ғалым Қаныш Сәтбаев.
С) Қаныш.Сәтбаев белгілі ғалым болған.
Д) Қаныш Сәтбаев - ғалым, біздің жерлесіміз.
Е) Атақты ғалым Қаныш Сәтбаев.
187. «Григорий Потанин – наш знаменитый земляк» деген сөйлемнің дұрыс аудармасын толымды сөйлем арқылы беріңіз
А) Григорий Потанин – біздің атақты жерлесіміз
В) Григорий Потанин – белгілі зерттеуші-ғалым
С) Григорий Потанин белгілі ғалым болған
Д) Атақты жерлесіміз Григорий Потанин
Е) Көрнекті ғалым Григорий Потанин
188. Пысықтауыш қызметін атқарып тұрған сөз қай сөйлемде?
А) Жиналыс ерте бітті.
В) Еріншектің ертеңі таусылмас.
С) Сендер барасыңдар ма?
Д) Мен сенімен келмекпін.
Е) Бала өте сүйкімді екен.
189. Сын-қимыл пысықтауышы қандай сұраққа жауап береді?
А) қалай? қайтіп?
В) неге? не үшін?
С) қашан? қашаннан бастап?
Д) қайда? қай?
Е) не себептен? неліктен?
190. Мезгіл пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз
А) Қыстыгүні күндер аязды болады.
В) Сіз домбыра тарта аласыз ба?
С) «Ақсу» станциясынан пойыз шықты
Д) Сен баратын театр алыс емес.
Е) Марат, жұмысты тез істе.
191. Мекен пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз
А) Әмбебаб дүкенінде бірінші қабаттан жоғары немен көтерілуге болады?
В) Бүрсігүні не істейсің?
С) Сәуле – шаштараз шебері.
Д) Сәнияның әкесі мүшел тойын «Әсем» кафесінде өткізіпті.
Е) Бүгін ауа райы өзгерді.
192. Қимыл-сын пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз:
А) Сіздің жолдасыңыз қатесіз дұрыс жаза ала ма?
В) Қазақ тілін қашаннан бері үйреніп жүрсіз?
С) Сыртта не бар?
Д) Бүгін таңертең ұшаққа мініп, жоғары көтерілдік.
Е) Әуелі нешінші жаттығуды орындадыңыз?
193. Мөлшерлік пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз
А) Самат аз сөйлей ме, көп сөйлей ме?
В) Келесі жазда менің де Таразға баратын ойым бар.
С) Қазір Алматыда не істеп жүрсіз?
Д) Түркістанға баруды әркім армандайды.
Е) Бүрсігүні емтихан тапсырамыз.
191. Пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз
А) Марат былтыр Медеу спорт кешеніне де барыпты.
В) Ол - өндірістің, ғылым мен мәдениеттің, өнердің ірі орталығы.
С) Астананың іргетасы қаланған.
Д) Қалаға ежелгі атауы берілді.
Е) Бұл қаланың миллионндай халқы бар.
192. Мақсат пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз
А) Мен әдейлеп келіп отырмын.
В) Сәкен алға бара жатыр.
С) Наташа қазақша әрен сөйлейді.
Д) Бәрі меніңше болады.
Е) Жаңа жылды біздің елімізде екі рет тойлайды.
193. Себеп-салдар пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз
А) Жұмыс текке тоқтап тұр.
В) Әдейлеп оған хат жазып отырмын.
С) Біз орысша шапшаң жазамыз.
Д) Мира артқа қарайды.
Е) Жаттығуды жазбаша орындаңыздар.
193. Мезгіл пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз
А) Күте тұрыңыз, оқытушы қазір келеді.
В) Осыншама қонақ келеді.
С) Сен ақырын сөйлейсің, ал мен қатты сөйлеймін.
Д) Сусынды аз-аздан ішсін.
Е) Босқа әуре болма.
195. Еркін сөз тіркесін табыңыз
А) Әдемі табиғат
В) Тайға таңба басқандай
С) D) Бір асым
Е) Қой аузынан шөп алмас
196.Еркін сөз тіркесін табыңыз
А) Баланың добы
В) Қас пен көздің арасы
С) Су жүрек
D) Жүрек жұтқан
Е) Шыбық тимей шыңқ етер
197.Еркін сөз тіркесін табыңыз
А) Торы ала ат
В) Тауы шағылды
С) Жұлдызы қарсы
D) Жағының кірішін ашпау
Е) Мұрттай ұшты
198.Еркін сөз тіркесін табыңыз
А) Басшының сөзі
В) Ескінің көзі
С) Мауқын басты
D) Жаны ұшты
Е) Төбесі көкке жетті
199.Еркін сөз тіркесін табыңыз
А) Менің еңбегім
В) Қоян жүрек
С) Қара басты
D) Қозы көш жер
Е) Ит арқасы қиянда
200.Еркін сөз тіркесін табыңыз
А) Туған жер
В) Әуселесін көру
С) Ақ бата
D) Көңілі тасу
Е) Бағына қарай
201.Еркін сөз тіркесін табыңыз
А) Соңғы сөз
В) Аяқ асты
С) Қоян қолтық
D) Тырнақ асты
Е) Арқасына аяздай бату
202.Еркін сөз тіркесін табыңыз
А) Ауыспалы кесте
В) Уайым жеу
С) Жүрегі шайылу
D) Бөрігін аспанға ату
Е) Ер мінезді
203.Еркін сөз тіркесін табыңыз
А) Күндердің күнінде
В) Айызы қану
С) Жіліктің майындай
D) Сақадай сай
Е) Арзан қол
204.Еркін сөз тіркесін табыңыз
А) Белгісіз жол
В) Ақ жол
С) Ардақты ана
D) Араға от салу
Е) Шоқ басқандай
205.Хабарлы сөйлемді табыңыз
А) Құнанбай осы үйде ешкімге қарамайды
В) Жақсы жолдасың бар шығар
С) Хабар ала алдың ба
D) Қош, қашан келмексің
Е) Әттең, біраз бөгеле тұрмайсыз ба
206.Хабарлы сөйлемді табыңыз
А) Сәске түсте әншілер жинала бастады
В) Ағаң қашан келмек
С) Қанша күннен бері жолдасыңдар
D) Шаршаған жоқсыз ба
Е) Сүйінші... Сүйінші
207.Хабарлы сөйлемді табыңыз
А) Темір газеттен өзінің суретін көрді
В) Бақытты бол
С) Жолдасыңмен таныстырмайсың ба
D) Неге кешіктіңдер
Е) Бар... Тез... Болыңдар...
208.Хабарлы сөйлемді табыңыз
А) Қарлы боран түні бойы тынбады
В) Бағың ашылсын
С) Қашан қонаққа келесіңдер
D) Мен берген кітап қайда
Е) Күн райы қалай
209.Хабарлы сөйлемді табыңыз
А) Жексенбі күндері киноға барып тұрамыз
В) Жексенбіде киноға барасыңдар ма
С) Саған қандай кино ұнайды
D) Бұл фильмді неше рет көрдің
Е) Алақай, киноға баратын болдық
210.Хабарлы сөйлемді табыңыз
А) Никотин темекі түтінімен бойға тарайды
В) Темекі тартуға қалайсың
С) Студенттер аудиторияда отыр ма
D) Бүгін неше сабақ
Е) Құстар жылы жаққа ұшып кеткелі қашан
211.Хабарлы сөйлемді табыңыз
А) Сырым емтиханды беске тапсырды
В) Қазақстан жасасын
С) Оқы, түсініп оқы
D) Кел, мен көрсетейін
Е) Саған да көрсетсем бе екен
212.Хабарлы сөйлемді табыңыз
А) Ағам әскери мектепке түспек
В) Алақай, емтиханды тапсырдым
С) Бәлі, сен әскери мектепте оқисың ба
D) Аға, маған есеп шығарып беріңізші
Е) Келіңіз
213.Хабарлы сөйлемді табыңыз
А) Кеше досымның үйінде қонақта болдым
В) Немене, риза емеспісің
С) Амал қанша, осылай болды
D) Алма, алманы әкел
Е) Мүмкін, сәл кідіре тұрасыз
214.Хабарлы сөйлемді табыңыз
А) Ақнұр бүгінгі газеттерді қарап шықты
В) Батыр жүрек мені алдады ма
С) Жазғы демалыс неше айға созылады
D) Кет... Көрінбе
Е) Түу, өткен істі сөз қылмашы
215.Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
А) Сайлау қанша ақылдымын десе де, осыдан құтыла алмады
В) Сәуле күндегі әдетінше ерте тұрды да, сабаққа кетті
С) Жақсы үйге, жақсы орынға жатқым келді
D) Жақсы оқысаң, ата–анаң қуанышқа кенеледі
Е) Бүгін қонаққа барасың ба, әлде үйде боласың ба
216.Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
А) Ол өлең айтайын деп еді, дауысы шықпай қалды
В) Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол ізде
С) Дәркембайдың жүрісі тығыз екен, шешінбеді
D) Бұл кеште я күй орындалар, я ән әйтылар
Е) Істің аяғы тәтті болу үшін, басы қатты болу керек
217.Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
А) Осынша әзірлігі бола тұра, ол сұраққа жауап бере алмады
В) Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін
С) Егер халқың бақытты болса, сен де бақыттысың
D) Көзі күлімдеп, екі беті қызарып, досым кіріп келді
Е) Қар суы да, жаңбыр суы да – жер ырысы
218.Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
А) Жел саябырлаған сияқты, - екпіні әлі қатты
В) Жүрісіміз кейде бүлкіл, кейде аяң
С) Қызыл, жасыл жапырақтар түсіп жатыр
D) Ол кісі төмен кетті, мен жоғары кеттім
Е) Күн батты, айналаны қара көлеңке басты
219.Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
А) Сен жақсы жігітсің, бірақ оңай ашуланасың
В) Іс бітті – қу кетті
С) Оның өлеңінің әсер еткені сонша – бәрі сілтідей тынды
D) Жүрген жерін білетін шығар, өйткені ол жаяу келді
Е) Бұл жерде я сен тұрарсың, я мен тұрармын
220.Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
А) Беті ажарсыз, жаны сұлу
В) Саған айтарым сол: мен осында қаламын
С) Машина жүрісін бірде шапшаңдатады, бірде баяулатады
D) Райханның зәресі ұшқаны сондай – үні шықпай қалды
Е) Қатар–қатар тас қойдым, жирен атты бос қойдым
221.Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
А) Қаланың көлемі үлкен болғанмен, көп қабатты үйлер сирек
В) Шытырлап тұрған қурай лап етті – қара түтін бұрқ етті
С) Көшенің арғы шетінде дәріхана, дүкен орналасқан
D) Көктем айларында біресе жаңбыр, біресе қар жауады
Е) Қоңырау соғылып еді, студенттер де орындарынан тұрды
222.Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
А) Бас болмақ оңай – бастамақ қиын
В) Еңбек қылмай тапқан мал дәулет болмас: қардың суы секілді тез суалар
С) Жиналыстың аяқталғанын күтпестен, Ермек рұқсатсыз шығып кетті
D) Ақыл айтсаң, тыңдар құлаққа айт
Е) Әйгерім әнін үзгенше, Абай қозғалмады
223.Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
А) Ағаң да алдыңнан шықпақшы еді, бірақ қолы тимеді
В) Мұғалім де, инженер де осы үйден табылады
С) Абай үйге кірді де, отырғандарға жағалай сәлем берді
D) Тыңдаушы ықыласты болса, сөйлеуші шешен болады
Е) Шәрбану далаға шыққанша, олар кетіп қалыпты
224.Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
А) Мен үндемедім, бірақ өз пікірімде қалдым
В) Еңбек адамды көрікті етеді және тынысты тазартады
С) Жақсының жақсылығын айт, нұры тасысын
D) Ұстаз кірді, сабақ басталды
Е) Айтқандарың жаққан соң, алыс–жақын тыңдайды
225. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
A) Маған олар я жетер, я жетпес.
B) Абай Ерболдың ақындығын бұрын да білуші еді, бірақ көңіл аудармаған.
C) Қар жауса да, тоңбайды бай баласы.
D) Мен үндемедім, бірақ өз пікірімде қалдым.
E) Бас болмақ оңай, - бастамақ қиын.
226. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
A) Бүгін не қар жауады, не боран болады.
B) Еңбек баланы мықты етеді.
C) Тыңдаушы ықыласты болса, сөйлеуші шешен болады.
D) Әбіш келгелі, ауылдың жастары осы үйден шықпайтын болды.
E) Еңбек етсең, міндет етпе.
227. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
A) Әлде мұның даусын өзеннің күркірі естіртпейді, әлде жұмбақты қыз әдейі айтпайды.
B) Ойын аяқталды, бірақ көрермендер асықпады.
C) Балуандығы асқан соң, Нарқыз атанған.
D) Ол келсе, сен кетіп қалыпсың.
E) Өзіммен бірге өлмесін өлеңім деп.
228. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
A) Күндіз олар не өздеріне жем іздейді, не өздері жем болмауды ойлайды.
B) Шаршап келгендіктен, жөнді сөйлеспеді.
C) Бірлік болмай, тірлік болмас.
D) Ауа райы бұлыңғыр болғандықтан, бөлме іші қараңғы тартып тұр.
E) Бүркіт қартайса, тышқаншыл болады.
229. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
A) Қазір я таң атқанша отырып ән айтатын сауық жоқ, я көңіл көтеретін той-домалақ жоқ.
B) Ексең егін, ішерсің тегін.
C) Ел орынға отыра, бір топ дам үйге кірді.
D) Еңбек – ана, білім - қазына.
E) Ұзақ сапар шеккелі, мақсатқа осы жеткенім.
230. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
A) Оған бұл хабар мезгілінде я жетер, я жетпес.
B) Абай араларынан кетісімен, ұлықтың бұйрығы елген жайылды.
C) Тыңдаушы ықыласты болса, сөйлеуші шешен болады.
D) Ол жұмыстан келген соң, бүгінгі газеттерді қарап шықты.
E) Есік сықыр етіп ашылғанда, таныс адамның жүзі көрінді.
231. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
A) Маған олар я жетер, я жетпес еді .
B) Өлең жазуға ыңғайландым, бірақ шабытым келмеді.
C) Тыңдаушы ықыласты болса, сөйлеуші шешен болады.
D) Ол жұмыстан келген соң, бүгінгі газеттерді қарап шықты.
E) Абай араларынан кетісімен, ұлықтың бұйрығы елген жайылды.
232. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
A) Я мен кетермін, я сен кетерсің.
B) Сабақ аяқталды, студенттер де үзіліске шықты.
C) Жамал пешке от жағып, асты әзірлей бастады.
D) Жұмыс көп болғалы, демалысқа шықпадым.
E) Жел соқты, бірақ жаңбыр жаумады.
233. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
A) Не мен түсінбей тұрмын, не сенің мені түсінгің келмей тұр.
B) Алтын көрсе, періште жолдан таяды.
C) Көлік болды да, ауылға жетіп қалдық.
D) Жаңбыр жауып, күн суық болды.
E) Өзеннің суы тайыз болғанымен, жағасы тік.
234. Талғаулы салалас құрмалас сөйлемді табыңыз
A) Бұл істің шындығын не көзімен көрген айтар, не құлағымен естіген айтар.
B) Жалқау үйге де, түзге де сыймайды.
С) Аспан шайдай ашылып, күн шуағын төгіп тұр.
D) Жаңбыр жауып, күн суық болды.
E) Тыңда, дала, Жамбылды.
235. Пысықтауыш қызметін атқарып тұрған сөз қай сөйлемде?
А) Еріншектің ертеңі таусылмас.
В) Жиналыс ерте бітті.
С) Сендер барасыңдар ма?
Д) Мен сенімен келмекпін.
Е) Бала өте сүйкімді екен.
236. Сын-қимыл пысықтауышы қандай сұраққа жауап береді?
А) қалай? қайтіп?
В) неге? не үшін?
С) қашан? қашаннан бастап?
Д) қайда? қай?
Е) не себептен? неліктен?
237. Мезгіл пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз
А) Қыстыгүні күндер аязды болады.
В) Сіз домбыра тарта аласыз ба?
С) «Ақсу» станциясынан пойыз шықты
Д) Сен баратын театр алыс емес.
Е) Марат, жұмысты тез істе.
238. Мекен пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз
А) Әмбебаб дүкенінде бірінші қабаттан жоғары немен көтерілуге болады?
В) Бүрсігүні не істейсің?
С) Сәуле – шаштараз шебері.
Д) Сәнияның әкесі мүшел тойын «Әсем» кафесінде өткізіпті.
Е) Бүгін ауа райы өзгерді.
239. Қимыл-сын пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз:
А) Сыртта не бар?
В) Қазақ тілін қашаннан бері үйреніп жүрсіз?
С) Сіздің жолдасыңыз қатесіз дұрыс жаза ала ма?
Д) Бүгін таңертең ұшаққа мініп, жоғары көтерілдік.
Е) Әуелі нешінші жаттығуды орындадыңыз?
240. Мөлшерлік пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз
А) Түркістанға баруды әркім армандайды.
В) Келесі жазда менің де Таразға баратын ойым бар.
С) Қазір Алматыда не істеп жүрсіз?
Д) Самат аз сөйлей ме, көп сөйлей ме?
Е) Бүрсігүні емтихан тапсырамыз.
241. Пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз
А) Бұл қаланың миллионндай халқы бар.
В) Ол - өндірістің, ғылым мен мәдениеттің, өнердің ірі орталығы.
С) Астананың іргетасы қаланған.
Д) Қалаға ежелгі атауы берілді.
Е) Марат былтыр Медеу спорт кешеніне де барыпты.
242. Мақсат пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз:
А) Жаңа жылды біздің елімізде екі рет тойлайды.
В) Сәкен алға бара жатыр.
С) Наташа қазақша әрен сөйлейді.
Д) Бәрі меніңше болады.
Е) Мен әдейлеп келіп отырмын.
243. Себеп-салдар пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз:
А) Жұмыс текке тоқтап тұр.
В) Әдейлеп оған хат жазып отырмын.
С) Біз орысша шапшаң жазамыз.
Д) Мира артқа қарайды.
Е) Жаттығуды жазбаша орындаңыздар.
244. Мезгіл пысықтауышы бар сөйлемді көрсетіңіз:
А) Сен ақырын сөйлейсің, ал мен қатты сөйлеймін.
В) Осыншама қонақ келеді.
С) Күте тұрыңыз, оқытушы қазір келеді.
Д) Сусынды аз-аздан ішсін.
Е) Босқа әуре болма.
245. Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.
А) Қүн сайын бір жаңалық болады, бірақ оған ешкім таң қалмайды.
В) Олар кеше келгенімен, ешкіммен жолыға қойған жоқ.
С) Сергей бүгін келе алмайды, өйткені ауырып қалды.
Д) Уақытым болса, театрға бармақпын.
Е) Қыс келді де, қар жауа бастады.
246. Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.
А) Қуат үйге кіргенде, Асқар екеуіміз тыста қалдық.
В) Бірлік болмай, тірлік болмас.
С) Гүлсая келгенше, үйде отырдық.
Д) Көп сөз айтылса да, шешім қабылданбады.
Е) Жаз шықты, күн жылынды.
247. Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.
А) Қүн сайын бір жаңалық болады, бірақ оған ешкім таң қалмайды.
В) Олар кеше келгенімен, ешкіммен жолыға қойған жоқ.
С) Сергей бүгін келе алмайды, өйткені ауырып қалды.
Д) Біресе жаңбыр, біресе қар жауады.
Е) Сағат сегізде шықсам, сабаққа үлгеремін
248.Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.
А) Қашан басы жерге тигенше, ел жұмысын ойларды.
В) Жанпейіс үйге кіріп кеткенде, Асқар мен Ержан тыста қалды.
С) Іші-бауыры елжіреп, сорлы шеше балапанын қорғайды.
Д) Қасында бөтен адам болғандықтан, Абай үндемеді.
Е) Күн жылынса, көк те шыға бастайды.
249. Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.
А) Арман келмесе де, жұмыс бітті.
В) Мұрат үйге келсе, қонақтар күтіп отыр екен.
С) Не мен барайын, не сен бара ғой.
Д) Бірге барар едім, бірақ уақытым жоқ.
Е) Қалжың-күлкі болса, көңілді отырамыз.
250. Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.
А) Қар жауды, сықыр-сықыр етіп қыс келді.
В) Егер сен оқымасаң, білімді бола алмайсың.
С) Тез жүрсе де, пойызға үлгермеді.
Д) Сенімен барар едім, бірақ уақытым жоқ.
Е) Ауыл қыстауға көшкенде, ол қалаға кетіп еді.
251. Шартты бағыныңқылы сабақтасты көрсетіңіз.
А) Ол біресе озып кетеді, біресе қалып қояды.
В) Мен саған сенбесем, бұл сырды саған айтпас едім.
С) Саян уақытында келмеді, сондықтан біз пойызға үлгермедік..
Д) Жаңбыр жауып тұрса да, біз далаға шықтық.
Е) Боран болғандықтан, түк көрінбейді.
252. Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.
А) Сабырлы болсаң - озарсың, сабырсыз болсаң - тозарсың.
В) Оның құр мақтанғаны болмаса, қолынан ештеңе келмейді.
С) Істің аяғы тәтті болу үшін, басы қатты болуы керек.
Д) Сара оны тыңдап, айтқанын істеді.
Е) Аялдама үйден алыстау болса да, автобусқа үлгердім.