Filosofiya 10-tema seminar prezentaciya
.pdf
QÁDIRIYATLARDÍŃ EŃ
ULÍWMALASTIRÍLǴAN KLASSIFIKACIYASÍ
Ólshemler |
Qádiriyatlar bolıwı múmkin |
Ózlestiriw obyekti |
Materiallıq hám mánawiy-morallıq |
Obyekttiń predmeti |
Sociallıq-siyasiy, ekonomikalıq hám morallıq |
hám mazmunı |
|
Ózlestiriw subyekti |
|
Jámiyet, klasslar hám sociallıq toparlar |
|
|
qádiriyatları |
Ózlestiriw maqseti |
Egoistik hám al`truistik |
Ulıwmalastırıw |
Konkret hám abstrakt |
dárejesi |
|
|
|
Kórinis tabıw usılı |
Turaqlı hám situaciyaga kóre |
Insan iskerligi roli |
Terminal hám instrumental |
Insan iskerligi |
Biliw hám predmetli-ózgertiwshi (dóretiwshilik, |
mazmunı |
estetikalıq, ilimiy, diniy hám t.b.) |
Tiyislilik |
|
individual (yaki shaxsıy), toparlıq, jámáátlik, |
|
|
sociallıq, milliy, ulıwmaadamzatlıq |
|
|
Topar hám jámiyet |
Unamlı hám unamsız |
múnásebeti |
|
QÁDIRIYATLAR KLASSIFIKACIYASÍ
(M.ROKICH)
terminal (yaki qádiriyatmaqsetler)
Insannıń
barlıq
qádiriyatları
instrumental (yaki qádiriyatlarusıllar)
QÁDIRIYATLAR KLASSIFIKACIYASÍ
Alım |
|
Qádiriyatlar |
|
|
|
|
|
V.P. |
Mánawiy |
Tálim, iskusstvo hám ilim |
|
Tugarinov |
|
|
|
Sociallıq-siyasiy |
Ádalat, erk, teńlik hám biradarlıq |
||
|
|||
|
|
|
|
|
Materiallıq |
Hár qıylı materiallıq námetler, texnika |
|
|
|
|
|
V.F. |
Materiallıq |
Miynet quralları hám orınlaw usılları |
|
Serjantov |
|
|
|
Mánawiy |
siyasiy, morallıq, etikalıq, diniy, huqıqıy hám |
||
|
|||
|
|
filosofiyalıq |
|
|
|
|
|
|
Bolmıs |
Joqarı, ózin júzege shıǵaratuǵın adamnıń ózine |
|
A. Maslou |
(B-qádiriyatlar) |
tán ózgeshelikleri (gózzallıq, mexribanlıq, |
|
|
|
haqıyqat, ápiwayılıq, ózine tánlik, ádalat hám |
|
|
|
basqalar) |
|
|
|
|
|
|
defitsit (taqchil) |
Qanaatlanbaǵan talaptı qánaatlandırıwǵa |
|
|
(D-qádiriyatlar) |
qaratılǵan pás (uyqı, qáwipsizlik, ǵárezlilik, |
|
|
|
qáterjamlıq hám basqalar) |
|
|
|
|
Qádiriyatlar sistemasındaǵı insan múnásebetleri (Y.Gudechek)
•belsendi, ol usı sistemanıń joqarı dárejedegi internalizaciyasında ańlatıladı;
•konformal, yaǵnıy sırtqı tárepten qabıllanǵan, lekin áyne payıtta adam ózin usı qádiriyatlar sisteması menen identifikaciyalamaydı;
•indifferenet, bul usı sistemaǵa biypárwalıq hám sistemaǵa absolyut qızıǵıwshılıqtıń joqlıǵınan ibarat;
•narazılıq yaki biykarlaw, bul sistemaǵa kritikalıq múnásebette bolıw hám qaralawda kórinis tabadı;
•oppoziciya, bul sistema menen ishki hám sırtqı qarama-qarsılıqlarda ózin kórsetedi.
SHAŃARAQTÍŃ QÁDIRIYATLÍQ
ASPEKTLERI
Jámiyet
sankciyası
|
|
Qanlas- |
|
Kúndelikli turmıstıń |
|
Óz-ara ádep-ikramlılıq |
Neke |
|
|
|
|||
|
|
tuwısqanshılıq |
|
ulıwmalıġı |
|
juwapkershilik |
|
|
|
|
|
|
|
Shańaraq negizleri
|
|
|
Shańaraq funkciyaları |
|
|
|||
Shańaraq |
|
|
•Reproduktivlik; |
|||||
|
|
|
|
|
|
•Tárbiyalıq; |
||
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
•Xojalıq-turmıslıq; |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
• |
promiskuitet; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
•Rekreativlik; |
||
|
Neke-shańaraq |
|
||||||
|
|
• |
toparlıq neke; |
|
|
•Psixologiyalıq qorġaw |
||
|
|
|
|
|
|
|||
|
múnásibetlerinińg |
|
• |
poligamiyalı |
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
tariyxıy formaları |
|
|
shańaraq; |
|
|
|
|
|
|
• |
monogamiyalı- |
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
patriarxal neke |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
SHAŃARAQ…
SHAŃARAQ
•nekege yáki tuwılǵanlıqqa tiykarlanǵan kishi topar.
•Onıń aǵzaları xojalıqtıń birligi, óz-ara járdemi hám ruwxıy juwapkershiligi menen bir-birine baylanısqan.
SHAŃARAQ
•hár bir xalıqtıń, millettiń dawamıylıǵın saqlawshı, milliy qádiriyatlardıń rawajlanıwın támiyinlewshi muqaddes dárgay.
