Добавил:
Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
REFERAT KURS JUMISI / Tuwiw u'i jumisin avtomatlastiriw Poliklinika-1.docx
Скачиваний:
4
Добавлен:
27.11.2023
Размер:
206.24 Кб
Скачать

II. “tuwiw u’yi jumisin avtomatlastiriw” web sayti'n islep shi'g'I'w

Sayt strukturasin islep shig’iwda HTML belgilew tilinin’ 5 – klassifikatsiyasinan paydalang’an halda islep shig’amiz. HTML 5 tin’ sintaksisinde ko’plegen o’zgeshelikleri bar, yag’niy aytqanda aldin dokumenttin’ klassifikatsiyasin tanitiw ushin HTML 4 te:

<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/loose.dtd">

uzin shubay sintaksisten paydalanatin bolsaq endi HTML 5 te bul sintaksis:

<!DOCTYPE html>

bul ju’da’ an’sat ha’m qisqa bolip yadlap qaliwg’a ju’da’ qolayli. Ha’mde kodirovkasin ko’rsetiw sintaksisi de ju’da’ a’piwayilasqan bolip HTML 4 te:

<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8">

bolsa HTML 5 te:

<meta charset="utf-8">

qisqa sintaksisine iye bolg’an. Demek HTML 5 strukturasi to’mendegishe:

<!DOCTYPE html>

<html>

<head>

<meta charset="UTF-8">

<title>Dokument</title>

</head>

<body>

</body>

</html>

Avtomatlastiriw degennen tu’sinikli bolsa kerek demek biz saytimizdi jaratiwda PHP programmalastiriw tili ha’m MySQL mag’liwmatlar bazasi menen paydalanamiz. PHP web-programmalasitiriw tilinen paydalanamiz. PHP (Hypertext: Preprotsessor (Gipertekst: Preprotsessori)) 1995 jil payda bolip ol en’ dinamikaliq quramali avtomatlasqan saytlardi jaratiw ushin mo’lsherlengen. Onin’ sintaksisi C tiline tiykarlang’an bolip esaplanadi. Onin’ algoritimi <?php algoritm ?> ishine jaziladi. MySQL mag’liwmatlar bazasi bul mag’liwmattilardi saqlaw ushin arnalg’an bolip esaplanadi. Bul bizge kerekli bolg’an eki a’hmiyetli quralimizdi isletiwde biz a’wele server kerek boladi. Biz saytimizdi toliq jaratip bolaman degenshe oni internettegi serverlerge jaylastira almaymiz sebebi jan’adan fayl jaratqanda, fayldi o’zgertkende ya’ki o’shirgende qayta-qayta serverge mu’ra’ja’t etiw maqsetke muwapiq emes sonin’ ushin PHP ha’m MySQL menen isleskende arnawli local server programmasinan paydalanamiz. Bunday programmalardin’ ju’da’ tu’ri ko’p biz paydalaniwshilar arasinda en’ ko’p tarqalg’an Denwer da’stu’rinen paydalanamiz.

Demek saytimiz tuwiw u’yine tiyisli bolsa onda 2 bo’limnen iba’rat boladi. Ambulator ha’m Statsionar. Ambulator – bug’an ele bosanbag’an ha’mila’dar a’yeller kiredi. Statsionar – bug’an bolsa tuwg’an a’yel, balasi ha’m o’mirlik joldasi kiredi. Saytimizdin’ bas beti to’mendegi ko’riniske iye boldi:

Index.php faylimiz to’mendegishe boldi:

<!doctype html>

<html>

<head>

<meta charset="utf-8">

<title>Bas bet</title>

<link rel="stylesheet" href="css/style.css" type="text/css">

</head>

<body>

<div id="wrapper">

<?php include("blocks/header.php"); ?>

<div id="wrapper2">

<?php include("blocks/nav.php"); ?>

<div id="article"></div>

</div>

<?php include("blocks/footer.php"); ?>

</div>

</body>

</html>

ambulator.php – bul to’mendegi ko’riniske iye boldi:

Ambulator.php faylimizdin’ quramin ko’remiz:

<?php

include ("blocks/db.php");

if (isset($_GET['cat'])) {$cat = $_GET['cat']; if (($cat > 2)||($cat <= 0)) {exit("Siz notog'ri parametr kiritdingiz!");}} else {exit("Web varaqni ochish uchun kerakli bo'lgan parametrlar topilmadi!");}

if (isset($_GET['id'])) {$id = $_GET['id']; if (($id > 9)||($id <= 0)) {exit("Siz notog'ri parametr kiritdingiz!");}} else {exit("Web varaqni ochish uchun kerakli bo'lgan parametrlar topilmadi!");}

$result_t = mysql_query ("SELECT title FROM categories WHERE id='$cat'",$db);

$myrow_t = mysql_fetch_array ($result_t);

?>

<!doctype html>

<html>

<head>

<meta charset="utf-8">

<title><?php echo "№ $id - поликлиника"; ?></title>

<link rel="stylesheet" href="css/style.css" type="text/css">

</head>

<body>

<div id="wrapper">

<?php include("blocks/header.php"); ?>

<div id="wrapper2">

<?php include("blocks/nav.php"); ?>

<div id="article">

<?php

$result = mysql_query ("SELECT id,name,surename,patronym FROM ambulator WHERE policlinica='$id'",$db);

if (!$result)

{

echo "<p>Qanday da sebepler menen bazag'a zapros barmay qaldi (zapros sintaksisinde qa'telik bar).<br>

<strong>Qa'telik kodi:</strong></p>";

exit(mysql_error());

}

else

{

if (mysql_num_rows ($result) > 0)

{

$myrow = mysql_fetch_array ($result);

do

{

printf ("<p><a href='view_patient.php?cat=%s&id=%s'>%s %s %s</a></p>", $cat, $myrow["id"], $myrow["surename"], $myrow["name"], $myrow["patronym"]);

}

while ($myrow = mysql_fetch_array ($result));

}

else

{

echo "<p>Ko'rsetilgen jo'nelis boyinsha mag'luwmat joq.</p>";

}

}

?>

</div>

</div>

<?php include("blocks/footer.php"); ?>

</div>

</body>

</html>

Biz ambulator bo’limine o’tkende No’kis qalasindag’i 9 poliklinikani shig’arip beredi. Sodan qa’legen poliklinikag’a o’tsek sol poliklinikag’a tiyisli adamlardi shig’arip beredi. Misal retinde № 1 – poliklinikani tan’laymiz:

view_cat.php din’ ko’rinisi:

view_cat.php faylimizdin’ qurami:

<?php

include ("blocks/db.php");

if (isset($_GET['cat'])) {$cat = $_GET['cat']; if (($cat > 2)||($cat <= 0)) {exit("Siz notog'ri parametr kiritdingiz!");}} else {exit("Web varaqni ochish uchun kerakli bo'lgan parametrlar topilmadi!");}

$result_t = mysql_query ("SELECT title FROM categories WHERE id='$cat'",$db);

$myrow_t = mysql_fetch_array ($result_t);

?>

<!doctype html>

<html>

<head>

<meta charset="utf-8">

<title><?php echo $myrow_t["title"]; ?></title>

<link rel="stylesheet" href="css/style.css" type="text/css">

</head>

<body>

<div id="wrapper">

<?php include("blocks/header.php"); ?>

<div id="wrapper2">

<?php include("blocks/nav.php"); ?>

<div id="article">

<?php

if ($cat == 1)

{

for ($i = 1; $i <= 9; $i++)

{

printf ("<p><a href='ambulator.php?cat=%s&id=%s'>№ %s - поликлиника</a></p>", $cat, $i, $i);

}

}

if ($cat == 2)

{

$result = mysql_query ("SELECT id,name,surename,patronym FROM statsionar",$db);

if (!$result)

{

echo "<p>Qanday da sebepler menen bazag'a zapros barmay qaldi (zapros sintaksisinde qa'telik bar).<br>

<strong>Qa'telik kodi:</strong></p>";

exit(mysql_error());

}

else

{

if (mysql_num_rows ($result) > 0)

{

$myrow = mysql_fetch_array ($result);

do

{

printf ("<p><a href='view_patient.php?cat=%s&id=%s'>%s %s %s</a></p>", $cat, $myrow["id"], $myrow["surename"], $myrow["name"], $myrow["patronym"]);

}

while ($myrow = mysql_fetch_array ($result));

}

else

{

echo "<p>Ko'rsetilgen jo'nelis boyinsha mag'luwmat joq.</p>";

}

}

}

?>

</div>

</div>

<?php include("blocks/footer.php"); ?>

</div>

</body>

</html>

1 – biymarg’a kirsek bizge onin’ dokumentlerin shig’arip beredi.

view_patient.php din’ ko’rinisi:

view_patient.php faylimizdin’ qurami:

<?php

include ("blocks/db.php");

if (isset($_GET['cat'])) {$cat = $_GET['cat']; if (($cat > 2)||($cat <= 0)) {exit("Siz notog'ri parametr kiritdingiz!");}} else {exit("Web varaqni ochish uchun kerakli bo'lgan parametrlar topilmadi!");}

if (isset($_GET['id'])) {$id = $_GET['id']; if ($id <= 0) {exit("Siz notog'ri parametr kiritdingiz!");}} else {exit("Web varaqni ochish uchun kerakli bo'lgan parametrlar topilmadi!");}

if ($cat == 1)

{

$result_t = mysql_query ("SELECT name,surename,patronym FROM ambulator WHERE id='$id'",$db);

$myrow_t = mysql_fetch_array ($result_t);

}

if ($cat == 2)

{

$result_t = mysql_query ("SELECT name,surename,patronym FROM statsionar WHERE id='$id'",$db);

$myrow_t = mysql_fetch_array ($result_t);

}

?>

<!doctype html>

<html>

<head>

<meta charset="utf-8">

<title><?php echo $myrow_t["surename"]." ".$myrow_t["name"]." ".$myrow_t["patronym"]; ?></title>

<link rel="stylesheet" href="css/style.css" type="text/css">

</head>

<body>

<div id="wrapper">

<?php include("blocks/header.php"); ?>

<div id="wrapper2">

<?php include("blocks/nav.php"); ?>

<div id="article">

<?php

$result2 = mysql_query ("SELECT id,title,num FROM doc_titles WHERE cat='$cat'",$db);

if (!$result2)

{

echo "<p>Qanday da sebepler menen bazag'a zapros barmay qaldi (zapros sintaksisinde qa'telik bar).<br>

<strong>Qa'telik kodi:</strong></p>";

exit(mysql_error());

}

else

{

if (mysql_num_rows ($result2) > 0)

{

$num = 0;

$myrow2 = mysql_fetch_array ($result2);

do

{

$num++;

printf ("<p>%s. <a href='documents/ambulator/doc-%s.php?cat=%s&id=%s'>%s (%s)</a></p>",$num,$num,$id,$myrow2["id"],$myrow2["title"],$myrow2["num"]);

}

while ($myrow2 = mysql_fetch_array ($result2));

}

else

{

echo "<p>Ko'rsetilgen jo'nelis boyinsha mag'luwmat joq.</p>";

}

}

?>

</div>

</div>

<?php include("blocks/footer.php"); ?>

</div>

</body>

</html>

Bul jerden kerekli qa’legen dokumentti saylap oqip ko’riw mu’mkin. 1 – document ko’rinisi:

dok-1.php din’ ko’rinisi:

Sayttn’ barliq jerlerinde ushirasatin jerlerin blok qilip bo’lip qoyg’anbiz onin’ sebebi sayttin’ barliq jerinde birdey ushirasatin jerlerin o’z aldina bir fayl qilip alsaq onda oni tiyisli jerine PHP arqali jalg’ap qoyiwimiz jetkilikli. Bizdin’ jag’dayda sayt shapkasi, navigatsiya ha’m sayttin’ to’mengi bo’legi. Bul bizge orindi tejew imka’niyatin beredi:

Bloklarg’a bo’lingen ko’rinisi:

db.php – bul sayttimizdin’ mag’liwmatlar bazasina jalg’aniwi:

<?php

$db = mysql_connect ("localhost","paydalaniwshi_ati","parol");

mysql_select_db ("baza_ati",$db);

?>

header.php – bul saytimizdin’ shapkasi esaplanadi:

<div id="header"></div>

nav.php – bul saytimizdin’ navigatsiyasi esaplanadi:

<div id="nav">

<div class="nav_wrap">

<div class="nav_head">Булимлар</div>

<?php

include ("db.php");

$result_nav = mysql_query ("SELECT id,title FROM categories",$db);

if (!$result_nav)

{

echo "<p>Qanday da sebepler menen bazag'a zapros barmay qaldi (zapros sintaksisinde qa'telik bar).<br>

<strong>Qa'telik kodi:</strong></p>";

exit(mysql_error());

}

else

{

if (mysql_num_rows ($result_nav) > 0)

{

$myrow_nav = mysql_fetch_array ($result_nav);

do

{

printf ("<a href='http://medical/view_cat.php?cat=%s' class='nav_vyb'>%s</a>", $myrow_nav['id'], $myrow_nav['title']);

}

while ($myrow_nav = mysql_fetch_array ($result_nav));

}

else

{

echo "<p>Ko'rsetilgen jo'nelis boyinsha mag'luwmat joq.</p>";

}

}

?>

</div>

</div>

footer.php – bul saytimizdin’ to’mengi bo’legi:

<div id="footer"></div>

Usi menen saytimizdin’ strukturasinda du’zip shiqtiq. Endi onin’ dizayninin’ quramin keltirip o’tsek:

style.css faylimizdin’ qurami:

@charset "utf-8";

body {

margin:0;

padding:0;

font:12px arial;

}

#wrapper {

margin:0 auto;

border-right:1px solid #000000;

border-left:1px solid #000000;

}

#header {

width:100%;

height:160px;

background-color:#1ABC9C;

}

#nav {

width:240px;

background-color:#ECF0F1;

flex-shrink:0;

border-right:1px solid #000000;

}

#article {

flex-grow:1;

background-color:#ECF0F1;

padding:15px;

}

#wrapper2 {

display:flex;

}

#footer {

width:100%;

height:160px;

background-color:#2C3E50;

}

.nav_wrap {

width:180px;

margin:20px auto;

border:3px solid #2980B9;

}

.nav_head {

text-align:center;

padding:5px;

background-color:#2980B9;

font-size:15px;

color:#CBE0EE;

}

a.nav_vyb {

display:block;

padding:5px;

background-color:#3498DB;

text-decoration:none;

font-size:13px;

color:#CBE0EE;

text-align:center;

}

a.nav_vyb:hover {

background-color:#7FC2EE;

}

#doc_t {

margin-left:auto;

margin-right:auto;

width:700px;

text-align:center;

color:#B823D9;

margin-top:20px;

margin-bottom:40px;

}

.doc_t {

margin-left:auto;

margin-right:auto;

width:700px;

text-align:center;

color:#B823D9;

margin-top:20px;

margin-bottom:-20px;

}

.doc_t2 {

margin-left:auto;

margin-right:auto;

width:700px;

text-align:center;

color:#B823D9;

margin-top:20px;

margin-bottom:50px;

}

#doc2_table,td {

border-collapse:collapse;

border:1px solid #424242;

}

#doc2_table td {

padding:10px;

}

#doc2_table {

margin:30px auto 15px auto;

}

#doc3_table,th,td {

border:1px solid #424242;

border-collapse:collapse;

}

#doc3_table td {

text-align:center;

}

#doc3_table td {

padding:10px;

}

#doc4_table,td,th {

border:1px solid #424242;

border-collapse:collapse;

padding:5px;

}

#doc4_table {

margin:20px auto;

}

.doc5_table,th,td {

border:1px solid #424242;

border-collapse:collapse;

}

.doc5_table {

margin:20px auto;

}

.doc5_table td {

text-align:center;

}

#doc6_table,th,td {

border:1px solid #424242;

border-collapse:collapse;

}

#doc6_table, #doc9_table, .doc10_table, #doc12_table, #doc14_table, #doc18_table, #doc20_table, #doc22_table {

margin:20px auto;

}

#doc6_table td {

text-align:center;

}

h3 {

color:#D9161A;

margin-top:40px;

margin-bottom:15px;

border-bottom:3px solid #800D0F;

font-size:14px;

}

legend {

color:#12A0AC;

}

#doc9_table td {

text-align:center;

}

#doc9_table,th,td {

border:1px solid #424242;

border-collapse:collapse;

}

.doc10_table td {

text-align:center;

}

.doc10_table,th,td {

border:1px solid #424242;

border-collapse:collapse;

}

.doc11_text {

text-indent:25px;

text-align:justify;

}

#doc12_table td {

text-align:center;

}

#doc12_table,th,td {

border:1px solid #424242;

border-collapse:collapse;

}

#doc14_table td {

text-align:center;

}

#doc14_table,th,td {

border:1px solid #424242;

border-collapse:collapse;

}

.text {

text-indent:25px;

text-align:justify;

}

#doc18_table td {

text-align:center;

}

#doc18_table,th,td {

border:1px solid #424242;

border-collapse:collapse;

}

table {

font-size:11px !important;

}

#doc20_table td {

text-align:center;

}

#doc20_table,th,td {

border:1px solid #424242;

border-collapse:collapse;

}

#doc22_table td {

text-align:center;

}

#doc22_table,th,td {

border:1px solid #424242;

border-collapse:collapse;

}

Uliwma saytimizdin’ qanday bolip jaylasqanlig’in keltirsek:

Bul jerde .htaccess saytqa kodirovka ornatadi.

JUWMAQLAW

Mine usi menen kurs jumisimiz juwmag’ina jetti. Bul kurs jumisti islewden maqset sabaqta alg’an bilimimizdi bekkemlew maqsetinde isledik. Veb betlerdi jaratiwda HTML, CSS, PHP ha’m MySQL boyinsha alg’an bilimlerimdi bekkemledim ha’m o’zimdi sinap ko’rdim. Bul kurs jumisi dawaminda HTML arqali veb betlerdin’ strukturasin qalay islewdi, al CSS arqali veb betke ko’rinis berip, PHP bolsa saytti quramalastirip ha’m oni avtomatlastirip dinamikaliq sayt qiliwda ha’m bul sayt ushin MySQL mag’liwmatlar bazasin jaratip veb sayt jaratiwdag’i qiyinshiliqlardi sezinip ha’m oni jen’ip o’tip ta’jiriybem joqariladi.

PAYDALANILG’AN A’DEBIYATLAR:

1. A. R. Marahimov, S. I. Rahmonqulova «Internet ha'm wodan paydalani'w

tiykarlari». Tashkent-2001. 2. Matrosov, Sergev, CHaunin. HTML 4. 0 v podlinnike. BHV-SPb, 2000

3. Vaynam L, Vaynam V, Dinamicheskiy HTML. Diasoft 2001

4. Uilton P. Java Script. Osnovi. Simvol-plyus. 2002

5. M. Aripov. Internet ha'm Ye-mailda islew, Universitet baspasi', 2000. 6. Microsoft FrontPage 2000. Shag za shagom. M., EKOM, 2000. 7. I. SHaposhnikov. Web - sayt svoimi rukami. SPb.:BHV-Peterburg, 2000. 8. D. Kirsanov. Veb-dizayn.-SPb: Simvol-Plyus, 2001. 24

Соседние файлы в папке REFERAT KURS JUMISI