Жоспар

Кіріспе...................................................................3

І Негізгі болым

1.1 Табиғи сипаттағы Төтенше жағдай.......................................4-11

1.2 Техногендік сипаттағы Төтенше жағдай.............................12

1.3 «Төтенше жағдайлардағы психологиялық аспектілер.»12-14

Пайдаланған әдебиеттер тізімі.........................15

Кіріспе.

Төтенше жағдай - мемлекетке төнген түрлі қауіпке байланысты елбасы немесе парламент жариялайтын уақытша режим. Ол табиғат апаты, соғыс қаупі, техногендік апат, халық ішіндегі толқу, т.б. жағдайларда жарияланады. Мұндай уақытта азаматтардың құқықтары мен бостандықтары саналы түрде шектеледі, бейбіт кездегі заңдар күшін тоқтатып, төтенше заңдар шығарылады. Төтенше жағдай жариялай отырып мемлекет басшысы өзіне көптеген абсолютті өкілдіктер алады. Түрлі мемлекеттік органдар өз қызметтерін өзгертеді. Олар жаңа заңдық кеңістікте қатаң тәртіпке бағына отырып қызмет жасауға мәжбүр болады. Төтенше жағдай жариялау уақыты, мерзімі, сол кездегі билікке берілетін өкілеттіктер дәрежесі ел Конституциясында анықталады. Төтенше жағдай - адамдардың қаза табуына әкеліп соққан немесе әкеліп соғуы мүмкін, олардың денсаулығына, қоршаған ортаға және шаруашылық жүргізуші объектілерге нұқсан келтірген немесе келтіруі мүмкін, халықты едәуір дәрежеде материалдық шығындарға ұшыратып, тіршілік жағдайын бұзған немесе бұзуы мүмкін авария, зілзала немесе апат салдарынан белгілі бір аумақта туындаған жағдай.

Табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар деп отырғанымыз дүлей зiлзала (жер сiлкiнiсi, сел, көшкiн, су тасқыны және басқалар), табиғи өрт, iндеттер мен малдың жұқпалы аурулары, ауылшаруашылық өсiмдiктерiнiң және ормандардың кеселдерi мен зиянкестерi арқылы зақымдануын туғызған төтенше жағдайлар, ал техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар - өнеркәсiп, көлiк авариялары және басқа да авариялар, өрт (жарылыс), күштi әсер ететiн улы, радиоактивтi және биологиялық жағынан қауiптi заттарды тарататын (тарату қаупi бар) авария, үйлер мен ғимараттардың кенеттен қирауы, бөгендердiң бұзылуы, тiршiлiктi қамтамасыз ететiн электр-энергетика және коммуникация жүйелерiндегi, тазарту құрылыстарындағы авария туғызған төтенше жағдайлар табылады

Қазақстан-2030» даму Стратегиясының ұзақ мерзімді басымдықтарының бірі ұлттық қауіпсіздік болып табылатыны белгілі, ал төтенше жағдайлар өз кезегінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес ұлттық қауіпсіздікке төнетін қауіп-қатерлерге жатады.

Сол себептен, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар зардаптарының алдын алу, ауыртпалықтарын азайту және тиімді әрі жедел жою шаралары басқарма қызметінің негізгі бағыттарының бірі болып анықталып отыр.

Осы бағыттағы атқарылып жатқан шаралар Қазақстан Республикасы Үкіметінің «2007-2015 жылдарға арналған төтенше жағдайларды алдын алуды және жоюды ұйымдастыру мемлекеттік бағдарламасы туралы» 2006 жылғы 29 желтоқсандағы №1306 қаулысын жүзеге асыру және облыс әкімінің 2003 жылғы 11 қырқүйектегі №608 қаулысына сәйкес құрылған төтенше жағдайлардың алдын алу және жою жөніндегі облыстық комиссия жұмысын үйлестіру щеңберінде атқарылуда.

3