
- •І курс “Руская філалогія”
- •Практычныя заняткі № 1
- •Беларуская мова сярод моў свету.
- •Яе паходжанне і развіццё
- •Літаратура
- •Слова як асноўная адзінка мовы. Тыпы лексічных значэнняў слова
- •Літаратура
- •Полісемія. Віды пераносу значэнняў слова
- •Літаратура
- •Амонімы. Паронімы
- •Літаратура
- •Сінонімы. Антонімы
- •Літаратура
- •Лексіка беларускай мовы паводле паходжання
- •Літаратура
- •Лексіка нацыянальнай мовы паводле сферы ўжывання. Класіфікацыя лексікі з экспрэсіўна-стылістычнага боку
- •Літаратура
- •Актыўная і пасіўная лексіка
- •Літаратура
- •Фразеалагізм як моўная адзінка. Аб’ём і межы фразеалогіі. Утварэнне фразеалагізмаў і іх этымалагічная класіфікацыя
- •Літаратура
- •Семантычная, марфалагічная, стылістычная характарыстыка фразеалагізмаў
- •Літаратура
- •Беларуская лексікаграфія і фразеаграфія
- •Літаратура
Дацэнт Бут-Гусаім С.Ф.
І курс “Руская філалогія”
Практычныя заняткі № 1
Беларуская мова сярод моў свету.
Яе паходжанне і развіццё
1. Акрэсліце змест тэрміна “сучасная беларуская мова”.
2. Пакажыце месца беларускай мовы на лінгвістычнай карце свету, ахарактарызуйце яе роднасныя сувязі з іншымі славянскімі мовамі.
3. Раскажыце пра навуковыя тэорыі і гіпотэзы адносна паходжання беларускага этнасу і беларускай мовы.
4. Ахарактарызуйце жанры старабеларускай пісьменнасці ў Вялікім Княстве Літоўскім.
5. Ахарактарызуйце становішча беларускай мовы ў Рэчы Паспалітай. Акрэсліце праявы русіфікацыі беларусаў, характэрныя для перыяду ўваходжання Беларусі ў склад Расейскай імперыі.
6. Раскажыце пра беларускае нацыянальнае Адраджэнне ў пачатку ХХ ст. Ахарактарызуйце гістарычныя ўмовы, у якіх адбывалася фарміраванне нормаў новай беларускай літаратурнай мовы.
7. Ахарактарызуйце набыткі і цяжкасці беларусізацыі 20-х гадоў ХХ стагоддзя. Асэнсуйце ідэалагічныя аспекты становішча беларускай мовы ў савецкія часы.
Тэмы лінгвістычных паведамленняў
1 Лінгвістычная спадчына Ф. Скарыны
Літаратура
1 Сямешка, Л.І. Беларуская мова. Уводзіны ў навуку аб мове. Фанетыка. Арфаэпія. Графіка. Арфаграфія / Л.І. Сямешка. – Мінск : Сучаснае слова, 1999. – С. 215-216.
2 Арлоў У. Таямніцы полацкай гісторыі. – Мн., 2002. – С. 165-181.
2 Жыццёвы і творчы шлях акадэміка Я.Ф. Карскага
Літаратура
1 Сямешка, Л.І. Беларуская мова. Уводзіны ў навуку аб мове. Фанетыка. Арфаэпія. Графіка. Арфаграфія / Л.І. Сямешка. – Мінск : Сучаснае слова, 1999. – С. 218-219.
2 Беларуская мова: Энцыклапедыя / Пад рэд. А.Я. Міхневіча. – Мн.: 1994. – С. 91-92, 355-357.
3 Жыццёвы шлях і навуковая спадчына Браніслава Тарашкевіча.
Літаратура
1 Сямешка, Л.І. Беларуская мова. Уводзіны ў навуку аб мове. Фанетыка. Арфаэпія. Графіка. Арфаграфія / Л.І. Сямешка. – Мінск : Сучаснае слова, 1999. – С. 220-221.
2. Марціновіч А. На скразняковых вятрах эпохі // “Беларуская думка” – 2002. – № 1. – С. 65-72.
Літаратура
1. Сучасная беларуская мова: вучэб. дапам / Пад агульн. рэд. Л.М. Грыгор’евай. – Мінск : Выш. школа, 2010. – С. 15-26.
2. Сямешка, Л.І. Беларуская мова. Уводзіны ў навуку аб мове. Фанетыка. Арфаэпія. Графіка. Арфаграфія / Л.І. Сямешка. – Мінск : Сучаснае слова, 1999. – С. 40-60.
3. Сямешка, Л.І. Курс беларускай мовы : падручнік / Л.І. Сямешка, І.Р. Шкраба, З.І. Бадзевіч. – Мінск : Універсітэцкае, 1996. – С. 9-16.
4. Янкоўскі, Ф.М. Гістарычная граматыка беларускай мовы : вучэб. дапам. / Ф.М. Янкоўскі. – 3-е выд. – Мінск : Выш. школа, 1989.
5. Беларуская мова: Энцыклапедыя / Пад рэд. А.Я. Міхневіча; рэдкал.: Б.І. Сачанка (гал. рэд.) і інш. – Мн.: БелЭн, 1994.
6. Лепешаў, І.Я. Дазнанні / І.Я. Лепешаў. – Гродна: Гродзенскае аддзяленне Беларускага фонду культуры, 2000
7. Плотнікаў, Б.А. Беларуская мова. Лінгвістычны кампендыум / Б.А. Плотнікаў, Л.А. Антанюк. – Мн.: Інтэрпрэссэрвіс, Кніжны Дом, 2003.
Практычныя заняткі № 2