Բդոյան Վ., Ջավախքի հայոց ազգագրությունը և ժողովրդական բանարվեստը, Երևան, 2014

­ ­­1-2 ­ ­ ­ ­ ­ ­­­­­ :­ ­ ­­ ­ :­ ­­­­­ ­­ : ­­­ ­ ­ ­ ­ :

­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ 15­-20 ­ ­ ­ ­ , ­ :­ ­ , , 4 ­ ­ ­ ,­­ ­ ­ 2,5­-3 ,­ ­ ­­ ­ ­ 1-1,5­­ ­ ­ : ­ ­­ ,­ ­ ­ ­ ­:­

­ ­ ­ ­­19­-­ 1 ­ ­­­ , ­ ­­ ­ ­ ­ ­ 120­­130- -:

, ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :

­ ­­ ­ ­ ­-­ ­ :­ ­,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ `­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­­

­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ :­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ , ­ ­ ­ ­­ :

­:­ ­­ ­ ­ `­ ­ ­, ­ ­­­ :­ ­ ­­ ,­ ­ ­:­­ ­ : ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­­263:

­ ­­ ­ ­ ­ ,­ ­ ,­ `­­ ­ ( ): ­ : ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ :­ ­ ­ ­ : ­ ­ ­ ­ ( ­),­ ­ ­ 2 :­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­

263, , 10-15- ­ , ­5-8 -10 , ­ ­ ­ , :­. ,: ­ ­ ­ :.( )­ , ,:

172

­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­:­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­­ ­ :­ ­ ­ ­ ­ :­­

­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ :­ ­ ­,­ 2-3 ­ ­ ­­ ­ ­ :­

­ ­ ­ , ­ ­ ­ ­ ­­ : ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ , ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ :

­-­ ­­­ ­ ­ ­­­ ­ ­ ­ :­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­­ ` ­:­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­:

­ ­ ­­­­ ­ ( ),­ ­ ­­ ­­ ` ­ ­ ­ ­­ ­ :­

­ : ­ ­ ­ ­ ­ ­ , ­ ­­­ ­ :

­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­1-3 ­ :­ ­­,­ 3­­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ 2-`­ ­ :­ ­ ­ ­ ­ `­ ,­ ,­ ­ ­ : ­ ­ ­ ­ ­ ­ `­­ :­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ , ­ ­ `­­ ­ :­ ­­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­

­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­­ ­­ ­ ­ :

:­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­­ ­ ­ ­ ­­ ­ :­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ `­ ­ :­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­­­ ­ ­­ ­ ­ ­ :­

­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ :­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­­ 1-2 ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ : ­ ­ ,­ ­30-80 : ­ ­ ­ ­­ ­­ ­ 30-­50­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ :

173

­ ­ ­ ­ ­­ ­­ ­ , ­­­ ­ ­ ­ :­ ­ ­­­ ­ ­ :­­­ ­­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­­ ` ,­ ­ ­ :­

­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ( ­ ):­ ­ 19- ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ , ­ ­­,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­: ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­­ ,­ ­ ,­ ­­ ­ :­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­­­264, ­ ­265­ , ­ ­ ­ ­ ,­­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­­

- ­­ 266 ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ :­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­­ ­ ­­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­267:­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­­­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­`­

( )­ ­ :

19­-­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ . ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­268:­ ­ ­ ­ ­ ` .­ ­ ­ 1926- ­ ­

264- . « ­­ », ( , , 3 -­ ,­ 1902, 370): ­ . - , ,. - - ( ­-,, , 1858, 874): . . -­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ , , ­ , , ,­ ­ ,­ ` , ,­ , ,­ ( ­- ­ , . 1945, 460):

265, . , , ` :­

266, . , , :

267, ­ , ., 1890, 211, 212, 217, 220:

268, 1, 226 :

174

­ ­ ­ ,­ ­ ­ ,­­ ­ ­ ­ ­ ­­­­ ­ ­ ­269 , ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­270:­

­ ­ ­ ­ ­ `­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­:

­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­­ ­ ­6-7­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­ ,­ ­ ­ ­­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­`­ ­ ,­­ ­­ ­­ ­ :­ ­ ,­­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ :­

­ ­­ ­ , ­ ­ ­­ ­ ­ , ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­­ : ­,­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­­`­ ­ ­ ­ ­ ­ `­ ­ ­ ­ :­

­ ­­­­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­:­­ ­ ­ ­­­ ­ ­ ­ ­­­­­ ­ ­ ­ ,­ ,­­ ­,­ ,­ ­ ,­­ ­­ ,­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ...

­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ,­ ­ ­ ,­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ `­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­­ ­ ­ ­ ­ ­ :­­­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ .­.­ ­ 1960 ­ ­ ­ ­ ­ ­« ­ ­­­-­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­»­ ­ ­271­ : ­­­ ­ ­ ,­ ,­ ­­ , ­ ­­ ­ ,­ ­ ­ ­ ,­ ­

269 , . . .4, 57-70: ( ­ : .):

270 , , .1, , 1958, 46-47: . , , ., 1956, 113: . , ,­ ., 1974, 73-84: . . ,­ ( , 7, 9-14):

271 , 34, 1960, 49-53: ( ­ ):

175

­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­ ­ ­ ­ ­­ ­­ ,­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­­ ­ ­­1830 ­ ­ ­ ­ ­ ­:­­­ 12-13­- ­ ­-­­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ , ­ ­ ­ ­ ,­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­-­ ­­ ­ ­ ­ :­ ,­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ,­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ , ­­ , ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ . .­ ­­« ­ ­ ­ »­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­-­ ­:­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­( ­ ) ­ ­­, ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­­ ,­ ­ ­ ­- ­« ­ ­ ­ ­ »­ : ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ( ,­ ­ ­ ­ )­ ­ ­ - ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­

­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­­­­ ­ ­,­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ :

­ ­ ­ 5,7 ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­: ­ ,­ ­ ­,­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­­­­ ­ ­ ­­­ :­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­­ ­ ­­­ ,­ ­ ­­ :­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ , ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­:­ ­­ .­ . ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­. ­ ­ ­ ­ ­ ­ `­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­­ ­ `­ « ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­272­»:­

­ ­ ­­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ :­ ­­ ­ ,­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­­ ­ ­ ,­

272, . , 53: ( ­ ­ : . ):

176

, ­ `­ ­ ­ ­:­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­ ­ , ­ ­ ­ 80-90­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ :­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ `­ ­ ­ , ­­ , ­ ­ ­ : ­ ­ ­ ­ ­­ , ­ ­ ­ , ­ ­ ­ ­ ­:­ ­ ­ ­ ­ 5- 6- ­ , ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ : ­ ­ ­­ ­­ ­ ­-­ ­ `­ ­­:

,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­­ ­ ­ ­ ­­100­-130 ­ ,­ ­ ­,­ ­ ­ ­ :­

­­ ­ ­,­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­,­ ­­ ­ :­

­­ ­­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ :

­­ ,­ , ­ ­ ,­­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­­ ­­ 2-2,5­ ­­,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ : ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ :­­

­ ­­ ,­­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­­­ ­ ­ ­ ­ ­ : ­ ­ ­ ­ ­ ­­­ ­ ,­ :­ ­ ­ ­ , ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ 2 ­ 3 ­ :­ ­ ­ ­ ­­ 3-­12-­­ , ­ ­ ­ ­ ­ `­ ­ , ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­­ ­ ,­ ­ ­ , ­ ­ ­ ­,­ ­ ­­­­ ­ :­

­­­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­­­ `­:­­ ­,­ ­ ­ ­ ­ `

­ ­ ­ ­:

­ ­ ­ ­ , ­­ ­­ ­ ­ ­­ ,­ 4 ­ ­ ­ ­ ­1012­­ :­ ­ ­­ ­ ­ ­ :­

177

­ ­ ­ ­­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­

­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ :­ ­ `­ ­ ­ ­ ­ ­ `­ 4 ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­`­ 5 ­ ­:­ ­­­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ :­

­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­­ ,­­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­ ­ `­ ­ ,­ ­ ­ ,­­ ­ ­ ­­ ­ :­ ­ ­ ­­ ­ ­ ,­ ,­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ,­ ­­ ,­­ ­ ­ ,­ ­ ­­ ­ ­­­ ­ ­­ `­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ , ­ ­,­ ­ ­ :­

­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­, ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ :­ ­ ­ ­ ­,­ 3 ­ 2 ­ , ­ ­ ­­ ­ : ­ ­ ­ ­­ , ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ , ­­ ­ ­ ­ : ­ ­­ ­ ­ ­ :­ ­ ­ ­ ­ ­ ­,­ ­ ­ ­ ­­­ ­­ ­ ­ ­­ ­ :­

­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ 2-4 ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ `­ ­ :­

­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­,­ ­ ­ ­ :

­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­­ ­ ­`­ ­ ­ ­­ ­:­

­ ­ ­­ ­ ,­ ­ ­ ­

178

­ ­ ­ :­ ­­ ­ ­ ­­ ­­ ­­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­:­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ 4-6 ­­­ ,­ ­ ­ ­ `­­ ­ :­

­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ :­­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­­ ­ ­ ­­ ­ ­­ ­,­­ ­ ,­ `­ ,­­ , ­­­:­ ­ ,­ ­ ­­ ­ ,­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­­ ,­ ­ ­ ­273, ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ :

­ ­ ­ ­ ­,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ `­­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­­ ,­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ,­­ ­ ­­­ ­ ­ ­ ­ 19- ­ ­274:

,­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­,­ ­ ­­ ­ ­ ­­ ­ ­­ ­ ­ :­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ 1920­- ­ ­ :

­ ­ ­ ­ ­ ­ ­275 ,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ : ­ ­ ­ :­

­­ ­ ­ :­­­ ­ ­ , ­­ ­­ ­ ­ ­ :­ ­ ­ ­­ ­ ­ , ­ ­ ` ­ ­­ ­ ­ ­ ­ :­ ­ ­ ­ ­ ­-­ ­ ­­ ­ :­­

,­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­,­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­:­

273,­­ ­ , , ,,` : ` ( . .):

274, 2, 254-262:

275,­ ­ ­ :, ­ : :­ ­ , :

179

­ ­ ,­­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­­ :­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ , ­ ­ ­ ­ :­

­ 198­0­-­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ 19­- ­ ­­ ­ 20-­­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­

­ ­­ ­ , , ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­:­ ­ ­ ­ 1980-­­ ­ ­ :­ ­ 20- ­ ­ , ­ ­ ,­ ­ ­­ ­ ­ :­ ­ ­­­ ­ , ­ ­­ ­ ­ :­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ , ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­:­

­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­­­­­­ ­ ­- ­ ­ : ­ ­ ­ ­ ­ ,­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ , ­ ­ :­

, ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ :­

­ ­ ­,­ ­ ­­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­

­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­, ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­­ : ­ ­ ­ ­ :­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ :­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­­ : ­ ­ ,­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ :­ ­ ­ ­ ­ ­ ,­ ­ ­­ ­ :­ ­ ­ ­ ­­ , ,­ ,­ ,­­ , ­­ :­ ­ ­­ ­­ :­

­ ­ ,­ ­­ ­­­ ­ ­ ­ ­ 90­,­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ ­ ­ ­ :­­ ­ ­ ­ ­ ­ ­ ­­ :­­ ­ ­ ­ ­­ ­­ ­ ­ ­ ­­ ­ ­ :­ ­ ­­ ­ ­­

180