- •Қазақстан Республикасы Білім және ғылым минисрлігі
- •Терминдер сөздігі
- •1 «Еңбек қорғау» пәнінің мақсаты мен міндеттері және оның оқу үрдісінде алатын орны
- •Сұрақтың қысқаша мазмұндамасы
- •Рефераттар тақырыбы
- •Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •2 Еңбек қорғаудың құқықтық негіздері
- •2.1 Еңбек қауіпсіздігінің заңды және нормативті-ұйымдастырушылық негіздері
- •Сұрақтардың қысқаша мазмұны
- •2.2 Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексі
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны
- •Реферат тақырыптары
- •Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •3 Еңбек қорғау бойынша мемлекеттік нормативті талаптар
- •3.1 Өндірістік қауіпсіздік және еңбек қорғау бойынша нормативті-құқықты құжаттар
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны
- •Өзін –өзі бақылауға арналған сұрақтар
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •4 Еңбек тәртібі мен еңбек қорғау талаптарын сақтау бойынша жұмыс беруші мен жұмысшының міндеттері мен жауапкершіліктері
- •4.1. Еңбек қорғауды қамтамасыз ету бойынша жұмысберуші мен жұмысшылардың құқұқтары мен міндеттері
- •Сұрақтың қысқаша мазмұндамасы
- •4.2 Еңбек қызметтері үшін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны
- •Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •5 Еңбек психологиясы мен физиология негіздері
- •5. 1. Еңбек қауіпсіздігінің психофизиологиялық негіздері
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны
- •5.2 Еңбек қауіпсіздігінің эргономикалық негіздері
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны
- •Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •6 Өндірістік санитария және еңбек гигиенасы
- •6.1 Адамды зиянды және қауіпті өндірістік факторлардан сақтандыру
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны
- •Адамды химиялық және биологиялық жағымысыз факторлардан сақтандыру
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны
- •Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •7 Еңбек шарттары бойынша өндірістік обьектілерді аттестациялау
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны
- •Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •8 Өнеркәсіп қауіпсіздігін техникалық реттеу
- •Өрт профилактикасының негіздері өрттің пайда болу салдары
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны
- •8.2 Техникалық регламент «Өрт қауіпсіздігіне толық талаптар»
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны
- •Өзіндік бақылау сұрақтары
- •Ұсынылған әдебиеттер
- •9 Қауіпті өндірістік объектілер
- •9.1 Апаттық жұмыстар және қиындықтардағы еңбек қауіпсіздігі
- •Сұрақтардың қысқаша мазмұны
- •Өзін-өзі бақылау сұрақтары
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •10 Электр қауіпсіздігімен қамтамасыз ету
- •Сұрақтардың қысқаша мазмұны
- •Өзін-өзі бақылау сұрақтары
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •11 Өрт қауіпсіздігі туралы жалпылама түсінік
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны
- •Өзін-өзі бақылау сұрақтары
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •12 Өндірістік жарақаттану және кәсіби науқас
- •12.1 Өндірістегі кездейсоқ жағдайларды тергеу және тіркеу, жарақаттану анализі
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны
- •Өзін-өзі бақылау сұрақтары
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •13. Зардап шегушілерге колайсыз жағдайларда көрсетілетін алғашқы көмек.
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны.
- •Өзін-өзі бақылау сұрақтары
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •14. Өндірістегі еңбек күзетінің ұйым қызметі.
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны
- •Өзін-өзі бақылау сұрақтары
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •15 Өндірістегі еңбек қорғау қызметін ұйымдастыру
- •Сұрақтың қысқаша мазмұны
- •Өзін-өзі бақылау сұрақтары
- •Ұсынылатын әдебиеттер
- •Яковенко е.Г., Христолюбова н.Е., Мостова в.Д. Экономика труда: Учебное пособие для вузовэ Издательство: Юнити-Дана, 2012 г. Қолданылған әдебиеттер
- •Яковенко е.Г., Христолюбова н.Е., Мостова в.Д. Экономика труда: Учебное пособие для вузов. Издательство: Юнити-Дана, 2012 г.
Өзін-өзі бақылау сұрақтары
Жұмыстың қауіпсіз құзырлығына және шаманың күзетін заңды орындау мемлекеттік органдарын қадағалау.
Госгортехнадзорда қандай қызметтер атқарылады?
Жұмыскердің жұмыс тәртібінің рұқсатын атаңыз.
Еңбек күзетінің негізгі ұйымдық іс-шаралары.
Мекеменің еңбек күзетінің қызметі және олардың функциялары.
Еңбек күзетінің тексеріс ұйымы.
Уйрету, квалификация және персоналдың біліктілігі.
Жұмыс орындағы еңбек күзетінің жағдайында қаншалықты мерзімді тексеріс өтеді?
Жұмыскердің орта ұстанымдары.
Мерзімді тексеріс ережелерін көрсетіңіз, шаманың және қалыптардың еңбек күзеті және нұсқаулардың қауіпсіздіктік техникасы
Ұсынылатын әдебиеттер
1. Қауіпсіздік және еңбектің күзеті. Под ред. Русака О.М. С.-П.,2001ж.
2. Тіршілік әрекетімнің қауіпсіздігі. Под ред. Белова С.В. М., 2001ж.
4. Еңбектің күзеті. Под ред. Ушакова К.З. М., 1986ж.
5. В.А. Девисилов. Еңбектің күзеті. - М.: ФОРУМ-ИНФРА-М, 2007ж.
6. Расдорожный А.А. Өндірістік қызметтің қауіпсіздігі М., 2003ж.
7. Денисенко Г.Ф. Еңбектің күзеті М., 1985ж.
8. Янович А.Н, Бусунин А.А. Еңбектің күзеті М.,1990 ж.
9. Русак О.Н. Безопасность техносферы. – Красноярск: ВШ, 2003ж.
10. ҚР Еңбектің және қауіпсіздіктің техникалық күзет субъектісінің практикалық қызметі, Алматы, «Lem», /Состав. В.И. Скала, 2002ж.
11. Оқулық «Еңбектің күзеті» оқытылатын мамандық бойынша.
15 Өндірістегі еңбек қорғау қызметін ұйымдастыру
Студент міндетті:
Білуі қажет: экономикалық залалды құрайтын ұстанымдардың есептері, еңбек қорғау және еңбек жағдайын жақсарту бойынша іс-шаралардың экономикалық тиімділігін бағалаудың ұстанымы, әлеуметтік-экономикалық маңызы, еңбек қорғаудың қаржыландыру көздері мен экономикалық механизмі.
Орындай алу қажет: еңбек қорғау бойынша іс-шараларды енгізудің экономикалық эффективтілігін есептеу.
Сұрақтың қысқаша мазмұны
Басқа заңды құжаттардың және ведомство аралық салалық ережелер, шамалар және нұсқаулар тәуелсіз халық шаруашылығының басты саласының өзгешеліктерін пайдаланылады. Еңбектің қауіпсіз стандарттар жүйесі (ССБТ), еңбектің қауіпсіздігінің сұрағының реттілеуі үшін арналады.
Еңбек қорғау заңнамасының бұзылғанда қойылатын жауапкершілікті білу керек. Еңбек қорғау жұмысының негізгі бағыты әлеуметтік-экономиялық және ұйымдастыру болып табылады.
Еңбек қогаудың ережелерімен нұсқауларын орындау үшін күнделікті бақылау мен қадағалау қажет.
Мемлекетте бұл жұмысты мемлекеттіе надзор және әлеуметтік бақылау орындайды. Министрлік ішківедомствалық тексерісті қоласты өндіріске оған қарасты нысаны, кәсіпорындарға және ұйымдарға жасайды.
Жоғарғы қадағалау тиянақты заңның орындалуын еңбек туралы барлық министрлікпен және ведомстволармен, кәсіпорындармен, мекемелермен және ұйымдармен Ресейдің аумағында бас прокурор сияқты және республика прокурорлары, аймақтардың, облыстардың, қалалардың, аудандардың.
Қадағалау органдарының өкілдерінің құқықтарын білу қажет және еңбек қорғау заңнаманың жауапкершілік тұстарын анықтау.
Еңбек қауіпсіздігінің әдістеріне кәсіби дайындық және жұмыскердің тәлім-тәрбиесінің сапасы - өндірісте жарақаттылықтың деңгейінің төмендеуі ең маңызды факторлары.
Мысал
Экономикалық тиімділікті анықтау және жарақаттылықпен ауруды төмендету, кәсіпорын үшін еңбектің шартының жақсартуы, 1 жылда 2 жарақат болған, еңбекке жарамсыз 160 күнді құрады. Күндізгі орташа жалақы ИТР 1000 тг, жылдық өндірім 39 840 000 тг., жұмысшысының ортаның айлық жалақысы 17 500 тг., күндізгі - 900 тг. Өндірісте 62 адам қызмет атқарады, оның 20-сы қолайсыз жағдайда жұмыс істейді. Зиянды еңбек жағдайында жұмыс істейтіндерге қосымша демалыстың ұзақтығы 8 күн, үстемақылар - 12%.
Шешім
Өндірістің зиянды еңбек жағдайында төленетін қосымша ақыға байланысты шығынының формуласын анықтаймыз.
Пдопл =(РНУ · р·11·Змес)/100 = (20·12·11·17 500)/100 = 462 000 тг.
Қосымша демалысқа байланысты кететін шығынды формуламен анықтаймыз.
Попт = Дот · Здн · Рну = 8 · 900 · 20 = 144 000 тг.
Емхана парағына байланысты кететін шығынды формуламен анықтаймыз.
П0 = Потп + Пдопл = 144 000 + 462 000 = 606 000 тг.
Пб =Дтз · Здн =160· 900 = 144 000 тг.
Жарақат алғандарды зерттуге байланысты кететін шығынды формуламен анықтаймыз.
Пр = 3(Зинж + 3ИОТ +Здн)Н = 3( 1000+ 1000+ 1000)2 = 18 000 тг.
Үнемнің жеткіліс өндірілуіне байланысты кететін шығынды формуламен (1.61) анықтаймыз, бір жұмысшының өндірулігіне байланысты есептеміз.
Вр=39 840 000/(62· 270 900) = 2 380 тг.
Пн = (Дт + Дз) Вр = 160 · 2 380= 380 790 тг.
Біздің жағдайда Поб=0. Тогда Птз= 144000+ 18 000 +380 790 +0= 542 790 тг.
Ортақ материалдық шығындар: П = тг 606 000 + 542 790 = 1 148 790.
Қабылдау, еңбектің шартының жақсаруы өндірімділік 6% өсіп келеді. Онда экономикалық нәтиже еңбектің өндірімділгінің көтермелеуінен келеді.
Эп=(Ппт/100) Р·Вр· Дгод = 0.06 · 20 · 2 380 · 270 = 771 120 тг.
Экономический эффект при сокращении отпуска и доплат будет равен
Эуу = П0 = Потп + Пдопл Эуу = 606 000 тг.
Экономикалық нәтиже жарақаттылықтың және ауру-сырқаудың төмендет- бас 7% тең болады
Эт.з = 542 790 · 0,07 = 37 995 тг.
Ортақ экономикалық нәтиже еңбектің шартының жақсартуынан арқасында көтермелеудің туралы дайындықтың еңбек және жарақаттылықтың және ауру-сырқаудың төмендетуіне алып келеді
Э = 771 120 + 606 000 + 37 995= 1 415 115 тг.
