Күбі шелек – кадушка

күбі – высокий деревянный сосуд с мутовкой для взбалтывания кумыса, шубата или для сбивания масла

күбі пісу – взбалтывать сосуд күбіні түтінге ыстау – коптить сосуд

Күбі қаңсып қалыпты. – Кадушка рассохлась.

Жылқы терісінен – из лошадиной шкуры

жылқы терісі – лошадиная шкура жылқы бағу – пасти лошадей

жылқы терісінен саба тігу – шить саба из лошадиной шкуры

Саумал – саумал (парное кобылье молоко) саумал – молодой, еще не перебродивший кумыс; парное кобылье молоко

саумал татыған – солоноватый на вкус

Саумал ішсең қымыз жоқ, байтал мінсең құлын жоқ. – Если пьешь парное кобылье молоко, то кумыса не будет, если ездишь на кобылице трехлетке, то жеребенка не будет.

Пісу – взбалтывать; вариться; печься; созревать

қымызды пісу – взбалтывать мутовкой кумыс Ет пісіп жатыр. – Мясо варится.

Нан жақсы пісті. – Хлеб хорошо выпекся.

Мен қымыз піскенді ұнатамын. – Я люблю взбалтывать кумыс.

Дәмі аузыңды үйіреді – пальчики оближешь

тәтті – сладкий

балдай тәтті – сладкий, как мед

қымызы балдай – кумыс, как мед (здесь о вкусе) Дәмі ауызыңды үйіреді. – Пальчики оближешь.

Түтінге ыстау – коптить; обрабатывать копчением; обрабатывать окуриванием

түтін – дым

түтін салу – сделать дымовую защиту

тобылғы – таволга (кустарник с очень крепкой древесиной багрового цвета)

тобылғының түтіні – дым таволги

Түтін көзді ашытады. – Дым разъедает глаза. Түтін көзді ашқызбады. – Дым не давал открыть глаза.

Таба нан – лепешка (хлеб, испеченный на сковороде)

тойымды – сытный

таба төңкеру – перевернуть сковороду

Ас үстінен аттама, астан үлкен емессің. – Не перешагивай через блюдо с едой, ты не выше блюда.

Шұбат – шубат (напиток из верблюжьего молока)

емдік қасиет – целебное свойство пайдалы сусын – полезный напиток

Шұбат — әрі сусын, әрі тамақ. – Шубат – и напиток, и пища.

Қазақы дастарқан – казахский дастархан

дастарқан жаю – накрывать стол мол дастарқан – богатый стол дастарқаны мол – хлебосольный

дастарқанға бата беру – проявление благодарности за угощение

ет өнімдері – мясные продукты

ет табақ – большое блюдце для мяса

жамбас – жамбас (огузок, подвздошная кость барана, лошади с тазовой костью и прилежащим мясом, преподносимая в вареном виде отдельно почетному гостю)

жент – жент (кушанье из сушеного толченного творога или пшенной крупы с топленым маслом и сахаром)

Бұл — дастарқаны мол үй. – Это – хлебосольный дом.

4. Дәмге тапсырыс беремін Алдын ала төлеу – предоплата

алдын ала – заранее

алдын ала шарттар – предварительные условия алдын ала хабарлау – предварительное уведомление

түбіртек – чек

үстеме баға – наценка

Қандай тапсырыс бересіз? –Что вы закажете?

Келісімді мерзім – согласованный срок келісімді – согласный; согласованный мерзім – срок

келісімді мерзімде келу – приходить в согласо- ванный срок

Бұл жоба келісілген. – Этот проект согласован.

Қамыр жаю – раскатывать тесто

қамыр – тесто

Қамырды қалай жаю керек? – Как правильно раскатать тесто?

Анам қамыр жайды. – Мама раскатала тесто.

Қамыр илеу – месить тесто

нан өнімдері – мучные продукты

Ол қамыр илей алады ма? – Она (он) может месить тесто?

Мен қамыр илеуді үйрендім. – Я научилась (-ся) месить тесто.

Аспаз қамыр ашытты. – Кулинар заквасил тесто.

Ақталған тары – очищенное просо

тары көже – коже из проса (пища, приготов- ленная из проса)

тарының қауызы – шелуха проса тарыдай – как просо; как зернышко проса

тарыдан жасалған жент – кушанье, приготов- ленное из толченого проса (в масле и с пряностями)

Талбойындатарыдайбірмін жоқ.– Веестройном стане нет изъяна даже с просяное зернышко.

Қатты қыздыру – сильно греть

қыздыру – греть

отқа қыздыру – нагревать на огне майды қыздыру – согреть масло

қыздырғыш аспап – нагревательный прибор Баяу жанған отқа 5 минут қыздыру керек. – Надо нагревать на слабом огне 5 минут.

Үздіксіз араластыру – смешивать бес- прерывно

араластыру – смешивать

ботқаны араластыру – смешивать кашу

Бір-біріне араластырмау керек. – Их не нужно смешивать.

Сәнді – модный

сәнді-салтанатты – роскошный сәндендіру – украшать сәнделу – украшаться

сәнді ғимарат – роскошное здание

Еріту – растворить еріткіш – растворитель ерітілген – расплавленный еріген – растаявший ерітілу – выплавиться

органикалық еріткіш – органический раствори- тель

Су – жақсы еріткіш. – Вода – хороший растворитель.

Шақтап жаю – приблизительно раскатать тесто шақтап беру – давать экономно

шақ киім – подходящая одежда

Шамамен қамырды қандай қалыңдықта жаю керек? – Какой толщины приблизительно раскатать тесто?

Қоймалжың салма – густая лапша

қоймалжың – густой қоймалжың ботқа – густая каша

Түскі асқа салма іш. – На обед поешь лапшу.

Үккіш – размельчитель үгіту – растирать үгітілген – вальцованный ұнтақтау – измельчить

бидайдың басын алақанымен үгіту – растереть колос пщеницы ладонями

Ол тарыны қолымен үкті. – Он растер просо руками.

5. ШЫМБҰЛАҚҚА БАРАЙЫҚ

Тау шатқалы – горный каньон

таулы аймақ – горная зона таза ауа – чистый воздух

сауықтыру орталықтары мен кешендері – центры и комплексы оздоровления

«Шымбұлақ» тау шатқалы – горный каньон

«Чимбулак»

«Шымбұлақ» шаңғы базасы – лыжная база

«Чимбулак»

Тау шатқалында «Медеу» мұз айдыны орналасқан. – В горном каньоне расположен ледяной каток «Медео».

Аспалы жолмен көтерілу – подниматься по канатной дороге

тауға бару – ездить в горы отбасымен бару – ездить с семьей

Аспалы жолмен көтерілу міндетті емес. – Не обязательно подниматься по канатной дороге. Мен тауға аспалы жолмен барғанды ұнатамын – Я люблю ездить в горы по канатной дороге.

Шаңғыларды жалға алу – взять лыжи напрокат

шаңғы – лыжи

жалға алу – взять напрокат жалға алушы – арендатор жалға беру – дать напрокат

жалға беру орны – пункт проката

шаңғымен сырғанау – кататься на лыжах шаңғы спортының жанкүйерлері – болельщики лыжного спорта

кәсіби шаңғышы – профессиональный лыжник Шаңғы тебу денсаулыққа пайдалы. – Катание на лыжах полезно для здоровья.

Асу – перевал

асу бермеу – препятстововать, не давать возможности

тау асуы – горный перевал

асудан асу – пройти через перевал (или хребет, подъем, гору и т.д.)

қауіпті асу – опасный перевал демалушылардың қауіпсіздігі – безопасность отдыхающих

Шатқал – ущелье

тар шатқал – узкое ущелье шатқал аймағы – зона ущелья

Қойлар шатқалдарда жайылады. – Овцы пасутся в ущельях

Аспалы жол – канатная дорога

аспалы жол салу – построить канатную дорогу Медеу аспалы жолының бекеттері. – Станция канатной дороги Медео.

Медеуден Шымбұлаққа дейінгі аспалы жол. – Канатная дорога с Медео на Чимбулак.

6. ҰЛТТЫҚ ҚҰРАМА КОМАНДАЛАР

Ұлттық құрама – национальная сборная

құрама команда – сборная команда

бокс құрама командасы – сборная команда по боксу

Бокстан «Астана арландары» ұлттық құрама командасы жеңімпаз атанды. – Национальная сборная команда по боксу «Астана арландары» стали победителями.

Ширай түсу – становиться заколенным

шынығу – закаляться

Спорт түрлерінің барлығы да адамды шира- тады. – Все виды спорта закаляют человека.

Ағзаны демалдырады – подбадрывает орга- низм

ағза – организм

Велосипед тебу ағзаға өте пайдалы. – Очень полезна для организма езда на велосипеде.

Спорт – денсаулық кепілі. – Спорт – залог здоровья.

Спорт – ұзақ жылдар бойы ағзаны өте жақсы қалыпта ұстаудың кепілі. – Спорт – это залог поддержания отличной физической формы на долгие годы.

Кәсіпқой боксшы – профессиональный боксер

әлемді мойындату – заставить признать весь мир әлемдік жарыстың жеңімпазы – победитель мировых соревнованиях

былғары қолғап шеберлері – мастера спорта по боксу

ел мақтанышы – гордость страны

жақсы нәтиже көрсету – показать хорошие результаты

жетістікке жету – достигать успехов

кәсіпқой боксшылар – профессиональные

боксеры

Қазақстанның кәсіпқой боксшылары – про- фессиональные боксеры Казахстана

Бәсекелестік рух – духовная конкуретность

бәсеке – конкуренция дайындық – подготовка рухында – в духе

жүлделі орын – призовое место

Бәсекелестік рухтың үлгісін көрсетті. – Проявили пример конкурентного духа.

Мен жүлделі орын алдым. – Я получил (-а) призовое место.

Ортақ намыс – общая честь

намыс – честь

ер намысы – честь героя

намысқа тырысу – постоять за честь

спорттық жарыстар – спортивные соревнования Атты қамшы айдайды, ерді намыс айдайды. – Коня подгоняет кнут, джигита – честь.

ІІ тоқсан

7. МЕНІҢ АРМАН МЕКТЕБІМ

Жаңашыл мектеп – новейшая школа

білім жүйесін жаңарту – обновление системы образования

болашақ мектебі – школа будущего жаңа бағдарлама – новая программа жаңа жүйе – новая система

жаңа стандарт – новый стандарт жаңаша бағыт – новейшее направление жаңа технологиялар – новые технологии

жаңа технологияларды қолдану – пользоваться новыми технологиями

жаңа бағдарламаларды қолдану – пользоваться новыми программами

жаңа әдіспен оқыту – учить по новой методике мемлекеттік стандартқа сай болу – соответ- ствовать государственному стандарту мұғалімдерді даярлау – готовить учителей Ұжым – коллектив

арнайы талаптар – специальные требования

жаңа үлгідегі мектеп – школа нового образца ел болашағы – будущее страны

мектеп директоры – директор школы көп еңбектену – много трудиться өзін-өзі басқару – самоуправление

ұжымдық жұмыс – коллективная работа ұжымдық басшылық – коллективное руковод- ство

Жабдықтау – оборудовать құрылыс – строительство даму – развиваться

дамыту – повышать

компьютермен жабдықталған – оборудованный компьютером