Ф.Ш.Оразбаева, р. Рахметова, е.Қасенов
ҚАЗАҚ ТІЛІ
ТІЛ–ОРДА
Лексикалық минимум
9-сынып
Орта деңгей
B1.1— Қалыптасқан жетік игерім
Көкжиек-Горизонт 2015
Оразбаева Ф.Ш., Рахметова Р.С., Қасенов Е.С.
О Қазақ тілі: Тіл-орда. Лексикалық минимум: Қазақ тілінен басқа тілде оқытатын 11 жылдық жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған. / Ф. Ш. Оразбаева, Р. С. Рахметова, Е. С. Қасенов.— Алматы: Көкжиек-Горизонт баспасы, 2015. –
ISBN
УДК ББК
ISBN © «Көкжиек-Горизонт» ЖШС, 2015
Талапты жас дос!
Қолыңдағы «Лексикалық минимум» деп аталатын құрал сенің қазақ тілінен алатын біліміңді жетілдіруге арналған. Оқулыққа қосымша болып табылатын «Лексикалық мини- мум» — сенің сөздік қорыңды молайтып, сөйлеу дағдыңды жетілдіруге, өздігіңнен шешім жасауға, қоршаған ортаңды өз бетіңмен тануға жетелей отырып, сол ой-танымыңды қазақша жеткізе білуіңе көмектесетін маңызды құрал. Бұл құралда сені тілді үйренуге қызықтыратын түрлі тапсырмалар күтеді. Олар сені түсінікті сөйлеуге, сөзді есте сақтауға, сауатты жазуға, мәнерлі оқуға жетелейді.
Лексикалық минимумдағы сөздер мен сөз тіркестерін, сөйлем құрылымдарын игеру арқылы сен өздік және шығармашылық жұмыстар орындайсың, сөзжұмбақ құрастырасың, кесте толтырасың, хат жазасың, мәтін құрайсың.
Мұның бәрі сенің қазақ тілін дұрыс қолдануыңа жол ашады.
ӘЛЕУМЕТТІК
– ТҰРМЫСТЫҚ АЯ
ТӨРЛЕТІҢІЗ!
Төр – почетное место
төрге отырғызу – усаживать на почетное место төрге ілу – повесить на почетное место
төрге қарай өту – пройти на почетное место Төрге шығыңыз. – Проходите на почетное место.
Ұлттық қасиет – национальное достояние
ұлт – нация
ұлттық – национальный
ұлттық ерекшеліктер – национальные особен- ности
ұлттық мүдде – национальные интересы ұлт бірлігі – единство народа
бірлесе әрекет ету – действовать в единстве бірлікте өмір сүру – жить в единстве
ұлттың негізгі қасиеті – основное национальное достояние
Әдеп ережелері – правила этикета
әдеп – этика, мораль
әдеп сақтау – соблюдать приличие; проявлять воспитанность
әдеппен сәлемдесу – приветствовать; здоровать- ся учтиво
әдептен озбау – не переступать рамки приличия; әдеп ережелеріне сай – согласно правилам этикета
әдепке сай жол беру – уступить дорогу по правилам этикета
Қонақ күту – ждать гостей
қонақ – гость
қонақжай – гостеприимный
арнайы қонақ – официально приглашенный гость
бейтаныс қонақ – незнакомый гость құтты қонақ –гость, приносящий счастье сыйлы қонақ – почетный гость
қонақты құрметпен қарсы алу – встречать гос- тей с почтением
Қазақтар – қонақжай халық. – Казахи – госте-
приимный народ.
Қонақпен құт, ырыс келеді. – Если гость при- ходит, счастье в дом приносит.