Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
БЖЗ каз.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
2.93 Mб
Скачать

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ

МЕДИЦИНАЛЫҚ БІЛІМ МЕН ҒЫЛЫМНЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ОРТАЛЫҒЫ

C.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

Ә.Б.Қанатбаева, Қ.А.Қабылбаев, Г.Н.Шыңғаева, Ә.Е.Наушабаева,

Е.Ә.Кәрібаев

Бүйректің жедел зақымдалуы

Оқу құралы

Алматы, 2013

ӘОЖ 616.6 (075.8)

КБЖ 56.9 я73

Ж 41

ПІКІР БІЛДІРУШІЛЕР:

С.К.Туганбекова

ҰҒМҚ-ң ғылыми жұмыс бойынша директор орынбасары, Астана қ., ҚР ДСМ штаттан тыс бас нефрологы, м.ғ.д., профессор

С.Н.Ералина

С.Ж.Асфендияров атындағы ҚазҰМУ, ДКБИ, жедел және қарқынды медициналық көмек курсы мен анестезиология және реанимация кафедрасының меңгерушісі, м.ғ.к., доцент

Ж 41 Ә.Б.Қанатбаева, Қ.А.Қабылбаев, Г.Н.Шыңғаева, Ә.Е.Наушабаева, Е.Ә. Кәрібаев Бүйректің жедел зақымдалуы. – Оқу құралы. – Алматы. – 2013 ж. – 75 б.

Қазақ тіліне аударғандар: оқытушы-стажерлар З.Қ.Амреева, Э.Б.Алимжанова, М.Н.Құлқаева (профессор Ә.Б. Қанатбаеваның редакциясымен).

ISBN 978-601-246-376-7

Бүйректің жедел жеткіліксіздігі қазіргі таңда (2004 жылдан бастап) «бүйректің жедел зақымдалуы» деп аталады. Ол көбінесе ауыр жағдайдағы науқастарда дамиды және жоғары өлім-жітіммен сипатталады. Медицина ғылымындағы және тәжірибесіндегі соңғы жетістіктерге қарамастан, бұл өлім көрсеткіші төмендемей тұр. Берілген оқу құралы, соңғы жылдары жасалып жатқан бүйректің жедел зақымдалуының диагностикасы және емдеуі жөніндегі жаңа нұсқаулықтарды есепке ала отырып дайындалған. Қазақстан Республикасында бұл тақырыпта оқу құралдары жоқ, әзірленген оқулықтарға да кірген жоқ.

Оқу құралы бакалаврларға, интерндерге, резиденттерге және дәрігер-интенсивистер мен нефрологтарды қосқанда кең салалы дәрігерлерге арналған.

ӘОЖ 616.6 (075.8)

КБЖ 56.9 я73

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Медициналық білім мен ғылымның инновациялық технологиялары Республикалық орталығы қосымша медициналық әдебиет ретінде бекітті және баспаға жіберуге ұсынды.

№ __ хаттама «___» __________ 201__ж.

ISBN 978-601-246-376-7  Ә.Б.Қанатбаева және теңавторлар, 2013ж.

ҚЫСҚАРТУЛАР ТІЗІМІ

АII

  • Ангиотензин II

АDQI

  • Acute Dialysis Quality Initiative - Жедел диализ сапасын жақсарту тобы

AKIN

  • Acute Kidney Injury Network – Бүйректің жедел зақымдалуын зерттеу тобы

АРТ

  • АII рецепторларының тежегіштері

ААФт

  • Ангиотензин айналдырушы фермент тежегіштері

АҚК

  • Айналымдағы қан көлемі

БАТ

  • Бүйрек қызметін алмастыру терапиясы

БЖЖ

  • Бүйректің жедел жетіспеушілігі

БЖЗ

  • Бүйректің жедел зақымдалуы

БСА

  • Бүйректің созылмалы ауруы

БСЖ

  • Бүйректің созылмалы жетіспеушілігі

БТГД

  • Баяу төмен ағысты гемодиализ

БҮУФ

  • Баяу үздіксіз ультрафильтрация

ГУС

  • Гемолитикалық-уремиялық синдром

ЖТН

  • Жедел тубулярлық некроз

ЖТИН

  • Жедел тубулоинтерстициалды нефрит

ИГД

  • Интермиттирлеуші (үзілісті) гемодиализ

КИ-БЖЗ

  • Контраст индуцирленген – Бүйректің жедел зақымдалуы

KDIGO

  • Kidney Disease Improving Global Outcomes – Бүйрек ауруларының нәтижесін жақсарту тобы

ҚЕБ

  • Қарқынды ем бөлімі

ҚҚСЕП

  • Қабынуға қарсы стероидты емес препараттар

ҚСТ

  • Қышқыл-сілті тепе-теңдік

N-АЦ

  • N-ацетилцистеин

ОВҚ

  • Орталық веналық қысым

РААЖ

  • Ренин-ангиотензин-альдостерон жүйесі

RIFLE

  • Risk, Injury, Failure, Loss, End stage renal disease - қауіп, зақымдалу, жетіспеушілік, қызметін жою, тБСЖ

тБСЖ

  • Бүйректің созылмалы жетіспеушілігінің соңғы сатысы

ҰБАТ

  • Ұзартылған бүйрек қызметін алмастыру терапиясы

ҰВВГФ

  • Ұзартылған вена-веналық гемофильтрация

ҰВВГД

  • Ұзартылған вена-веналық гемодиализ

ҰВВГДФ

  • Ұзартылған вена-веналық гемодиафильтрация

ШФ

  • Шумақтық фильтрация

ШФЖ

  • Шумақтық фильтрация жылдамдығы

ЮГА

  • Юкстагломерулярлы аппарат