Кәсiпорынның жұмыс туралы есеп беруi

Өнім атауы	Өнім көлемі		Өзіндік құн млн. руб.	Тұрақты шығын көлемі, %
	мың. т	млн. руб.
А Б В Г	100 80 120 200	200 200 360 300	180 160 300 280	20 25 15 20

Өнеркәсіптің нарықтық жағдайының өзгеруі нәтижесінде Б бұйымының 30%­ке азайтқандағы өндіріс көлемі төмендеуге мәжбүр.

Пайданың бұрынғы деңгейінің сақталуын қамтамасыз ететін А өнімінің сұрауымен қолданылатын бағаның артуын анықтау

Жауап. 12%­ке артады.

18-шi есеп. Цехтағы өндiрiс көлемi 25­тен 29 мың т­ға дейiн, ал өндiрiстің шығыны 22 ­ден 23 миллионға дейiн артады.

Шартты-тұрақты шығындарды есептік әдісімен анықтаңыз және өндiрiстік шығын теңдеуін құрастырыңыз.

Жауап. 15, 75 миллион.руб; С=0, 25 В=15, 75.

19-шы есеп. Егер кәсiпорын (кесте 8) есеп беру тоқсанында келесi көрсеткiштерді көрсетсе,сатудың көлемдерiнiң өзара байланысы, өзiндiк құн және пайданың теңдеуiн құраңыз:

Есеп беру жылындағы кәсіпорынның жұмыс туралы есебі

8-шi кесте

Квартал	Көмек көрсету ,мың. руб.	Өзіндік құн,мың. руб.
1 2 3 4	900 1000 800 1300	800 900 750 1200

20-шi есеп. А және Б кәсiпорындары 2 өнiм түрiн өндiреді және айналдырады.

Татымды еңбек шығынының пропорционалды үстеме шығынын бөліп шындығымен толық өзіндік құнның калкуляциясын құрастыру және өнім түрі бойынша сатудың тиімділігін 9­шы кестедегі мәлiметті пайдалана отырып,анықтаңыз.

9-шы кесте

Өнiм өндiрiсiндегі шығындар

Көрсеткіштер	Өнім А	Өнім Б
Жүзеге асыру бағасы, руб. Өндіріс көлемі, дана. Бірлік өнімге берілетін еңбек шығыны, руб./дана. Заттың құны, руб./дана. Ауыспалы жүктің шығыны, руб./дана. Тұрақты жүктің шығыны, руб.	30 400 4 10 5 23200	25 500 5 7 3

Глоссарий

Пайда - бұл кәсiпорынның кәсiпкерлiгiнiң түпкi қаржы нәтижесi.

Табыстармен бухгалтерлiк есепке сәйкес, қатысушылардың үлестерi осы ұйымның капиталын арттыратын мiндеттемелерді өтеуде және белсенді(қаржылар, басқа дүние) түсуі нәтижесiнде экономикалық жағынан тиімді болып есептеледi.

Кәсiпорынның шығындары - бұл активтер және мiндеттемелердiң осы ұйымның капиталын төмендететін экономикалық пайдасының қатардан шығудың нәтижесiнде төмендеуіне алып келеді. Қатысушылардың шешiмi бойынша қоспағанда жарғы салымдары төмендейді

Жалпы пайда - заттық шығындардың еңбекақыны ұстап қалатын және пайданың өзі қосатын өнiмдердi сатуда көмек көрсететін түсімі.

Таза пайда­ барлық салықтары пайдаға кететін және шаруашылық жұмысы әр түрлi формада алынатын жалпы пайда.

Пайданың абсолюттi өлшемi - кәсiпорынның өндiрiстiк қызметiнің көрсеткiшi.

Пайданы жоспарлау - кәсiпорындағы қаржылай жоспарлаудың құрама бөлiгі және қаржылай-экономикалық жұмыстың маңызды бөлiмшесi.

Өнiмнiң сатудан түскен пайдасы кәсiпорын жасаған таза табысты мiнездейдi.

Сыртқы шығындар - машиналар және жабдық, шикiзат және материалдардың алуына, қызметкерлердiң еңбекақысынан төленетін және тағы басқа да барлық ақшалай шығындар.

Iшкi шығындар - меншiктi қорлардың қолдану бойынша кәсiпорынның шығыны.

Бухгалтерлiк пайда - жалпы пайда мен бухгалтерлiк шығындардың арасындағы айырмашылықпен алынатын пайда.

Пайда балансы - кәсiпорынның негiзгi қызметiмен байланыспайтын көмекшi және қызмет етушi өндiрiстердің пайданы iске асыруындағы қосымша тікелей пайдасы.

Экономикалық талдау - кәсiпорынның қаржы ресурстерiн жоспарлаудың және алдыңғы жұмыстарын болжаудың ең маңызды сатысы.

Тиiмдiлiк - өндiрiстiң тиiмдiлiгiнiң салыстырмалы көрсеткiшi, шығынды қайтару деңгейін және ресурсты қолдану дәрежесiн сипаттайды.

Iске асырудың тиiмдiлiгi – әр ақшалай бірлікті іске асыруда өнеркәсіптің қандай пайызда пайда алатынын көрсетеді

Активтердiң тиiмдiлiгi - тиiстi активтердiң келетiн ақшасына қайтаруын мiнездейтiн кешендi көрсеткiштер.

Меншiктi капиталдың тиiмдiлiгi - меншiктi капиталдың ақшасына қарызға төленген пайыздар және салықтардың төлеуiнен кейiн дәл келетiн пайдамен сипатталатын тиімділік.

Резервтегi капитал - бұл пайдадан бөлiп шығарудың есебiнен құрастырылатын кәсiпорындардың ақшалай қоры.

Қор жинақталу - өндiрiстiң дамуына бағытталатын және кәсiпорындардың таза пайда бөлiп шығаратын қаражат.

Қор тұтыну - бұл дивидендтерге төленетін кәсiпорынның таза пайдасына бағытталатын қаражат,материалдық көмек,кәсіпорын жұмысшылары ддемалысқа шықандағы қосымша жалақы,көлiкте жол жүру, қорек және басқа да мақсаттар.

Өндiрiстің экономикалық тиімділігі - шаруашылық қызметі және қаражат пен затқа айналған еңбектiң шығындарымен арасындағы қатынас нәтижесіндегі өзара өндiрiстiк қызметтiң нәтижесі.

Өзiндiк құн - кәсiпорынның қызметiнiң олардың жеке және өзара байланысының барлық жағынан сипатталатын синтетикалық жалпылама көрсеткiші.