V. Тлумачэнне новага матэрыялу.

— Вы шмат ведаеце пра сказ. А што яшчэ мы можам пра яго даведацца? (Адказы.) Сёння мы пагаворым з вамі пра будову сказа. Спадар Сказ паставіў перад намі наступныя задачы, якія мы павінны рашыць на працягу ўрока. (Настаўнік чытае задачы ўрока.)

Запіс на дошцы:

1. Без чаго немагчыма скласці сказ?

2. Як называюцца члены сказа, якія дапаўняюць галоўныя члены сказа?

3. Якую ролю выкогіваюць даданыя члены сказа?

1). Работа з правілам

Разгарніце падручнік на с. 26, знайдзіце правіла, прачытайце яго пра сябе, у поўголаса, суседу. Знайдзіце адказ на першае пытанне. (Дзейнік і выказнік - самыя важныя «цаглінкі», без іх немагчыма скласці сказ.)

—Знайдзіце практыкаванне № 42. с. 26. Прачытайце тэкст “ланцужком”, растлумачце прапушчаныя арфаграмы.

• Які гэта тэкст — апісанне ці апавяданне? Чаму? (Адказы дзяцей.)

• Выпішыце з кожнага сказа дзейнік і выказнік. Дзейнік падкрэсліце адной рыскай, а выказнік — дзвюма.

Дзеці выбарачна выходзяць да дошкі і выпісваюць дзейнікі і выказнікі.

1. Пінгвіны жывуць.

2. Яны выводзяць.

3. Птушкі ходзяць.

4. Ласты - крылы нагадваюць.

5. Пёры трышчаць.

• Што вы выпісалі са сказаў? (Дзейнікі і выказнікі.)

• Інакш іх называюць граматычнай асновай сказа.

— Прачытайце першыя два сказы практыкавання без галоўных членаў сказа.

— Ці можна назваць прачытанае сказам? (Не.)

• Чаму? (Сказ немагчыма скласці без галоўных членаў сказа.)

• Правільна.

• А зараз прачытайце апошнія дзве граматычныя асновы сказа.

4. Ласты — крылы нагадваюць. .

5. Пёры тырчаць.

Ці зразумелі б вы гэтья сказы без слоў, якія не выпісвалі. (Не.)

• Чаму? Знайдзіце адказы на пытанні № 2, 3. (Даданыя члены сказа тлумачаць і дапаўняюць галоўныя члены сказа).

• Як называюцца гэтыя словы? (Даданыя члены сказа.)

1. Праца з тэкстам.

• Знайдзіце практыкаванне 43. с. 26. Прачытайце сказы пра сябе. Адкажыце на пытанні: Колькі сказаў у тэксце? (4.)

Колькі будзе граматычных асноў? (4.)

Назавіце іх.

• Выпішыце са сказаў спачатку дзейнік з даданымі членамі сказа,потым— выказнік з даданымі членамі сказа. У дужках стаўце пытанні да даданых членаў сказа.

• 1 варыянт — 1-ы сказ.

• II варыянт — 2-і сказ.

Два вучні працуюць ля дошкі.

6. Замацаванне новага матэрыялу.

Работа ў групах па картках.

Клас дзеліцца на тры групы.

• Спадар Сказ падрыхтаваў кожнай групе творчае заданне.

• 1-Я група — выпісаць з тэксту практыкавання № 44. С. 27 тры сказы, якія адпавядаюць схемам:

  1. Што робіць? хто? дзе?

  2. Хто? што зрабіў?у чым? што?

  3. Хто? што рабіў? як?

Вусна скласці свае сказы да гэтых схем.

• 2-я група — са слоў скласці сказы, падкрэсліць граматычную аснову сказа — дзейнік і выказнік.

  1. За, пачынаўся, лес, стары, вёскай.

  2. Каля, расла, разгалістая, самай, хвоя, дарогі.

  3. Старая, прамяні, хвоя, сонечныя, сустракае.

  4. Кроплі, рознымі, пералівала, колерамі, расы.

• 3-я група — дапоўніць сказы даданымі членамі сказа і вусна назваць даданыя члены сказа, якія адносяцца да дзейніка, а потым —выказніка.

Закончыўся ўрок. Дзеці атрымалі. Яны адпачываюць. Празвінеў званок.

Праверка работы ў групах.