Жанама әсерлері

Артериальды гипотензия, брадикардия, жүрек ырғағының бұзылыстары. Бауыр қызметінің бұзылуы, сары аурудың, гепатиттің, бауыр некрозының дамуына дейін әкеледі, әсіресе қайта қолданғанда. Бас ми қысымының жоғарлауы. Сезімтал науқастарда қатерлі гипертермия дамуы мүмкін. Оянғаннан кейін бастың ауруы, жүректің айнуы және дірілдеу мүмкін.

Галотан препаратының қолдануына байланысты болатын барлық кезеңіндегі анестезиологтардың көңілін алаңдататын мәселе гепатит немесе жедел бауыр некрозы орталықта қалуда. Есте сақтайтын жәй, операциядан кейінгі бауыр жетіспеушілігі көбінесе жасыр жүрген вирусты гепатитпен байланысты болады. Сонымен қатар анамнездің үлкен маңызы бар: алдын галотанды қолданған науқастарда бауыр жағынан асқынулар тәуекелі, себебі белгісіз қызба, транзиторлы сары ауру, айқын гиперферментемияның жоғары болуы байқалады. Галотанның әсерінен бауырда некроздың даму механизмі шамамен былай жүреді: трифторацетат — галотанның биодеградация өнімі — гепатоциттердің мембранасымен сіңіріледі және антиген түзейді, антидене синтезі соңында бауырдың зақымдалуына әкеледі. Аталған аутоиммунды үдерістің дамуында маңыздысы тұқым қуалаушылық бейімділік болып келеді, басқа жолмен бұл факторды түсіндіру қиын, себебі 40 000 галотанмен анестезия жасағанда тек 1 жағдай ғана бауыр жағынан асқынуларға әкеледі. Бауырдың жедел некрозының жағдайы одан да сирек суреттелген: 1/250 000—1/300 000 анестезияға. Бұл патологияның балаларда болмауы түсініксіз болып қалуда. Жоғарыда аталған жағдайларды ескеріп, келесі галотанның қолданылуы ұсынылады: балалардағы жалпы анестезия, тыныс жолдарының обструктивті аурулары. Галотанды алдыңғы жансыздандырудан кейінгі 6 аптадан соң қайта қолданғанда сақтықпен қолдану керек. Галотан бауыр ауруымен ауыратын науқастарға (немесе оны күдіктегенде) және оны алдын жансыздандыру үшін қолданғанда жанама әсерлері байқалған науқастарға кері көрсетілген. Галотан мөлшерге тәуелді миокардтың депрессиясын туғызады. Галотанның әсерінен тыныстың тежелуі артериальды қанда pCO₂ жоғарлауымен жүреді (pаCO₂). Аталған жағдайдың клиникалық көріністерінде артериальды гипертензия мен қарынша аритмиясы болуы мүмкін. Соңғы аталған жағдай көбінесе галотанмен жансыздандыруда, бірге адреномиметиктерді енгізгенде дамиды, бұл кезде эпинефринді, норэпинефрин мен эфедринді енгізуді алып тастайды. Галотан тегіс (жатыр, бронх және т.б.) және көлденең жолақ бұлшық еттерді босатады және бұлшық еттердің босансуын үйексіздендірмейтін дәрілердің әсерін күшейтеді.

Саудаға тіркелген атауы:

КЕТАМИН (KETAMINE)

Шығарылу түрі . Егуге арналған ерітінді 50 мг/мл

Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.

Кетамин кіріспе және негізгі наркоз үшін қолданылады, бұлшық еттердің босансуын және босансуын қажет етпейтін қысқа хирургиялық араласу кездерінде, ауыру сезімімен жүретін құралдармен және диагностикалық емшаралар кездерінде, науқастарды тасмалдағанда, күйік беттерін тазалағанда.

Наркотикалық ықпалға қол жеткізу үшін кетаминнің бастапқы мөлшері 0.7‑2 мг/кг дене салмағына құрайды к/т баяу (бірақ 6 сек артық емес). Препаратты қайта қолданғанда алғашқы мөлшердің 1/2‑1/3 қолданады немесе к/т тамшылатып 20-60 там/мин жылдамдықпен 0.1% кетамин ерітіндісін физиологиялық ерітіндіде немесе глюкоза ерітіндісінде дайындағанды енгізеді. Әлсіреген науқастарға, егде жастағыларға және шок жағдайындағы науқастарға кетамин 0,5 мг/кг мөлшерде енгізіледі. Жалпы мөлшер ересектерге 2‑6 мг/кг/сағ. құрайды. К/т енгізгенде 6.5‑13 мг/кг дене салмағына кетаминді талап етеді. Балаларда кетаминді б/е релаксацияны керек етпейтін (спонтанды тыныс алу сақталғанда) жағдайларда қысқа операциялар кезінде қолданған дұрыс.