42. Жылдамдық бойынша теріс кері байланысы бар тұйықталңан электр жетегі.

Ж ылдамдық бойынша теріс кері байланысты АЭЖ жүйесі 11.1 суретте көрсетілген. 11.1 суреттегі күшейту

коэффициентімен К_РС  жылдамдық реттегіш ЖР, беру коффициенті бар жылдамдық. Қосындыда алгебралық U_зс жылдамдық бойынша берілген кернеу және U_ДС кернеу жылдамдық беруінен  қойылады. Басқару кернеуі мынаған тең: U_y = (U_зс – U_дс)к_рс .         (11.1)

Түрлендіргіштің ЭҚК түрлендіруі қозғалтқыш ЭҚК-мен және эквивалентті кедергідегі кернеудің құлауымен теңеседі.

Е_п = U_у к_п = Е + IR_Э         (11.2)

мұндағы Е = kФ_нω  - ТТҚ зәкірдің ЭҚК-і;

К_П-түрлендіргіштің күшейткіш коэффициенті.

Жылдамдықтың датчигінің кернеуі қозғалтқыш зәкірінің айналу жиілігіне пропорционал

U_дс = к_дс ω.                                               (11.3)

(11.1), (11.2) және (11.3) теңдеулерінің шешуі теңдеуі жылдамдық бойынша кері байланысты жетектің электрмеханикалық сипаттамасы үшін мынадай түрге келеді, яғни (11.4) өрнегін береді.

(U_зс – к_дс ω)к_рск_п = kФ_н ω + IR_Э ,

 

U_зск_рск_п + к_дс ω к_рск_п = kФ_н ω + IR_Э ,

 

                                         (11.4)

мұндағы  К_д = 1/kФ_Н – қозғалтқыштың беру коэффициенті.

1 1.2 суретте жылдамдық бойынша ООС-ты ЭЖ-ң табиғи және жасанды статикалық сипаттамалары көрсетілген. Тұйық жүйеде жылдамдық төмендеуі

           

 

және к_дск_рск_п=0 кезінде алшақтатылған (ажыратылған) жүйеге сәйкес келеді. к_дск_рск_п →  кезінде (яғни, үлкен күшейту коэффициенттерінде) толық қатаң сипаттаманы (∆ω = 0) алуға болады. Осындай сипаттамаларды жылдамдықтың интегралдық реттегішінен де алуға болады.

43. Ток бойынша теріс кері байланысы бар тұйықталған электр жетегі.

1 1.3 суретте ток бойынша кері байланыстағы ЭЖ көрсетілген. Басқару кернеуі және түрлендіргіш ЭҚК-і былай анықталады     U_y = (U_зТ ± U_дТ)к_рТ ,       (11.5)

 Е_п = U_у к_п = Е + IR_Э .    (11.6)

Ток датчигінің кернеуі қозғалтқыш зәкірінің тоғына пропорционал U_дТ = к_дТ I = βI R_Э            (11.7)

 

(9.5), (9.6) теңдеулерімен бірге және (9.7) шешілуі (9.8) теңдеуін береді ток бойынша дұрыс және теріс кері байланыстағы жетектің электрмеханикалық сипаттама үшін мынадай түрге ие болады.                             (11.8)

мұндағы  (+) – ОС дұрысы үшін, (-) – теріс ОС үшін.

Дұрыс кері байланыс кезіндегі ток бойынша жылдамдықтың төмендеуі    

және к_дск_рск_п=0 кезінде алшақта- тылған (ажыратылған)

жүйеге сәйкес келеді, к_дТк_рТβ=0 кезінде толық қатаң сипаттама болады,

ал к_дТк_рТβ→∞ - ∆ω→-∞ теріс қатаң болады.

Алшақтатылған жүйеге (11.4 суретті қара) қарағанда ток бойынша дұрыс кері байланыс с ипаттаманы аса қатаң жасайды.

Ток бойынша теріс кері байланыс жылдамдық кұламасын (перепад) қамтамасыз етеді

және ЭЖ-ң жұмсақ сипаттамаларын жүзеге асыру үшін қолданылады.  к_дТк_рТβ=1 кезінде сипаттама алшақтатылған жүйеге сәйкес келеді, ал к_дТк_рТβ→∞ - ∆ω→∞ (толық жұмсақ болады). Бірконтурлы жүйелерде АЭЖ теріс кері байланыста, ереже бойынша, (тоқталған) ұсталған, яғни жұмысқа белгілі бір токтық жүктемеде қолданылады.