4.21. Шеткі көктамырды катетерлеу

Орындау тәртібі

• Пациенттен ақпараттандырылған келісім алады.

• Пациентке ыңғайлы жағдай тыңдауына жәрдемдесіп, жарық түсуді қамтамасыз етеді.

• Қолды жуады.

• Көктамырды катетерлеуге арналған стандартты жиынтық орамының бүтіндігін, сақтау мерзімін тексеріп, жиынтықты дайындайды.

• Көктамыр көлеміне, ерітінді енгізу жылдамдығына, көктамырлық терапия өткізу- кестесіне, инфузат тұтқырлығына келетін катетер таңдайды.

• Көктамырды катетеризациялау орнын белгілейді: -катетерлеудің болжамалы аймағынан 10-15см жоғары қолға бұрау салады; -көктамырға қанның келуін жақсарту үшін пациенттің саусақтарын бүгіп-жазуын сұрайды; -көктамырды сипап табады.

• Қолды антисептикпен өңдеп, стерильді қолғап киеді.

• Катетерлейтін алаңды 30-60 секунд ішінде антисептикпен өңдейді, кеуіп қалуын тосады. Асептиканы сақтау қажет - өңделген жерге тиіспеу!

• Катетерлеу өткізудің болжамалы орнынан төменірек көктамырды саусақпен басып, бекітеді.

• Таңдалынған диаметрлі катетерді алып, қорғаныс қабын шешеді.

• Индикаторлық камерада қанның пайда болуын қадағалап отырып, инедегі катетерді теріге 15^о енгізеді.

• Индикаторлық камерада қан пайда болғанда инені енгізу бұрышын азайтады және иненің (стилет-ине) бірнеше мм көктамырға енгізеді.

• Инені бекітеді, канюля көмегімен ине бойымен катетерді соңына дейін енгізеді /стилет-инені уақытша алмайды/.

• Көктамырда тұрған стилет-инені катетерге өткізіп алмай, бұрауды қолдан алады.

• Қан кетуді азайту үшін көктамырды баса отырып, катетерден инені алып тастайды, қауіпсіздік техникасы бойынша инені жояды.

• Катетердің қорғаныс қабынан бітеуішті алып катетерді жабады немесе инфузиялық жүйені қосады.

• Бекітуші таңғышпен катетерді бекітеді.

• Емдеу мекемесінің талаптарына сәйкес көктамыр катетерлеуін тіркейді.

• Қалдықтарды қауіпсіздік техникасына сәйкес жояды.

Көктамырды катетерлеуге арналған стандартты жиынтыққа кіреді:

• стерильді лоток;

• қолданған материалдар мен қалдықтарға арналған лоток;

• гепарин ерітіндісі бар шприц (1:100) 10 мл гепарин 0,1мл (500 бірлік) натрий хлоридтың изотониялық 0,9% ерітіндісінің 10мл-не;

• стерильді мақта мен майлықтар;

• лейкопластырь немесе жабысқақ таңғыш;

• тері антисептик;

• әртүрлі өлшемді перифериялық катетерлер;

• обтуратор, байланыстырушы түтік немесе жалғастырғыш тетік;

• бұрау;

• стерильді қолғап;

• қайшы;

• лангета;

• орташа бинт;

• 3% cутегі тотығы.

4.22. Шеткі көктамырдағы катетерді алу

Орындау тәртібі

• Шеткі көктамырдағы катетерді алуға арналған стандартты жиынтықты дайындайды.

• Қолды жуады.

• Инфузияны аяқтайды, қорғау таңғышты шешеді.

• Қолды антисептикпен өңдеп, қолғап киеді.

• Бекітетін таңғышты шеттен ортаға қарай алады.

• Ақырын, сақтықпен катетерді көктамырдан шығарады.

• Катетерлеу жасаған орынды стерильді дәке тампонымен ақырын 2-3 минут ішінде басып ұстай тұрады.

• Катетерлеу жасаған орынды теріге арналғанантисептикғпен өңдейді.

• Катетерлеу жасаған жерге стерильді, басып тұратын таңғыш салып, оны бекітеді.

• Катетер канюлясының бүтіндігін тексереді. Катетердің инфекциялануына күдік туғанда немесе тромбтың болуында дәрігердің нұсқауы бойынша стерильді қайшымен катетердің ұшын кесіп алып, стерильді шыны түтікке салып, бактериологиялық зертханаға зерттеуге жібереді.

• Құжаттарда катетерді алу уақытын, күнін, себебін белгілейді.

• Қалдықтарды қауіпсіздік техникасы мен санитарлық-эпидемиологиялық тәртіпке сәйкес жояды.