Жолаушы тасымалдаудың тарифтері

Жолаушы тасымалдау тарифтері жүктарифтерінен ерекшеліктері бөлшек бағаның 1 түрі болып саналады.жолаушы тасымалдау тарифі бөлшек баға

Жолаушы тарифтерін қалыптастыру бірқатар саяси әлеуметтік мәдени және басқа да факторларға және де халықты тасымалдауға сұранысына байланысты

ТЖКөде жолаушы тарифтері қала маңфндағы ж/е жалпы болып бөлінеді. ТМД елдерінің кейбір үлкен қалаларында тарифтерге жеңілдік жасалады. Мысалы:зейнеткер, студент

Қала маңындағы қатынастарды аймақтық тарифтер құралады. Ұзақ сапардағы поездъарда вагон типіне қалған тарифтер үстемелер арқылы анықталады. Мысалы:

1)пласкардта негізгі тарифке 25% қосылады

2)купэ вагонына 60%

3)4 жұмсақ орынды купэ 80%

4) 2 орынды купэ 120% (СВ)

Сонымен қатар тарифтер поездъ санатына қарай да бөлінеді (қарапайып ж/е жылдам)

Жылдам поезда тарифтер ұарапайымға қарағанда 13% жоғары.

АК-де тарифтер қатынас түріне байланысты қалалық автобустарда тарифтер тасымалдау қашықтыгына ж/е жолаушы санына байланысты емес. Олар жеткізу жылдамдығына болып келеді. Мысалы: Қала маңындағы тасымалдаудағы орындайтын автобустар тасымалдау қашықтығына байланысты ж/е тасымалданатын жолаушы санына байланысты емес

Қалааралық, халықаралық бағдарда тарифтер автобустың сиымдылығына ж/е орындықтардың жұмсақтығына байланысты.

Жүктердің көлемді салмағы

Әр түрлі көлемді салмағы бар жүктерді тасымалдау кезінде жылжымалы құрамның әр түрлі жүктеу деңгейі қамтамасыз етіледі. Сондвқтан, жеңіл салмақты жүктерді тасымалдауда жылжымалы құрам жүктелуін азайту үшін тарифті ставка жоғарлайды. 1,2 кластағы жүктің тарифті ставкасы жөнелтудің есепті массасына байланысты анықталады

M_p=m_кр/γ_е

Жөнелту шамасы

Жөнелту – жүк алушының мекен жайына бірыңғай тауар көлік құжаттамасы арқылы жіберілген жүк партиясы жқнелтулер келесідей болады:

1)АК-де толық ж/е ұсақ

2)ТЖ, ӨК вагон бойынша(кеме) контейнерлік ж/е ұсақ (жүктің жалпы салмағы 2000 т дейін

Егер, вагон бойынша жөнелҒту тариф деңгейін бірлік ретінде құрастырсақ, онда контейнерлік жөнелту тариф деңгейі 1,9% ал, ұсақ жөнелту 4,1%

АК-де жқнелту массасына байланысты келісілген тарифтер болады:

Қашықтық массасы	Жөнелту массасы
	0-0,5т	0,5-1т	............	4-5т	5-10т	10т
1 2 3 4 600 Әр25км үшін 600д	Ө СУ ТАРИФІ	ӨСУ ТАРИФІ

Жолда тасымалданатын жүктің сақталуын қамтамасыз ету ж/е жеткізу жылдамдығы

АК-де арнайы жылжымалы құрамды қолданғанда тариф көлемі 15-60 % артады.

ТКЖ-де жоғары жылдамдықты қарапайым вагондарда жук тасымалдауда тариф толемдері ә еселенеді

ТК-де рефрмжеттер трюмдерінде жүк тасымалдау кезінде тариф көлемі 2 еселенеді.

ӘК де ерте пісетін көкеністерді тасымалдауда 80% жеңілдік жасалады.

Аймақтық ауа райы ж/е жол жағлайлары

ТКЖде кеңес өкіметі кезінде аймақ бойынша тарифтерді бөлу қарастырылмаған.Қазіргі кезде әр бар ТМД елінде өздерінің тарифі бекітілген.

АКде ТМД елдерінде өздерінің тарифтік жүйесі қабылданады. Бұл тарифтер тузету еселіктеріне байланысты обл ға аудандарға аймақтарға бөлінеді

ӨКде тарифтер кіші ж/е магистральді көліктер ушін деп бөлінеді. Кіші өзендерде кемемен жүзу тарифі магистральді өзендерге қарағанда жоғары болып табылады.

ТК де тариф теңіз бассейндеріне байланысты бөлінеді. Солт бассейн үшін тариф деңгейі 1% алыс шығыс үшін 1,2% Балтық т үшін 1,54%Қара ж/е Азов теңіздері үшін 1,75%

Әуе көліктерінде ТМД елдерінің өз тарифтері тағайындалады

Пайдаланудың ерекше жағдайлары

ТКЖде көлемді (массовый) жүктерді тасымалдау кезінде (ағаш, кірпіш, көмір т.б)тарифтік стафка 30-50% төмендейді

АКде Кәсіпорынның мекен жайна минералды тыңайтқыштарды торфты тасымалдау кезінде 30-40% жеңілдік жасалады. Жол жоқ жағдайда көлік ұйымының шығындары жоғары болады. Осыған байланысты тарифті 20%ға көтеруге рұқсат етіледі.