- •Кереш сүз
- •Рәсәй археология һәм антропология Академиясе академигы, Казан (Идел буе) Федераль университеты профессоры, Татарстанның Атказанган фән эшлеклесе Борһанов Альберт Әхмәтҗан улы
- •Олы Әшнәк авылы
- •1911 Нчы елгы карта (архив рәсеме)
- •Рәсемдә археолог Калинин н.Ф.
- •Археолог Николай Истомин (сулдан беренче) Олы Әшнәктә табылган экспонатлар белән (фото- oshnjak/2013-08-09)
- •Сәвиләгә куелган кабер ташы (л.Садриева фотосы)
- •Кәрәкә күле җирлеге (л. Садриева фотосы)
- •Биләр каласы харәбәләре (интернет челтәреннән)
- •Алексеевск районы, Әшнәк авылы мәчете (интернет челтәреннән)
- •Лашманчылар, архив фотосы
- •Легендар Якуб Дҗиһангир улы Чанышев Татар атлы кавалериясе (интернет челтәреннән)
- •Миңсылу әби (сулдан беренче) авылда кунакта (г. Шиһапов фото-архивыннан)
- •Делегат Нәфисә Минһаҗева Съезддан күренеш (архиф фотосы)
- •Олы Әшнәк авылында сугышта корбан булган авылдашлар истәлегенә куелган беренче һәйкәл. (г.Шиһапов фото-архивыннан)
- •Олы Әшнәк авылында сугышта корбан булган авылдашлар истәлегенә куелган яңа һәйкәл. (л.Садриева фоторәсеме)
- •Медаль «За отвагу»
- •Орден Красной Звезды
- •Шиһапов Харис Хасамутдин (Хисаметдин) улы.
- •Орден Славы III степени
- •Орден Отечественной войны II степени
- •Олы Әшнәк авылы ветеранннары, 1972 нче ел (Шиһапов Габдулла фотоархивыннан)
- •Бөек Җиңүнең 40 еллыгы уңае белән Бөек Ватан сугышы ордены белән бүләкләнгән авылдашларыбыз исемлеге:
- •Соңгы ветераннар...
- •Фоторәсемдә р. Мингалиева
- •Авыл кибете, 1965 нче ел, (фоторәсемдә: кибетче ярдәмчесе Диярова Рәйсә)
- •Олы Әшнәк авылы кешеләре, 1955 нче еллар (Шиһапов Габдулла фотоархивыннан)
- •1993 Нчы елның сентябрь аенда Олы Әшнәктә таштан яңа мәчет ачыла.
- •Авылым кешеләре Утлар, сулар кичкән ветеран
- •Ветераннар. Гараев Бикмулла (уртада), сулда Ибатуллин Касыйм, уңда Гарипов Нәҗип абыйлар.
- •Гәрәев б. Г. Гаиләсе белән
- •Партизан батырлыгы
- •Рәсемдә сугыш һәм хезмәт ветераны, батыр партизан Мифтахов Габделхак.
- •Мифтахов Габдулхак абый тормыш иптәше Зәйтүнә апа белән
- •Бакчалар патшасы
- •Сахибетдин Мифтахетдинов (Мифтахов)- сугыш һәм хезмәт ветераны, мактаулы авыл хужалыгы хезмәткәре.
- •Әкияттәгедәй җиде бертуган...
- •Китапханәче Маһирә
- •Рәсемдә: Шакирова м. Авыл советы сәркатибе Рисаева с. Белән китапханәдә.
- •Рәсемдә: мәктәп укучылары - тимурчылар пионервожатая Мәрҗәнә апа җитәкчелегендә Маһирә апага булышалар.
- •Рәсемдә сугыш һәм хезмәт ветераны Госман Шәйхетдинов
- •Фоторәсемдә: уң яктан (өске рәт) Сәләхетдин Шәйхетдинов, әниләре Мәгърифә әби, Сахибетдин Шәйхетдинов, Рәбига, Фәния Шәйхетдиновалар, Сәләхетдинның улы Самат.
- •Улы Гомәрнең хәбәрсез югалуы турында белешмә
- •Госман Шәйхетдинов (уң якта) авылдашы Хафизов Вазих белән
- •Онытылмас еллар, яки алабута ипие белән кычыткан ашы кыйссалары (кыскартылган вариантта)
- •17.12.2014 “Авыл офыклары” гәҗите. Автор Гөлназ Зарипова
- •Рәсемдә: Гөлсем һәм Зәйтүнә Гариповалар, уртада күршеләре Әклимә Садриева белән.
- •Сер бирмә, якташ!
- •Фоторәсемнәрдә: г.С. Шиһапов
- •Г. Шиһапов хезмәтләре
- •Кыш белән яз тарткалашкан, җил-давыллы кичне Олы Әшнәк авылы китапханәчесе Гөлфия Мухаметшина авылдашларын китапханәгә кич утырырга ("библиотөн"гә) чакырды.
- •1 Нче сыйныфка кабул иткәндә 8 нче сыйныф чыгарылыш
- •Флера Гарипова “Почёт билгесе” орденына лаек булган укытучы
- •Әхәт Гаффар
- •Язучы Әхәт Габдрахман улы Гаффаров
- •Танылган каләм ияләре
- •Ренат Гаффар
- •Хикәяче, публицист Ренат Гаффар
- •Рәсемдә: Ренат Гаффар абыйсы Әхәт белән. Сабан туй бәйрәмендә авылдашлары белән
- •Рәкыйп Гаффар
- •Журналист Рәкыйп Гаффар.
- •Журналист Фоат Мәхмүт улы Гайсин.
- •Фотрәсемдә: Фоат Гайсин һәм Халидә Гәрәева мәктәп музеенда почётлы каравылда, 1970 нче ел
- •Авылдашлар сәхнәдә
- •Рәсемдә:; Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры артисты Хафизов Ирек Галимулла улы.
- •Легендар укытучылар коллективы...
- •4 Нче дәвер - 1960-1990 нчы еллар.
- •Мәктәп бинасы, 1970 нче ел
- •1Нче сентябрь линейкасы.
- •1971 Нче ел. Укытучылар коллективы. Г. Шиһапов фотосы.
- •Мәктәпнең газ-53 машинасы
- •Авылым мәзәкләре Олы Әшнәк авылы фоторәсемнәрдә Ләйсән Садриева фотолары.
Улы Гомәрнең хәбәрсез югалуы турында белешмә
Госман улы үзе теләп сугышка киткәндә, аңа нибары 18 яшь була. Озын буйлы, типсә тимер өзәрлек бу егетне Мәскәү астында оештырылган серле (секретный) 66 нчы гвардия миномёт полкына яңа М-30 миномётына коручы (заряжающий) итеп билгелиләр. Бу фашистларның котын ала торган “Катюша”лар була. Яңа коралны сынау өчен аларны фронтның алгы сызыгына - 2 нче Украина фронтының 7 нче Аримясе карамагына җибәрәләр.
“Катюша”
Куркуны да, ару-талуны да белми сугыша Госман. Ул автомат кебек җитез һәм төгәл хәрәкәтләр белән “Катюша”га снарядлар бирә. Бер залп өчен 16 снаряд кирәк. Һәр снарядның авырлыгы 100 килограмм. Бер залп белән миномёт дошман өстенә тонна ярым утлы металл очыра.
Г. Шәйхетдинов Брянск, Харьков, Киев шәһәрләрен азат итүдә, Курск дугасында, Днепр елгасын кичүдә катнаша. Тарихка Ясско-Кишинев бәрелеше дип кергән һөҗүм вакытында аларның расчеты хәлиткеч роль уйный. Соңыннан атаклы генерал И.Н. Конев дивизиясе белән берлектә 66 нчы Киев гвардия миномет полкы белән Румыния һәм Венгрия җирләрен азат итүдә катнаша. Румыниянең Турды шәһәрен алгандагы батырлыгы өчен өлкән гвардияче Шәйхетдинов “Батырлык өчен” медале белән бүләкләнә.
1944 нче елның көзендә аларны механикалаштырылган атлы группа командующие генерал-лейтенант И.А. Плиев карамагына җибәрәләр. “Катюша”лар дошманга кургаш яудыра һәм Плиев атлы гаскәре яшен тизлеге белән өне китеп исән калган дошманны юкка чыгара. Мондый рейдлар нәтиҗәсендә күп вакыт зур аэродромнарда бер генә самолёт та һавага күтәрелергә өлгерми кала.
1944 нче елның 20 октябрендә 6 нчы гвардия танк армиясе белән берлектә Венгриянең Ньиредхаза шәһәрен азат иткәндә минометка дошман снаряды тия. Батарея командиры лейтенант Евгений Лютиков шунда ук һәлак була. Госманның башына снаряд кыйпылчыгы эләгә һәм ул контузияләнә. Яралы хәлдә аны госпитальгә озаталар. Батарея командиры Е. Лютиковка, үлгәннән соң, Советлар Союзы Герое исеме бирелә. Яралары бераз төзәлгәч Госман кире үз частенә кайта. Братислава, Цистерсдорф һәм Вена шәһәрләрен азат итүдә катнаша. Венаны алганнан соң генерал Гани Сафиуллин:
-Рәхмәт якташ, сынатмадыгыз,- дип Госманның кулын кыса, аның расчетын хәрби бүләккә тәкъдим ителүен әйтә.
“Катюша” урнаштырылган автомашинасы белән ул 1942 нче елдан Брянск шәһәреннән башлап 1945 нче елның 9 май көнендә Прага шәһәренә кадәр барып җитә. Купсанлы сугышчан медальләр белән бүләкләнә.
Туган авылы Олы Әшнәккә әйләнеп кайткач, Госман аганы артта калган кырчылык бригадасына бригадир итеп билгелиләр.Бу эштә ул берөзлексез 20 елдан артык эшли. Аның бригадасы районда һәм республикада алдынгылар рәтендә була. Аннары колхоз амбарында мөдир, лаеклы ялга чыкканчы төзелеш бригадасында эшли.
Госман Шәйхетдинов (уң якта) авылдашы Хафизов Вазих белән
Тормыш иптәше белән бер ул, бер кыз тәрбияләп үстерәләр. Кызлары Сания В.И. Ленин исемендәге Казан Дәүләт университетын уңышлы тәмамлап, Балык Бистәсендә укытучы булып эшли. Уллары Газинур урта мәктәпне тәмамлаганнан соң Совет Армиясе сафларында хезмәт итә. Туган авылында Г. Коләхмәтов исемендәге колхозда шофёр булып эшли. Соңыннан Казан шәһәрендә үз һөнәре буенча эшли.
“Хезмәтенә карап- хөрмәте”
1945 нче елның гыйнвар аенда, култык таякларына таянып, 22 яшьлек Гыйниятов Әхәт Гыйният улы сугыштан кайта. Берничә айдан Җиңү көнен егет авылда каршылый. Әхәтнең зиһенле, тырыш булуын искә алып, колхоз җитәкчеләре аны хисапчы итеп эшкә алалар.
Рәсемдә: Гыйниятов Әхәт Гыйният улы
Өлкән сержант сугыш вакытында тиешле дәрәҗәдә булмаган исәп-хисап эшләрен тиз арада тәртипкә китерә. Читтән торып һөнәрлеге буенча техникум тәмамлый. Төп эше белән беррәттән, яшь булуына карамастан, аны авылдашлары партия оешмасына җитәкче итеп сайлыйлар. Кешеләргә сабыр, ягымлы карашы, ярдәмчел булы белән ул авылдашлары, җитәкчеләр арасында зур хөрмәт казана.
Рәсемдә: сугыш һәм хезмәт ветераннары Мифтахов Габдрахман һәм Гыйниятов Әхәт
Бу абруйлы шәһес, 38 ел гомерен туган колхозы икътисадын күтәрүгә багышлый. Менә дигән белгеч һәм җәмагать эшлеклесе булудан тыш, ул үрнәк гаилә башлыгы да. Тормыш иптәше Сәлимә белән ике ул, бер кыз тәрбияләп үстерделәр.
Бөек Ватан сугышы һәм хезмәт ветераны, Г. Коләхмәтов исемендәге колхозның баш бухгалтеры Гыйниятов Әхәт Гыйният улы авыл халкы хәтерендә сакланырга тиешле шәһесләрнең берсе!
Г. Шиһапов
“Авылдашлар матбугат битләрендә”
