V. Odmiana nazwisk kobiet - liczba pojedyncza I mnoga

Jedynš grupę kobiecych nazwisk odmiennych stanowiš te, które zakończone sš samogłos-

kš -a, będšcš zarówno wykładnikiem żeńskoœci, np. Kowalska, Sawicka, Zawadzka, Nadol-

na, jak i zakończeniem nazwiska męskiego, np. Rokita, Masina [wym. Maz-ina a. Mas-ina],

Cegietta. Modelami deklinacyjnymi sš dla nich przymiotniki i rzeczowniki rodzaju żeńskiego.

A. Nazwiska żeńskie z przyrostkami -ska, -cka, -dzka, -na oraz -owa, np. Rembelska, Choj-

nacka, Sieradzka, Dymna, Mazurowa, zarówno w Ip, jak i Im odmieniajš się według modelu

przymiotnikowego (np. ładna, niska).

Wzór;

M. Rembelska Mazurowa (siostry) Rembelskie Mazurowe

D. Rembelskiej Mazurowej (sióstr) Rembelskich Mazurowych

C. Rembelskiej Mazurowej (siostrom) Rembelskim Mazurowym

B. Rembelska Mazurowš (siostry) Rembelskie Mazurowe

N. Rembelska Mazurowš (siostrami) Rembelskimi Mazurowymi

Ms. Rembelskiej Mazurowej (siostrach) Rembelskich Mazurowych

UWAGA!

Tworzšc nazwiska kobiet od polskich nazwisk męskich o postaci przymiotnika, np. Żelazny,

Mšdry, Ufny, należy pamiętać o zwyczaju używania takich nazwisk w odniesieniu do kobiet

także w formie bez wymiany końcówki -y na -a, będšcej wykładnikiem żeńskoœci, oraz o ten-

dencji do nieodmiennoœci tych nazwisk, gdy odnoszš się one do kobiety. Można więc powie-

dzieć: pani Mšdry, paniš Ufny (obok równie porawnej: pani Mšdra, pani Ufna) itd. W takiej

jednak sytuacji należy zawsze używać razem z nazwiskiem odmienionego imienia lub słowa

identyfikujšcego płeć, np. wyrazu pani.

B. Pozostałe nazwiska kobiet zakończone na -a (w tym nazwiska odojcowskie na -ówna,

-anka oraz odmężowskie na -inaf-yna), np. Puzynina, Bercowa, Marszatówna, Kanianka as

majš odmianę rzeczownikowš analogicznš do odmiany żeńskich rzeczowników pospolitych g

zakończonych na -a (np. wdowa). Ž |

NAZWISKA 1696

Wzór:

M. Mniszkówna Puzynina wdowa

D. Mniszkówny (nie: *Mniszkównej) Puzyniny (nie: *Puzyninej) wdowy

CMs. Mniszkównie (nie: *Mniszkównej) Puzyninie (nie: *Puzyninej) wdowie

B. Mniszkównę (nie: *Mniszkównš) Puzyninę (nie: *Puzyninš) wdowę

N. Mniszkówna Puzynina wdowš

VI. NAZWISKA KOBIET NIEODMIENNE

Większoœć nazwisk kobiecych tożsamych brzmieniowo z nazwiskami męskimi pozostaje

nieodmienna. Dotyczy to zarówno nazwisk polskich, jak i obcych zakończonych na:

a) spółgłoskę, np. Sand [wym. Sad a. Sant], Seymour [wym. Sejmur], Turner [wy m. Ter-

ner], Piaf, Marszałek, Kieniewicz, Zykun, Bacewicz;

b) samogłoskę -i, np. Negri, Ghandi [wym. Gandi], Saloni;

c) samogłoskę -y, np. Bouary [wym. Bowari], Kennedy [wym. Kenedi];

d) samogłoskę -o, np. Garbo, Dejneko;

e) samogłoskę -e, np. Reszke, Moitke.

Lepiej jest używać ich razem z odmienionym imieniem lub słowem pozwalajšcym ziden-

tyfikować pleć, np. z wyrazem pani (najsławniejsze role Groty Garbo', filmy z Pola Negri, pio-

senki Tiny Turner; wystšpienie pani Reszke; kariera młodej Dejneko).

VII. DWUCZŁONOWE NAZWISKA KOBIET

Polskie nazwiska dwuczłonowe kobiet sš najczęœciej połšczeniem nazwiska panieńskiego

i odmężowskiego. Pierwszym członem powinno być zawsze nazwisko rodowe, np. Maria

Sktodowska-Curie (nie: *Curie-Sktodowska).

Poszczególne człony we wszystkich nazwiskach kobiet odmieniajš się według zasad od-

miany nazwisk jednoczłonowych, np.:

Wzór:

M. Jankowska-Cieœlak Zalewska-Kolenda

D. Jankowskiej-Cieœlak Zalewskiej-Kolendy

C. Jankowskiej-Cieœlak Zalew skiej-Kolendzie

B. Jankowska-Cieœlak Zalew skš-Kolende

N. Jankowska-Cieœlak Zalew skš-Kolendš

Ms. Jankowskiej-Cieœlak Zalew skiej-Kolendzie

Jeœli oba człony sš nieodmienne, np. Erwina Ryœ-Ferens, należy poprzedzić je odmienio-

nym imieniem lub słowem sygnalizujšcym żeńskoœć, np. wyrazem pani (Sukcesy artystyczne

pani Nowak-Fredro).