39. Карьерлік өсудегі сәттілікке жетудің объективті факторлары

Карьера немес мансап (итальяндық Carriera - өмір жүгіру, жолы, мансап,) - ресми, қоғамдық, ғылыми және өзге де іс-шаралар табысты ілгерілету; мансап сатысымен жылжыту.

«Мансап»: кез-келген қызмет саласындағы прогресс; танымал, даңқ, артықшылықтарға қол жеткізуге;

кәсіп, мамандық (мысалы, мансап оқытушылары) тағайындау.

Табысты мансап үшін субъективті факторлар мен өлшемдері: 1.айналысады бизнеске бастан құштарлықпен қарау;

2. кәсіби қабілетің болуы;

3.кәсіби тұрғысынан өзінің жоспары болуы;

4.Шешім қабылдауға қабілетті болуы;

5. шеберліктің түрлі деңгейлерін еңсеруі;

6.жеке бастама мен кәсіпорын;

7.жұмыспен қамту саласында өз жоғары жетістіктері болуы;

8. көшбасшылық қасиеттерді, міндеттеме, әрқашан және барлық жерде алда болуы;

9. өз идеялары мен жұмыс жоспарларын іске асуы.

Олардың мансап табысқа объективті факторлар: Тұрақты білім және өзін-өзі тәрбиелеу; мінсіз кәсіби беделі; эмоционалдық тұрақтылық; тұтастығы; әріптестері мен жұмыстастары құрметтеудің және қадірлеудің; отбасы мүшелерінің қолдау және түсіну; кеңсе, мансаптық өсу; жауапкершілік шарасы; бақыт және сәттілік болуы; Сенімнің болуы; Қазіргі уақытта нақты жұмыспен қамту секторының танымалдығы.

Жизненные кредо людей, успешных в своей профессии:

1. Будь активной и творческой личностью! 

2. Не бойся кардинальных изменений в себе и в окружающем тебя мире! 

3. Ставь цели и достигай их!

4. Люби свое дело! 

5. Работа всему голова! 

6. Анализируй свое поведение и поступки! 

7. Не поступай бездумно! 

8. Жизнь живи, жизнь учись! 

9. Успевай везде и всюду! 

10. Не бойся рисковать! 

40  

Әр келіспеушіліктердің өзінің себебі болады. Солардан аулақ қашудан нақты ұстанымдырды сақталу керек. мысалға айтқанда:  Іскерлік кездесу де өзіне тән этикет, іс әрекет ұстанымы бар. Іскерліктің маңызыды принциптеріне сенім жатады. Сенім адамдардың қарым қатыныстардың мүмкін екенін білдіру фарторы. Сенім жоғалтқан жағдайда үміт үзіледі, үміт үзілсе бәрі бітеді. Үміт өте маңызды нәрсе. Қандай да ұжым қарым қатынас адамның көңілінен басталады. Ашық, жарқын көіңл күйде болу керек. айналаға нұрын себу керек.  Ұрыс  керіс , айқай, шу шығару қажет емес. Кері эмоцияларда қажет емес. Қандай жағдай болса да сабыр сақтап кесдесулерде бәріне жағымды атмосфера орнату керек.

Мағызды әдеп ол амандасу. Адамдардың бір біріне деген ықыласын , мейрімін көрсету белгісі.  Жақсы, сыпайы сөйлесу әдептіліктің маңызыды шарты. Еркін және сенімді сөйлеу, елдердің тілдерін білу іскер адамға пайдалы және мағызды. Кездесулерде тыңдай білу үлкен өнегелік. Ал іскер пайда көздейтін адам болғандықтан, пайдаға жарайтын нәрсенің бәрін білгені жөн. Жүздескенде жылы шырай таныту, басқалардың сенімін жоғалтпай, айтқан уәдеде тұра білу, өз бас пайдасын ойлай тұра басқалардың құқығын тәрк етпеу сияқты әрекеттер іскер адамға қажетті құлық, өмірлік ұстаным болуы тиіс.  Басшы мен бағынушы арасындағы қарым-қатынас ерекшелігі олардың белгілі бір жағдайда (ал жаратушы алдында бәріміз теңбіз ғой) тең еместігінен туындайды. «Ұлық болсаң, кішік бол!» деп халық даналығы бекер айтпаған, бастық қарамағындағылармен неғұрлым сыпайы болса, соғұрлым шынайы ниетке ие болады. Басқаны тыңдай білу — үлкен өнегелік. Тіпті өзіңнің айтылғанмен келіспеушілігің бола тұра, қарсыласыңды (оппонентінді) соңына дейін тыңдап шығу тәрбиелілік нышандарының бірі. Бағынушыға ұжымдағы өз мәртебесіне, өз орнына сай міндеттерден тысқары талап қойылған сәтте басқарушы бұйрықты раймен емес, сұраныс, өтінші айтса жөн. Бұл—оның көрегендігі әрі ортақ іске пайдалы нәрсе жасағандығы болар еді. Басшының өз қарамағындағыларға көңіл аудара білуі де, яғни жұмыстағы жетістіктеріне, өмірлік қуаныштарына ортақтаса білуі де ұжымдағы жағымды, үйлесімді қарым-қатынастарды қалыптастыруға көп әсерін тигізеді. Нақты іскерлік кездесулерде клиетпен сенімді байланыс орнату, егер клиент сенімді болса онда іс жүзеге асады.

Әдіспен шешу жолдарын келесі стадияларға бөлді:

        Проблеманы анықтау.  Бұл стадияның мақсаты клиетті мұқият тындап, проблеманы талқылап, анықтау керек. яғни бұл стадия клиеттің проблемасын тыңдауға негізделген.

        Проблеманы екі мөлшерде анықтау.  Бұл стадия проблемаға мінездеме беруге негізделген. Нақты проблеманың анықталуын клиентке түсіндіріу. Егерде проблеманы шешуді қиындықтар туындап жатса онда қайтадан бірінші стадияға қайтып қайтып талқалау керек.

         Альтернативті идентификациялау. Бұл стадияда проблеманы альтернативті шешуді талқылайды. Проблеманы шешуді ашық түрде талқылайды және шешу жолдарын ұсынады. Клиентке сұрақтар қойып шешу жолдарын іздейді.

      Жоспарлау. Бұл стадияда проблеманы альтернативті шешуді бағалайды. Кейін шешу жолдарын жоспрлап, клиентке сол проблеманы шешуді мүмкін екенін түсіндіреді.

        Қызмет. Бұл стадияда проблеманы шешуді іске асыру жодарын талқылау.

         Кері байланыс және баға беру. Бұл стадияда іске асырылған шешімдерге баға беру және қандай да жаңа проблемалар пайда болған жағдайда қайтадан проблеманы стадия бойынша шешуді кепіл беру.

41-Мен концепциялар мен өзіндік бағалау және сәттілік

Өмірлік стильді қалыптастырудың бастауы адамның өзі туралы елестетулер болғандықтан, өзіндік сананың индивидуалды нүсқалығын қысқаша қарастырып отыру керек. Индивидтің мінез-құлқының тенденциасын және бағасын пайымдауды білдіретін өзі туралы елестетулер жиынтығын «МЕН» концепциясы деп атайды, яғни адамның өзі жайлы жалпы ұстанымдар жүйесі. «МЕН» концепциясы шынайылықтың әртүрлі шеңберіндегі және оның енжарлылығының үш рөлін атқара отырып, адамның сәттілік шегін анықтайды, біріншіден, тұлғаның іштей өзімен кесісушілікке жетуге қабілеттендіреді; екіншіден, адамның тәжірибесінің интерпретациясын анықтады. Үшіншіден, күтудің бастамасы болып табылады. Осылайша, «МЕН» концепция барлық тұлғалық және мінездік процестерді реттеуші ретінде көрінеді. Мен – концепциясы өзінің шығу тегі жағынан – негізінен жүйке жүйесінің қасиеттерімен мазасыздық деңгейіне генетикалық бекітілген фенотиптік құрлым. Өзінің сананы құрайтын негізі өзіндік баға У. Джемстің қарапайым формасы арқылы шығуы мүмкін: Өзіндік баға = Сәттілік / Талаптар .

Ол дифференциалдылық (өзі туралы жеке ойлардың нақтылануы), жоғарғылық (ол жоғары, обьективті жетістіктерге сәйкес келуі керек), сияқты өлшеулерді қамти отырып, жасы жағынан өзгереді. Өзіндік баға бала кезде өзіндік қатынасқа айналып, сыртқы орта бағасымен интериоризацияланады. Бұл интеллектуалды даму кейбір тұлғаның деңгейінен ғана басталуы мүмкін. Өзіндік жалпылауы жоқ олигофренді – балаларда тұрақты өзіндік баға болмайды және қалыптаспайды.

Өзіндік бағаны дифференциялауға арналған зерттеулер бойынша, өзіндік бағаның бес параметрлері (физикалық сапа, сәттілік, интеллектуалды даму, тұлғааралық қатынас және жауапкершілік) бар. Егер әр жас категорияларының өзіндік қырларын салыстырсақ ( мысалы: жетінші сыныптар, жоғары сыныптар және отыз жасқа дейінгі ересек адамдар), индивидуалдылық вариациялар туындайды.

Жас келген сайын күшейетінін байқаймыз. Жас бала барлық сапалар бойынша, өзін бірдей бағалайды, ал ересектеу балалар өздерінің стильдерін және өздерінің әлсіз жақтарын жақсы біледі. Бұл жеке тәжірибенің кеңдігімен байланысты және тұлғалық күрделі когнитивтілігін көбейтудің салдары, яғни өзінің «Менінің» әртүрлі қабілеттерін бағалау. Өзіндік бағаның дифференцияланбауы әлеуметтік және тұлғалық дамымай қалушылықты білдіреді («Өзің туралы еш нәрсе айта алмасаң, сен туралы басқалар не десін» деп жазған Козьма Нуфутков). Іс — әрекет табысты болу үшін адам өзін шынайы жетісіктерден жоғары етіп бағалауы керек, осылайша ол өзін мотивтендіреді. Төмендетілген өзіндік бағалау (объективті жетістіктерден төмен), дифференциялықты көрсетеді. Тұлғалық невротизацияға тез ұшырайтынын көрсетеді. Көптеген зерттеулер өзіндік баға мектептік үлгерімділікпен тікелей байланысты, бұл уақытта, интеллектуалды ерекшеліктер – тек өте қабілетті емес, бірақ өзіне сенімді оқушы дарынды, бірақ өзіне күдіктенуші балаға қарағанда жақсы оқиды деген сөз.

Негативті «Мен» концепциясы адамдардың қарым – қатынасы мен іс — әрекетін шектеу, психологиялық қорғанысты шектен тыс пайда болдырады. Өзін қабылдау – тұлғаның өзін — өзі өзектендірудің негізі болып табылады. Әлеуметтік мазмұны көп мамандықты таңдаған адамдарға өзін тануға мүмкіндік беретін ғылымдарды көп тереңдетіп оқу керек, ал негативті Мені – бұл мамандыққа қарама – қарсы болып табылады.