- •6. Биоиндикациялық әдістердің дамуына үлес қосқан ғалымдар:
- •22. Ортаға әсердің қайсысы физикалық ластануға жатады:
- •14. Атмосфераның табиғи ластану көздеріне жатады:
- •21. Сапасыз ауыз су қоздыратын аурулар:
- •143. Әлемде тұщы судың негізгі мәселелері жеткіліксіздік себебі:
- •14. Атмосфераның табиғи ластану көздеріне жатады:
- •29. Топырақ ылғалдылығын өлшеу әдістері:
- •30. Топырақтың маңызды мониторинг көрсеткіштері:
- •35. Топырақтың бонитировкасы дегеніміз:
- •173. Жел эрозиясынан топырақты қорғаудың негізгі тәсілдері
- •174. Жел эрозиясынан топырақты қорғаудың негізгі тәсілдері
- •197. Жерді рекультивациялаудың сатысы келесі іс шараны қамтиды:
- •14. Атмосфераның табиғи ластану көздеріне жатады:
- •16 Сентябрь 1987 жылы Монреальда (Канада) 46 ел өкілдері Монреаль хаттамасын қабылдады. Оның шарттары бойынша сол кезеңдегі деңгейінен 1999 жылға дейін:
- •1971 Жылы ақпанда қабылданған құжат:
- •1972 Ж Лондон конвенциясының дампинг бойынша негізгі талаптары:
- •1972 Ж Лондон конвенциясының дампинг бойынша негізгі талаптары:
- •1994 Жылы Қазақстан Республикасы қол қойған конвенциялар:
- •195. Ерекше қорғауға алынатын табиғи территорияға жататындар:
- •195. Ерекше қорғауға алынатын табиғи территорияға жататындар:
- •1978 Жылы экологиялық мониторингті ұйымдастырудың деңгейін көрсететін жүйені кім ұсынды?
- •1978 Жылы мониторинг жүйесін мақсатты қамсыздандыру базалары бар блоктарға бөлуге болатынын дәлелдеген кім:
- •1975 Жылы Герасимов «экожүйелік мониторингтың» негізгі мақсаты деп нені атады:
16 Сентябрь 1987 жылы Монреальда (Канада) 46 ел өкілдері Монреаль хаттамасын қабылдады. Оның шарттары бойынша сол кезеңдегі деңгейінен 1999 жылға дейін:
A) стратосферадағы озон мөлшерін 40% арттыру.
B) фреон өндіру деңгейін 50% дейін азайту
C) аэрозольдар өндіру деңгейін 30% дейін азайту
D) фреон өндіру өндірісін 20% дейін азайту
E) фреондарды қолданудан толық бас тарту
Монреаль хаттамасының талаптары:
A) стратосферадағы озон мөлшерін 40 %-ке арттыру.
B) фреондар өндіру деңгейін 50 %-ке төмендету.
C) аэрозольдар өндіру деңгейін 30 %-ке азайту.
D) фреондар өндірісі деңгейін 20 %-ке төмендету.
E) фреондар қолдануға толық тыйым салу.
Монреальдық хаттама және оның бағыттары:
A) Гидробромфторметан 1,1,1 –трихлорэтан, төртхлорлы көміртегін голондарды хлорфторметан заттарын өндәруді және пайдалануды тоқтату
B) ХХ ғасырдың соңында френондар қатарын пайдалануды 0-ге дейін азайту
C) Стратосферадағы озонды қабатты қорғаудың халықаралық келісімдері
D) Қалыптасқан қауіпті қалдықтарды минимизациялау, оның жинақталған әсерін қайта өңдеу, оны басқаруды қамтамасыз ету
E) Азық түлікті қауіпсіз өндіруді қамтамасыз ету
F) Теңіздің мұнаймен, басқа да зиянды заттармен ластануымен күрес
G) Инфекциялы, инфекциялы емес аурулардың алдын алу және олармен күрес
H) Түрлік алуантүрлілікті қорғаудың халықарарлық келісімдері
«Қышқыл жаңбыр» деген ұғымды кім енгізді:
A) Э.Геккель, 1866 ж.
B) В.Шельфорд, 1910 ж.
C) Р.Смит, 1872 ж.
D) Ю.Либих, 1840 ж.
E) Ч.Эльтон, 1927 ж.
Қышқыл жаңбырлар жаууы байланысты:
A) Атмосферадағы көмір қышқыл газының мөлшерінің артуы.
B) Атмосфераға азот және күкірт тотықтарының өндірістік бөлінуіне байланысты.
C) «Озон экраны» ауданының азаюына байланысты.
D) Күн радиациясы деңгейінің өзгеруіне байланысты.
E) Атмосфера мөлдірлігі өзгеруіне байланысты.
Қышқыл жаңбырлар жаууы нәтижесінде байқалады:
A) Фотосинтез процесінің артуы.
B) Планетада биологиялық интенсивтіліктің артуы.
C) Ортаның рН көрсеткішінің күрт артуы.
D) Туудың көбеюі.
E) Топырақ жамылғысының қышқылдануы.
Қышқыл жаңбырлардың түсу себебі
A) Күн радиация деңгейінің өзгеру себебі
B) Атмосфераға өнеркәсіптен күкіртті түсуімен
C) Атмосферада мөлдірліктің кемуімен
D) Атмосфераға өнеркәсіптен хлор оксидінің түсуімен
E) Атмосфераға өнеркәсіптен сынаптың түсуімен
F) Атмосферада көмірқышқыл газ деңгейінің жоғарлауы
G) Атмосфераға өнеркәсіптен азот оксидінің түсуімен
H) «озондық экран»ауданының кемуімен
Қышқыл жаңбырлардың түсуінің нәтижесінде
A) Фотосинтез процесінің интенсификациясы
B) рН ортасының кенеттен жоғарлауы
C) Су ортасының қышқылдануы
D) Метал коррозиясы
E) Планетада биологиялық алуантүрліліктің артуы
F) Топырақ жамылғысының қышқылдануы
G) Туылымның жоғарлауы
H) Туылымның төмендеуі
Қышқыл жаңбырлар атмосфераға мына қосындылар бөлінуі нәтижесінде түзіледі:
A) Инертті газдар
B) Радиоактивті заттар
C) Металл оксидтері
D) Күкірт диоксиді мен азот оксидтері
E) Фторорганикалық қосындылар
Қышқыл жаңбырдың басты салдары:
A) Су айдындарындағы су адам пайдалануға жарамсыз болады
B) Ғимараттарға, құрылысқа, архитектуралық ескерткіштерге зиянды нұсқан келеді
C) Су айдындарында әртүрлі улы қосындылар мне ауыр металлдардың тұздары артады
D) Озондық тесіктің қалыптасуы
E) Тірі тіршіліктің қасиетіне әсер етеді
F) Жердің шөлденуінен туындайды
G) Теңіздердің мұнай және басқа зинды заттармен ластануына әкеледі
H) Атмосфералық ауаның ластануымен күрес
Қышқыл жаңбырдың басты салдары:
A) Озон жыртықтары (тесік) қалыптасады
B) Өсімдіктер деградациясы мен орман деградациясы туындайды
C) Әлемдік мұхит деңгейі көтеріледі
D) Өте көп көлемді ауыл шаруашылықы дақылдарының жойылуы, нашар өнімді болуы
E) Терінің қасиеттеріне әсер етеді
F) Жердің шөлденуіне әкеледі
G) Теңіздердің мұнай және басқа зинды заттармен ластануына әкеледі
H) Су айдындарының батпақтануын, ластануын, лайлануын жоғарылатады
Қышқыл жаңбырлардың басты салдары:
A) Өсімдіктердің жойылуымен орман дегредациясынан туындайды
B) Өте кең көлемде ауыл шаруашылық дақылдарының қырылуы, нашар өнімді болады
C) Су айдындарының батпақтануынан, ластануын, ылайлануын жоғарылатады
D) Озондық тесіктің қалыптасуы
E) Тірі тіршіліктің қасиетіне әсер етеді
F) Жердің шөлденуінен туындайды
G) Теңіздердің мұнай және басқа зинды заттармен ластануына әкеледі
H) Атмосфералық ауаның ластануымен күрес
Атмосфераның жерге жақын қабатының температурасы, оның құрамындағы көмірқышқыл газы мен кейбір басқа газдардың болуынан жоғарылауын қалай атайды:
А) Ауа ортасының қарсылығы
B) Антропогенді стресс
C) Қышқылдық жаңбырлар
D) Энергетикалық стресс
E) Парниктік эффект
Ғалымдардың болжауынша климаттың ғаламдық жылынуы атмосферада келесі заттардың мөлшерінің артуына байланысты:
A) көміртегі оксиді
B) фреон
C) күкірт оксиді
D) көмірқышқыл газы
E) фосфор қосылыстары
F) сутегі
G) күкірт газы
Ғалымдардың болжауынша климаттың ғаламдық жылынуы атмосферада келесі заттардың мөлшерінің артуына байланысты
A) фреондар
B) күкірт оксиді
C) көміртегі екі оксиді
D) күкірт газы
E) көмірқышқыл газы
F) көміртегі оксиді
G) фосфор қосылыстары
H) сутегі
Парниктік эффектің пайда болу себебі:
А) СО2 концентрациясының атмосферада артуы.
B) Фреондар концентрациясының артуы.
C) Озон тесіктерінің пайда болуы.
D) Аймақтардың шөлге айналуы.
E) СО2 концентрациясының атмосферада төмендеуі.
Негізгі парниктік газға қандай газ жатады:
А) Күкірт диоксиді
B) Метан
C) Көмір қышқыл газы
D) Озон
E) Көміртегі (ІІ) тотығы
Негізгі «парниктік газдарға» жатады:
А) көміртегінің қос тотығы және азот оксидтері
B) метан
C) күкіртсутек және фенол
В) фреондар
Д) хлор
СО2 шығарындылары бойынша жетекші елдер:
А) АҚШ, Германия, Қытай
B) Жапония, Вьетнам, Камбоджа
C) Ресей, Англия, Люксембург
Д) Израиль, Казахстан, Украина
В) АҚШ, Ресей, Қытай
Климаттың әлемдік жылыну себебі, көптеген ғалымдардың ойынша, атмосферада құрам деңгейінің артуымен байланысты
A) фреондардың
B) екіоттекті көміртектің
C) көмірқышқылгазының
D) көмірқышқыл газы
E) аргон
F) күкіртті газ
G) фосфорлық байланыс
H) сутек
Атмосферада көмірқышқыл газдың, күйенің және қатты бөлшектердің жинақталуымен байланысты «Парниктік эффект»:
A) ғаламшардың орташа температурасының артуын тудырады
B) ғаламшардың орташа температурасының артуын тудырады және ғаламшардың климаттының жақсаруын қамтамасыз етеді
C) теңіз жағалық аймақтарда су басуын тудырады
D) дүниежүзілік мұхит деңгейінің көтерілуін тудырады
E) радиация деңгейінің көтерілуін тудырады
F) ғаламшардағы орташа температураның төмендеуін тудырады және климаттың жақсаруын қамтамасыз етеді
G) ғаламшардың климаттының жақсаруын қамтамасыз етеді
H) Атмосфераның мөлдірлігін азайтуын қамтамасыз етеді
Атмосферада көмірқышқыл газының концентрациясының артуы келесі деректің түсуімен байланысты
A) Орман өртінің өздігінен туындауы
B) Табиғи қазбаларды отын ретінде пайдалану
C) Таулық туризм
D) Үлкен көлемде дизелді отынды жағу
E) Қорықтарға әсер ете алатындар
F) Бензинді отын сапасында пайдалану
G) Тірі организмдердің сүйегінің бұзылуы
H) Тірі организмдердің тыныс алуы
Киота хаттамасы келесі шығарылымдардың деңгейін төмендетуге арналған
A) фреондардың
B) парниктік газдардың
C) азоттың
D) ауыр металдардың
E) шаңның
F) күкірт диоксиді
G) метанның
H) көмірқышқыл газының
Киото хаттамасында қандай шығарындылар азайту қарастырылған:
А) Фреон.
B) Парник газдары.
C) Ауыр металлдар.
D) Шаң тозаң.
E) Күкірт диоксидтері.
Киото хаттамасының А қосымшасына енгізілген парниктік газдардың тізімі:
А) азот тотығы гидрофторкөміртегілер.
B) хлоридтер.
C) көміртегі оксиді.
D) перфторкөміртегілер, алты хлорлы күкірт.
E) ауыр металлдар.
F) қорғасын қосылыстары.
G) формальдегидтер
H) көміртегінің қос тотығы, метан
Киото хаттамасының негізгі міндеттері:
А) Қоршаған ортаға бөлінетін шығарындылардың түрін және олардың зиянды әсерін анықтау.
B) Міндетті схемалар мен шаралар орнына ыңғайлы нарықтық механизм қолдану.
C) Қоғамдық комитеттер міндетін белгілеу.
D) Атмосфераға бөлінетін шығарындылардың ең аз түрлерін белгілеу.
E) Атмосфераға бөлінетін шығарындылардың шегін белгілеу.
Квоталарды саудаласу механизмін құрастыру және іске асыру үшін арналған бағдарламалар осы хаттамада қарастырылады:
А) Киото хаттамасы.
B) Рио де Жанейро хаттамасы.
C) Женева хаттамасы.
D) Стокгольм хаттамасы.
E) Йоханнесбург хзаттамасы.
Парниктік газдарды шығаруды қысқарту бойынша елдерге міндеттемелерін орындауға мүмкіндік беретін қандай шаралар жүйесі Киото хаттамасымен қарастырылған:
А) Өнеркәсіптік өндірісті шектеу.
B) Шығарылымдарға экологиялық құқықтармен саудаласу.
C) Өнеркәсіптерді жою.
D) Шығарылымдар нормативтеріне талаптарды төмендету.
E) Атмосферадағы шығарылымдарды гидросферадағы шығарылымдармен ауыстыру.
Киото конференциясының өту жылы:
А) 1996 жылы.
B) 2002 жылы.
C) 1997 жылы.
D) 1992 жылы.
E) 1995 жылы.
Климаттың өзгеруі туралы шектемелі конвенцияның мақсаты:
A) Тұманды эффектінің түзілуіне қарсы атмосферадағы газдардың конференциясын тұрақтандыру
B) Азық түлікті қауіпсіз өндіруді қамтамасыз ету
C) Тұрақты дамуға мүмкіндік жасау
D) Хлорфторметанды, галонды, төртхлорлы көміртегін үшхлорэтанда, гидробромфторметан заттарын өндіруді, пайдалануды тоқтату
E) Инфекциялы, инфекциялы емес аурулардың алдын алу және олармен күресуді ескерту
F) Теңіздің мұнаймен, басқа да зиянды заттармен ластанумен күрес
G) Қалыптасқан қауіпті қалдықтарды минимизациялау, оның жинақталған әсерін қайта өңдеу, оны басқаруды қамтамасыз ету
H) Азық түлікті қауіпсіз өндіруді қамтамасыз ету
Планетада климаттың әлемдік жылылық алып келуі мүмкін
A) Төменірек орналасып, жылы сумен суық су араласып жоғарғы қабаттың жарамсыздығы
B) Сирек кездесетін жануарлар мен өсімдіктердің артуы
C) Мұхиттың әлемдік деңгейге өрлеуі
D) Халық ттығыз орналасқан, теңіз жағалауында өзгеріссіз судың басуы
E) Полярлы мұздың еруі
F) Биологиялық алуантүрліліктің артуы
G) Әлемдік мұхит ауданының кемуі
H) Мұнай өндірісінің артуы
Жер бетінде климаттың жаһандық жылынуы әсерінен байқалады:
А) Шөлге айналу процесстерінің баяулауы.
B) Дүние жүзілік мұхит суының төмендеуі.
C) Тау жасалу процесстерінің интенсивтілігі артуы.
D) Атмосфераның жоғары қабаттарында оттегі мөлшерінің артуы.
E) Дүние жүзілік мұхит деңгейінің артуы.
Базель конвенциясының мақсаты:
A) Қалыптасқан қауіпті қалдықтарды минимизациялау, оның жинақталған әсерін қайта өңдеу, оны басқаруды қамтамасыз ету
B) Қауіпті қалдықтар болған жағдайда қорғауды, басқаруды қамтамасыз етуге көмек көрсету
C) Қалдықтардың трансшекаралық елдерге орын алмасуына бақылау мен оны азайту
D) Инфекциялы, инфекциялы емес аурулардың алдын алу және олармен күрес
E) Хлорфторметанды, галонды, төртхлорлы көміртегін үшхлорэтанда, гидробромфторметан заттарын өндіруді, пайдалануды тоқтату
F) Теңіздің мұнаймен, басқа да зиянды заттармен ластанумен күрес
G) Тұманды эффектінің түзілуіне қарсы атмосферадағы газдардың конференциясын тұрақтандыру
H) Азық түлікті қауіпсіз өндіруді қамтамасыз ету
