- •Мазмұны
- •І. Науқасты тексеру жоспары. Науқасты жалпы сұрап және қарап тексеру.
- •Сабақтың мақсаты:
- •2. Студент тақырып бойынша не білуі керек (өзіндік дайындалу сұрақтары):
- •3. Науқасты тексеру жоспары:
- •3.1 Науқасты сұрап тексеру реттілігі.
- •Тақырып бойынша студент не істей білуі керек:
- •5. Алынған мәліметтерді жазып алу. Жазу үлгісі:
- •Іі. Тыныс алу ағзалары ауруларына шалдыққан науқастарды тексеру әдістері
- •Сабақтың мақсаты:
- •2. Тақырып бойынша студент не білуі керек (өзіндік дайындалу сұрақтары):
- •3.Тақырып бойынша студент не істей білуі керек:
- •3.1.2 Арудың анамнезін жинаған кезде мынадай түпкі жағдайларды анықтау қажет:
- •3.2 . Науқасты жалпы қарап тексеру:
- •3.2.2. Жергілікті қарап тексеру:
- •4. Алынған мәліметтерді жазу. Жазу үлгісі.
- •2.5 Тыныс алу жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды сұрап тексерудегі студенттің іс-әрекеттері реттілігі
- •2.6 Алынған мәліметтерді жазу. Жазу үлгісі.
- •2.7 Тыныс алу жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды қарап тексеру
- •2.8 Кеуде қуысын қарау
- •2.9.4 Тыныс алу жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды жалпы қарап тексерудегі студенттердің іс-әрекеттер реттілігі.
- •2.10 Тыныс алу жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарға кеуде қуысы пальпациясын жасаудағы студенттердің іс-әрекеттер реттілігі
- •2.11 Өкпе перкуссиясы Өкпенің салыстырмалы және топографиялық перкуссиясы
- •2.11.1 Сабақ мақсаты:
- •2.11.2 Тақырып бойынша студент не білуі керек (өзіндік дайындалу сұрақтары):
- •2.11.3 Тақырып бойынша студент не істей білуі керек
- •1 Сурет – кеуде бетінде анатомиялық сызықтар
- •2.11.4 Өкпенің салыстырмалы перкуссиясын жасаудағы студенттің іс-әрекеттер реттілігі
- •2.11.5 Өкпенің топографиялық перкуссиясы
- •2.11 Өкпенің топографиялық перкуссиясын жасаудағы студенттің іс-әрекеттер реттілігі
- •2.11Алынған мәліметтерді жазу. Жазу үлгісі:
- •2.12 Өкпе аускультациясы – негізгі және қосымша тыныс шуларын анықтау
- •2.Тақырып бойынша студент не білу керек (өзіндік дайындалу сұрақтары):
- •3.Тақырып бойынша студент не істей білуі керек:
- •6. Аускультация әр қашанда симметриялық аймақтарға салыстырмалы түрде жасалады, яғни салыстырмалы
- •2.5 Алынған мәліметтерді жазу. Жазу үлгісі.
- •Ііі. Жүрек және қан тамырлар жүйесі ауырған науқастарды сұрап, қарап және пальпация арқылы тексеру
- •3.1 Сабақтың мақсаты.
- •3.2 Тақырып бойынша студент не білуі керек (өзіндік дайындалу сұрақтары)
- •3.3 Студент тақырып бойынша не істей білуі керек.
- •3.4 Жүрек-қантамыр жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды сұрап тексеру
- •3.4 Жүрек-қантамыр жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды сұрап тексерудегі студенттің іс-әрекеттерінің реттілігі
- •3.5.Жүрек-қантамыр жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды қарап тексеру
- •3.5.4 Жүрек-қантамыр жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды қарап тексерудегі студенттің іс-әрекеттерінің реттілігі
- •3.5.5 Алынған мәліметтерді жазып алу. Жазу үлгісі:
- •3.6.1 Сабақтың мақсаты.
- •3.6.2 Студент тақырып бойынша не білуі керек (өзіндік дайындалу сұрақтары).
- •3.6.3 Тақырып бойынша студент не істей білуі керек.
- •3.6.4 Жүрек перкуссиясын анықтаудағы студенттің іс-әрекеттерінің реттілігі
- •3.6.5 Алған мәліметтерді жазып алу. Жазу үлгісі:
- •Сабақтың мақсаты.
- •Студент тақырып бойынша не білуі керек. (өзіндік дайындалу сұрақтары)
- •Студент тақырып бойынша не істей білуі керек
- •3.6.7 Жүрек аускультациясы жасаудағы студенттің іс-әрекеттерінің реттілігі
- •Жүрек қақпақшалар проекциясы және тыңдау нүктелері
- •3.6.8 Артериальдық пульсті тексеру. Артериальдық қан қысымын анықтау
- •3.6.9 Пульсті зерттеудегі студенттің іс-әрекетерінің реттілігі
- •3.10. Артериялық қысымды анықтаудағы студенттің іс-әрекеттер реттілігі:
- •Сурет. Пульсты екі қолда зерртеу.
- •Сурет. Аяқ ұшы үсті артериясында пульсты анықтау . Іу. Ас қорыту жүйесі ауыратын науқастарды тексеру әдістері.
- •4.1 Сабақтың мақсаты:
- •4.2.Студент тақырып бойынша не білуі керек (өзіндік дайындалу сұрақтары):
- •4.3 Студент тақырып бойынша не жасай білуі керек:
- •4.4 Ас қорыту жүйесі ауыратын науқастарды сұрап тексеру:
- •4.4.1 Ас қорыту жүйесі ауруларын сұрап тексерудегі студентттің іс-әрекеттер реттілігі
- •4.5 Асқазан және ішек ауруларына шалыққан науқастарды қарап тексерудегі
- •4.5.1 Жалпы қарау
- •4.5.2 Құрсақты қарау
- •4.5.3 Асқазан және ішек ауруларына шалыққан науқастарды қарап тексерудегі студенттің іс-әрекеттерінің реттілігі
- •5. Алынған мәліметтерді жазып алу. Жазу үлгісі:
- •Сурет № .Құрсақ беті аймақтары.
- •Y. Бауыр және өт жолдары ауырған науқастарды сұрап, қарап тексеру. Бауыр және көкбауырдың пальпациясы мен перкуссиясы
- •5.1 Сабақтың мақсаты:
- •5.2 Студент тақырып бойынша не білуі керек (өзіндік дайындалу сұрақтары):
- •5.3 Студент тақырып бойынша не жасай білуі керек:
- •5.4 Бауыр және өт жолдары ауырған науқастарды сұрап тексеру:
- •5.4.1 Бауыр және өт жолдары ауруларына шалдыққан науқастарды сұрап тексеру
- •5.5 Бауыр және өт жолдарын ауруларын қарап тексерудегі студенттің іс-әрекеттерінің реттілігі
- •5.6 Бауыр, өт жолдары және көкбауыр пальпациясы мен перкуссиясы
- •5.6.4 Бауыр және өт жолдары пальпациясы жасаудағы студенттің іс-әрекеттері реттілігі
- •5. Алынған мәліметтерді жазып алу. Жазу үлгісі.
- •Уі. Бүйрек-несеп жолдары ауырған науқастарды сұрап, қарап тексеру. Бүйректің пальпациясы
- •6.1.Сабақ мақсаты:
- •6.2 Тақырып бойынша студент не білуі керек (өзіндік дайындалу сұрақтары).
- •6.3 Бүйрек және несеп бөлу жолдары ауруларына шалдыққан науқастарды сұрап тексеру
- •6.3.1 Бүйрек және несеп бөлу жолдары ауруларына шалдыққан науқастарды сұрап тексерудегі студенттің іс-әрекеттері
- •6.4 Бүйрек және несеп бөлу жолдары ауруларына шалдыққан науқастарды қарап тексеру.
- •6.4.1 Бүйрек және несеп бөлу жолдары ауруларына шалдыққан науқастарды қарап тексерудегі студенттің іс-әрекеттері
- •6.5 Алынған мәліметтерді жазып алу. Жазу үлгісі:
- •7 Қан түзу жүйесі ауруларын тексеру әдістері
- •7.1 Сабақ мақсаты:
- •7.2 Студент білуге тиісті (өзіндік дайындалу сұрақтары):
- •7.3 Студент жасай білуге тиісті:
- •7.4 Қан түзу жүйесі ауруларын сұрап тексеру
- •7.4.4 Сұрап тексеруді жүргізудегі студенттің іс-әрекеттерінің реттілігі
- •7.5 Қан түзу жүйесі ауруларын қарап тексеру.
- •7.5.9 Қан түзу жүйесі ауруларын қарап тексерудегі студенттердің іс-әрекеттерінің реттілігі.
- •7.6 Алынған мәліметтерді жазып алу. Жазу үлгісі:
- •8. Эндокринді жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды тексеру әдістері.
- •8.1 Сабақ мақсаты:
- •8.2 Студент білуге тиісті (өзіндік дайындалу сұрақтары):
- •8.3 Студент жасай білуге тиісті:
- •8.4 Эндокринді жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды сұрап тексеру
- •8.4.3 Өмір тарихы –негігі алынатын мәліметтер - өмірінің әр кезеңінде болған қолайсыз жайттар мен дерттері туралы мәлімет:
- •8.4.4 Эндокринді жүйесі ауруларын сұрап тексерудегі студенттің іс-әрекеттерінің реттілігі
- •8.4.5 Эндокриндік жүйіесі ауруларын қарап тексеру
- •8.5.6 Эндокриндік жүйіесі ауруларын қарап тексерудегі студенттің іс-әрекеттерінің реттілігі
- •8.5 Алынған мәліметтерді жазып алу. Жазу үлгісі:
- •9. Қимыл-тірек, тері және оның қосалқыларының аурулары бар науқастарды сұрап тексеру
- •9.1 Сабақ мақсаты:
- •9.2 Студент білуге тиісті (өзіндік дайындалу сұрақтары):
- •9.3 Студент жасай білуге тиісті:
- •9.4 Қимыл-тірек, тері және оның қосалқыларының жүйесі ауруларын сұрап тексеру
- •9.4.3 Өмір тарихы –негігі алынатын мәліметтер - өмірінің әр кезеңінде болған қолайсыз жайттар мен дерттері туралы мәлімет:
- •9.4.4 Қимыл-тірек, тері және оның қосалқыларының аурулары бар науқастарды сұрап тексеру
- •9.5 Қимыл-тірек, бұлшықет және тері мен оның қосалқыларын қарап тексеру
- •9.5.7 Қимыл-тірек, бұлшықет және тері мен оның қосалқылары жүйесі ауруларын қарап тексеру студенттің іс-әрекеттерінің реттілігі
- •9.10 Алынған мәліметтерді жазып алу. Жазу үлгісі:
- •10. Жүйке жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды тексеру әдістері
- •10.1. Сабақ мақсаты:
- •10.2. Студент білуге тиісті (өзіндік дайындалу сұрақтары):
- •10.3. Студент жасай білуге тиісті:
- •10.4 Жүйке жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды сұрап тексеру
- •10.4.4 Жүйке жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды сұрап тексерудегі студенттің іс-әрекеттер реттілігі
- •10.5 Жүйке жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды қарап тексеру
- •10.5. 7 Жүйке жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды қарап тексерудегі студенттің іс-әрекеттер реттілігі
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ
С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ ат. ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ
«ІШКІ АУРУЛАР
ПРОПЕДЕВТИКАСЫ»
Медициналық жоғарғы оқу орындарының
3 курс студенттеріне арналған ішкі аурулар
пропедевтикасы пəні бойынша оқу құралы
(толықтырылған жəне қайта өңделген 2-і
шығарылымы)
Алматы, 2013
УДК 616. (075.8)
ББК 54.10 я73
I – 98
РЕЦЕНЗЕНТТЕР:Жангабылов А.К. - ҚРМУ ішкі аурулар, МІ жəне ішкі аурулар пропедевтикасы
кафедрасының меңгерушісі, м.ғ.д., профессор
Абылаев Ж.А. - ҚазҰМУ эндокринология кафедрасының меңгерушісі, мғд, профессор
Ердесова К.Е. - ҚазҰМУ интернатура жəне резидентура бойынша № 1 терапия кафедрасының профессоры, м.ғ.д.
І -98 ІШКІ АУРУЛАР ПРОПЕДЕВТИКАСЫ (оқу құралы).
Құрастырғандар: м.ғ.д., проф. Есенжанова Г.М., м.ғ.к., доц. Умарова С.У(ред).,
м.ғ.к., доц. Китуева Р.Н., асс. Адильшина Ш.К., асс. Майкотова А.М, асс. Мадиева
Р.Ч., асс. Мустафин А.Б., доц. Жанкин А.А. – Алматы: ҚазҰМУ, 2013 – 190 б.
ISBN 978-601-246-381-1
Ұсынылып отырған ішкі аурулар пропедевтикасы пəні бойынша оқу құралыжалпы медицина факультетінің 3 студенттеріне арналған. Бұл оқулық тікелейтəжірибелік сабақтарға дайындалу үшін қолданылады. Оқу құралында оқу жоспары мен бағдарламаға сəйкес дертті анықтаудағы негізгі тексеру əдістері бойынша тəжірибелік дағдыларды игеру мəліметтері объективті құрылымды емтихан кезеңдерінің реттілігі сақталып көрсетілген жəне коммуникативтік дағдыларда қоса берілген. Бұл оқу құралында тəжірибе сабақтарының тақырыптарына сəйкес дайындалу сұрақтары жəне алынған мəліметтерді жазу үлгісі мен тест сұрақтары бірге қарастырылған.
ББК 54.10 я73
ҚазҰМУ Əдістемелік Кеңесінің шешімімен бекітілген жəне баспаға шығаруға
рұқсат берілген.
25.04.2013ж. Хаттама №4.
© ҚазҰМУ, 2013
Мазмұны
Кіріспе-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------4
Науқасты зерттеу жоспары. Сырқатнама үлгісі. Науқасты жалпы сұрап және қарап тексеру----------------------------------------------------------5-9
Тыныс алу ағзалары ауруларына шалдыққан науқастарды тексеру әдістері. -----------------------------------------------------------------------------9-27
Жүрек және қан тамырлар жүйесі ауырған науқастарды тексеру әдістері--------------------------------------------------------------------------------27-44
Асқазан –ішек жолдары ауруларына шалдыққан науқастарды тексеру әдістері------------------------------------------------------------------------44-58
Бауыр-өт жолдары ауруларына шалдыққан науқастарды тексеру әдістері.-----------------------------------------------------------------------------58-65
Бүйрек және несеп жолдары ауруларына шалдыққан науқастарды тексеру әдістері------------------------------------------------------------65-72
Қан түзу жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды тексеру әдістері.--------------------------------------------------------------------------------72-83
Эндокринді жүйесі ағзалары ауруларына шалдыққан науқастарды тексеру әдістері. -----------------------------------------------------------------83-93
Қимыл-тірек және тері мен оның қосалқылары ауруларына шалдыққан науқастарды тексеру әдістері------------------------------------------93-99
Жүйке жүйесі ауруларына шалдыққан науқастарды тексеру әдістері-----------------------------------------------------------------------------------99-128
Тест сұрақтары.-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------129-135
Тест жауаптары------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------136
Қолданған әдебиет--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------137
Кіріспе
Ұсынылған ішкі аурулар пропедевтикасы пәні бойынша оқу құралы жалпы медицина факультетінің 3 студенттеріне арналған. Бұл оқулық тікелей тәжірибелік сабақтарға дайындалу үшін қолданылады. Оқу құралы оқу жоспары мен бағдарламаға сәйкес дертті анықтаудағы негізгі тексеру әдістерінің тақырыптарынан тұрады.
Әр тақырыпты міндетті түрде бірнеше жіктеулер құрайды. Олар-сабақтың мақсаты, бақылау сұрақтары және теориялық білімі мен практикалық дағдыларды меңгерудегі дайындыққа арналған «Тақырып бойынша студент не білуі керек», «Студенттің бағдарламалық іс-әрекеттерінің негіздері», «Тақырып бойынша студент не істей білуі керек» деген өзіндік дайындалуға арналған сұрақтар.
Ағза дерттеріне байланысты жасалатын тексеру әдістері реттілігі объективті құрылымды клиникалық емтихан кезеңдері негізінде құрастырылған және оған қоса коммуникативтік дағдылар іс-әрекеттері берілген.
Дертті анықтаудағы сұрау, қарау, пальпация, перкуссия, аускультация сияқты тексеру әдістерін жасау тәсілдері мен оларды меңгеру тікелей науқас адамда көрсетілетін болғандықтан, оқулыққа суреттемелер еңгізілмеген.
Әрине, оқулықта берілген деректер жеткіліксіз болуы мүмкін. Сол себептен бұл оқу құралын дәрістерге және негізгі оқулыққа қосымша, тексеру әдістерін меңгеру барысында көмекші ретінде пайдалануға болады.