Бақылау сұрақтары
Таным дегеніміз не ?
Ақиқатқа жетудің танымдық көздері неде?
Ғылым дегеніміз не?
Философиялық білімнің дамуындағы гносеологияның атқаратын қызметі қандай?
Танымдағы түсінік пен баяндаудың, рефлексиямен байланысын қалай түсінесіз?
Рационализм мен сенсуализмнің айырмашылығы мен ұқсастығы неде?
Сызбалар, есептер, ситуациялар
Сананы зерттеу методологиясы.
Сана
табиғаты
Сана
проблемасының антологиялық аспектісі
Сана
проблемасының әлеуметтік аспектісі
Сана
проблемасының гносеологиялық аспектісі
Сана
және болмыс, бейнеленуші және бейнелену
арасындағы қатынастың проблемасы
Сана
жөніндегі білім
Білім
әлеуметтануы
ғылым
социологиясы
мораль
социологиясы дін
социологиясы өнер
социологиясы және т. с.с.
Нейрофизиология
Кибернетика
Бионика
Семиотика
және т.б.
Бейнелену теориясы. Гносеология Информатика және т.С.С.
Глоссарий
р/р |
ұғым |
анықтамасы |
1. |
Гносеология |
- адамның таным процесіндегі субьект пен обьектінің арақатынасын , адам білімінің шындыққа қатынасын , адамның дүниені танып- білу мүмкіндігін , танымдық білімдердің ақиқаттылығын зерттейтін философиялық ілім. |
2. |
Таным |
- бұл рухани іс- әрекет, адамның алға қойған мақсатының негізін құрайтын білімдерді қалыптастырушы , адамның шығармашылық қызметтерінің қөғамдық- тарихи өрісі. |
3. |
Сана |
- адам танымына тән обьективті шындықты бейнелеудің жоғарғы формасы. |
4. |
Сезім |
- адамдардың бір - біріне, обьективті дүниеге көзқарасын білдіретін, шындықты бейнелеудің ерекше формасы. |
5. |
Сенсуализм |
- танымныцң қайнар көзі, бастауы , тек қана түйсік деп есептейтін гносеологиялық ілім. |
6. |
Рационализм |
- танымдағы зерде қызметінің белсенділігін, білімнің логикалық белгілерін, жалпылық пен қажеттілікті ақылға тән ұғымдар деп танитын гносеологиялық ілім. |
7. |
Тіл |
- кез келген табиғи құбылыстың, адамның іс- әрекеті процессінде танымдық және коммуникативтік қызметін атқаратын белгілер жүйесі. |
8. |
Тітіркену |
- барлық тіршілік иесінің сыртқы ортаның әсеріне құрылыстық және функциялық жағынан жауап қайыруынан көрінетін қасиет. |
9. |
Рефлексия |
- бейнелеуді, сондай ақ таным актісін зерттеуді білдіретін гносеологиялық термин. Рефлексия - адамның ойлаушы жан ретіндегі маңызды қасиеті. |
10. |
Ұғым |
- дүниені таны білу сатысындағы белгілі бір тұтастықта қарастырылып отырған нәрсенің мәнін, оның танымдағы қалыптасу жолын, анықтайтын рационалдық танымның категориясы. |
11. |
Эмпиризм |
- сезім тәжірибесін білімнің бірден- бір көзі деп есептейтін, барлық білімнің тәжірибеге сүйенетіндігін және тәжірибе арқыл алынатындығын мойындайтын таным теориясындағы бағыт. |
12. |
Идеализация |
- кейбір абстракциялық обьектілердің пайда болуынан туындайтын, негізінде тәжірибе мен шындыққа жанаспайтын ойлау актісі. |