- •Мазмұны
- •Практикалық жұмыстарды орындау реті мен мазмұны
- •Практикалық жұмыс №1 тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі бойынша нормативтік құжаттарды зерттеу
- •2.6 Еқсж стандарттары
- •2.7 Тқсж стандарттары
- •2.8 Құрылыс нормалары және ережелері (қНжЕ) және құрылыс нормалары (қн)
- •2.9 Қауіпсіздікережелері
- •2.10 Өндірістік санитария нормалары
- •2.11 Қауіпсіздік техникасы бойынша инструкция
- •3. Есепке қойылатын талаптар
- •Практикалық жұмыс №2 Қондырғылардың жұмыс істеу сенімділігін және өндірістік жарақаттардың анализі.
- •Өздігінен жұмыс істеуге арналған есептер
- •Практикалық жұмыс №3 Электр жүйесінің кауіпсіздік параметрлері
- •1.1. Адам ағзасына электр тоғының әсері
- •1.2. Ағзаның жалпы электр кедергісі
- •Еденнің кедергі мәндері, Ом
- •Әртүрлі кернеу желісіндегі аяқ киім кедергісінің мәндері, Ом
- •8. Электр жарақаты кезінде алғашқы көмек көрсету:
- •Практикалық жұмыс №4 Рентген сәулесінен қорғау экранын есептеу және дозиметр жұмысын зерттеу
- •Си жүйесіндегі терминдердің атауы, белгіленуі және анықтамасы.
- •Жүйеден тыс өлшем бірліктер анықтамасы, белгіленуі және олардың арасындағы қатынастар
- •Практикалық жұмыс №5 Ғимараттан адамдарды эвакуациялау
- •Эвакуациялық шығу және жолдар
- •Жеке бөлмелерден және ғимараттардан толықтай адамдарды эвакуациялау уақыты
- •7. Эвакуациялық жолдар дегеніміз не?
- •8. Қордағы шығарылатын жерлер дегеніміз не?
- •9. Квазистационарлы деген терминге түсініктеме бер?
- •10. Эвакуациялаудың қауіпсіздік шарты қандай өрнекпен анықталады?
- •Практикалық жұмысы №6
- •Жеке қорғау құралдарының классификациясы
- •Практикалық жұмыс №7 Найзағайдан қорғауды есептеу
- •1 Км2жербетіне 1 жылданайзағайтүсуініңорташасаны
- •Бір стреженді найзағайдың түсуінен қорғау аймағын есептеу
- •Екістержендінайзағайдыңтүсуіненқорғауаймағынесептеу
- •Көп еселі стерженді найзағайдың түсуінен қорғау аймағы
- •Біртростынайзағайдыңтүсуіненқорғауаймағынесептеу
- •Есептеу мысалы
- •Практикалық жұмыс №8 Радиоактивті және химиялық улану ошағы болған аймақтардың шекаралары мен құрылымын анықтау
- •Химиялық улану кезіндегі улану ошақтарының шекаралары мен құрылымын анықтау
- •5. Уланған аймақтың әртүрлі нүктелеріндегі радиация деңгейін есептеу нұсқалары
- •Практикалық жұмыс №9 Нысананың төтенше жағдайлар кезіндегі тұрақтылығын бағалау
- •Соққы толқынының әсеріне цехтің тұрақтылығын бағалау және ядролық жарылыстың жарықтық сәулелену есебі үшін нұсқалар
- •Практикалық жұмыс №10 Еңбек шартын өндірістік ортаның зиянды және қауіпті факторлары, жұмыс орындарын тексеру кезіндегі еңбек процесінің ауырлығы мен күрделілігі бойынша бағалануы.
- •Радиациялық жағдайды бағалау.
Бір стреженді найзағайдың түсуінен қорғау аймағын есептеу
Бір стерженді найзағайдың түсуінен қорғау аймағының биіктігі h 150 м болатын дөңгелек конус болып келеді (3.1. суретті қара). Конустың басы h0 h биіктікте орналасқан, қорғау аймағы жер деңгейінде радиусы r0 болатын шеңбер түзеді. Қорғау аймақтың көлденең қимасы ғимараттың hx биіктіктегі rx болатын шеңбер болып келеді.
Бір стерженді найзағайдың түсуінен қорғау аймағының өлшемдері төмендегідей болады: (h 150 м болғанда):
А аймақ: h0= 0,85h(3.3)
r0 = (1,1 – 0,002h)h (3.4)
rx = (1,1 – 0,002h)(h – hx\ 0,85) (3.5)
Баймақ: h0 = 0,92h(3.6)
r0 = 1,5h (3.7)
rx = 1,5(h – hx\ 0,92) (3.8)
сурет – 3.1. Биіктігі 150 м дейінгі бір стерженді найзағайдыңтүсуінен қорғау аймағы
hxжәне rxөлшемдері белгілі бір стерженді найзағай қорғағыштың биіктігі номограмма бойынша анықталады, ал Б аймағы үшін формуладан:
h = (rx + 1,63hx)\1,5; (3.9)
Биіктігі 150<h<600 м болатын бір стерженді найзағайдың түсуінен қорғау аймағы келесі өлшемдерге ие:
Ааймағы: ho= [0,85 – 1,7*10-3(h – 150)]*h (3.10)
ro= [0,8 – 1,8*10-3(h – 150)]*h(3.11)
ro=
[0,8 – 1,8
10-3(h-150)]
h
(1–
)
(3.12)
Баймағы: ho= [0,92 – 0,8 10-3 (h – 150)] h(3.13)
ro= 225 м(3.14)
rx=225-
(3.15)
Екістержендінайзағайдыңтүсуіненқорғауаймағынесептеу
Биіктігі 150 м болатын екі стерженді найзағайдың түсуінен қорғау аймағы 3.2. – суретте көрсетілген. Найзағайдан қорғағыштың торц бөлігі бір стерженді найзағайдың түсу аймағы сияқты болып анықталады.
Екі түрдегі қорғау аймақтары үшін ho, ro, rx өлшемдері 3.3 – 3.8 формуламен анықталады.
3.2-сурет. Биіктігі 150 м дейінгі екі стерженді найзағайдың түсуінен қорғау аймағы
Стержень арасындағы ара қашықтық (м) болғанда екі стерженді найзағайдың түсуінен қорғау аймағының ішкі аймағының өлшемдері келесідегідей анықталады:
h кезінде hc= ho; rcx= rx; rc = ro (3.16)
h< 2h кезінде hc = ho – (0,17+3*104h)( -h); (3.17)
rc= ro ; rcx= rx(hc – hx); (3.18)
2h< < 4h кезінде hc=ho – (0,17+3*104h)( -h); (3.19)
rc=
ro[1
-
];
(3.20)
rcx= rx(hc-hx)\hc;
>4h кезінде найзағай қорғағыш А аймағын құру үшін бір стерженді кезіндегідейетіпқарастырукерек.
Б аймағы үшін:
;
hc=ho;
rcx=
rx;
rc=
ro;
(3.21)
h<
6h;
hc=ho
– 0,14(
-
h) (3.22)
rc= ro; rcx= ro(hc-hx)\h; (3.23)
Найзағай қорғағыш стержендер арасындағы арақашықтың > 6h болғанда Б аймағы үшін де бір стрежендегі сияқты қарастыру керек.
ho және белгілі болғанда найзағай қорғағыштың биіктігі номограмма бойынша анықталады (2 және 3 қосымша), ал Б аймағы үшін төмендегі формуламенанықталады:
h=(hc+0,14 )\1,06 (3.24)
