2. Ms Access сияқты мқбж-ң мәліметтер қорын қалыптастыру және өңдеу қызметі. Сұраныстар, формалар және қорытынды есеп (отчет) құру.

Access программасы – бұл мәліметтер базасын басқару жүйесі.

Басқару жүйесі дегеніміз - көлемді мәліметтер жиынын тұтынушыларға ыңғайлы түрде бейнелеп, белгілі бір форматта сақтап қана қоймай, оны ары қарай өңдеуге арналған программалар кешені.

Мәліметтер базасы (МБ) - ақпараттық жүйенің өңделетін объектісі, қоршаған ортаның белгілі бір саласының немесе бір пән аймағының нақты объектілері жайлы берілген мәліметтер жиыны.

Екі өлшемді кестелерден тұратын мәліметтер базасы реляциялық база болып саналады.

MS Access екі режимде жұмыс істейді:

1) Жедел (оперативті) режим – бірден МБ (мәліметтер базасы) терезесінде жұмыс істеу, яғни оларды қарау, өзгерту, керектісін таңдау жұмысын жүргізу;

2) Конструктор режимі – алдын ала объект макетін-жобасын, құрылымын жасау және оны толықтырып өзгерту.

Сұраныстарды құрастыру. Сұраныстар – бұл пайдаланушы орнатқан шарттың негізінде, бір немесе бірнеше кестелерден өзіне қажет жазуларды іріктеп алуға көмектеседі. Сұраныстың қасиеттері: 1. нәтижелі кестені құрастырғанда, базадан қажет ақпаратты тек таңдамай ғана, сонымен қатар оны өңдеу мүмкіндігі болып табылады (сұрыптау, сүзбеуден өткізу, біріктіру, бөлу, өзгерту). Сонда алғашқы кестеде ешқандай өзгертулер пайда болмайды. 2. қорытынды есептеулер жүргізу мүмкіндігі (өріс бойынша орташа мәнін, ең максималды, ең минималды мәнін, қосындыны табу). 

Форманы құру. Формалар мәліметтердің енгізу жылдамдығын жоғаралатады және олардың дұрыстылығын қамтамасыз етеді. Бұл жерде өзіміздің мәліметтер базамызды құруға болады. Мысалы: жұмысшылардың фотосын қою т.б. Біздер бұнда фондтар жайлы ақпаратты қосамыз: аты, гиперссылка, код фонда, жұмысшылар аты, фамилиясы және олардың лауазымдары.

Бұл форманың көмегімен әртүрлі форма типін құруға болады. Столбец ленточную, табличный, және басқалары. Оның ерекшелігі мәлімет бір – бірінен бөлініп тұрады және нақты әрі тиімді болып келеді.

Формалар – деректер базаны ақпаратпен толтыратын қызметкерлерге қажет. Олар ақпаратты енгізуге, қарап шығуға және кесте немесе сұраныстағы ақпаратты модификациялауға көмектеседі. Құру тәсілдері: 1. автоматты түрде – Автоформа. 2. шебер арқылы – Мастер форм. 3. өз қолымен – Конструктор.

 Есептер құрастыру. Есептер – сұраныстар жұмысының нәтижелерін көрнекті түрде, баспа құрылғысында басылма түрінде алуға мүмкіндік береді (қағаз құжаты). Құру тәсілдері: 1. автоматты түрде – Автоотчет. 2. шебер арқылы – Мастер отчета. 3. өз қолымен – Конструктор.

3. Ақпараттық жүйелерді объектіге бағытталған талдау мен жобалаудың мәні. Объектіге бағытталған тәсілдеме қағидалары. Uml диаграммаларды қолдану.

Объектіге-бағытталған талдау мен жобалаудың ортақ мінездемесі программалық жабдық, бизнес-үлгілер және басқа жүйелерде компоненттерді арнайылау, визуализациядау, жобалау және құжаттау үшін құрылған UML тілі визуалды үлгілеудің ортақ мақсатты тілін көрсетеді.Әр түрлі мақсатқа бағытталған күрделі жүйелерде концептуалды, логикалық және графикалық үлгілерді тұрғызу үшін эффективті қолданылуы мүмкін болатын UML тілі жеткілікті дәрежеде қатаң күшті үлгілеу құрылғысы болып табылады. Бұл тіл программалық инженерияның үлкен және күрделі жүйелерді үлгілеуде соңғы жылдарда табыспен қолданылған ең жақсы сапасы мен әдістер тәжірибесін игерген. ОБТЖ әдістемесі қөзқарасынан күрделі жүйенің жеткілікті дәрежеге толық үлгісі әрқайсысы жүйенің мінездемесі немесе құрылымы аспектісін адекватты көрсететін өзара байланысқан саны анықтаоған көрсеткіштерді (views) бейнелейді. Сонымен қатар күрделі жүйенің жалпыға ортақ көрсеткіші ретінде өздігінен жеке бірнеше юөлікке бөлінетін статикалық және динамикалық деп қабылдау орнатылған. Күрделі жүйелер үлгілерінен иерархиялық құру қағидасы шектелген көрсеткіштер шеңберінде абстрактілеу немесе бөлшектердің әр деңгейінде үлгілерді тұрғызу үрдісін қарастыруды тапсырады. Көрсету деңгейі (layer)- ол уақытта бөліну вертикалды қиықты көрсететін үлгі архиеткетурасының горизонтальді қиығын көрсетеді. Сонымен бірге күрделі жүйенің шығыс және алғашқы үлгілерді жалпыға ортақ көрсеткіште және концептуалды деңгейге жатады. Концептуалды атауға ие мұндай үлгілер жобалаудың алғашқы деңгейінде тұрғызылады және жобаланатын жүйенің кейбір бөлікері мен аспектілеріне тұрмауы мүмкін. Келесі үлгілер логикалық және физикалық деңгейлермен толықтыра концептуалды үлгіні анықтайды. ОБТЖ үрдісін толығымен жалпыға ортақ үлгілерді құруға және концептуалды деңгей көрсеткіштерін логикалық және физикалық деңгейдің жеке және бөліктік көрсеткіштеріне біртіндеп көшу деп қарастыруға болды. Сонымен бірге, ОБТЖ әр деңгейінде үлгі мәліметтерді біртіндеп көп өлшемді бөліктермен толықтырылады, ол күрделі жүйені нақты іске асырудың әр түрлі аспектілерін адекватты түрде көрсетуге мүмкіндік береді. ОБТЖ үлгілерінің байланысының ортақ сұлбасы 2.1-суретте көрсетілген.

2.1-сурет ОБТЖ үрдісінде күрделі жүйе үлгілері мен көрсеткіштердің байланыстарының ортақ сұлбасы

UML тілін сипаттау үшін тілдің өзіндік құрылғылары қолданылады.Негізгі құрлығыға үлгі элементтерін топтау қызметін атқаратын пакет жатады.Сонымен бірге,үлгінің өзіндік элементттері соның ішінде ерікті мәндер бір пакетке жатқызылған ,біртұтас бүтін ретінде болады. Сонымен бірге UML тілінің графикалық нотациясының әртүрлілігі пакетке ұйымдастырылған.

№ 5

1. Нормаль үлестірім параметрлері үшін сенімділік интервалдары. Параметрлері және болатын нормаль ( гаустік, қалыпты ) үлестірім: Мұндай қалыпты шаманы қысқаша түрінде жазатын боламыз. Параметрлері болатын нормаль үлестірім стандартты нормаль үлестірім деп аталады. Нормальді үлестірімдердің композициясы нормальді үлестірілген болады. Осылай егер Х пен У – тәуелсіз нормальді үлестірілген кездейсоқ шамалар болса, яғни Z болса онда кездейсоқ шамасы да нормаль үлестірілген болады. Z Х пен У тәуелді болса, (корреляция коэффициенті ρ≠0), онда Z=X+Y нормальді үлестірілген болып қалады, параметрлері ( Ω,ℱ, Р) ықтималдық кеңістігінде өзара тәуелсіз және үлестірімдері бірдей Муавр-Лаплас Ф0,1 (х) стандарт нормаль үлестірім 2. Файлдармен жұмыс істеуді ұйымдастыру. С программалау тіліндегі файлдармен жұмыс істеу функциялары. Сыртқы мәліметтер ағынымен жұмыс істеу үшін оны ашу керек. Сонда сыртқы мәліметтер программадағы алдын ала анықталған FILE типімен байланыстырылады. Бұл типтің анықталуы stdio.h тақырыптық файлы арқылы атқарылады. FILE типі арқылы мәліметтер ішіндегі позицияларға нұсқауыш, буферге нұсқауыш көрсетіле алады. Сыртқы мәліметтер ағынына нұсқауыш, мысалы, fp программада былай сипатталады: #include <stdio.h> FILE *fp; 1) Сонымен файлды ашатын fopen() функциясының жалпы жазылуы: fp = fopen(name,mode); , fp = fopen(“ex1.txt”, “w”); Мұндағы: fp – файлға сілтейтін нұсқауыш; name – сыртқы мәліметтер жазылған немесе жазылатын файл аты, идентификатор; mode – файлдың қандай режимде ашылатынын төмендегідей түрде көрсетеді: "r" – бұрыннан бар файлды оқу үшін ашу; "w" – бос файлды мәлімет жазу үшін ашу; "a" – файл соңына мәлімет қосып жазу үшін оны ашу; "r+"– файлды одан мәлімет оқу және жазу үшін ашу; "w+"– бос файлдан мәлімет оқу және оған мәлімет жазу үшін файл ашу (бұрын файл болса, ол өшіріледі); "a+"– файлдан мәлімет оқу және оның соңына мәлімет қосып жазу үшін ашу). 2)fclose(fp) функциясы ашық файлды жабады. 3)feof(fp) функциясы файл соңын анықтайды. 4)fgets(fp) функциясы файлдан бір символ оқиды. 5)fputc(fp) функциясы файлға бір символ жазады. 6)ferror(fp) функциясы файлға жазу/оқу кезінде қате шыққанын тексереді. Бұлардағы fp – файлға сілтейтін нұсқауыш; 7-8) Файлға мәлімет жазу/оқу үшін fprintf және fscanf функциялары пайдаланылады. fprintf - файлға мәлімет жазу үшін, ал fscanf – файлдан мәлімет оқу үшін қолданылады. Олардың жалпы жазылу түрі: fprintf(fp,“спецификация шаблоны”, p); (мыс: fprintf(fp,“%d”, p) ) p - өрнек; fscanf(fp, “спецификация шаблоны”, адрес); (мыс: fscanf(fp,“%d”, &p) ) Mысалы: #include<stdio.h> #include<conio.h> main() {int k, i, n=5; char fname[]=”a:\\num.txt\0”; clrscr(); FILE *fp; fp=fopen(fname,”w”); clrscr(); printf("Енгізілген файлдар %s файлына жазылады\n", fname); puts(“Әр сан енгізген соң Enter басыңыз/n”); for(i=0; i<n; i++) { scanf(“%i”, &k); Fprintf(fp, “%d”, k); } fclose(fp); printf("Енгізілген файлдар %s файлына жазылды\n", fname); getch(); } Нәтижесі: Енгізілген файлдар a:\num.txt файлына жазылады Әр сан енгізген соң Enter басыңыз 1 2 3 4 5 Енгізілген файлдар a:\num.txt файлына жазылды