Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ЭТНОПЕДАГОГИКА_2014_УМК_-.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
304.11 Кб
Скачать

ф.1-24

С.БӘЙІШЕВ АТЫНДАҒЫ АҚТӨБЕ УНИВЕРСИТЕТІ

ПЕДАГОГИКА, ПСИХОЛОГИЯ ЖӘНЕ ПӘНДІК ТЕХНОЛОГИЯЛАР КАФЕДРАСЫ

Демеуов А.Ш., Раушанова И.М.

5В01000 - Білім тобы мамандықтары студенттеріне арналған

«Этнопедагогика» пәнінен

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН

Ақтөбе 2014

Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті дайындаған және ұсынған оқу типтік оқу бағдарламасы негізінде құрастырылған.

С.Бәйішев атындағы Ақтөбе университетінің әдістемелік кеңесінде мақұлданды.

«Этнопедагогика» пәнінен оқу-әдістемелік кешен «Білім» тобындағы мамандықтарына арналған

Құрастырушы: Демеуов А.Ш. - п.ғ.к., аға оқытушы,

Раушанова И.М. п.ғ.магистрі, аға оқытушы

Пікір берушілер: Мустояпова А.С. п.ғ.к., доцент

Кусаметова Г.К. пед.ғ.к. Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе

өңірлік мемлекеттік университеті

С.Бәйішев атындағы АУ-нің оқу-әдістемелік бөлімі

С.БӘЙІШЕВ АТЫНДАҒЫ АҚТӨБЕ УНИВЕРСИТЕТІ

ПЕДАГОГИКА, ПСИХОЛОГИЯ ЖӘНЕ ПӘНДІК

ТЕХНОЛОГИЯЛАР КАФЕДРАСЫ

БЕКІТЕМІН

ОӘЖ жөніндегі проректоры

__________А.Ә.Қабиева

Демеуов А.Ш., Раушанова И.М.

«Білім» тобындағы мамандықтарына арналған

«Этнопедагогика» пәнінен

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН

СИЛЛАБУС

пәні: Этнопедагогика

Оқу түрі: ­­­­­­­күндізгі

Құрастырғандар: Демеуов.А.Ш., Раушанова И.М.

Мекен жайы: Ақтөбе қ., ағ. Жұбановтар көшесі - 302 А

Тел. 8-71-32-97-47-01

Жалпы көлемі: 2 кредит

Оның ішінде: аудиториялық сағат 45

соның ішінде

дәріске 15 сағат;

практикалық сабаққа 15 сағат;

зертханалық сабаққа

ӨЖ 90 сағат

оның ішінде: ОжСӨЖ –10 сағат;

Барлығы: 135 сағат

Бақылау түрі – емтихан

Курс пререквизиттері: философия, қазақстан тарихы, психология, мамандыққа кіріспе, жас ерекшелік психологиясы және т.б.

Постреквизиттер: шетел тілдерін оқыту психологиясы, тіл тарихы, этнопсихология.

Курстың қысқаша сипаттамасы: «Білім» тобындағы мамандықтарына арналған.

Этикалық тәрбиенің заңдылықтары мен ерекшеліктерін негізгі бағыттарын, тәрбиенің халықтық құралдарын, әдістері мен тәсілдерін, сондай-ақ халықтық педагогика идеялдары мен тәжірибесін оқу- тәрбие процесінде жүзеге асырудың жолдарын қарастырады.

Курстың мақсаты:

Қазақстан этнопедагогикасының жалпы негіздерін оқыту арқылы Қазақстан Республикасын мекендеген әрбір этностың дамуын ынталандыру, жалпы мәдени құндылықтарды меңгеру, этникалық мәдениетті өзара шығармашылықпен байыту бағытында, студенттердің педагогикалық дүниетанымын, педагогикалық мәдениетін және жалпы кәсіби құзыреттіліктерін қалыптастыру.

Курстың міндеттері:

  1. Этнопедагогиканың негізгі ұғымдары, Қазақстан Республикасы этностарының мәдениеті мен салт-дәстүрлері туралы білімін;

  2. Болашақ мұғалімнің кәсіби-маңызды тұлғалық қасиеттерін

( педагогикалық ойлау, педагогикалық қарым-қатынас, ұтқырлық, педагогикалық такт, әдеп, толеранттылық және т.б.)

  1. Қоғамдық-саяси этнопедагогикалық әдебиеттерді талап зерттеу біліктілігін;

  2. Этнопедагогика саласындағы ғылыми - ізденіс, шығармашылық жұмыстарға даярлығын;

  3. Білім алушылардың көпұлтты ортадағы педагогикалық іс – әрекеттің ерекшеліктері туралы білімін және этнопедагогикалық жүйені теңестіре –салыстырмалы талдау дағдыларын;

  4. Білім беру мекемелерінің тәрбиелік іс-әрекеттері тәжірбиесіне

ҚР этностары этнопедагогикасының негізгі жолдарын, әдістерін, формалары мен құралдарын енгізу материалдарын түсінуін қалыптастыру.

Оқыту нәтижелері:

А Кеңес дәуірінен кейінгі кезеңдегі тәуелсіз мемлекет жағдайында халықтың туған ел тарихын, тілін, мәдениетін, салт-дәстүр мен әдет-ғұрпын біліп танып және қолданып сақтау.

В Болашақ мұғалім кәсіби –маңызды тұлғалық қасиеттерін, педагогикалық мәдениетті балалар тәрбиесінде қолдану тікелей байланысты екенін және педагогика ғылымы мен халықтық педагогика бірдей кеңістікте құратындығын түсіну және тәрбие құндылықтарды өмірде тәжірибеде қолдану.

С Халықтық педагогикалық негізгі құралдарды оның ішінде мақал-мәтелдер, жұмбақтарды рухани қажеттіліктер үшін қолдану.

Д Қарапайым педагогикалық іскерліктермен, біліктіліктер халықтық педагогиканың алғашықы элементтерін, халық даналығын заман талабына сәйкес қолдану.

Е Этнопсихологиялық ерекшеліктер халықтың педагогикалық көзқарастарына, халықтық педагогиканың құралдары мен амалдарына қолдануға дағдылану.

Құрылымдық-тақырыптық жоспар

Тақырыптар атауы

Аудитория

лық сабақтар

Өзіндік жұмыс

Дәрістер

(сағ)

Практ./семинар

Лаб. жұмыс (сағ)

ОжСӨЖ

(сағ)

СӨЖ (сағ)

1

Кіріспе.Халық педагогикасы туралы түсінік

1

1

-

-

4

2

Педагогикалық мәдениет және халықтың рухани дамуы

1

1

-

1

4

3

Халық педагогикалық мәдениет туралы түсінік.

1

1

-

-

4

4

Кемел адам –халықтық тәрбиенің мақсаты.

1

1

-

-

4

5

Кемал адамның этникалық сипаты

1

1

-

1

4

6

Халық педагогикасының негізгі құралдары ( мақал-мәтелдер, жұмбақтар)

1

1

-

1

3

7

Ән –халықтық педагогиканың құралы

1

1

-

1

3

8

Халықтық педагогикадағы ертегілер

1

1

-

1

3

9

Халықтық тәрбиенің факторлары

1

1

-

-

3

10

Ежелгі жазба мұралардағы халық тәрбиесі

1

1

-

1

3

11

Қазақстандағы этнопедагогикалық ой-пікірлер

1

1

-

1

3

12

Қазақ этнопедагогикасының қайнар көзі

1

1

-

-

3

13

Этномәдени білім беру

1

1

-

1

3

14

Көптілді тұлғаны тәрбиелеу

1

1

-

1

3

15

Толымды тұлғаны тәрбиелеу

1

1

-

1

3

Барлығы:

15

15

-

10

50

1-Тақырып.

Халық педагогикасы туралы түсінік

Дәріс жоспары (1сағ)

1. Этнопедагогика және Қазақ этнопедагогикасы пәні, мақсат, міндеттері.

2. Этнопедагогика және Қазақ этнопедагогикасының ғылыми қалыптасып, дамуы.

3. Этнопедагогика және Қазақ этнопедагогикасының басқа ғылымдармен байланысы

Әдебиеттер: № 2, 4, 11, 12, 15, 20

Қосымша әдебиеттер: № 12, 13

Практикалық сабақ жоспары (1сағ)

1. Халық педагогикасы және этнопедагогиканың ортақ мәселелері, ерекшелігі.

2. Қазақ энопедагогикасы және қазақ халық педагогикасы, қалыптасып, дамуы.

3. Қазақ этнопедагогикасы әлеуметтік-педагогикалық проблема.

4. Этнопедагогика және Қазақ этнопедагогикасы ғылым салаларының дамуындағы басқа ғылымдар рөлі.

Әдебиеттер: № 2, 4, 11, 12, 13, 14, 15, 20

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1сағ)

1. Ғылыми педагогика мен халық педагогикасының біртұтастығы.

2. Халық педагогикасы мен бүгінгі ғылыми педагогика заңдылықтары мен қағидаларының сабақтастығын негіздеп, талдап конспекті жазу.

3. Этнопедагогиканың ғылыми нақты міндетін ажыратып беріңіз.

Әдебиеттер: № 2, 4, 11, 12, 13, 15, 20

2.Тақырып Педагогикалық мәдениет және халықтың рухани дамуы

Дәріс жоспары (1сағ)

1. Халық педагогикалық көзқарас

2. Халық педагогикасындағы салт-дәстүр

3. Халықтық педагогикалық мәдениет туралы түсінік.

Практикалық сабақ жоспары ( 1сағ)

  1. Әр түрлі халықтың (көшпелі, отырықшы және т.б.) дамуының тарихи жолдарының ерекшеліктері.

  2. Гографиялық және тарихи әрекеті.

  3. Этнопсихологиялық ерекшеліктер халықтың педагогикалық қөзқарастары.

Әдебиеттер: № 1, 4, 7, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 20

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1 сағ)

  1. Халықтық педагогика тәрбие тәжірибесі ақыл мен халық даналығы

  2. Әйелге-анаға қатынас дәстүрі.Балаға деген махаббат

  3. Дәстүр –халық құндылығының көрсеткіші, ойын –сауық және т.б. олардың халық педагогикасымен байланысы.

Әдебиеттер: № 1, 2, 4, 7, 9, 11, 12, 17, 20

  1. Тақырып Халық педагогикалық мәдениет туралы түсінік.

Дәріс жоспары ( 1 сағ)

1.Педагогикалық мәдениет балалар тәрбиесінің тікелей байланысты рухани және материалдық мәдениет саласы

2. Педагогикалық мәдениет жалпы мәдениетпен байланысы

3.Халықтың педагогикалық мәдениетінің ортақтығы, жалпы адамзаттық құндылықтар халықтық психологияның негіздері гографиялық жағдайлары.

Практикалық сабақ жоспары (1 сағ)

  1. Педагогикалық мәдениет (ВолоковГ.Н.) балалар тәрбиесімен байланысы.

  2. Халықтың педагогикалық мәдениеті көрнісі( бесік, ойын жырларында, қозғалмалы ойындарында)

  3. Халықтық педагогикалықы мәдениет балалар фольклорында, дәстүрлі балалар мерекелерінде және т.б. көрініс табуы.

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1 сағ)

  1. Халық педагогикалық мәдениеті бесік, ойын жырларында, қозғалмалы ойындары.

  2. Халық педагогикалық мәдениеті балалар тағамдары мен тамақтану ережелерінде көрініс табу.

  3. Ойыншықтар, балалар киімдері, балалардың еңбек құралдары арқылы көрініс табу.

Әдебиеттер: № 9,8,12,17,5.

4.Тақырып Кемел адам –халықтық тәрбиенің мақсаты

Дәріс жоспары (1сағ)

1. Кемел адам-халықтық тәрбиенің мақсаты

2. Кемел адамның этникалық сипаты

3. Кемел адам қасиеттерінің жалпы адамзаттық сипаттамасы.

Практикалық сабақ жоспары (1сағ)

1.Кемел адамды тәрбиелеу тәрбиелеу жолдары.

2 Кемел адам-халықтық тәрбиенің мақсаты

3 Кемел адамның этникалық сипаты

4. Кемел адам қасиеттерінің жалпы адамзаттық сипаттамасы.

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1 сағ)

1.Кемел адамның халықтық үлгісі-халық тәрбиесінің жиынтық түсінігі үлгі (идеал) тәрбиенің жалпы міндеттері.

2. Кемел адамның этникалық сипаты

3. Қазіргі таңдағы кемел адамның үлгісіне сипаттама беріңіз

Әдебиеттер: № 3, 4, 8, 11, 12, 15, 16, 17, 20

5.Тақырып. Кемал адамның этникалық сипаты. Дәріс жоспары (1сағ)

1. Әр түрлі халықтарда идеалдар.

2.Бұл-ауызекі халықтық шығармашылықта. Мысалы, орыс халқында: сұлулық пен ақылдылық, жүректілік, батырлық, денсаулық.

3. Бақытқа талпыну (ақылмен, еңбекпен, төзімділікпен). Сұлулық пен жақсылық.

Әдебиеттер: № 3, 4, 6, 8, 11, 12, 15, 16, 17, 20

Практикалық сабақ жоспары (1 сағ)

1. Кемел адамның этникалық мінезі

2. Кемел адам қасиетінің жалпы азаматтық сипаттамасы

3. Кемел адамды тәрбиелеу жолдары

Әдебиеттер: № 3, 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 15, 16, 17, 20

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1сағ)

  1. Орта Азия халықтарының кемел адам қасиеттеріне сипаттамалары.

  2. Кемел адамды тәрбиелеу жолдары жаңа дүниеге келген сәбиге тілектер, ат қаңдау, атқоюдың маңыздылығы.

  3. Жалпы адамзаттық идеалдар туралы түсінік беру.

Әдебиеттер: № 3, 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 20

6.Тақырып- Халық педагогикасының негізгі құралдары (мақал-мәтелдер, жұмбақтар)

Дәріс жоспары ( 1сағ)

  1. Мақал-мәтелдер және және олардың халықтық педагогикадағы рөлі

  2. Мақал-мәтелдердегі еңбексүйгіштік тәрбие

  3. Мақал- мәтелдердің айтылу формалары

  4. Жұмбақтар

Практикалық сабақ жоспары (1 сағ)

1. Тәрбие құралдары белгілі бір қасиеттерді тәрбиелеуге бағытталған (жалпы алғанда). Мысалы мақал-мәтелдер: адамгершілік тәрбие әсемдік, әдемілік пен ақылдылық (құрал ретінде).

2. Барлық халықтармен құралды (халықтың ұжымдық пікірі). Рухани қажеттіліктер үшін керектілерді сақталады: эстетикалық, адамгершілік танымдық интеллектуалдық (білімділік), өндірістік және т.б. мақал-мәтелдер.

3. Тұлғаның тәрбиесі туралы туылған сәтінен тәрбиелеу, анасының маңызы; ата-ананың рөлі, ерексектерге қарам-қатынас (сыйлау) және т.б. Қалай үйрету қажет (ұрып емес, көп ретте қайталау). Адамгершілік қасиеттер: шыншылдық мейірімділік, алғыс айту, кемелдену.

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1сағ)

1. Мақал-мәтелдер: адамгершілік тәрбие әсемдік, әдемілік пен ақылдылық (құрал ретінде).

2. Рухани қажеттіліктер үшін керектілерді сақталады: эстетикалық, адамгершілік танымдық интеллектуалдық (білімділік), өндірістік және т.б. мақал-мәтелдер.

3. Ата-ананың рөлі, ересектерге қарам-қатынас (сыйлау) және т.б

адамгершілік қасиеттер: шыншылдық мейірімділік, алғыс айту, кемелдену.

Әдебиеттер: № 10, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 20

7- Тақырып Ән – халықтық педагогиканың құралы

Дәріс жоспары ( 1сағ)

1.Әннің жеке тұлғаға ықпалы

2.Бесік жыры

3.Жас өспірімдермен жастар әндері

4.Жоқтау және оның тәрбиелік мәні

Практикалық сабақ жоспары ( 1сағ)

1.Ән – халықтың поэтикалық шығармашылығының күрделі форм мен санаға ықпал ететін, эстетикалық тәрбие құралы (мақсаты – әдемілік, құралы – ақылдылық).

2.Адамның ішкі және сұлулығын ашу, әсемділіктің маңызы.

3. Жас ерекшелігіне байланысты әндер.

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1 сағ)

1.Әннің жеке тұлғаға ықпалы

2. Бесік жырын орындау тәрбилік мәнін ашу.

3.Қазіргі жас өспірімдермен жастар әндеріне түсінік.

Әдебиеттер: № 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 19, 20

8- Тақырып Халықтық педагогикадағы ертегілер

Дәріс жоспары ( 1сағ)

1.Ертігілердің танымдық рөлі

2.Ертегі –халық тәрбиесінің құралы

3.Ертегілердегі педагогикалық идеялар

Практикалық сабақ жоспары ( 1сағ)

1.К.Д. Ушинский: ертегілер - халықтық педагогиканың алғашқы туындысы,

2.Ертегілер фактикалық тұрғыдан – бұл эстетикалық әңгімелер.

3.Халық ертегілерін тәрбиелеуде қолдану.

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1 сағ)

1.Ертігілердің танымдық рөлі

2.Ертегі –халық тәрбиесінің құралы ретінде

3.Ертегілердегі педагогикалық идеялар

Әдебиеттер: № 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 15, 16, 17, 18, 20

9- Тақырып Халықтық тәрбиенің факторлары

Дәріс жоспары (1сағ)

  1. Табиғат- халықтық тәрбиенің факторлары

  2. Халықтық тәрбиедегі ойындар мен сөздер.

  3. Еңбек және өнер-халықтық тәрбиенің факторлары

  4. Халықтық тәрбиедегі дәстүрлер.

Практикалық сабақ жоспары ( 1сағ)

1.Негізгі факторлар: табиғат, ойын, сөз, іс, қарым – қатынас, дәстүр, тұрмыс, өнер, дін. Мысалы, идеал (идеал – символдары, тұлға – символы, жағдай – символы).

2.Табиғат – тіршілік ортасы, тұған ел, Отан. Табиғилық, экология. Табиғат – әкенің, әлемдік, космостық үй. Әрбір халықтың өзінің табиғатына сүйіспеншілігі бар (қазақ – дала, грузин – таулар, ненец – тундра, чукча – теңіздің жағалауы).

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1 сағ)

1.Негізгі факторлар: табиғат, ойын, сөз, іс, қарым – қатынас, дәстүр, тұрмыс, өнер, дін.

2.Табиғат – тіршілік ортасы, тұған ел, Отан. Табиғилық, экология. Табиғат – әкенің, әлемдік, космостық үй. Әрбір халықтың өзінің табиғатына сүйіспеншілігі бар (қазақ – дала, грузин – таулар, ненец – тундра, чукча – теңіздің жағалауы).

3.Ұлтжандылық.

Әдебиеттер: № 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 15, 16, 17, 18, 20

10- Тақырып Ежелгі жазба мұралардағы халық тәрбиесі

Дәріс жоспары (1сағ)

  1. «Ұлы Жасақ» тәрбие туралы.

  2. Я.А.Коменский және халықтық тәрбие

  3. К.Д. Ушинский халықтық тәрбие туралы

Практикалық сабақ жоспары ( 1сағ)

1.Кез келген өзгерісте өткеннің (бұрынғы) тәжірибесін ескеру қажет. Тәрбие әрқашанда басым болады. Жазбаша талдап қорытындылауға талаптану ертедегі кезеңде де орын алған.

Шыңғысхан(1155-1227) - екі бөлімнен (Халық нақыл.Заңдар) тұратын «Ұлы жасақ» құжатының авторы.

2. Заңдар жинағының алғашқы мақаласы жаман тәрбиенің нәтежиелері туралы негізгі заңдар

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1 сағ)

1.Тәрбие барлық адамды, елді тәртіпке шақырды. Оның заңдарын талдау

2. Я.А.Коменский және халықтық тәрбие мақсаттары

3.К.Д. Ушинский халықтық тәрбие туралы идеялары

Әдебиеттер: № 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 14, 15

11- Тақырып Қазақстандағы этнопедагогикалық ой-пікірлер

Дәріс жоспары (1сағ)

  1. Қазақ педагогикасы және Қазақстандағы педагогикалық ой-пікірлердің пайда болуы.

  2. Қазақ жыраулары шығармаларындағы халықтық педагогика

  3. XIX ғасырдағы көрнекі қазақ ағартушыларды халықтық тәрбие туралы.

Практикалық сабақ жоспары (1сағ)

1.Қазақтың педагогикалық мәдениетінің даму тарихы ежелгі тәрбие тәжірибесі, мінез-құлық ережесі мен нормалары.

2.Тұлғаның моральдық-психологиялық үлгісі: «нағыз жігіттің сегіз қасиеті бар және құпияны сақтай алады»(көшпелі мал бағуды жүргізе алу, еңбек сүйгіш қайғыда тұрақтылық, соғыста батырлық,өзінің жеті атасын білуі, поэтикалық дарындылық, тапқырлық және ақылдылық, атқа міну техникасын меңгеруі.). Көшпелілердің қиын өмірі-өзінің талаптары (тұрақты психика, тез бейімделу, сақтық сезгіштік) «Жігітке жетпіс өнер де аз».

3.Мақал-мәтелдер, ертегілер, шежірелер, дастандар. Амалдары: бата беру, ант немесе серт беру, тілеу,айтыс және т.б.

Жазу көздері. Мысалы, орхон –Енесей, Білге-қаған және оның қолбасшысы ағасы Күл-Тегін (VI ғасыр): «Көңіл қойып тыңда, тереңірек ұғын».

Әдебиеттер: № 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 19, 20

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1 сағ)

1.Әнші және музыкант Қорқыт ата(IXғасыр): адамзаттың өткінші өмірі және өлімнен қашыпқұтылмаушылық, сонымен қатар халықтық педагогикалық даналықтар (әке-бала, ана-қыз).

2.Әбу Насыр әл-Фараби (870-950) трактаттары: білім алушылардың белсенділігі, тәрбиенің амалдары мен әдістері.

3. Жүсіп Баласұғын (XI ғасыр) «Құтты білік», «Нұрлы Білім» жастарға жақсы тәрбие беру, ата-аналарға және балаларға қатынас жасау.Махмуд Қашқари (XI ғасыр) «Диван лугат ат тюрк», «Түркі тілдері сөздігі» моральдық-психологиялық мәселелер.Ахмет Игүнеки (XII ғасыр) Хабатал хакаик «Ақиқат сыйы»: адамгершілік жетілу үшін білім, адамгершілік қасиеттер; өсиет әңгіменасихатты мақалдар.

Ахмет Яссауи(XII ғасыр) «Диуани хикмат» «Ақыл ой кітабы» мақсаты толымды тұлғаны тәрбиелеу.

Әдебиеттер: № 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 19, 20

12- Тақырып Қазақ этнопедагогикасының қайнар көзі

Дәріс жоспары (1сағ)

1. Қазақ этнопедагогикасы ғылым ретінде

2. Қазақ этнопедагогикасының атқаратын қызметтері

3. Қазақ этнопедагогикасының негізгі қағидалары.

4. Қазақ этнопедагогикасының заңдары мен заңдылықтары.

Практикалық сабақ жоспары ( 1сағ)

1. Үш жүз. Отбасы 7 ұрпаққа дейінгі туыстар ата-баласы (қауым), ру(яғни бірнеше қауым)-жүз. Ру(қауым) бастығының ақсақалдар бақсының шамандар және ақындар мен ақын жыраулардың рөлі.

2. Қандық туысқандық сезім, бірлік пен достық сезім, өзара көмектесу, үлкендермен ата-баба рухын құрметтеу; салт –дәстүрді сақтау.

3.Этнопсихология адамдар психикасының этникалық ерекшеліктері, ұлттық мінезін, ұлттық сезімін, ұлттық мінезін, өзіндік санасын, ұлттық стереотипін және т.б.

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1 сағ)

1. Қазақ этнопедагогикасының атқаратын қызметтері

2. Қазақ этнопедагогикасының негізгі қағидалары.

4. Қазақ этнопедагогикасының заңдары мен заңдылықтары.

Әдебиеттер: № 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 19, 20

13- Тақырып Этномәдени білім беру

Дәріс жоспары (1сағ)

1. Этномәдени білім беру туралы түсінік.

2. Қазақстан халқының этномәдени қызығушылықтарын тарату

3. Этномәдени білім беруді ендірудің негізгі қағидалары.

Практикалық сабақ жоспары ( 1сағ)

1.Білім беру туралы мемлекеттік қамқорлық.

2.Білім берудегі дағдарыс (80 жыл) шамалылық, адамгершілік бастаулар, мәдениет. Ұлттың жіктелуі.

3.Қазақстан республикасындағы этноұлттық жағдаяттар. Ұлттық мектептерді тарату (30 жылдары) Ана тілін білмеу, жатсыну. Кез келген халықтың өмір тәжірибесінің бірігейлігі. Көпмәдени білім беру тұжырымдамасы (Д.Бэнкс).Евроцентризм.

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1 сағ)

1.Этномәдени білім беруді ендірудің негізгі қағидалары(білім беру саласы бойынша барлық саяси партияның, қоғамдық діни және басқа ұйымдардың қатысуын заң шеңберінде шектеу).

2.Білім берудегі дағдарыс (80 жыл) шамалылық, адамгершілік бастаулар, мәдениет. Ұлттың жіктелуі.

3.Қазақстан республикасындағы этноұлттық жағдаяттар.

Әдебиеттер: № 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 14

14- Тақырып. Көптілді тұлғаны тәрбиелеу

Дәріс жоспары (1сағ)

1. Қос тілділік. Көпмәдени тұлға-өзінің мәдени арқылы басқа ұлттың мәдениетін меңгеруге бағытталуы.

2. Көпмәдени тұлғаның негізгі көрсеткіштері:

3. Лингвистикалық тұрғыда жан-жақты дамуы. Ана тілін және мемлекеттік тілді білуі, шетел тілін үйренуі. Халықтар әдебиетін оқуы.

Практикалық сабақ жоспары ( 1сағ)

1.Білім беру туралы мемлекеттік қамқорлық.

2.Білім берудегі дағдарыс шамалылық, адамгершілік бастаулар, мәдениет. Ұлттың жіктелуі.

3.Қазақстан республикасындағы этноұлттық жағдаяттар.

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1 сағ)

1.Көптілікті тұлғаны тәрбиелеу

2.Білім берудегі дағдарыс (80 жыл) шамалылық, адамгершілік бастаулар, мәдениет. Ұлттың жіктелуі.

3.Қазақстан республикасындағы этноұлттық жағдаяттар.

Әдебиеттер: № 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 19, 20

15- Тақырып Толымды тұлғаны тәрбиелеу Дәріс жоспары (1сағ)

  1. Толымды тұлғаны тәрбиелеу.

  2. Қазақ этнопедагогикасындағы тәрбиенің мазмұны

  3. Қазақтың халық педагогикасындағы отбасы тәрбиесі

  4. Қазақтың халық педагогикасындағы тәрбиеленушінің жас және жеке ерекшеліктерін ескеру.

Практикалық сабақ жоспары ( 1сағ)

1.Толымды тұлға мәселесі ұлттық мінез ерекшеліктері.

2.Толымды тұлға ұлттық сананың деңгейін айқындайды және қоғамдық жағдайлардың ықпалы.

3. Толымды адам (жетілген адам) белгілі бір қасиеттерді меңгерген жігітке сипаттама.

4. Қызға қойылатын талаптар: Адам идеалы

Зертханалық сабақ жоспары

ОСӨЖ арналған бақылау сұрақтары (1 сағ)

1.Толымды тұлға мәселесі ұлттық мінез ерекшеліктері.

2.Толымды тұлға ұлттық сананың деңгейін айқындайды және қоғамдық жағдайлардың ықпалы.

3. Толымды адам (жетілген адам) белгілі бір қасиеттерді меңгерген жігітке сипаттама.

4. Қызға қойылатын талаптар: Адам идеалы

Әдебиеттер: № 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 14, 15, 16, 17

Өзіндік жұмысқа арналған бақылау тапсырмалары

р/н

Тақырып

Тапсырма

Сағат саны

Бақылау түрі

Орынлау мерзімі

1

Халық педагогикасы және этнопедагогиканың ортақ мәселелері, ерекшелігі.

1.Ғылыми педагогика мен халық педагогикасының біртұтастығы.

2. Халық педагогикасы мен бүгінгі ғылыми педагогика заңдылықтары мен қағидаларының сабақтастығын негіздеп, талдап конспекті жазу.

3. Этнопедагогиканың ғылыми нақты міндетін ажыратып беріңіз.

10

Мәнжазба

1-7 апта

2

Педагогика классиктері еңбектеріндегі халықтық педагогика мәселелері

1.Ұрпақ тәрбиесін халықтық тәрбие принциптері негізінде жүзеге асыру туралы К.Д.Ушинский, Я.А.Коменский, И. А.С. Макаренко, В.А.Сухомлинскийдің және т.б. орыс педагогтары еңбектері мен идеялары.

2. Абай – тәрбиедегі халық даналығының маңызы туралы.

3. Ы.Алтынсарин шығармашылығында халықтық педагогиканың көрініс табуы, ағартушы көзқарасы.

Ұсынылған жоспар бойынша ағартушы педагогтар көзқарастарын салыстыру, идеялардың ортақтығын және ерекшелігін саралап талдау.

10

Презентация

Мәнжазба

3

Халық идеалындағы жетілген ада және оны тәрбиелеу тәжірибесі.

1.«Жетілген адам» идеалын жүзеге асыру

2.Жас ұрпақ өмірі мен әрекетін ұйымдастырудың кешенді формалары.

3. Тәрбие салаларының өзара байланысы.

10

Мәнжазба

4

Қазақ отбасы тәрбиесі. Бала тәрбиесіндегі ата-ананың рөлі.

Қазақ отбасы тәрбиесіндегі «қара шаңырақ» ұғымының мәнін талдаңыз.

2. Х.Арғымбаевтың «Қазақ отбасы» еңбегімен толық танысып, мәнжазба жазыңыз.

3. Қазақтардың отбасы өмірін құрудағы тәрбиелік талаптарын жүйелеңіз. Мәселен: «Анасын көріп қызын ал!», «Ыдысын көріп асын іш» және т.б.

10

Презентация

Өз отбасы туралы әңгіме жазу

8-15 апта

5

Қазақ халық педагогикасындағы еңбек және патриоттық тәрбие мәселелері

1.Халық педагогикасындағы еңбек тәрбиесінің мәні, мазмұны.

2.Қазақ отбасында ер бала мен қыз баланың еңбек әрекетінің ажыратылуын арнайы кестеге салып, жүйелеңіз.

3. Дәстүрлі тәрбие жүйесіндегі патриоттық тәрбие мазмұны.

4. «Туған жер», «Ар», «намыс», «ұят» ұғымдары туралы қазақ халқының ой-тұжырымдары.

10

Презентация

Мақал-мәтелдер ,мәнжазба жазу

Кеңес беру кестесі

Апта күні

уақыты

1

Сейсенбі

14.10-15.00

Пәннің оқу-әдістемелік қамтылуы:

1.Ұсынылатын әдебиеттер тізімі

  1. Анатология педагогической мысли Казахстана //Составили К.Б.Жарыкбаев,С.Калиев.-Алматы,1995-512с.

  2. Бережнова Л.Н., Набок И.Л.ЩегловВ.И.Этнопедагогика .-М.: « Академия», 2007-240с.

  3. Волко Г.Н.Этнопедагогика.-Чебоксары, 1974.(Москва,2000).

  4. Гумилев Л.Н. Ритмы Евразия:Эпохи и цивилизации. –М.,1993.

  5. Измайлов А.Э. Народная педагогика: Педагогические воззрения народов Средней Азии и Казахстана.-М.,1991.

  6. Калыбекова А. Теоретические и прикладные основы народной педагогики казахов.- Алматы: Баур,2005-200с

  7. Кожахметова К.Ж. Казахская этнопедагогика: методология, теория, практика. –Алматы : Ғалым, 1998-316с.

  8. Маргулан А.Х. Древние свидетельства культуры.-Алма-Ата,1986.

  9. Узакбаева С.А., Муканова Е.Н. Казахская этнопедагогика.- Алматы,1998.

  10. Пірәлиев С.Ж., Хайруллин Г.Т, Нұрғалиева Д.Ә., ДемеуоваЛ.Н., Бейсенова А.А., Атемова Қ., Саудабаева Г.С., Махметова Б.Т.,Ахатаева Ғ., Шалғынбаева Қ.Қ., Қайдарова А.Д, ТленбаеваМ.Б.,ШолпанқұловаГ.К., АбсатоваМ.М.,Төлеубекова Р.К.,Жұматаева Е.Ө.Этнопедагогика:-Алматы: Абай атындағы Қаз ҰПУ,2010.-465б.

  11. Әлемдік педагогикалық ой-сана. 10 томдық. 1-2 том. –Алматы,2009.-400б

  12. Қалиұлы С. Қазақ этнопедагогикасының теориялық негіздері мен тарихы.-Алматы: «Білім» 2003.-280 бет.

  13. Қалиев С. Қазақ этнопедагогикасының тарихы ( кеңістік дәуір 1920-1990жж.).-А.:Білім, 1999.-160б.

  14. Этнопедагогикалық білім негіздері. Оқу құралы. – Алматы, 2009.-131б.

  15. Концепция Этнокультурного Образования в Казахстане // Казахстанская правда ,7августа 1996г.

  16. Культурно –философский энциклопедический словарь/Сост. Т. Габитов, А.Кулсариева и др. –А: Раритетт, 2007.-416с.

  17. Магауова А.С.. этнопедагогика в системе профессиональной подготовки учителя.-Семипалаттинск, 2002.

  18. Материнская школа в этнокультурном образовании. –Алматы, 2002.

  19. Мустафина Р.М.Представления, куль.,обряды у казахов.-Алма-Ата,1992.

  20. Мухамметбердиев О.Б. Националььььное самосознание.-М., 1992.

  21. Народ-истинный воспитатель. Алматы, 2000.

  22. Народные знания, фольклор, народное искусство.М.,1991.

  23. Наурызбай Ж.Ж. Этнокультурное образование.-Алматы:Ғылым,1997.-69с.

  24. Нысанбаева А.Н. Философия взаимопонимания. –Алматы,2001.-253с.

  25. Руководство покурсу этнопедагогики. / сост. Жумаканова Р.А.-Алматы,1994.

  26. Сегизбаев О.А. Казахская философия XV-начала XX века.-Алматы,1996.

  27. Тажибаев Т. Педагогическая мысль в Казахстане во второй половине XIX века.-Алма- Ата, 1965.

  28. Турекулов Н. Современный казахский фольклор. Алма-Ата,1982.

  29. Узакбаева С.А. Кожахметова К.Ж. Концепция этнопедагогического образования студентов высшей школы.-Алматыы:Өнер,1998.-20 с.

  30. Хайруллин Г.Т.Традиционная культура татарского народа. –Алматы, 2000.

  31. Хайруллин Г.Т. Традиционная культура татарского народа.-Алматы, 2000.

  32. Ханбиков Я.И. Из истории педагогической мысли татарского народа.-Казань,1967.

  33. Шалабаева Г.Н. Этнос.Культура.Самосознание.-Алматы,1995.

  34. Шаханова Н. Мир традиционной культуры казахов. –Алматы,1998.