5.2 Қауіпті және зиянды өндірістік факторлар сараптамасы

Бетон бұйымдарын өндіретін зауытта еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 15 мамырда қабылданған Еңбек кодексіне сай жүргізіледі.

Еңбек кодексі жұмыс беруші мен жұмыскердің арасындағы қарым-қатынастардың нормативтік реттеуді түбірмен өзгертті. Олардың қарым-қатынасындағы іргетас ендігі жерде екі жақтың да еңбек нәтижелеріне мүдделілігі болып табылады, жұмыскер жұмыс берушінің жоғары еңбек көрсеткіштеріне жетуіне мүдделі, өйткені оның еңбек ақысы, әлеуметтік кепілдіктері мен өтемақылар осыған тікелей байланысты. Міне, осылай жұмыс беруші мен жұмыскер арасында еңбек шарты жасалған жағдайда, жұмыс беруші жоғары өндірістік көрсеткіштерге, жұмыскер еңбек өнімділігіне ұмтылады.

Еңбек шарты бойынша қызметкерлер сыйақы үшін тиісті біліктілігі бойынша жұмысты (еңбек функциясын) атқарады және еңбек тәртіптемесін сақтайды, ал жұмыс беруші еңбек жағдайларын қамтамассыз етеді, қызмет керге Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында, еңбек шартында ұжымдық шартта, тараптардың келісімінде көзделген жалақыны уақытылы және толық көлемінде төлейді және өзге де төлемдерді жүзеге асырады.

Мекеме құрамында келесі цехтар жұмыс істейді:

-бетон араластырғыш цех;

-арматуралы цех;

-қалыптау цехы;

-жинақтау және дайын өнімді түсіру цехы.

Күнделікті өндірістік қызмет барысында жұмысшылар міндетті түрде қауіпті және зиянды өндіріс факторларынан қорғау ережелерін, сонымен қатар төменде көрсетілген ережелерді сақтауы қажет:

-нормативті жарықтандыруды ұйымдастыру;

-өндірістік шаң және зиянды заттардан қорғау;

- жұмысшылардың жоғарыдан құлауы;

- электр қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

- жарылыс пен өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

- қозғалыстағы машиналар мен механизм әсерлерінен қорғау;

- зиянды заттар, шу және діріл әсерінен қорғау.

Зауыт әртүрлі машиналармен, аппараттармен, тасымалдау құралдарымен, автоматика жүйесімен жабдықталған. Технологиялық процесстер мен жабдықтарға қойылатын негізгі талаптар мыналар болып табылады: жұмысшылардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету; машиналарды басқаруда қолайлы жағдай жасау. Бұл мәселелер техникалық процесстердің максималды автоматизациялау, жабдықтар жұмысының сенімділігін арттыру, басқару орындарын өңдегенде экономика талаптарын қарастыру, қолайлы жағдай жасау, автоматика және сигнал беру жүйесінің сенімділігін арттыру және қауіпті аймақтарды сенімді қоршау жолымен бас жоспарды құрастыру мен техникалық тізбектерді жобалағанда шешілді.

Еңбекті қорғау туралы сұрақтардың табысты шешімі өндірісті жобалау кезінде ғимаратты өңдеуде анықталған, онда өндіріс процесстерінің зиянды факторларының әрекетін азайту шаралары алдын ала қарастырылған. Құрылысқа арналған аудан «Өндірістік кәсіпорындардың бас жоспарлары» деп аталатын ҚНжЕ сәйкес таңдалды. Құрылысқа арналған аудан кісі тұратын тұрғын үйлерді, басым болатын желді, жер рельефі мен табиғи желдету шарттарын, атмосферадағы зиянды заттардың бөліну бағытын ескере отырып таңдалды. Тұрғын үйлерге дейінгі санитарлы қорғау зонасына дейінгі өлшемдер, санитарлы қорғау аймағына өндіріс ғимараттарын орналастыру, ғимараттар арасындағы санитарлы жарылыстар, жұмыс орнындағы және атмосферадағы ауа құрамындағы қауіпті заттар концентрациясының шегі және басқа да параметрлер өндірістік кәсіпорындарды жобалаудағы санитарлы нормалармен анықталған.