5.3.3 Жұмысшылардың жалақы қорын есептеу

Жалақы қорын есептеу мынадай ретпен жүргізіледі:

• тарифтік разрядты (24-кесте) зауыт мәліметтері бойынша қабылдаймыз;

• жұмысшылардың тізімдік құрымы (Р_тіз) 24-кестесінен алынады;

• жұмыс уақытының тиімді қоры (Т_т) 24-кестесінен алынады;

• бір жылдағы жұмсалу көлемі, Т_тіз -Р_тіз (кісі-сағ.);

• сағаттық тарифтік ставка зауыт мәліметтері бойынша жұмысшының разрядының санын есепке ала отырып қабыладанады;

• жалақының тарифтік қоры сағаттық тарифтік ставканы бір жылдағы жұмсалу көлеміне (кісі-сағ.) көбейтумен табады;

• негізгі қорға дейінгі қосымша төлемдер зауыт мәліметтері бойынша алынады;

• негізгі жалақы тарифтік жалақы қорына қосымша төлемдерді қосумен анықталады;

• аудандық коэффициент негізгі жалақыға 15% көлемінде қосылады;

• аудандық коэффициентті есепке алғандағы негізгі жалақы қоры 20-кестенің 10 және 11 бағандардың қосындысынан табылады;

• қосымша жалақы аудандық коэффициентті есепке алғандағы негізгі жалақы қорына 10% көлемінде қабылданады;

• жұмысшылардың жылдық жалақы қоры аудандық коэффициентті есепке алғандағы жалақы қоры мен қосымша жалақының қосындысымен анықталады.

5.3.4 Өнімнің өзіндік құнын есептеу

Өнімнің өзіндік құнының калькуляциясы өндіріс процесін жүргізуге байланысты барлық шығындарды қамтиды. Шикізаттың, материалдардың, энергияның жылдық қажеттілігінің құнын анықтау кестесін тұрғызамыз, ол төменде 24-кестеде көрсетілген.

24-кесте.

Шығындар баптары	Өлшем бірлігі	Шикізаттың 1м3 жұмсалу нормасы	Бір жылда жұмсалуы, м3	Бірлігі нің құны	Шығындар қосындысы
Шикізат: Шикі газ Жоғалтымдар	м3 м3	1 1	1000000 156100	39312 -	39312000000
Жоғалтымдарды есепке алмағандағы шикізатқа кететін шығын, барлығы	-	1	843900	-	39312000000

24-кестенің жалғасы. Шикізаттың, материалдардың, энергияның жылдық қажеттілігінің құнын анықтау

Шығындар баптары	Өлшем бірлігі	Шикізаттың 1м3 жұмсалу нормасы	Бір жылда жұмсалуы, м3	Бірлігінің құны	Шығындар қосындысы
Қосалқы материалдар: а) «Grace Devision» катализаторы, АҚШ ә)технологиялық кондесатты тотықтыру катализаторы б) промотор	Т Т Т	0,0005 0,0006 0,0006	1070,0 12,84 1,28	135450 135450 5637690	144931500 1739178 7216243
Барлығы	-	-	-	-	153886921
Технологиялық мақсатқа жұмсалатын шығын: а) бу ә) су б) электр энергиясы	Гкал м3 кВт∙сағ	0,0535 2,662 25,375	114490 5696680 54302500	19,37 44,5 4,4	221767130 253502260 238931000
Барлығы					714200390
Технологиялық отын	т	0,047	100580	4586,0	461259880
Жиынтығы	-	-	-	-	88995107191

Шикізаттың, реагенттердің жылдық жұмсалуы қондырғының қуатына байланысты қабылданады. Шикізаттың бір жылдағы жұмсалуынан қондырғының материалдық тепе-теңдігі негізінде қабылданған жоғалтымдарды алып тастаймыз. Шикізат бойынша шығындардың қосындысын жылдық жұмсалуды шикізаттың бағасына көбейту арқылы табамыз.

Жұмсалу нормасы (4-баған) жобаның технологиялық бөлігінде орындалған есептеулер, сондай-ақ зауыт мәліметтері бойынша қабылданады. Қосалқы материалдардың жылдық жұмсалуы жұмсалу нормасының қондырғы қуатына көбейтіндісі ретінде табылады. Қосалқы материалдарға жұмсалатын шығындардың қосындысын жылдық жұмсалуды бағаға көбейтумен анықтайды. Энергияға жұмсалатын шығындар да осылайша табылады. Калькуляция баптары бойынша өндіріске жұмсалатын шығындар 25-кестеде көрсетілген.

25-кесте.

Калькуляция баптары бойынша өндіріске жұмсалатын шығындар

Шығындар баптары	Қосындысы, теңге
Шикізат, негізгі материалдар, жоғалымдар мен қалдықтарды есепке алмағанда Қосалқы материалдар Энергетикалық шығындар Технологиялық отын Өндірістік персоналдық жалақысы Әлеуметтік сақтандыруға бөлінетін қаржы Өндірісті дайындауға және игеруге кеткен шығындар Жабдықты күтуге және эксплуатациялауға кеткен шығындар, соның ішінде амортизация Зауыт ішіндегі қайта айналым шығындары Цехтың шығындары Жалпы зауыттық шығындар	39312000000 153886921,2 714200390 461259880 8552958,3 1710591,7 7395132,8 77922475,5 77922447,5 23131985
Өндірістік өзіндік құн	89137342331,8
Толық өзіндік құн	178243684663,6