42) Өнімділік бойынша ауытқу былайша анықталады:

A) Нақты өнім өндіру үшін қажетті нормативтік уақыт – өнімнің осы көлемін өндіруге жұмсалынған нақты шығындар * еңбек ақының 1 сағаттық нормативтік бағасы.

B) Нақты өнім өндіру үшін нормативтік уақыт – өнімнің осы көлемін өндіруге жұмсалынған нақты шығындар * еңбек ақының 1 сағаттық нормативтік бағасы.

C) Нақты өнім өндіру үшін қажетті нормативтік уақыт шығыны – өнімнің осы көлемін өндіруге нақты жұмсалынған шығындар * еңбек ақының 1 сағаттық нормативтік бағасы.

Өндірістік есепте шығындар есебі мен өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау әдістері

A) Нормативтік, бөлістік, тапсырыстық, үдерістік.

F) Мөлшерлі, процестік, тапсырыстық, бөлістік.

G) Нормативтік, процестік, тапсырыстық, бөлістік.

Өндірістік кәсіпорындарды калькуляциялау объектілері болып саналады:

A) Толықтай аяқталған бұйымдар, жартылай фабрикаттар, өнімнің топтары, бұйымның сериялар, арнайы тапсырыстар мен қызметтер.

F) Өндірістен алынған дайын өнім түрлері, жартылай фабрикаттар, өнімнің топтары, бұйымның сериялар, арнайы тапсырыстар мен қызметтер.

G) Толықтай аяқталып болған бұйымдар, дайын өнім түрлері, жартылай фабрикаттар, өнімнің топтары, бұйымның сериялар, арнайы тапсырыстар мен қызметтер.

Өндіріс көлемінің өзгерісіне байланысты өнімнің бір өлшеміне өзгермелі шығындар былай өзгереді:

A) Өзгермейді немесе

F) Маңызсыз өзгереді.

Өндірістік тікелей шығындар:

A) Нақты бір өнім түрінің өзіндік құнына тікелей жатқызылады.

F) Өнімнің өзіндік құнына тікелей апарылатын материалдық, өндірістік жұмысшылардың еңбек ақы шығындары.

G) Өндірілген өнім, орындалған жұмыстар мен қызметтердің өзіндік құндарына тікелей жатқызылатын шығындар.

Өндіріске жұмсалынған шығындар бұлар -

A) Өнім өндірісіне жұмсаған өндірушінің шығыстары.

B) Өнім өндірісіне жұмсалынған материалдық, еңбек ақы және үстеме шығыстардың ақшалай құны.

C) Өнім өндірісі, жұмыстар мен қызметтер орындауға жұмсалған материалдық, еңбек ақы және үстеме шығыстардың ақшалай құны.

Өндірістегі көп қадамдық шығындар есебі шартында шарттық тұрақты шығындар:Нақты өнім түріне жатады; Құрылымдық бөлімшелерге, жауапкершілік орталықтарына және толық ұйымға жатады; Жауапкершілік орталықтарына және толық ұйымға жатады;

Өндіріс шығындары есебінің мақсаты -

A) Өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау және анықтау.

F) Өнімнің, жұмыстар мен қызметтердің өзіндік құнын калькуляциялау және анықтау.

G) Өндіріске жұмсалынған материалдық, еңбек ақы, үстеме шығындарды есептеу мен өзіндік құнды калькуляциялау.

Өндіріс технологиясының күрделігіне байланысты өндіріс мынадай түрлерге бөліненді:

A) Жай.

F) Күрделі.

G) Жай және күрделі.

Өндірістік жұмысшылардың еңбек ақысынан төмендегі төлемдердің бірі міндетті түрде ұсталынады:

A) Зейнетақы жарнасы.

B) Жеке табыс салығы.

C) Заңмен белгіленген алименттік төлемдер.

Өндіріс көлемі бойынша ауытқу былайша анықталады:

A) Қарастырылған уақытқа нақты өндіріс көлемі – Жоспарлы өндіріс көлемі * тұрақты үстеме шығындарды бөлудің нормативтік ставкасы.

B) Қарастырылып отырған кезеңге нақты өндіріс көлемі – Жоспарлы өндіріс көлемі * тұрақты үстеме шығындарды бөлудің нормативтік ставкасы.

C) Белгілі бір уақытқа нақты өндіріс көлемі – Жоспарлы өндіріс көлемі * тұрақты үстеме шығындарды бөлудің нормативтік ставкасы.

Өндіріс қуаттылығына байланысты өндіріс көлемінің ауытқуы былайша анықталады:

A) Өнім өндірісіне нақты жұмсалыған сағат – өнім өндірісіне нормативтік сағат * тұрақты үстеме шығындарды бөлудің нормативтік ставкасы.

B) Белгілі бір кезеңде өнім өндірісіне нақты жұмсалыған сағат – өнім өндірісіне нормативтік сағат * тұрақты үстеме шығындарды бөлудің нормативтік ставкасы.

C) Қарастырылған кезеңдегі өнім өндірісіне нақты жұмсалыған сағат – өнім өндірісіне нормативтік сағат * тұрақты үстеме шығындарды бөлудің нормативтік ставкасы.

Өндіріс көлеміне қатысты басқару шешімдері төмендегілерге негізделеді:

A) Қаржылық есептіліктің мәліметтеріне.

B) Қаржылық есеп берудің ақпараттарына.

C) Ұйымның қаржылық есептілік ақпараттарына.

Өндірістік есептің мәні мынадан тұрады:

A)сату бағасын бекіту үшін өндірістік шығындар туралы мәліметтерді жинақтау; B)ішкі және сыртқы есептіліктердің талаптарына жауап беретін, қорлардың құнын бағалау үшін өндірістік шығындар туралы мәліметтерді жинақтау; G)пайданы есептеу үшін өндірістік шығындар туралы мәліметтерді жинақтау

Өндірілген өнімнің өзіндік құнын қалай есептейді:А) кезең басындағы аяқталмаған өндіріс шығындары; G) қосу ағымдағы өндірістік шығындар; H) азайту кезең соңындағы аяқталмаған өндіріс шығындары

Өндірістік үстеме шығындардың нормативтік ставкаларын қолданудың себебі. Қатені көрсетіңіз:

D) қамтамасыз етеді; F) дәлдік; G) бөліп тарату

Өндірістік үстеме шығындар өндіріс жұмысшыларының еңбекақысына пропорционалды бөліп таратылады. Өнімнің өзіндік құнына кіретін өндірістік үстеме шығындар:

C) өндірістік үстеме шығындар ставкасы; F) көбейтілген еңбеақы;

G) өндірістік жұмысшылардың

Өндірушілерге үстеме шығындардың бірыңғай ставкасын қолданудан гөрі, бөлімшелер үшін үстеме шығындардың жеке ставкаларын пайдалану тиімді болады, егер:D) зауыттың әртүрлі бөлімшелері; F) әртүрлі ресурстар қолданады;

G) өнімді өндіру үшін

«Өндіру немесе сатып алу» тапсырмасын шешу

A) сапалы факторға байланысты - қарапайым қуат; G) сандар сатып алуды қолдаса да, босаған жабдықтарды қолдану қандай пайда алып келетінін талдау қажет; H) бос қуаттарды қалай қолдануға болатынына негізделеді

Өндіріске жіберу кезінде қорларды бағалау әдістері

B) «бірінші түскен –бірінші шығады», «соңғы түскен –бірінші шығады», ортаөлшемдік құн ; F) FIFO, LIFO, ортаөлшемдік құн ; G) FIFO, LIFO, AVECO

Өндірістік компаниялардың төмендегі аталған категориялар мен шығындар сәйкестігін белгілеңіз

A) 1. А, д, з, к

B) 2. б, в, е

C) 3. г, ж, и

Өндірілген өнім өзіндік құнын есептеу бойынша, қорлар құнын есептеу және түскен пайда бойынша шығындар бөлінеді:

A) Кіруші және шығушы

Тікелей және жанама; B) Негізгі және үстеме Өзіндік құнға кіретін (өндірістік) және есепті кезең шығындары ; C) бір элементті және кешенді Ағымдағы және бір уақытты

Өндірілген өнімнің өзіндік құнын қалай есептейді:

D) қамтамасыз етеді; F) дәлдік; G) бөліп тарату

Өндірістік үстеме шығындар өндіріс жұмысшыларының еңбекақысына пропорционалды бөліп таратылады. Өнімнің өзіндік құнына кіретін өндірістік үстеме шығындар: C) өндірістік үстеме шығындар ставкасы; F) көбейтілген еңбеақы; G) өндірістік жұмысшылардың

Өндірушілерге үстеме шығындардың бірыңғай ставкасын қолданудан гөрі, бөлімшелер үшін үстеме шығындардың жеке ставкаларын пайдалану тиімді болады, егер:

D) зауыттың әртүрлі бөлімшелері; F) әртүрлі ресурстар қолданады; G) өнімді өндіру үшін

Өндірістегі негізгі шығындарға жататындар бұлар:

A) Өнімдерді өндіру, жұмыстар мен қызметтер орындауға байланысты шығындар.

F) Өнім дайындау, жұмыстар мен қызметтерді жүзеге асырумен байланысты шикізаттар мен материалдар, еңбек ақы, технологиялық мақсатқа отын шығындары.

G) Технологиялық процестерге байланысты жұмсалынған тікелей шығындар.

Өндірілген өнімнің бір бірлігіне төленетін еңбек ақы 

Кесімді еңбек ақы; Прогрессивті кесімді еңбек ақы; Кесімді өлшеммен

Өндіру және сатып алу туралы шешім қабылдау міндеттін шешу A) есептеулер оны сатып алу тиімділігін корсетеді B) егер сандар сатып алу туралы маліметтерді көрсеткенімен оң ақпарат көрсетсе де босаған жабдықтар пайдалану нәтижесін зерттеу қажет C)еркін өндірістің қуатылықты жаақсы қолдануға негізделеді

Өндірісте пайда болатын қалдықтардың құны есепке алынбайды:Қайтарылмайтын қалдықтар.Әрі қарай пайдалануға жарамсыз қалдықтар.Қайтарымсыз қалдықтар

Өндірістегі ақау пайда болу орнына байланысты жіктелуі:Ішкі және сыртқы. Ішкі. Сыртқы жэне өз өндірісіндегі

Өндірістегі ақау сипатына жіктелуі:Түзетілетін және түзетуге келмейтін.Түзетілмейтін және түзетуге келетін.Түзетілетін және түзелтілмейтін.

Өндірістегі негізгі шығындар:Өнім дайындау, жұмыстар мен қызметтерді жүзеге асырумеы байланысты шикізаттар мен материалдар, еңбек ақы, технологиялық мақсатқа отын шығындары.Өнімдерді өндіру, жұмыстар мен қызметтер орындауға байланысты шығындар.Технологиялық процестерге байланысты жұмсалған тікелей шығындар.

Өндірістен алынған қайтарылатын қалдықтардың бағаланауы: Мүмкін сатылу бағасымен.Мүмкін болатын өткізілу бағасымен. Мүмкін болатын пайдалану багасымен.

Өндірістік қызметті шектейтін факторлар:Ұйым өндіретін өнімдерге деген сұраныс.Өнімге, жұмыстар мен қызметтерге деген сұраныс.Өнімге деген сұраныс.

Өндірістік үстеме шығындар өнім түрлері арасында таратылады:Өндірістік жұмысшылардың негізгі еңбек ақыларын (үдемелі-сыйақы төлемдерін қосқанда) жэне материалдық шығындарына пропорционалды. Негізгі шығындардың сомасына пропорционалды. Өндірістік жұмысшылардың негізгі еңбек ақыларына пропорционалды (үдемелі-сыйақы төлемдерін қоспағанда).

Өндіріс көлемінің өзгерісіне байланысты өнімнің бір өлшеміне өзгермелі шығындар:Өндіріс көлеміне байланыссыз тұрақты болып қалады; Маңызсыз өзгереді; Өзгермейді

Өндіріс көлеміне қатысты басқару шешімдерінің негізделуі:Ұйымның қаржылық есептілік ақпараттарына; Қаржылық есеп берудің ақпараттарына;Қаржылық есептіліктің мәліметтеріне

 Өндіріс көлеміне қатысты басқару шешімдерінің негізделуі: Қаржылық есеп берудің ақпараттарына Қаржылық есептіліктің мәліметтеріне Ұйымның қаржылық есептілік ақпараттарына

Өндіріс көлемінің өзгерісіне байланысты өнімнің бір өлшеміне өзгермелі шығындар: Өзгермейді Маңызсыз өзгереді Өндіріс көлеміне байланыссыз тұрақты болып қалады

Өндіріс шығындары есебінің әдістерінің түсінігі:Өнімнің, жұмыстар мен қызметтердің нақты өзіндік құнын анықтау үшін шығындарды құжаттаудың және көрсетудің тәсілдер жиынтығы; Өнімнің нақты өзіндік құнын анықтау үшін шығындарды құжаттау және есепте көрсету тәсілдерінің жиынтығы; Өнімнің нақты өзіндік құнын анықтау үшін шығындарды құжаттаудың және көрсетудің тәсілдер жиынтығы

 Өндіріске жұмсалынған шығындар: Өнім өндірісіне жұмсалынған материалдық, еңбек ақы және үстеме шығыстардың ақшалай құны; Өнім өндірісіне жұмсаған өндірушінің шығындары; Өнім өндірісі, жұмыстар мен қызметтер орындауға жұмсалған материалдық, еңбек ақы және үстеме шығыстардың ақшалай құны

Өндірісте пайда болатын қалдықтардың құны есепке алынбайды: Қайтарымсыз қалдықтар; Қайтарылмайтын қалдықтар; Әрі қарай пайдалануға жарамсыз қалдықтар

Өндірістік шығындар:Ұйымның өнім өндіру, жұмыстар мен қызметтерді және орындау кезінде тұтынылған ресурстар бөлігі; Өнімді өндіру барысында тұтынылған ресурстар бөлігі;

 Өндірістік жұмысшылардың еңбек ақысы мен материалдар Материалдар мен цех жұмысшыларының еңбек ақысы

Өндірістік өзіндік құнға апарылатын материалдық шығындар құрамына келесідей баптар қосылады:

A)тараптардан алынған шикізаттар мен материалдар

B)қалыпты технологиялық процесті қамтамасыз ету мақсатында өнім өндіру процесіне қажетті сатып алынатын материалдар C)сатып алынатын жиынтықтаушы бұйымдар мен жартылай фабрикаттар; сыртқы кәсіпорындар немесе жеке тұлғалармен орындалатын өндірістік сипаттағы жұмыстар мен қызметтер Өндірістік сипаттағы еңбекақы шығындарына жатады:

A)Кесімді баға, тарифтік қойылым және лауазымдық еңбекақы мөлшеріне сәйкес нақты орындалған жұмыс үшін өндірістік сипаттағы жұмысшылардың еңбекақысы

B) кәсіби шеберлігі мен жетекшілігі үшін тарифтік қойылымдар мен еңбекақы мөлшеріне үстемелер C) жұмыс режимімен және еңбек шарттарымен, соның ішінде: мерзімінен тыс және түнгі ауысым, т.б. байланысты өтемақылық сипаттағы төлемдер

Өнім бірлігінің өзіндік құны есептеледі:Өндіріс көлеміне жұмсалған барлық шығынды өндірілген өнім көлеміне бөлу;Барлық жұмсалынған ығындарды өндірілген өнім көлеміне бөлу арқылы анықтау;Барлық жұмсалынған өндірістік шығындарды өндірілген өнімнің көлеміне бөлу арқылы анықтау

Өнімнің өзіндік құнын анықтау бойынша жұмыс келесі этаптарға сай болады:

1. Өндірістік шығындардың ағымдағы есебі ай ішінде калькуляционды және жинақтамалы таратылмалы шоттарға;

2. Ай соңында жинақтамалы таратылмалы шоттарды әрбір жеке тауар бойынша тарату. Бұл этапта негізгі өндірісте қолданылатын көмекші өндірістің өнімдерінің өзіндік құнын анықтау жүзеге асырылады;

3. Калькуляциялық шоттарда есепке алынған шығындарды дайын өнім мен аяқталмаған өндіріс, сонымен қатар жеке тауарлар бойынша тарату.

 Өнім бірлігінің өзіндік құнын есептеудегі міндетті жүйе Шығындар есебі; Басқару есебі; Өндірістік есеп

Өнім өндіруге кеткен шығындар элементтері:Тікелей еңбек шығынына жатқызылатын негізгі материалдар, жанама шығындарМатериалдар, еңбекақы, үстеме шығыдарМатериалдық шығындар, еңбек шығындары, тозу т.б.

 Өнімді өткізуден түсетін түсімдер көлемін жоспарлау және өткізу көлемін жоспарлауға қатысты өнім көлемі Сату көлемін есептеу үшін қажетті ақпарат; Өткізу бюджетінде бейнеленеді ;Түсімді есептеуге қажетті мәлімет

Өнімнің өзіндік құнының бюджетін жасау үшін құрылатын бюджет түрлері:

A) Өндіріс, материалдарды сатып алу, еңбек ақы бюджеті, үстеме шығындардың бюджеті.

F) Өндіріс көлемі, материалдарды сатып алу, еңбек ақы шығындары, үстеме шығындардың бюджеті.

G) Өндіріс, материалдарды сатып алу, еңбек шығндары, үстеме шығыстардың бюджеті.

Өнімнің маржиналдылығы:

A) Маржиналдық табыс / өнім көлемі * 100%.

B) Маржиналдық кіріс / өнім көлемі * 100%.

C) Маржиналдық кіріс / өндірілген өнім көлемі * 100%.

Өнімнің өзіндік құнына еңбек ақы шығындары бойынша апаратын шығындар: Әлеуметтік салық сомалары; Артық орындаған жұмыс көлемі үшін еңбе кақы сомалары;Әлеуметтік сақтандыру жарналары

 Өнімнің өзіндік құнына еңгізілмейтін шығындар: Әкімшілік шығындар, сату шығындары, пайыздар бойынша шығындар; Кезең бойынша шығындар; Әкімшілік шығындар, коммерциялық шығындар, пайыздар бойынша шығындар

Өнімнің өзіндік құнының функционалдық калькуляция мәні (АВС): Шығыстар орталығы мен шығыстар факторы бойынша пайдаланады Купер Капланның ұсынған терминдері 1980 жылы АҚШ және Еуропаның кейбір компанияларында пайда болған

 Өнімнің толық өндірістік өзіндік құнының есептелуі:Өндіріске жұмсалынған барлық шығындар сомасыменӨндіріске жұмсалынған жалпы шығындарменЖалпы өндірістік шығындармен

Өнімнің рентабельділігі бұл:

A) Өнімнің бір өлшеміне маржиналдық табыс / Өнімнің бір өлшемінің бағасы * 100%

B) Өнімнің бір өлшеміне маржиналдық түсім / Өнімнің бір өлшемінің бағасы * 100%

C) Өнімнің бір өлшеміне маржиналдық кіріс / Өнімнің бір өлшемінің бағасы * 100%

Өнім өндірісіне тікелей жұмсалатын сағаттар (өнім өндірісіне тікелей қатысатын жұмысшылардың еңбекақысын төлеу) B) жұмысшының өнімді дайындауға кеткен тікелей өндірістік сағаттары; C)жұмыс орнын дайындауға кететін тікелей жұмыс уақыты

H)еңбек күнінің аяқталуының еңбексағаттары

Өнімнің өзіндік құнына материалдық шығындар былайша қосылады:

A) Тікелей алғашқы құжаттар арқылы.

B) Бірден алғашқы құжаттар арқылы.

C) Ешқандай бөлу тәсілдерінсіз бірден алғашқы құжаттар арқылы.

Өнімнің сметалық құнын есептеу әдістері:

1. Ресурстық;

2. Ресурсты индекстік;

3. Базисті индекстік. Аналогты;

Өнеркәсіп кәсіпорындарындағы еңбек шығындарын топтау: А) өндірістік жұмысшылардың негізгі еңбекақысы, өндірістік менеджерлердің жалақысы, жұмысшылардың ақауларды түзету, арнайы тапсырыс, еңбекке жарамсыз уақыт бойынша төлемдер

B) өндірістік жұмысшыларды негізгі жалақысы, жалпы өндірістің шығындардың құрамындағы еңбекақы

С) тарифтік жүйе және тарифтік сетка бойынша еңбек ақы төлеу. жалақысы,ақауларды жөндеу, асыра орындағаны үшін ілеспелі төлемдер

Өнімнін өзіндік құнына кірмейтін шығындар:Кезең шығыстары.Әкімшілік шығындар, сату шығындары, пайыздар бойынша шығындар.Әкімшілік шығындар, коммерциялық шығындар, пайыздар бойынша шығындар.

Өнімнің өзіндік құнын анықтау бойынша жұмыстар келесідей сатылардан тұрады:

A) өндірістік шығындардың ай бойындағы калькуляциялық және жинақтаушы-таратушы шоттардағы ағымдағы есебі;

B) ай соңында жинақтаушы-таратушы шоттардың жабылуы, бұл процесс өндірістің калькуляциялық шоттары бойынша өнімнің (жұмыстың, қызметтің) жеке түрлерінің арасында есепке алынатын шығындарды ескере отырып жүзеге асады. Бұл сатыда негізгі өндірісте тұтынылатын көмекші өндірістің өнімінің (жұмысының, қызметінің) құнын анықтау бойынша калькуляциялық жұмыс жүргізіледі; C) дайын өнім мен аяқталмаған өндіріс, сондай-ақ өнімнің жекелеген түрлері мен өнім бірлігінің өзіндік құнын есептеу арасындағы өндірістің калькуляциялық шоттарында есепке алынатын шығындарды бөлу. Калькуляциялық шоттар мәліметтерінің негізінде өндірістік шығындардың айлық жиынтық ведомосі құрылады.

Өнім өндіруге бағытталған, негізгі қызметті құрайтын өндіріс процесі, шаруашылық жүргізуші субъектінің құрылтайшы құжаттарына сәйкес, негізгі өндіріс деп аталады. Жиынтығында бұл шығындар белгілі бір технологиямен және өндірісті ұйымдастырумен тікелей байланысты шығындарды қосатын өндірістік өзіндік құнды құрайды.

A)тікелей материалдық шығындар

B)тікелей еңбек шығындары C)өндірістік бағыттағы үстеме шығындарды қоса алғандағы жанама шығындар Өнеркәсіптік кәсіпорынның еңбек шығындарын топтастыру

C) өндірістік жұмысшылардың негізгі еңбекақысы, ортақ өндірістік шығындар құрамындағы еңбек шығындары; E) өндірістік жұмысшылардың негізгі еңбекақысы, өндірістік менеджерлердің негізгі еңбекақысы, ақауды түзеу үшін, үстемақы, қосымша төлемдер; G) келісімді және келісімді -сыйақылы

Өнім бірлігінің сату бағасы 200 теңге. Айнымалы шығындар өнім бірлігіне – 120 теңге. Апта бойына тұрақты шығындар – 2000 теңге. Зиянсыздық нүктесін табыңыз:

А) 25 бірлік

F) 0,4

H) 250 бірлік

Өнімді сату көлемі 12 000 бірлік деп жоспарлағанда айнымалы шығындар мен түсім 600 000 теңгені құрауы қажет. «Икемді бюджет» әдісінің көмегімен өнімді өткізу саны 10 000 бірлікті құрағандағы өндіріске кететін айнымалы шығындарды анықтаңыз:

A) 600 000 G) 10; H) 5000 Өнім бірлігін өңдеудің өндірістік операциясын орындауға кететін нормативті уақыт 30 минут.

Жұмысшының өнімді жұмыс күнінің ұзақтығы – 7,5 сағат. 600 өнім бірлігінің партиясын өңдеуге кететін жұмысшыға қажетті жұмыс күнінің саны:

Шығындар номенклатурасы қандай болу керек?

A) 40; G) әрбір ұйымға дербес болуы мүмкін; H) 5000

Өнімге шығындар – бұл өнім өндірумен немесе сату үшін тауарлар алумен байланысты шығындар, негізінен:

A) Тікелей материалдық; B) Тікелей еңбек; C) Сатуға арналған тауарлар сатып алу бағасы

Өнімді сату көлемі 12 000 бірлік деп жоспарлағанда айнымалы шығындар мен түсім 600 000 теңгені құрауы қажет. «Икемді бюджет» әдісінің көмегімен өнімді өткізу саны 10 000 бірлікті құрағандағы өндіріске кететін айнымалы шығындарды анықтаңыз:

A) 600 000; G) 10; H) 5000

Өнімнін өзіндік құнына кірмейтін шығындар бұлар:

A) Әкімшілік шығындар, коммерциялық шығындар, пайыздар бойынша шығындар.

F) Кезең шығыстары.

G) Әкімшілік шығындар, сату шығындары, пайыздар бойынша шығындар.

Өнімнің толық өндірістік өзіндік құны келесі тәртіппен есептеледі:

A) Жалпы өндірістік шығындармен.

F) Өндіріске жұмсалынған жалпы шығындармен.

G) Өндіріске жұмсалынған барлық шығындар сомасымен.

Өнімнің өзіндік құнын калькуляциялаудың және шығындар есебінің процестік әдісі салаларда қолданылатын сала:

A) Шектелген номенклатуралық салаларда.

F) Өнімнің белгілі бір шекті номенклатурасын өндіретін салаларда.

G) Өнімнің белгілі бір шекті номенклатурасын дайындайтын салаларда.

Өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау және шығындар есебінің қарапайым әдісі бұл:

A) Барлық шығарылған өнімнің өзіндік құнын өндірілген өнімнің көлеміне бөлу арқылы анықтау.

F) Барлық жұмсалынған шығындарды өндірілген өнімнің көлеміне бөлу арқылы анықтау.

G) Барлық жұмсалынған өндірістік шығындарды өндірілген өнімнің көлеміне бөлу арқылы анықтау.

Өңдеу процесіндегі өнімді дайын бұйымдар санын жатқызу қалай аталынадыA) эквивалентті бірлік B) дайын өнімC) бітпеген дайын өнім

Өнім шығаруға кететін сағаттар:

1. Тікелей өндірістік сағаттар;

2. Тікелей жұмыс сағаттары;;

3. Тікелей еңбек сағаттары.

Өнеркәсіптік ұйымның еңбек шығындарын топтау:

1. Өнідірістік жұмысшылардың негізгі еңбекақысы, өндірістік басшылардың еңбекақысы, ақауды жөндеуге төлем, үстеме төлем;

2. Мерзімді және мерзімді сыйақылы;

3. Өндірістік жұмысшылардың негізгі еңбекақысы, жалпы өндірісітік шығындардағы еңбекақы;

Өңдеуде болатын тауарларды дайын өнімге аудару:

1. Эквивалентті өнім шығару;

2. Эквивалентті бірлік;

3. Өнімнің эквивалентті саны;

Өтеушіліктің ішкі коэффициенті анықталады:Белгілі бір кезеңдегі кірістер - осы кезеңдегі шығындар / Дисконт нормасы; Белгілі бір кезеңдегі кірістер- осы кезеңдегі шығыстар / Дисконт нормасы; Белгілі бір кезеңдегі табыстар - осы кезеңдегі шығындар/ Дисконт нормасы

Өтіп кеткен шығындар: Ұйымның табыс алу мақсатында жұмсалған және болашақ табыс әкелу мүмкіндігін жоғалтқан активтер; Табыс алу үшін жұмсалынған шығындар; Табыс алу үшін жұмсалған және болашақта табыс әкелу мүмкіндігін жоғалтқан шаруашылық құралдар

Өтеушілік (кезең) әдіс:

A) Салынған инвестицияларды қайтару үшін қажетті жылдар саны.

F) Салынған инвестицияларды қайтару үшін қажетті кезең саны.

G) Салынған инвестицияларды қайтару бойынша қажетті жылдар саны.

нормасы Өтеушіліктің есептік коэффициенті былайша анықталады:

A) Жоба бойынша жылдық пайданы / жобаға салған шығындардың орташа сомасы.

B) Жоба бойынша жылдық пайданы / жобаға бойынша шығындардың орташа сомасы.

C) Жоба бойынша алынған жылдық пайданы / жобаға салған шығындардың орташа құны.

Өткізу көлемінің мүмкін варианттары және шығындардың салыстырмалы мәнінің айырмасын көрсететін шығындар жиыны: А) альтернативті шығындар B) қарқынды өсу шығындарыС) дифференциалды шығындар

ЦЦЦ

Цехтағы дайын өнімді қаптауға жұмсаган ыдыс жэне ыдыстық заттар есебінің шоты: Дт «Негізгі өндіріс».; Дт 8110 «Негізгі өндіріс». «Негізгі өндіріс» шотының дебетіне

ЭЭЭ

Экономикалық мазмұнына сәйкес өнімді (жұмысты, қызметті) өндіруге шығындар элементі : материалдық шығындар.; негізгі құралдардың амортизациясына шығындар; еңбекті төлеуге шығындар.

Экономикалық бірыңғай объектілер бойынша жүйелеп жазылған жазу: жүйелі

Шаруашылық әдіспен жөндеу жұмыстарын жүргізу бойынша жұмсалынған құрылыс материалдарының құндары: Дт 8310 "көмекші өндіріс" шотының дебетіне ; Дт 8310 "көмекші өндіріс"; Дт 8310 "көмекші өндіріс" шотына

Шешім қабылдау және жоспарлау бойынша шығындар бөлінеді: Тұрақты және айнымалы

Бағалау кезінде ескерілетін және ескерілмейтін; Қайтарымсыз шығындар Уақытша (жіберіп алған табыс);

Шекті және өспелі

Шешім қабылдау мақсатында шығындарды жіктеу тұрады:

1) тұрақты шығындар 2)артылған шығындар; 3) айнамылы шығындар; 4) жойылатын шығындар; 5) жойылмайтын шығындар; 6)қайтарылматйын шығындар;7) уақыты өткен шығындар; 8) ескерілетін шығындар мен табыстар; 9) ескерлмейтін шығындар мен табыстар 2, 3; 8; 4

Шешім қабылдауда есептік ақпарат  Бүгінгі күні кең көлемде қолданылмайды; Оперативтік және перспективалық мақсаттарды жүзеге асыруға бағытталған; Менеджерлерге альтернативтік нұсқаларды талдауға мүмкіндік береді

Шешім қабылдау үшін шығындарды топтау келесі шығындарды қосады: Қайтарылмайтын, жүктелген;

Өспелі, релевантты

Шешімнің параметрлері – бұл: Ішкі және сыртқы шарттар; Шешім қабылдауда есепке алынатын ішкі және сыртқы шарттар; Балама аймағын тарылтатын ішкі және сыртқы шарттар;

Шығарылған дайын өнімнің өзіңдік құны:Ай басындағы аяқталмаған өндіріс + ай ішіндегі шығындар +өндірістегі ақау -қайтарылған қалдықтар -ай соңындағы аяқталмаған өндіріс /өндірілген өнім көлемі; Ай басындағы аяқталмаған өндіріс құны + ай ішіндегі шығындар сомасы +өндірістегі ақау - қайтарылған ақау құны - ай соңындағы аяқталмаған өндіріс / өндірілген өнім көлемі; Ай басындағы аяқталмаған өндіріс + ай ішіндегі жұмсалынған шығындар + өндірістегі ақау - қайтарылған қалдықтар құны - ай соңындағы аяқталмаған өндіріс құны / өндірілген өнім көлемі

«Шығын-көлем- пайда» талдауы: Өндіріс көлемі, жиынтық табыс және шығын көлемі арасындағы өзгерістерді зерттеу; Зиянсыздық нүктесін табу; Кәсіпорын зиян шекпейтін өнім өндіру және сату көлемін анықтау

Шығындарды арналуына қарай бөледі: Негізгі және үстеме; Негізгі (материалдар, еңбек) және үстеме

Негізгі және үстеме (амортизация, өндірісті қамтамасыз ету жәнеқызметке шығындар)

Шығындар бағытын анықтаңыз: Шығындар ресурстар көлемімен анықталады (материалдық, еңбек, қаржы); Пайдаланған ресурстар көлемі әр түрлі ресурстарды өлшеу үшін ақшалай өлшем бірлікте көрсетілуі керек; Шығын түсінігі нақты мақсаттар және міндеттермен сәйкес келу керек (өнім өндіру, жұмыс атқару, қызмт көрсету, капитал салымдарын жасау, т.б.)

Шығындар бойынша тиімділік, сапа, уақыттылық және инновация: Тұтынушылардың қанағаттануына жауап беретін жетістік факторлары; Тұтынушаларда жетістікке жетудің құрама бөлігі; Бәсекелес артықшылықтың факторлары

Шығындарды бөліп таратудың әдістерін көрсетіңіз:Бөлу нүктесіндегі құн әдісі; Натуралды көрсеткіштер әдісі (physical measure method); Таза сату немесе таза сату құны әдісі (estimated net realizable value method). Жиынтық пайдадан тұрақты пайыз әдісі

Шығындарды басқару үшін: Бухгалтер тұрақты түрде жауапкершілік орталығының көрсеткіштері бойынша есеп дайындайды;Алдағы кезең шығындары қажет; Өткен кезең шығындары талап етіледі

Шығындар есебі байланысты; өндіріске кететін шығындардың есебіне және калькуляциямен; өнімнің өзіндік құнын есептеумен; сыртқы пайдаланушылар үшін есептіліктің талаптарын сақтау және ішкі мақсаттар үшін пайданы есептеумен

Шығындар есебі бойынша операцияларды құжаттау үшін келесі алғашқы есептік құжаттар қолданылады: Материалдық шығындар есебі үшін – лимиттік-заборлық карталар, талаптар, талап-накладнойлар; Еңбек шығындар есебі үшін –есептік-төлем ведомосттер, еңбекақыны тарату кестелер;

Өндіріске қызмет ету шығындары мен басқару шығындары есебі үшін –цех шығындар есебі ведомості

Шығындар есебі мен басқару есебі арасындағы айырма: Басқару есебі менеджерлерге шешім қабылдау үшін, жоспарлау үшін, бақылау және қызмет көрсеткіштерін бағалау үшін ақпарат дайындайды; Шығындар есебі сыртқы құрылымдарға есептіліктер талаптарын сақтай отырып және ішкі мақсаттар үшін табыстарды өлшеу арқылы жүргізіледі; Шығындар есебі калькуляция және қорлардың өзіндік құнын бағалау үшін жүргізелітн шығындар есебімен байланысты

Шығындар есебі мен басқару есебінің айырмашылығы: Өндірістік және басқару есебінде бірынғай тәсілдер қолданылады; Басқару есебінде менеджерлер ақпарат бойынша шешімдер жоспарлау бақылау; Басқару есебі шығындары есебінің бөлімшесі болып табылады

Шығындар есебі мен калькуляция тәсілдерін жіктеу белгісі бойынша бөліңіздер.

Жіктеу белгілері	Шығындар есебі мен калькуляция тәсілдері
1. Шығындар есебі объектісі. 2. Шығындар есебі толықтығы. 3. Шығындар есебі мен бақылау жеделдігі.	а) нақты өзіндік құн есебі; б) толық өзіндік құнды калькуляциялау; в)тапсырыстық әдіс; г) қайта өңдеу әдісі; д) нормативтік шығындар есебі; е) толық емес өзіндік құнды калькуляциялау; ж) үрдістік әдіс

1- в, г, ж; 2- б, е; 3- а, д.

Шығындар есебі мен өзіңдік құнды калькуляциялау әдістері: Өнімнің өзіңдік құнын анықтау үшін өндірістік шығындарды құжаттаудың және көрсетудің тәсілдері; Өнімнің, жұмыстар мен қызметтердің өзіңдік құнын анықтау үшін өндірістік шығындарды құжаттаудың және көрсетудің тәсілдері; Өнімнің, өзіңдік құнын анықтау үшін өндірістік шығындарды құжаттарда рәсімдеудің және көрсетудің тәсілдері

Шығындар есебі мен өнімнің өзіндік құнын калькуляциялаудың әдістері: Процестік, бөлістік, тапсырыстық, нормативтік; Үдерістік, бөлістік, тапсырыстық, мөлшерлік; Тапсырыстық, нормативтік, процестік, бөлістік

Шығындар есебі мен өнімнің өзіндік құнын калькуляциялаудың тапсырыстық әдісінің негізгі сипаттамаларын жатады: Барлық апарылған шығындар туралы мәліметтерді топтау; Және оларды жұмыстың жекелеген топтарын; Немесе дайын өнім сериясына апарады

Шығындар есебі мен өзіндік құнды калькуляциялаудың нормативтік әдісінің мақсаты: Ұйымның өндіріске жұмсалған шығындарын күнделікті бақылап отыру және ресурстардың тиімсіз пайдалануына байланысты шараларды қолдану; Өндіріс процесіне жұмсалған шығындарын күнделікті бақылап отыру және ресурстардың тиімсіз пайдалануына байланысты шараларды қолдануын анықтау; Өндіріске жұмсалған шығындарын күнделікті бақылап отыру және ресурстардың тиімсіз пайдалануына байланысты шараларды анықтау

Шығындар есебі немен байланысты:Калькуляция және шығыстар есебі; Өнімнің өзіндік құныме; Ішкі мақсатта пайданы анықтау және есепті жасауда сыртқы құрылымдардың талаптарын сақтау.

Шығындар есебінің объектілері: Шығындардың пайда болу орындары. Шығындар орталықтары. Жауапкершілік орталыктары.

Шығындар есебінің тапсырыстық әдісінде шығындар есебінің объектісі мен калькуляциялаудың объектісі: Жауапкершілік орталығы.Тапсырыс.Тапсырыс берушілердің тапсырысы.

Шығындар есептеу мен өзіндік құнды калькуляциялаудың келесі әдістерін бөліп қарайды: Тапсырыстық; Үрдістік; Котловой

Шығындар құрамы бойынша бөлінеді: Нақты және жоспарлы; Нақты және болжалды; Есепті және жоспарлы

Шығындарды калькуляциядың өзге де әдістері:???? Саланың негізгі түрлерін анықтау; Процестерді дамыту мен шығындарды төмендету жұмысшылардың қолында; Шығындарды автоматты төмендету алдын ала белгілі әдістермен жүргізіледі;  

Шығындарды калькуляциялаудың басқа да әдістері: шығындар калькуляциясы:???? Негізгі қызмет түрлерін анықтау; Басқару шығындары және шығындарды төмендету механизм ретінде беріледі; Жобалау кезінде қолданылады

 «Шығындар» ұғымы:Өндірісте жұмыстарды жүзеге асырумен байланысты активтердің азаюы және міндеттемелердің көбеюі; Шығындар бұл – өндірілген өнімнің ақшалай өлшемдегі өзіндік құны болып саналады; Ұйымның басқару қызметіндегі активтердің азаюы және міндеттемелердің көбеюі

Шығындарды табыстарды жинақтау кезеңіне жіберу тәртібі бойынша шығындар топтасады:

Қорсыйымды шығындар және кезеңдік шығындар; Өнімге шығындар және кезеңдік шығындар; Өнім бойынша және уақыт бойынша шығындар ( өнім бірлігінің озғалысымен байланыссыз)

Шығындарды таратудың әдістерін көрсетіңіз:Бөлім точкасындағы құн әдісі; Натуралды көрсеткіштер әдісі; Таза сату немесе таза сату құнының әдісі. Жалпы пайданың тұрақты пайыз әдісі;

Шығындардың және түсімдердің нақты тікелей жауапты тұлғаларға келіп түсуін қадағалайтын жүйе

Жауапкершілік орталығы; Жауапкершілік есебі; Кәсіпорындағы арнайы жауапты менеджер

Шығындар орталығы менеджерінің есептілігі тұрады: Менеджер баықлайтын шығындар баптарының нақты мәні; Менеджер баықлайтын шығындар баптарының нормативті мәні; Менеджер баықлайтын шығындар баптарының мәні

Шығындар тиімділігі сапасы мерзімділігі және инновациялығы: Тутынушылар қажетін қалыптастырушы жетістігі; Тұтынушылар дәрежесін қанағат факторлар жетістігі; Құрамдас бөліктері

Шығындар функциясын анықтау үшін ортақ қағидалар: Шығындар функциясы негізінен келесідей у=а+вх; Сызықты функция шығындар қозғалысын, бір ғана айнымалы көлем салдарынан шығындардың жалпы көлем қозғалысын нақты көрсетеді; Тәуелді айнымалының шығындардың тәуелсіз факторымен байланысын көрсетеді