- •Жалпы бөлім
- •Қазіргі кездегі халықаралық құқықтың түсінігі. Жоспары:
- •1 Қазіргі жаңа кезеңде халықаралық қарым-қатынастың негізгі сипаты.
- •Халықаралық құқық- құқтың айырқша жүйесі ретінде.
- •3. Халықаралық құқықтың қазіргі жаңа кезеңдегі атқаратын қызметі.
- •4. Кодификация және халықаралық құқықтың қарқынды өркендеуі.
- •5. Халықаралық көпшілік және халықаралық жеке құқық
- •2. Халықаралық құқықтың және халықаралық құқық ғылымының даму тарихы.
- •Халықаралық құқықтың қалыптасуы және оның тарихи кезеңдері.
- •Ежелгі дүниенің халықаралық құқығы.
- •Орта ғасырдың және жаңа ғасырдың халықаралық құқық және халықаралық құқықтық көзқарастары.
- •Қазіргі заманның халықаралық құқығы.
- •3. Халықаралық құқықтың қайнар көздері мен жүйесі
- •1. Халықаралық құқықтың нормалары.
- •2. Халықаралық құқықтың жүйесі.
- •3. Халықаралық құқық қайнар көздерінің негізгі түрлері.
- •4. Халықаралық құқықтың көмекші қайнар көздері.
- •4. Қазіргі замандағы халықаралық құқықтың негізгі қағидалары.
- •Халықаралық құқықтың негізгі қағидаларының ұғымы мен жіктелуі.
- •Халықаралық құқықтың негізгі қағидалары.
- •Күш қолданбау қағидасы.
- •Шекара беріктігі қағидасы.
- •Мемлекеттердің территориялық тұтастық қағидасы
- •Халықаралық дауларды бейбіт жол мен шешу қағидасы
- •Халықтардың тең құқықтығы мен өз-өзін анықтау қағидасы.
- •Адам құқықтары мен бостандықтарын құрметтеу қағидасы
- •6. Халықаралық құқық субьектісі.
- •3.Мемлекеттер сабақтастығы
- •Осындай жағдайларда Халықаралық Құқықтың рөлі
- •7. Халықаралық шарттар құқығы.
- •Халықаралық ұйымдар құқығы.
- •2. Халықаралық ұйымдардың түсінігі мен құқықтық табиғаты.
- •3. Халықаралық ұйымдардың даму тарихы.
- •9. Қазақстан -бұҰның мүшесі. Бұұ ның реформалау мәселесі. Жоспары:
- •11. Халықаралық құқықтық жауапкершілік.
- •Халықаралық ұйымдардың халықаралық құқықтық жауапкершілігі.
- •13. Дипломатиялық және консулдық құқық
- •Қазіргі таңда дипломатиялық және консулдық құқық, жүйелеу және прогрессивті даму тұрғысынан алғанда, халықаралық құқықтың бір ретке келтірілген саласы болып табылады.
- •Дипломатиялық құқықтың түсінігі
- •Дипломатиялық корпус
- •Консулды тағайындау мен қайта шақырудың тәртібі
- •14. Халықаралық экономикалық құқық
- •Халықаралық экономикалық құқықтың түсінігі және субьектілері.
- •2. Халықаралық экономикалық құқықтың қайнар көздері.
- •3.Халықаралық экономикалық құқық қағидалары.
- •4.Халықаралық экономикалық қатынастардың жекелеген салаларындағы қауымдастықты халықаралық-құқықтық реттеу.
- •5.Аймақтық экономикалық қауымдастықты халықаралық-құқықтық реттеу.
- •6. Қазақстан Республикасының экономикалық органдары.
- •Қылмыстылықпен күресудегі мемлекеттердің ынтымақтасуы
- •Қылмыстылықпен күресудегі мемлекеттердің ынтымақтастығының салалары.
- •16. Территориялар және басқа кеңістіктер.
- •Халықаралық өзендер.
- •Антарктаркиканың халықаралық режимі.
- •Ұсынылған әдебиеттер:
- •17.Халықаралық әуе құқығы Жоспары:
- •2. Халықаралық әуе құқығының негізгі қағидалары
- •3. Мемлекеттік аумақта ұшу ережелері
- •5.Халықаралық әуе хабандандырылуның құқықтық реттеу
- •6.Әуе кемелерінің құқықтық мәртебесі.
- •6.Халықаралық әуе құқығындағы жауапкершілік.
- •7.Икао Азаматтық авиация бойынша халықаралық ұйым
- •Континентальдық шельф
- •Халықаралық бұғаздар
- •2. Халықаралық теңіз құқығының қайнар көздері мен қағидалары
- •3. Теңіз кеңістіктерінің кұқықтық режимі
- •1) Ішкі теңіз сулары
- •2) Аумақтық теңіз
- •4) Іргелес зона
- •5) Континентальдық шельф
- •8) Халықаралық бұғаздар
- •9) Архипелагтік сулар.
- •10) Теңіз каналдарының құқықтық статусы
- •19. Халықаралық ғарыш құқығы Жоспар
- •20. Халықаралық экологиялық құқық
- •21. Халықаралық қауіпсіздікті нығайтудағы Қазақстанның атқаратын рөлі
- •Ұсынылатын әдебиеттер:
- •Бұл дәріс халықаралық даулардың негізінде экономикалық, әлеуметтік-саяси, идеологиялық, әскери және халықаралық-құқықтық факторлар жатқандығын ескере отырып жазылған.
- •Тікелей келіссөздер мен кеңес беру халықаралық келіспеушіліктерді шешудің негізгі жолдары ретінде.
- •Халықаралық бітімгершілік процедурасы. Игі қызметтер, татуластырушылық, тергеу және келісім комиссиялары.
- •Халықаралық аралық соттар (арбитраж).
5.Халықаралық әуе хабандандырылуның құқықтық реттеу
Халықаралық әуе хабарландыруда негізгі мәселе болып шетел авиакәсіпорындарының коммерциялық қызметтерін реттеу болып табылады. Осы проблема өз кезінде ірі авиациялық державалар мен олардың авиакомпаниялардың арасында үлкен дау тұғызған. Егер коммерциялық құқық ұғымына келетін болсақ-бұл авиакәсіпорындарға жолаушылар,жүктер мен поштаны сый ақы үшін әуе арқылы тасымалдауына рұқсат беру.
Халықаралық әуе хабарландырудың түсінігі әдетте коммерциялық құқықтармен ашылады:
Транзиттік құқықты берген мемлекеттің аумағында қондырусыз тарнзиттік ұшу құқығы.
Коммерциялық емес мақсатта транзиттік ұшу қондырумен құқығы.
Әуе кемесі тіркелген мемлекетке ұшуда шет мемле-
кеттен бортқа алынған жолаушылар мен жүктерді және пошта алып кетуге құқылы.
Әуе кемесі тіркелген мемлекеттен бортқа алынған жолаушыларды, жүктерді поштаны шет мемлекетке алып келуге құқылы.
Шет мемлекеттің аумағында жолаушыларды шығару, жүк пен поштаны шығару, тағы теңдей басқа үшінші мемлекетке тасуға құқылы.
Осы негізгі “ауа еркіндігінен”басқа тағы да құқықтар.
Өз мемлекеттің аумағы арқылы үшінші мемлекетке тасымалдауды жүзеге асыруға құқылы.
Өз мемлекетінің аумағынан өтпей, үшінші мемлекеттің аумағы арқылы тасымалдауды жүзеге асыру құқығы.
Қазіргі уақытта осы көрсетілген ауа еркіндігінің түрлері
әуе кемесін тіркелген мемлекетке ғана емес, сонымен қатар мемлекет-эксплуантта да (әуе кемелерін жалға алушы ) қолданылады.
Батыс Европада коммерциялық құқықты реттеудің жаңа бағыты болып әуе хабарландыру туралы екі жақты келісімдер (мысалы: 1984 жылы Ұлыбритания мен Нидерланды арасындағы келісім, ФРГ мен Люксембург), ашық тәртіпті маршрут қағидасы бойынша бесінші “еркіндік”құқығы бойынша өкілетті авиация органдарымен (үкіметпен емес) қолданылады.
Қазақстан Республикасының Көлік және телекоммуникация Министрлігі, басқа міндеттерімен қатар халықаралық және мемлекетаралық көлік аумағында қызметтесуі жасайды, ҚР көліктік комлексті басқарудағы мемлекеттік орталық басқару органы болып табылады. Оның құрамына сонымен қатар әуе көлігі де кіреді, бұны басқаратын Азаматтық авиация бойынша Комитет.Одан басқа Қазақстанда жеке авиациялық кәсіпорындар қызмет істейді, қазіргі кезде Қазақстанда 70 астам әуекомпаниясы бар, оның ішінде, 40% әәуекомпаниясында өз әуе кемелері жоқ, соған қарамай олардың жасайтын қызметтері халықаралық тарифпен бірдей.
Өкілеттік мақсатта, сонымен қатар осы кәсіпорынның мүддесін қорғау мақсатында авиациялық кәсіпорындар шет елде өзінің өкілдіктерін жібере алады, мысалы, ҚР әуе нарығында шетелдік әуекомпаниялар 70% боп саналады . Өз ретінше қазақстандық авиа кәсіпорындар өз өкілдіктерін шет мемлекеттерде орнықтыра алады.
6.Әуе кемелерінің құқықтық мәртебесі.
Әуе кемелері тіркелу фактісіне байланысты ұлттық иелікке жатқызылады. Ұлттық иелікке жататындықтан әуе кемелері өзі тіркелген мемлекеттің қорғауында болады.
Тіркелген әуе кемесі мемлекеттік реестірге кіргізіледі . Халықаралық әуе хабарландыруында әуе кемелерін азаматтық және мемлекеттік деп бөледі. Азаматтық жолаушылар мен жүктерді тасымалдауға арналса ол азаматтық әуе кемелері болып табылады, бұл жеке меншікке жатады, яғни азаматтық әуе кемелерін сатуға,сатып алуға, сыи ретінде беруге болады, ал Чикаго конвенциясының 3-бабына сәйкес әскери, кеден және полициялық қызметке қолданылатын мемлекеттік әуе кемелеріне жатқызылады.