Соөж № 4. Ортағасырлық мәдениеттегі философия феномені.

Тапсырма 1. Философиялық терминдер сөздігін толтырыңыз:

Христиандық дүниетаным, неоплатонизм, теоцентризм, провиденциализм, креационизм, теология, схоластика, томизм.

Тапсырма 2. «Ортағасыр дәуіріндегі батысеуропалық және араб ойшылдарының философиялық көзқарастары» тақырыбындағы іскерлік ойын.

Қатысушылар: студенттерді екі топқа бөлу. Уақыты 50 мин.

Топ студенттері екі топқа бөлініп, 1 – топ «Ортағасыр дәуіріндегі батысеуропалық ойшылдардың көзқарастары» тақырыбын, ал 2 – топ «Ортағасыр дәуіріндегі араб ойшылдарының философиялық көзқарастары» тақырыбын талдайды.

Тапсырма 3. Кестені толтырыңыз.

Аты -жөні

Өмір сүрген уақыты

Негізгі еңбектері

Болмыс мәселесі

Адам мәселесі

Дүниені тану мәселесі

Құдайды түсінуі

Әл-Кинди

Әл-Фараби

Ибн-Сина

Ибн-Рушд

Әл-Ғазали

Омар Хайям

Ж. Баласағұн

М. Қашғари

А. Иасауи

Тапсырма 4. Тесттің жауабын табу:

1. Араб философы деген құрметті атаққа ие болған:

A) Әл-Фараби;B) О.Хаям;C) Ибн-Руш;D) Ибн Сина;E) Әл-Кинди;

2. С.Бақырғанидың суфизм ағымына жақын жері:

A) Тілі, діні;B) Шарап туралы айтқандары;C) Өмірі;D) Құдайды уағыздауы;E) Болмысы;

3. Орта ғасырлық Европада тараған, бүкіл тіршіліктің жоғарғы жаратушы күш, құдаймен байланыстығын түсіндіретін философиялық әлемтанудың түрі – бұл:

A) Антропоцентризм; B) Провиденциализм;C) Креационизм;D) Теоцентризм;E)Рационализм;

4. Ортағасырлар кезеңі неше жүзжылдықты қамтиды?

А) тоғызВ) алтыС) бесD) онЕ) сегіз

5. Ортағасырлар философиясы мына түпдеректің негізінде қалыптасқан жоқ.

А)Платон философиясыВ) Қасиетті Жазу С) НеоплатонизмD) Аристотель философиясы Е) Милет философиясы

СОӨЖ № 5. Ренессанс пен реформация мәдениетіндегі философия.

Жаңа Заман мәдениетіндегі батысеуропалық философия

Тапсырма 1. Философиялық терминдер сөздігін толтырыңыз:

Түсінік	Анықтамасы
Эмпиризм
Рационализм
Индукция
Дедукция
Дуализм

Тапсырма 2. Сұрақтарға жауап беріңіз.

Канттың ойынша, «таза таным» деген не? Оның құрылымын көрсетіңіз.

Тапсырма 3. Л.Фейербах пен К.Маркс адамның тарихты түсінуін қалай талдайды?

Тапсырма 4. Тесттің жауабын табу:

1. Канттың философиялық зерттеулеріндегі сын кезеңдерге дейінгі маңызды мәселелері:

A) Болмыс, табиғат, жаратылыстану;B) Таным;C) Иррационализм;D) Рухтың және болмыстың байланысы;E) Дін;

2. Санаңда алғашқыдан бар, ешқандай зерттеулер жүргізіп дәлелдеуді керек етпейтін білім, бұл:

A) Философиялық білім; B) Апостериорлық білім;C) Априорлық білім;D) Рационализм;

E) Иррационализм;

3. Философияда Гегельдің ұсынғаны және дәлелдегені:

A) Объектік идеализм теориясы; диалектика – бұл жалпыға ортақ философиялық әдіс;

B) Адамның санасының танымдық шектеулігі туралы идеясы;

C) Адамның ойлану қабілетінің он екі категориясы;

D) Қалыптасқан императивтік категория – моральдік заң;

E) Иррационализм;

4. Утопиялық-социалистік идеяны ұстанушы:

A) Т.Мор;B) Макиавелла;C) Т.Компанелла;D) Дұрыс жауап жоқ.E) Барлық жауап дұрыс;

5.Ф.Бэконның ілімін жалғастырушы:

A) Б.ДжорджB) Д.Юм;C) Дж.Локк;D) Д.Скот;E) Т.Гоббс;

СОӨЖ № 6. Қазақ мәдениетіндегі философия феномені

ХІХ-ХХ ғғ. ресейлік мәдениет контестіндегі орыс философиясы

ХХ ғ. мәдениет контекстіндегі батыстық философия

Тапсырма 1. «Орыс философиясының даму кезеңдерінің сипаттамасы»: 1. IX XIII ғасырлардағы Русьтегі ертехристиандық философия.

2. XIII XVII ғасырлардағы Орыс философиясы. 3. XVIII ғасырдағы Орыс философиясы (петрлік реформалар кезеңі және материалистік философия). Тапсырма 2. Қазақ философтарының қайсысы «алғашқы ақиқат Жаратушы мен жанның мәңгілігін мойындайтын сенім ақиқаты. Бірақ бұл ақиқат сенім негізінде алынғандықтан және жеткілікті ғылыми негіздемесіз болғандықтан адамдардың көпшілігі оны қабылдамады»деген пікір білдірді? (А. Байтұрсынов, Абай, Ы. Алтынсарин, Ш. Құдайбердиев, Ш. Уәлиханов).

Өкілдері Негізгі философиялық ойлары, еңбектері

Ш. Уәлиханов

А. Құнанбаев

Ы. Алтынсарин

А. Байтұрсынов

М. Дулатов

С. Торайғыров

Ш. Құдайбердиев

Тапсырма 3. Мына афоризмдерді талдаңыз.

Ф. Ницше философиясының А. Шопенгауэр идеясымен ұқсастығы неде?

-«Мені өлтірмейтін нәрсе маған күш береді»;

-«Ағаш пен адам ұқсас. Ағаш күн нұрына талпынған сайын оның тамырлары неғұрлым тереңге,түнекке, жамандыққа тарта береді»;

- «Егер де тұңғиыққа ұзақ қарайтын болсаң, ол да саған солай қарайды».

Тапсырма 4. Тесттің жауабын табу: