Ц
7.4 Сурет – Тоқпақ цилиндрі
илиндрлердің төменгі бөлігі қарапайым
тығыздатқыштармен жабдықталады
Ажырамалы түбті цилиндрге 7.4 – суретте келтірілгендей грундбукса қондырылады. Ал ол грундбуксада тығыздау қызметін атқаратын тегіс бетті төлкеден тұратын ажырамалы тығыздама, екі бойлық болттармен бекітілген ажырамалы ернемектен және ернемекті төлкеге қарай тартуға арналған екі тік болттардан тұрады. Соғу және қалыпты тоқпақтарының бу шығару құбырларының қима ауданы жуық шамамен мынаған тең 0,05F.
Цилиндрлердің төменгі бөліктері қарапайым тығыздамалармен жабдықталады.
Сотан өтетін төлкенің ішкі тесігінің диаметрі, сотанның диаметрінен жуық шамамен 2 мм–ге кең болады.
Цилиндрлі төлке антифрикциялық шойын, қоладан жасалады.
Бітеу түбті цилиндрде тығыздама тек біртұтас жасалатын ажырамалы цилиндрлі төлкеден және ернемектен тұрады. Мұндай жағдайда грунбукса болмайды.
Бітеу түбті цилиндр тығыздамасының цилиндрлі төлкесінің биіктігі ажырамалымен салыстырғанда артығырақ болады.
Ажырамалы түбті цилиндрде тығыздау аумағы цилиндр асты тақтасы аймағында, ал бітеу түбтіде– цилиндр тақтасында орналасады (7.4 – сурет).
Тығыздаулар үшін арнайы орағыштар қолданылады, қимасы төртбұрышты 10х10 мм және одан жоғары.
Тоқпақтардың бумен жұмыс жасаса орағыш материалы саломен сіңдірілген асбесттен, графиттелген және берік болуы үшін латун сым қосылып тоқылған.
Тоқпақ ауамен жұмыс істеген кезде резиналы және көбікті орағыштар қолданылады.
Цилиндрасты тақталары. Бу–ауалы қалыптау тоқпақтарында цилиндрлер мен тіректер арасында тағайындалуы бойынша тұғыр тірегінің жоғарғы бөлігін жалғайтын, цилиндр тақтасының мықты тіреу жазықтығын қамтамасыз ететін және соғу кезіндегі тіректердің цилиндрге әсерін жойатын цилиндр асты тақталары орналасады (7.5 – сурет).
Т
Рисунок 7.5 – Подцилиндровая плита
Тегіс бетті тақтаның бетіндегі көлденең ығысулар тірекке төрт болттан келетін амортизациялық тік тарту болттары, сонымет қатар цилиндр асты тақтада цилиндрдің орналасуы бекітілетін бақылау бұрамсұқпалары арқылы болдырмайды. Тақталардың көлденең ығысуын болдырмау үшін сәйкесінше тақта мен тіректердегі ойым мен шығыңқылардан тұратын құлып қолданылады. Цилиндр асты тақта материалы – соғылған болат 45. Тақта қалыңдығы 150 —300 мм сәйкесінше тоқпақтар үшін 500—9000 кг.
Ұсынылған әдебиеттер: Қос.1[221–234].
Бақылау сұрақтары
Тірек қатаңдығын қалай қамтамасыз етеді?
Тіректерді қосудың қандай түрлері бар?
Тоқпақ тоқпақтамасын қандай болат маркасынан жасайды?
Бағыттаушылардың қандай құрылымы бар?
Бу–ауалы тоқпақтарда цилиндрлердің қандай түрлері қолданылады?
8 Дәріс. Жетекті пневматикалық тоқпақтар
Жұмыс жасау принципі. Жетекті пневматикалық тоқпақтар атмосерадағы ауадан компрессорлы цилиндрге түсетін және қайтымды–ілгерілемелі қозғалыстағы поршен компрессорын ауыспалы қысуға түсетін ауа арқылы жұмыс жасайды. Компрессор редуктор және қосиінді–шатун механизм арқылы электроқозғалтқыш көмегімен қозғалысқа келеді. Жұмыс денесі болып табылатын ауа, компрессор поршенінің қозғалысына байланысты жұмысшы поршенін қозғалысқа келтіретін, компрессор және жұмысшы поршен арасындағы серпімді байланысты іске асырады. Тоқпақтың жұмыс істеу кезінде жұмысшы және компрессорлы поршеннің бірілік уақытында жүріс саны бірдей. Тоқпақтың маусималды соққы саны қосиінді біліктің айналу санына тең (ұсақ және ірі тоқпақтарға сәйкес 224 және 95 айн/мин).
Өндірісте екі жақты әсер етумен екі горизонталды жұмысшы және бір бос крандармен соғу энергиясы 0,8–28 кДж және қозғалмалы бөлімдердщің массасы 50–1000 кг (МЕСТ 712–95 сәйкес) екі цилиндрлі тоқпақтар шығарады (8.1 сурет).
Компрессор поршенінің қозғалысы қосиіннің бұрылу бұрышымен анықталатын бір дәрежелі бос қозғалыс болып табылады (8.1 сурет).жұмысшы поршень ең төменде орналасады: бұл жағдайда соққыш соғылманың үстінде орналасады, ал компрессорлы поршень ең жоғарыда орналасады. Бұл кезде компрессорлы цилиндрдің жоғарғы және төменгі қуыстары атмосферамен қосылыста болады, және олардағы бастапқы қысым атмосфералық қысымға тең болады (ро= 0,1 МПа).
.
а – жалпы көрінісі; б – басқару тұтқаларының орналасу сұлбасы;
1–3 – тұтқаларыдың орналасуы