6. Әдебиет:
Оразымбетова Ғ.Д., Сәлім Е.Қ. Қазақ тілі 2013 ж.
Оразахынова Н.А.
Қазақ тілі ( Сөзжасам. Морфология) : учебное пособие / Н. А. Оразахынова, Ж. Т. Исаева, Г. С. Сүлеева. - Алматы : АРЫС, 2014. - 176 с. : ил
Бектурова А.Ш.
Казахский язык для всех : учебное пособие / А. Ш. Бектурова, Ш. К. Бектуров. - Алматы : Атамұра, 2014. - 718 с.
Бектұров Ш.
Қазақ тілі для начинающих : учебник / Ш. Бектұров, А. Бектұрова. - Алматы : Рауан, 2014. - 397 б.
Доскеева Б.Ж.
Қазақ тілі: жоғары оқу орындарының 1 курсына арналған : учебник / Б. Ж. Доскеева. - Алматы : Ана тілі, 2010. - 191 с.
Рысбаева Г.К.
Қазақ тілі: Грамматикалық анықтағыш = Казахский язык. Грамматический справочник / Г. К. Рысбаева. - Алматы : Сөздік-Словарь, 2010. - 192 б.
Сыздық, Рәбиға.
Қазақ тілінің анықтағышы : определитель / Р. Сыздық. - Астана : Елорда, 2010. - 527 б.
Хасанова С.
Контрольно-тренировочные упражнения по морфологии современного казахского языка : учебник / Хасанова С. - 1-е изд. - Алматы : Ана тілі, 2011. - 135 с. : ил
Әуелбеков Ш.
Қазақша сөйлеу үлгілері:Казахский разговорный язык / Ш. Әуелбеков. - Алматы, 2009. - 238 с
7. Бақылау:
1. Бронхит дегеніміз не ?
2. Қолқаның қабынуы кезінде қандай микроорганизмдер болады?
3. Бронхиттің түрлері?
4. Ауру асқынған кезде қандай ем жасалады ?
1. Тақырып №26, аталуы: Теміртапшылықты анемия.
2. Мақсаты: Тілді кәсіби бағдарлы меңгерте отырып сөйлеу қабілеттерін арттыру,
сауатты сұрақ қоя білуге дағдыландыру. Терминдерді жаттату.
3. Оқытудың міндеттері:
Студент білу керек:
- сөздік қорды пайдалана білуі;
- өз ойын дұрыс жүйелі түрде айта алу;
Студент істей білуі керек:
- мәтінмен жұмыс барысында мәтіннің мазмұнын өз сөзімен жеткізе білуі керек;
- қабылдаған мәліметті қорытып, өз ойын айта білуі керек.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1.Теміртапшылықты анемия белгілерін айтыңыз
2. Теміртапшылықты анемия қалай пайда болады?
3. Анемияның қандай түрлерін білесіз?
5. Оқу және оқытудың әдістері. Аударма жұмысы, мәтінмен жұмыс, сұрақ-жауап,
сұхбат, суретпен жұмыс, түсіндіру.
1-тапсырма. Сөз тіркестерін аударыңыз.
Теміртапшылық, қан аздық, терінңң бозаруы, ағзаның әлсіреуі, дәрумен жетіспеушілігі, жиі қабылдау, тағамдармен ауқаттану, қан тапсыру, ем қабылдау, көздің қарауытқаны, тістердің қанауы, жұқпалы аурулар.
2-тапсырма. Мәтінді мазмұндаңыз.
Теміртапшылықты анемия.
Теміртапшылықты анемия немесе қан аздық ауруына бүгінгі таңда көптеген жандар ұшырауда. Дәрігерлердің айтуы бойынша,теміртапшылықты анемия ауруына қыз-келіншектер мен кішкентай сәбилер көп ұшырайды. Әсіресе, 4,5-5 жастағы балалар көп ауырады. Теміртапшылықтыанемия балалардың бойларының өсуіне, буындарының қатуына, тістерінің дұрыс шығуына кері әсерін тигізеді.
Теміртапшылықты анемия белгілері: егер де теріңіздің бозарғанын, басыңыздың қайта-қайта айналып, ағзаңыздың әлсіреп, көзіңіздің қарауытқанын байқасаңыз, сізге дереу дәрігерге жолығу керек. Сондай-ақ, аяқ-қолыңыз тартылса, ауыз қуысынан жағымсыз иіс шығып, тістеріңіз тазалаған кезде қанаса, денсаулығыңызды тексертіңіз.
Теміртапшылықты анемия қалай пайда болады? Теміртапшылықты анемияның пайда болуына ағзадағы темір мен В12 дәруменінің жетіспеушілігінен, қандағы гемоглобин көрсеткіштігінің төмендігінен туындайды. Сондай-ақ, ацетилин қышқылы немесе ибупрофен дәрілерін жиі қабылдау мен онкологиялық аурулар себеп болады. Кішкентай балаларда анемия жұқпалы аурулардан пайда болады.
Теміртапшылықтыанемия ағзадағы темірдің аздығынан болады. Бұл олқылықты толтыру үшін міндетті түрде, ас мәзіріңізге зер салыңыз. Дұрыс тамақтанбау мен ағзаға кері әсерін тигізетін тағамдармен ауқаттану теміртапшылықты анемияға жол ашады. Сондықтан да, көп мөлшерде жеміс-жидектер (оның ішінде алма, алмұрт, анар, қарақат, құлпынай т.с.с) мен көкөністер (қызылша, сәбіз, орамжапырақ, көк шөп т.с.с) пайдалану керек. Қызылшаны шикідей үккіштен өткізіп, оған анар мен бал қосып, араластырыңыз. Күніне 2-3 мәрте пайдаланыңыз.Ас мәзіріңізде әрдайым жұмыртқа, ірімшік, балық, пісірілген ет сияқты тағамдардың болуын қадағалаңыз. Бұл тағамдарды жоғарыда айтылған көкөністер, жеміс-жидектермен бірге пайдалануға болады. Жартылай фабрикаттарға, химиялық және токсиокологиялық заттар көп қослыған тағамдарға, кофе, газдалған сусындарға әуес болмаңыз. Олардың орнына сүт өнімдері мен пайдасы мол ауқаттарды көбірек пайдаланыңыз.
Дәрігерлер жылына екі мәрте қан тапсыру керектігін айтады. Денсаулығыңызға салғырт қарамай, уақытылы ем қабылдасаңыз, кез келген аурудың алдын ала алатындығыңызды естен шығармаңыз.
3-тапсырма. Мәтінге сұрақ әзірлеңіз.
4-тапсырма. Мәтінге сұхбат кұрастырыңыздар.
5-тапсырма. Мәтін мен кестені пайдаланып, сырқатнама жазыңыз.
