Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
9 кл. хальмг келн.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
206.4 Кб
Скачать
  1. «Хальмг улсин авъясмуд» гидг төрәр келвр тогтаһад, амн үгәр келтн. (15 зәңгәс үлү )

  2. Өггдсн төрәр күүндвр тогтатн (амн үгәр).

“Мини дурта бичәч”.

2015 җилин туула сар

9-гч класст хальмг келнә шүүврин даалһврмуд

13 - вариант

  1. Текстәр көдллһн.

1. Зая-Пандитан нилчәр хальмг улс эврә бичгтә болсмн. 2. Зая-Пандита Моңһл орн-нутгин нег захднь олн үртә өрк-бүлд төрсмн. 3. Эн арвн долан настадан Төвд орҗ, шар шаҗна халхар сурһуль дасла. 4. Зая-Пандита өөдән сурһульта болад, җирһлин ик дамшлт хоршаһад, эврә һазрурн хәрү ирсмн. 5. Хальмг улсин тууҗд нертә номт, орчулач, олн әмтнә үүлдәч, гегәрүләч болҗ орсмн. 6.1648 җилд тод бичгин “Цаһан толһа” гидг алфавит бүрдәсмн. 7. Тод бичгиг хальмгуд 300 җил шаху икәр олзлҗ йовсмн, ода болхла бас зәрм номтнр эн бичгиг олзлна. 8. Зая-Пандита Бурхн шаҗна олн дегтрмүд тод бичгәр бичсмн. 9. Төвд келнәс өөрд келнд чинртә дегтрмүд орчулла. 10. Эн бичгин нилчәр үйнрин хоорндк залһлдан батрсмн, кезән-кезәнә үүдәгдсн алдр үүдәврмүд хадһлгдсмн. 11. Үлгүрнь, мана мөнк баатрльг дуулвр “Җаңһр”. 12. Тод бичг – хальмг улсин зөөр болн бахмҗ.

1.1. Айслулҗ умштн, нер өгтн.

1.2. Эндү чиклтн.

Эвря, нилчяр, зөөр, ирсымн, бичиг, өрд, гегәрүләч, баартлиг, мөңк, залһлдан, чинртя.

    1. Һол келлһнә хүвс текстәс олҗ авад, таблицт бичтн.

      келлһнә хүвс

      бәәлһнә нерн

      чинрлгч нерн

      үүлдәгч

      нареч

      орч нерн

      тоолгч нерн

      1.

      2.

    2. Өггдсн схемәр зәңг текстәс олҗ автн.

-.-.-.-.-.-.-. -. -.-.-.-.-. ________-.-.-.-.-.-.-. -.-.-.-.-.-.-=======.

    1. Текстин учр утхла ирлцдго үгмүд олҗ автн.

Бурхн шаҗн, мөргх, Зая-Пандита, шинрлт, тод бичг, Окн Теңгр, “Цаһан толһа”, Төвд, зөөр, гегәрүләч, ик дамшлт.

  1. « Алдр Төрскн харсгч дәәнә баатр» гидг төрәр келвр тогтаһад, амн үгәр келтн. (15 зәңгәс үлү).

  2. Өггдсн төрәр күүндвр тогтатн (амн үгәр).

“Мини селәнә (балһсна) кеермҗ”.

2015 җилин туула сар

9-гч класст хальмг келнә шүүврин даалһврмуд

14 - вариант

  1. Текстәр көдллһн.

1. Алдр орс шүлгч болн бичәч А.С.Пушкинә нерн һанцхн мана орн-нутгин әмтнд биш цуг күмн-әмтнд темдгтә. 2. Терүнә нертә ½½дәврмүдиг ик бичкн уга цуһар дурлҗ умшна. 3. Амр, тов, тодрха келәр бичсн учрар, умшхд амр, тодлхд соньн. 4. Бичкнәс авн күн болһн Пушкинә үүдәврмүдлә таньлдна. 5. Гүн сурһмҗта, соньн цутхлңгта, хурц олмһа келәр бичгдсн туульс мана оньг авлна. 6. Эндр школд орхларн түрүләд шүлгүдлә, цааранднь түүкслә, нааддла, романмудла таньлднавидн. 7. Алдр бичәчин нерн хальмгудла бас залһлдата. 8. А.С.Пушкин Кавказур йовҗ йовад, хальмг улсин бәәдл җирһллә таньлдв. 9. Тер учрар хальмг улсин туульс, бәәдл-җирһл, амн урн үгин зөөрәс орулад бичсн тоот чигн энүнә үүдәврмүдт олар харһна. 10. Иим үүдәврмүд зааҗ болҗана: “Евгений Онегин”, “Капитана күүкн”, “Арзрум тал зуульчллһн” болн нань чигн.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]