
- •2 )Септік жалғау:
- •3) Барыс және жатыс септігі
- •4) Табыс септік
- •6)Сын есімнің шырайлары:
- •7)Көмекші есімдер:
- •9 )(1З) Жинақтау сын есім
- •10)(1З)Бастауыш (подлежащее,гл.Член предложения)Сөйлемде атау септігінде тұрып,іс-оқиғаның иесін білдеретін тұрлауы мүше.Сұрақтары-кім?не?кімдер?нелер?
- •15)1(З)Пысықтауыш(обстоятельство)Сөйлемде іс-қимылдың түрлі белгісін(мекенін,мезгілін)анықтайтын мүше.Сұрақтары:қайда?Қайдан?қалай?қарай?қашан?қашаннан бері?қалай?қайтіп?неге?не үшін?не мақсатпен?
- •18)Тәуелдік жалғау:
- •19)Шығыс және көмектес септiк.
- •21)Есептік сан есім.
- •25)1(З)Есімдік(местоимение)-зат есім,сын есім және сан есімнің орнына қалданылатын сөз табы."Орынбасар" сөз табы деп те аталады.
- •26 Билет.
- •27 Билет
- •28А.Билет №28.
- •29А.Билет №29.
- •30А.Билет №30.
1) Жіктік ж. (лич оконч)- 3 жақта беріледі; 1жақмен(жекеше:мын,мін,бын,бін,пін,пын, Көпше м мыз,міз,быз,біз,піз,пыз);2Сен(жекеше сың,сің,ң...көпше сіңдар,сыңдер);2жақ Сіз(жекеше сыз,сіз,. көпше сыздар,сіздер,);3 жақ нулевое МЫСАЛЫ :1ж жек.- тұрмын,аласамын;көп.- тұрмыз,аласамыз; 2ж жек.- тұрсың,аласасың;көп .-тұрсың,аласасың;көп.- тұрсыңдар,аласасыңдар ;2ж жек.- тұрсыз,аласасыз;көп.- тұрсыңдар,аласасыздар ;3ж жек.- тұр,аласа көп.- тұр,аласа
(2з)Тиісті жалғау қой:
Менің ағам....,ағаң,отбасым,отбасың,досымыз,досыңыз
(3з)Дәріханада сұхбат тұр
Сәлеметсіз бе.
-Сәлеметсіз бе.
-Сізге затрин дәрі бар ма?
-Бар.
-Мына дәрі рецептімен беріле ме?
-Иә,тек рецепт кағазымен беріледі.
-Мына дәріні қай бөлімнен алуға болады?
-Тұрлі дайын дәрілер беретін бөлімнен.
-Қанша төлеу керек?
-Кассаға 2 жүз тенге төлеңіз
-Рахмет
-Сау болыңыз
2 )Септік жалғау:
септік жалғауы сөзбен сөзді байланыстыратын қосымша -7 септік бар: А.с. -кім?не?(),І.с кімнің?ненің?(ның,нін,дың,дін,тың,тін); Б.с.- кімге?неге?(ға,ге,қа,қе,на,не,а,е)Т.с. кімді?нені?(ты,ті,ды,ді,ны,ні) Ж.с.- кімде?неде?(да,де,та,те,нда,нде) Ш.с. -Кімнен?неден?(тан,тен,нан,нен,дан,ден) К.с.- Кіммен?немен?(мен,пен,бен)
(2з)Тиісті жалғауды қой:Болатын,отбасыңыз,ұлыныздың,досымның
(3з) Орамжапырақ бас ауруды басып , саңыраулықты емдейді және ұйқысыздықтан құтқарып , ішкі ағза ауруларына шипа бола алады . Құрамы: Орамжапырақ, құрамында 90% су және жасұнық , кальций, магний, темір , фосфор және К, С дәрумендерінің аздаған бөлігі бар. Сондай- ақ , бүйрекке қанайналы мына , қалқанша безіне аса қажет аминқышқылдарына өте бай.
3) Барыс және жатыс септігі
Б.с. кімге?неге?(ға,ге,қа,қе,на,не,а,е)мысалы: дәруменге; Ж.с. кімде?неде?(да,де,та,те,нда,нде) мысалы: дәруменде.
(2з)Қазақ тіліне аудар :Это лекарство надо принемать....:
Бұл дәріні күніне 3 рет 8- 10 тамшыдан қабылдау керек.Бұл дәріні әр 3- 5 сағат сайын құлаққа 5- 6 тамшыдан тамызу керек.Осы дәрімен ауызды шайыныз.
(3з)Сұхбат терапевт дәрігерінің...
-Демігесіз бе? –демікпем бар. –Басыныз айналама? –Айналады. –Дәрі ішкенде аурғаны басылы ма, қандай дәрі ішкенде басылады? –анальгин дәрісін ішкенде ауру басылатын сияқты. –кешке қызуыныз көтеріле ме? –Иә, көтеріледі. –Кеүдеңіз ауыра ма? –Иә, ауырады. –Қалай ауырады, шанши ма, қыса ма? –Шаншитын сияқты. –Жөтелесіз бе? –Жөтелемін. –Әлі, толық тексеріп біткен жоқпыз. Рентгенге түсуініз керек, қақырықтын, қанның жәнезәрдің анализін алуымыз керек. Әзірше созылмалы бронхит деген диагноз қойдым.
4) Табыс септік
Т.с. кімді?нені?(ты,ті,ды,ді,ны,ні)мысалы ;шомырды
(2з)қазақ тіліне аудар:Япоказал доктору...
мен дәрігерге тісімді көрсеттім.Мені дәргерге көрсеті.Велосипедті қай жерде сатып алдыныз?Мариям өзіне көмек сұрады.
(3з) АСҚАЗАН - ішек жолдарына , жүрек , талма ауруларына ем. Ағзадағы бактерияларда өлтіреді , жараны тез жазады , ауруды басады, ішек құрттарды жояды , қақырықты түсереді. Сарымсақ қанды тазалайды , ол табиғи антибиотик болып табылады. Құраындағы антиоксиданттардың жағымды емдік қасиеттері мол. Қан қысымын төмендетеді . Қабынуға қарсы. Иммунитетті нығайтады , организмді қоршаған ортатың зиянды әсерінен қорғайды.
5)Сұрау есімдіктері:-жауап алу мақсаты мен сұрау мағынасында қойылған сұрақтар. Қазақ тілінде барлық сұраулы сөздер жатады-кім? Не? Неше? Қайда? Неге?
Есімдік басқа сөз таптарын орына қолданылатын жалпы есімдерден тұрады.Есімдіктін түрлері:1)жектеу/лич (мен,сен,сіз,ол);2)сілтеу/указ (анау,мынау,осы,мінеке);3)сұрау/вопр (кім.қайда,қашан,қалай,не);4)өздік/возврат (өз,өзініз);5)болымсыздык/отриц (ешкім,ешкашан,ештене,ешкандай);6)белгісіздік/неопред (кейбір,біреу,бірдеме,арқашан);7)жалпылау/обобщенные (бәрі,барлық,түгел)
(2з)Кім?кашан?кайда?кандай?деген...
Бүгін сабаққа кім келген жоқ?Сендер қашан мұражайға барасыңдар?Жазда демалуға қайда бардыңдар?Қандай дәрігер тіс ауруларын емдейді?
(3з) Дене мүшелері. Адамның дене мүшелеріне бас, мойын , қол , аяқ, тізе , шынтақ , саусақ , кеуде , қарын , иық , жатады. Мұны адамның қаңқасы дейді. Адамның бас мүшесінде шаш , бет, көз , құлақ , мұрын, ауыз, маңдай, шеке, иек , қас ,ерін ,тіс, тіл, таңдай мүшелер орналасқан. Адамдар баспен ойлайды, , көзбен көреді ,мұрынмен дем алады , құлақпен естиді, ауызбен журеді ,қолмен ұстайды. Бұлардың бәрі - көзбен көруге болатын дене мүшелері.