7.2 Таспалы іргетастардың шөгуін есептеу

Таспалы іргетастың шөгуін есептеу діңгекті іргетастардың шөгуі тәрізді жүргізеді. Және іргетас жиегіне түскен ұзына бойы, бір қума метрге немесе көршілес аралық қабырғаның арасындағы учаскеге таралған жүктеме ескеріледі.

7.3 Таспалық іргетастың әдеттегі қималары беріктігін есептеу

Есептеу іргетастың ұзын жағы бойында қажетті арматура ауданын анықтауға саяды (сурет 15).

Топырақтың тойтарыс қысымымен жүктелген (тақтаның және жиегінде жатқан топырақтын массасын қоспай), шығулары консоль тәрізді жұмыс жасайтын тек тақтаны есептейді

, (55)

мұнда жүктеме бойынша сенімділік коэффициенті; шекті күйдің екінші тобы бойынша есептеуде іргетас жиегіне түскен қума жүктеме; іргетас ауданы, м².

І-І қимасында консоль моменті бойынша тақта арматурасының қимасы формула бойынша таңдалады

, кН·м. (56)

Формула бойынша мәні анықталады

, (57)

Сурет 15. Таспалық іргетастың әдеттегі қималары беріктігін есептеуге: а=35 мм - бетонды дайындаумен; а=70 мм - бетонды дайындаусыз;

мұнда өстік сығылуына есептік кедергі (кПа), кесте 13 [22] бойынша анықталады; 1 қума метрге тең таспалы іргетас қимасында сығылған аймағының ені; қиманың жұмыс биіктігі, см; консольдің шығуы (м), формула бойынша анықталады

, (58)

мұнда іргетас табанының ені; қабырғаның (бағананың) ені.

Кесте 20 [14] бойынша байланысты анықтап, формула бойынша арматура ауданын есептейді:

, см², (59)

мұнда шекті күйдің бірінші тобы үшін арматураның есептік кедергісі (кПа), кесте 22 [22] бойынша анықталады.

Арматура болатының сортаменті бойынша есептік арматура таңдалады.

7.4 Таспалы іргетастың беріктігін көлдеңен күштің әсеріне есептеу

Құлама қимасын көлдеңен күштің әсеріне есептегенде келесі шарт сақталу керек:

, кН. (60)

Келесі шарт орындалса, көлдеңен күштің әсеріне есептеу жүргізілмейді:

, кН, (61)

мұнда коэффиицент, ауыр бетон үшін 0,75 тең қабылданады; бетонның өстік созылуына кедергі.

8. Қадалы іргетастарды есептеу

8.1 Жалпы ережелер

Ғимараттардың және үймереттердің қадалы іргетастарының есептеуін ұсынылған шарттарды қолданып [22, бб.2.25÷2.33], ростверк табанының салу тереңдігін анықтаудан бастау керек. Одан кейін топырақ эпюра бойынша ең ыңғайлы шартты есептік кедергісімен, сілемінің тереңдігі бойынша ИГЭ таңдау шартынан қада ұзындығы анықталады (сурет 16).

Бірінші жуықтау бойынша қада ұшын ростверк астындағы ИГЭ мәні ең үлкен топырақ сілемінде орналастырады. Қада ұшын анкерлеу:

-ірі сынған, қиыршық тасты, ірілігі орташа мен ірі құмды, ағу көрсеткіші сазды топырақтарға кемінде 0,5 м тереңдікке;

- басқа топырақтарға –кемінде 1 м тереңдікке еңгізу шартынан қабылданады.

Ростверкпен еркін бекітуде қада басы ростверкке см тереңдікке еңгізілу керек. Онда (сурет 16) ие болады: , м. мәні бойынша құрастырмалы темірбетон құралымдар каталогынан қада маркасын қабылдайды. Мысалы: м, С6-40 маркалы құрастырмалы темірбетон қаданы қабылдаймыз.

Призмалық аспалы қаданың немесе негіздік тереңдігі бойынша үйкеліс қаданың көтеру қабілетін анықтайды. Ол үшін кесте мәліметтерінде негізделген тәжірибелік әдісті қолданады [21].

, кН. (62)

Формулаға кіретін белгілер: топырақта қаданың жұмыс жасау жағдайын ескеретін коэффициент; , қаданы еңгізу тәсілін топырақтың есептік кедергісіне әсер етуін ескеретін, қаданың төменгі жағы және бүйірлі бетінің топырақта жұмыс жасау жағдайын коэффициенті (кесте 11.3 [21]); қаданың төменгі жағында есептік коэффициенті, кПа, кесте 11.1 [21] бойынша қабылданады; қаданың көлдеңен қимасының ауданы, м²; қаданың көлдеңен қимасының периметрі, м; қаданың бүйірлі беті бойынша негіздік топырағының -қатпарының есептік кедергісі, кПа, кесте 11.2 [21] бойынша қабылданады; қаданың бүйірлі бетімен беттесетін топырақтың -қатпарының қалындығы, м.

Әрі қарай формула бойынша қадаға рұқсат берілген жүктеме есептеледі

, кН, (63)

Сурет 16. Ростверктің салу тереңдігін тағайындау үшін және қада ұзындығын анықтау үшін сүлбе

мұнда сенімділік коэффициенті (егер көтеру қабілеті есептеумен немесе топырақтың серпімді деформацияларын ескермей динамикалық сынақтар нәтижелері бойынша анықталса ; егер эталондық қадамен топырақтарды далалық сынақтары нәтижелері бойынша немесе статикалық зондтау зондымен табылса, топырақтың серпімді деформацияларын ескеріп, динамикалық сынақтар нәтижелері бойынша анықталса ; егер статикалық жүктемемен далалық сынақтары нәтижелері бойынша анықталса ).

Рұқсат берілген жүктеменің мәні бойынша қадалар саны формула бойынша анықталады,

, дана. (64)

Нәтиже қаданың тұтас санына дейін жинақталады. Мысалы: 1500 кН, 430 кН, онда дана, қабылданады.

Діңгекті ростверктер үшін қаданың ұтымды саны 3-тен 5-ке дейін болу керек. Қадалардың таспалы ростверктің астында ұтымды орналасуы бір, екі немесе үш қатарда болу мүмкін.

Қада санын анықтағаннан кейін оларды жоспарда орналастыру мен роствекті құрастыру мәселесін шешу қажет.